Ένα ιστορικής σημασίας έργο τέχνης και συλλογικής μνήμης, το UK Aids Memorial Quilt, θα εκτεθεί το καλοκαίρι στο εμβληματικό Turbine Hall της Tate Modern στο Λονδίνο. Είναι η πρώτη φορά που το «πάπλωμα μνήμης» παρουσιάζεται σε ένα τόσο σημαντικό πολιτιστικό ίδρυμα στη Βρετανία, μεταφέροντας ένα ηχηρό μήνυμα ενάντια στη λήθη και το στίγμα.

Το Aids Memorial Quilt δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1980, στα χρόνια της κορύφωσης της επιδημίας του AIDS, ως φόρος τιμής στους ανθρώπους που έφυγαν από τη ζωή εξαιτίας της νόσου, ενώ παράλληλα, λειτούργησε ως κραυγή ευαισθητοποίησης απέναντι στον κοινωνικό αποκλεισμό, την προκατάληψη και την έλλειψη υποστήριξης από το κράτος.

Βαθιά συγκινητική παρουσία

Η έμπνευση για το έργο τέχνης ήρθε με αφορμή το αντίστοιχο AIDS Memorial Quilt στις ΗΠΑ, που δημιουργήθηκε το 1987 από τον Cleve Jones. Ο Σκωτσέζος ακτιβιστής Alistair Hume επισκέφθηκε το Σαν Φρανσίσκο, γνώρισε τον Jones και μετέφερε την ιδέα πίσω στο Εδιμβούργο.

Μετά τις πρώτες του δημόσιες εμφανίσεις στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90, το πάπλωμα ήταν για χρόνια σε μία αποθήκη από όπου «έβγαινε» μόνο περιστασιακά, όπως το 2021 που εκτέθηκε στη Διεθνή Διάσκεψη για το AIDS, στο Λονδίνο. Ωστόσο, η φετινή έκθεση στην Tate Modern σηματοδοτεί ένα νέο, ιστορικής σημασίας βήμα.

Ο συγγραφέας και κριτικός μόδας Charlie Porter, που συνέβαλε στην οργάνωση της έκθεσης, δήλωσε πως η εμπειρία της φυσικής παρουσίας του είναι «βαθιά συγκινητική». Όπως ανέφερε, η έκθεση σε έναν τόσο εμβληματικό χώρο ενισχύει την απήχηση του μηνύματος που φέρει το πάπλωμα: τόσο για τη μνήμη των θυμάτων όσο και για το διαρκές στίγμα γύρω από τον HIV.

Διαβασε ακομα

Τον έλεγαν Gaëtan Dugas και έγινε ο Ασθενής 0 του AIDS από τυπογραφικό λάθος

Ανατριχιαστικός συμβολισμός

Κάθε πάνελ του παπλώματος έχει διαστάσεις 1,83 x 0,90 – το μέγεθος ενός τυπικού τάφου. Πρόκειται για έναν ανατριχιαστικό συμβολισμό καθώς πολλοί από τους νεκρούς, όπως αναφέρει ο Guardian, στερήθηκαν ακόμα και μιας αξιοπρεπούς ταφής, λόγω της κοινωνικής απομόνωσης και του φόβου.

Τα πάνελ είναι ραμμένα στο χέρι και περιλαμβάνουν:

• Ονόματα ανθρώπων που πέθαναν από AIDS
• Ημερομηνίες γέννησης και θανάτου
• Προσωπικά αντικείμενα ή συμβολικά υλικά, όπως φωτογραφίες, ρούχα (π.χ. T-shirts ή κασκόλ τους), λογότυπα συγκροτημάτων, ακόμα και χειρόγραφα σημειώματα
• Κεντημένα ή ζωγραφισμένα μηνύματα αγάπης, ποιήματα και σύμβολα

«Είναι καιρός να θυμηθούμε ξανά ποιος ήταν ο αρχικός σκοπός του παπλώματος: δημόσια θέαση, μνήμη, και ορατότητα ως μορφή διαμαρτυρίας. Οι άνθρωποι αυτοί υπήρξαν αποδέκτες μίσους, και αυτό δεν πρέπει να ξεχαστεί ποτέ», λέει η εθελόντρια του οργανισμού UK Aids Memorial Quilt Partnership, Siobhan Lanigan.

Η έκθεση, μάλιστα, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία καθώς η περίοδος συμπίπτει με τις ανακοινώσεις Τραμπ για περικοπές της αμερικανικής χρηματοδότησης για την ανακούφιση από τον HIV – κάτι που απειλεί να αναζωπυρώσει την κρίση του AIDS σε παγκόσμιο επίπεδο.

Διαβασε ακομα

AIDS: Θάνατος είναι η άγνοια, ο φόβος και το στίγμα

Πρώην πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας για το AIDS, μάλιστα, προειδοποίησε για «δραματική αύξηση των μολύνσεων και των θανάτων», εξαιτίας της ακύρωσης του 83% των συμβολαίων ξένης βοήθειας των ΗΠΑ.

«Η κρίση δεν έχει τελειώσει. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να την κρατήσουμε στο φως. Δεν υπάρχει καταλληλότερο μέρος από το Turbine Hall για να το πετύχουμε αυτό», συμπλήρωσε ο Porter.