icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Πώς η Ελλάδα έγινε παράδειγμα προς αποφυγή - Δουλεύουμε περισσότερο από ό,τι σε ΗΠΑ, Ιαπωνία και ΕΕ - Και όμως, αυτό δεν φτάνει

Ανεργία, αβεβαιότητα, εργασιακό burnout, χαμηλοί μισθοί και απουσία συλλογικών συμβάσεων. Η Ελλάδα του σήμερα, γυρίζει στο χθες. Η εξαήμερη εργασία τίθεται σε εφαρμογή την 1η Ιουλίου τη στιγμή που σε πολλές χώρες της Ευρώπης έχει εφαρμοστεί, έστω και πιλοτικά, η τετραήμερη εργασία χωρίς να μειώνεται ο μισθός του εργαζόμενου. Ας μιλήσουμε, λοιπόν, με αριθμούς…

2019: Λίγο πριν η πανδημία Covid-19 αιφνιδιάσει τον πλανήτη, ξεκινούν συζητήσεις γύρω από την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας. Εργοδότες επανεξετάζουν τη σημασία της ευελιξίας στον εργασιακό χώρο, χωρίς να επηρεάζονται τα προνόμια των εργαζομένων.

H πλειοψηφία των εργαζομένων «αγκαλιάζει» την ιδέα. Εργοδότες τη χαρακτηρίζουν «εφικτή». Σύμφωνα με τους υποστηρικτές το νέο μοντέλο θα αυξήσει την ικανοποίηση των εργαζομένων και κατ’ επέκταση την παραγωγικότητά τους.

Τα σωματεία των εργαζομένων στην Ευρώπη καλούν τις κυβερνήσεις τους να υιοθετήσουν την τετραήμερη εργασία. Η απάντηση της Ελλάδας… εξαήμερη εργασία.

Το πείραμα της Ισλανδίας

2015 έως 2019: Η πρωτοπόρα Ισλανδία τρέχει το μεγαλύτερο πιλοτικό πρόγραμμα στον κόσμο. Εργασιακή εβδομάδα 35-36 ωρών, χωρίς περιορισμό στους μισθούς. Στο πείραμα των πέντε ετών λαμβάνουν μέρος περίπου 2.500 εργαζόμενοι. Τα συμπεράσματα ερευνών αποτυπώνουν μείωση του εργασιακού στρες και ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική ζωή και την εργασία.

2022: Το Βέλγιο γίνεται η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που νομοθετεί την τετραήμερη εργασία. Ο νόμος τίθεται σε ισχύ στις 21 Νοεμβρίου. Οι Βέλγοι αποκτούν το δικαίωμα της επιλογής ανάμεσα στην τετραήμερη και την πενθήμερη εργασία. Ο πρωθυπουργός της χώρας, Αλεξάντερ Ντε Κρο, εμφανίζεται αισιόδοξος πως το νέο εργασιακό μοντέλο θα βοηθήσει την «άκαμπτη» αγορά εργασίας να γίνει πιο ευέλικτη και να διευκολύνει τους ανθρώπους να συνδυάζουν προσωπική ζωή και καριέρα. Μάλιστα, εκφράζει την πεποίθηση ότι η τετραήμερη εργασία θα δημιουργήσει μία πιο δυναμική οικονομία.

Την ίδια χρονιά, Ιρλανδία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και η πόλη Βαλένθια στην Ισπανία εφαρμόζουν δοκιμαστικά την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας.

Το αποτέλεσμα;

Οι άνθρωποι που συμμετείχαν στο πρόγραμμα είχαν υψηλότερη αυτοαντίληψη για την κατάσταση της υγείας τους, μειωμένα επίπεδα άγχους, αισθάνονταν λιγότερο κουρασμένοι, πιο ευτυχισμένοι και προσωπικά πιο ικανοποιημένοι.

Παρόμοιες δοκιμές για το πόσο αποδοτική είναι η τετραήμερη εργασία γίνονται σε Νότια Αφρική και Ιαπωνία.

2023: Με δύο εκατομμύρια θέσεις εργασίας κενές και τις μισές επιχειρήσεις της Γερμανίας σε αδυναμία να βρουν εξειδικευμένο προσωπικό, η χώρα διερευνά τον Μάρτιο το τετραήμερο μοντέλο ως πιθανή λύση στη σοβαρή έλλειψη εργατικού δυναμικού.

Και ο κατάλογος των χωρών που υιοθετούν πειραματικά το νέο εργασιακό μοντέλο μεγαλώνει, με την Ελλάδα όχι μόνο απούσα από αυτή τη λίστα, αλλά, αντίθετα, να ακολουθεί μία -μοναχική- πορεία με βήματα προς τα πίσω.

Η Ελλάδα του εργασιακού Μεσαίωνα

Ιούλιος 2024: Η Ελλάδα καθιερώνει μία νέα αμφιλεγόμενη ρύθμιση που προβλέπει την εξαήμερη εργασία για ορισμένες επιχειρήσεις, «σε μία προσπάθεια να ενισχύσει την παραγωγικότητα και την απασχόληση» αναφέρει δημοσίευμα του CNBC.

Ο κανονισμός, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου, προσκρούει στην παγκόσμια τάση των εταιρειών να διερευνούν τη δυνατότητα μικρότερων εργάσιμων εβδομάδων.

Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, η οποία ψηφίστηκε πέρυσι, οι εργαζόμενοι ιδιωτικών επιχειρήσεων που παρέχουν υπηρεσίες όλο το 24ωρο θα επιτρέπεται να εργάζονται δύο επιπλέον ώρες την ημέρα ή μια επιπλέον οκτάωρη βάρδια. Η αλλαγή αυτή σημαίνει ότι η παραδοσιακή εβδομάδα εργασίας των 40 ωρών θα μπορούσε να επεκταθεί σε 48 ώρες την εβδομάδα για ορισμένες επιχειρήσεις.

Ένα μέτρο «φιλικό προς τους εργαζόμενους»

«Η φιλοεπιχειρηματική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη», όπως αναφέρει το δημοσίευμα, δηλώνει ότι το μέτρο είναι «φιλικό προς τους εργαζόμενους» και «βαθιά προσανατολισμένο στην ανάπτυξη». Έχει σχεδιαστεί για να στηρίξει τους εργαζόμενους που δεν αποζημιώνονται επαρκώς για την υπερωριακή εργασία και να συμβάλει στην πάταξη του προβλήματος της αδήλωτης εργασίας.

Ο Γιώργος Κατσαμπέκης, λέκτορας Ευρωπαϊκής και Διεθνούς Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Loughborough του Ηνωμένου Βασιλείου, χαρακτηρίζει την εισαγωγή του εργατικού νόμου από την ελληνική κυβέρνηση ως «ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω» για ένα εργατικό δυναμικό που ήδη εργάζεται τις περισσότερες ώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

30% χαμηλότερη η παραγωγικότητα των Ελλήνων

Στο εκτενές ρεπορτάζ των New York Times είναι εμφανής ο προβληματισμός για το αν θα έχει αποτέλεσμα το μέτρο, καθώς κινείται ξεκάθαρα σε αντίθετη κίνηση προς τα δεδομένα της εποχής. «Δεν είναι σαφές αν η επέκταση της εβδομάδας εργασίας θα ενισχύσει την παραγωγικότητα» σημειώνεται χαρακτηριστικά.

Παραθέτει στοιχεία για την Ελλάδα που είχε πέρυσι τη μεγαλύτερη μέση εβδομάδα εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Οι εργαζόμενοι περνούσαν κατά μέσο όρο 39,8 ώρες στη δουλειά τους, σε σύγκριση με τον μέσο όρο του μπλοκ των 36,1 ωρών», σημειώνει και κάνει αναφορά στους υποστηρικτές της τετραήμερης εργασίας που «αρέσκονται να τονίζουν ότι λιγότερες ώρες δουλειάς, μερικές φορές, είναι ικανές να προσφέρουν περισσότερη παραγωγικότητα».

Και η παραγωγικότητα της Ελλάδας είναι εδώ και καιρό χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat η ελληνική παραγωγικότητα ανά ώρα εργασίας ήταν πέρυσι κατά 30% χαμηλότερη από τον μέσο όρο του μπλοκ.

Όχι, οι άνθρωποι δεν είναι αριθμοί

Οι Έλληνες εργάζονται περισσότερο από ό,τι στις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και άλλες χώρες της 27μελούς ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.

Συγκεκριμένα, τα ευρήματα δείχνουν πως οι Έλληνες εργάστηκαν κατά μέσο όρο 1.886 ώρες το 2022, περισσότερο από τον μέσο όρο των ΗΠΑ (1.811) και αυτόν της ΕΕ (1.571).

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Αλλά οι άνθρωποι δεν είναι αριθμοί!