icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Μια εταιρεία στην Ολλανδία ευελπιστεί ότι τα λουκάνικα που φτιάχνει στο εργαστήριό της, θα ικανοποιήσουν την όρεξη των ανθρώπων για κρέας, χωρίς να βλάπτονται πια τα ζώα ή ο πλανήτης

Το άρωμά τους είναι πλούσιο, κρεατώδες. Τσιγαρίζονται στο τηγάνι σε μαργαρίνη που αφρίζει, μέχρι το ροζ-γκρι χρώμα τους να γίνει καραμελένιο καφέ. Στην όψη θυμίζουν chipolatas, σαν αυτά που απολαμβάνεις στο κυριακάτικο πρωινό σου. Αποτελούμενα από 28% χοιρινό λίπος, ενισχυμένο με πρωτεΐνες μπιζελιού, ρεβιθιού, σόγιας και σιταριού, αυτά τα μίνι λουκάνικα θα μπορούσαν ευχαρίστως να τοποθετηθούν μέσα σε ένα χοτ ντογκ ή δίπλα σε ένα πιάτο πουρέ πατάτας. Αλλά τώρα δεν μιλάμε για συνηθισμένα λουκάνικα.

Kύτταρα από ένα γονιμοποιημένο ωάριο χοίρου καλλιεργούνται μέσα σε ατσάλινα δοχεία ζύμωσης όπως αυτά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή μπίρας.

Από αυτά προκύπτει ένα ακόμη εργαστηριακό τρόφιμο, τα λουκάνικα-χωρίς να σφαγιάζεται κάποιο ζώο– που προβάλλονται ως το μέλλον της βιώσιμης και ηθικής παραγωγής κρέατος.

Στην Ολλανδία, όπου βρίσκονται τα εργαστήρια της Meatable, έγινε μια από τις πρώτες νομικά εγκεκριμένες γευσιγνωσίες καλλιεργημένου κρέατος στην Ευρώπη – και η πρώτη ενός καλλιεργημένου χοιρινού λουκάνικου.

Τέτοιες γευσιγνωσίες θεωρούνται κρίσιμο βήμα στην πορεία προς την εμπορική διάθεση του κρέατος που καλλιεργείται στο εργαστήριο, παρέχοντας μια σπάνια ευκαιρία σε λίγους ανθρώπους- συμπεριλαμβανομένων των συνιδρυτών της εταιρείας – να δοκιμάσουν το προϊόν και να δώσουν feedback σχετικά με τη γεύση και την υφή, πριν υποβληθεί η τελική συνταγή για έγκριση από τις αρμόδιες Αρχές.

Μέχρι πρόσφατα, η μόνη χώρα στην οποία επιτρέπονταν τέτοιες γευσιγνωσίες ήταν η Σιγκαπούρη, αλλά τον Ιούλιο του 2023, η Ολλανδία έγινε το πρώτο κράτος μέλος της ΕΕ που έδωσε το πράσινο φως για τέτοιες εκδηλώσεις, ενώ και οι ΗΠΑ έκαναν το ίδιο νωρίτερα την ίδια χρονιά.

Η Meatable είναι μία από τις ολοένα και περισσότερες νεοσύστατες επιχειρήσεις που ελπίζουν να ικανοποιήσουν την παγκόσμια επιθυμία για κρέας χωρίς να βλάπτουν τα ζώα ή να καταστρέφουν τον πλανήτη.

Για τον συνιδρυτή και τεχνικό διευθυντή της Meatable, Δρ Daan Luining, τα λουκάνικα είναι ένα λογικό σημείο εκκίνησης: «Αν μπορούσα να φτιάξω μια μπριζόλα αυτή τη στιγμή, θα έπαιρνα πιθανότατα βραβείο Νόμπελ», δήλωσε. «Επίσης, το ερώτημα είναι, θέλεις να κάνεις πλήρη βιομιμητισμό ή απλώς να βγάλεις στην αγορά ένα προϊόν που οι άνθρωποι απολαμβάνουν να τρώνε;»

Η εικόνα των εργαστηρίων όπου παράγονται αυτά τα λουκάνικα, δεν θυμίζει σε τίποτα μια φάρμα, στην οποία παραδοσιακά γίνεται η παραγωγή του συγκεκριμένου προϊόντος. Σε ένα αστραφτερό, γεμάτο φως κτίριο γραφείων στα προάστια του Leiden, οι τεχνικοί της εταιρείας φορούν γυαλιά και εργαστηριακές ποδιές αντί για βρώμικες φόρμες, και αντί για γρυλίσματα, στριγκλιές και το γλίστρημα της λάσπης, ο μόνος ήχος που ακούγεται είναι το απαλό βουητό των μηχανημάτων που φροντίζουν φιάλες με μικροσκοπικά κύτταρα.

Μέσα σε ένα πλαστικό ποτήρι ζέσεως μπορεί κανείς να δει μια «χιονοθύελλα» από στροβιλιζόμενα λευκά στίγματα που περιβάλλονται από διαυγές, αχυρένιο υγρό. Πρόκειται για συστάδες λιποκυττάρων, που αναπτύχθηκαν από μια τράπεζα βλαστικών κυττάρων χοίρου μέσω της ενεργοποίησης και απενεργοποίησης συγκεκριμένων γονιδίων – μια διαδικασία που διαρκεί μόνο τέσσερις ημέρες.

Από εκεί, θα μεταφερθούν σε ένα δοχείο ζύμωσης και θα αφεθούν να πολλαπλασιαστούν, με αποτέλεσμα να προκύψει ένα προϊόν που μοιάζει με μπεζ λαρδί.

Αυτό θα συνδυαστεί στη συνέχεια με φυτικές πρωτεΐνες για τη δημιουργία των λουκάνικων. Η εταιρεία αναπτύσσει επίσης χοιρινά μυϊκά κύτταρα, αλλά προς το παρόν επικεντρώνει τις προσπάθειές της στα λιποκύτταρα, επειδή από το λίπος προέρχεται μεγάλο μέρος της γεύσης του κρέατος.

Η εταιρεία ελπίζει να λανσάρει τα λουκάνικα της στη Σιγκαπούρη αργότερα φέτος, εν αναμονή της έγκρισης από την Υπηρεσία Τροφίμων της ασιατικής χώρας. Παράλληλα, βρίσκεται σε συζητήσεις με την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για την υποβολή ρυθμιστικής αίτησης εκεί.

Αρχικά, τα λουκάνικα αυτά θα είναι πιθανότατα διαθέσιμα μόνο σε μενού εστιατορίων, αλλά στόχος της εταιρείας είναι να δημιουργήσει ένα προϊόν μαζικής αγοράς με κόστος ίδιο με αυτό ενός κανονικού λουκάνικου, διαθέσιμο στους καταναλωτές παντού – συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου. «Τα βρετανικά bangers – νομίζω ότι θα είχαν τεράστια επιτυχία», δήλωσε ο Luining. Ωστόσο, επειδή η αγορά των ΗΠΑ είναι μεγαλύτερη, το σχέδιό τους είναι να τα λανσάρουν πρώτα εκεί.

Δεν είναι η μόνη εταιρεία που έχει τα λουκάνικα στο στόχαστρό της. Τον Φεβρουάριο, η Ivy Farm Technologies με έδρα την Οξφόρδη διοργάνωσε μια μικρή γευσιγνωσία των καλλιεργημένων scotch eggs της, τα οποία ελπίζει να λανσάρει στο Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές του 2025.

Είναι η μία από τις δύο εταιρείες που έχουν υποβάλει μέχρι στιγμής αιτήσεις στην Αρχή Προτύπων Τροφίμων του Ηνωμένου Βασιλείου για προϊόντα που βασίζονται σε καλλιεργημένα κύτταρα- η απόφαση αναμένεται μέχρι το τέλος του έτους. Εργάζεται επίσης πάνω σε λουκάνικα χοιρινού κρέατος με καλλιέργεια.

Άλλες εταιρείες εργάζονται πάνω σε καλλιεργημένες μοσχαρίσιες μπριζόλες, κομμάτια κοτόπουλου και χοιρινού κρέατος, φουά γκρα, σολομό σούσι και ακόμη και κρέας χταποδιού. Μια άλλη ολλανδική εταιρεία, η Mosa Meat, ετοιμάζεται για τις πρώτες επίσημες γευστικές δοκιμές των μπιφτεκιών της από καλλιεργημένο μοσχαρίσιο κρέας στην Ολλανδία, πριν από το προγραμματισμένο λανσάρισμα στη Σιγκαπούρη.

Τι γεύση όμως έχει ένα λουκάνικο εργαστηρίου; Η δημοσιογράφος του Guardian Linda Geddes δοκίμασε μία μπουκιά από λουκάνικο για χορτοφάγους και μία από λουκάνικο από καλλιεργημένο κρέας.

Περιγράφοντας την εμπειρία της είπε πως και τα δύο έμοιαζαν πολύ σφιχτά όταν τα πίεζε με το πιρούνι. Οπτικά, έβλεπε το κρέας να λάμπει σαγηνευτικά με ζουμερή, λιπαρή νοστιμιά. Η υφή του εργαστηριακού λουκάνικου αλλά και η γεύση του δεν διέφεραν σημαντικά από το παραδοσιακό λουκάνικο, κάτι που της προκάλεσε μάλλον απογοήτευση. «Η γεύση και η αίσθηση είναι ακριβώς σαν να τρώω ένα κανονικό λουκάνικο», περιγράφει, με τον ιδρυτή της Meatable να γελά λέγοντάς της: «Πόσες φορές έχεις χάσει το μυαλό σου τρώγοντας ένα λουκάνικο; Η απάντηση είναι ποτέ. Και αυτό είναι το θέμα. Αν βγαίναμε έξω για πρωινό και σου έδινα αυτό, πιθανότατα δεν θα το καταλάβαινες καν».

Με πληροφορίες από Guardian