Μεγέθυνση κειμένου
Πάνω από το 99% των ανθρώπων στην Ευρώπη ζουν κάτω από νυχτερινούς ουρανούς «μολυσμένους» από το φως. Υπάρχει όμως ένα νησί που η φωτορύπανση είναι σχεδόν ανύπαρκτη
Το Ρουμ, είναι νησί του Ηνωμένου Βασιλείου και συγκεκριμένα το όγδοο μεγαλύτερο νησί του νησιωτικού συμπλέγματος των Εβρίδων. Πρόσφατα, έγινε η δεύτερη τοποθεσία στην Ευρώπη που συμπεριλήφθηκε στο καθεστώς του Διεθνούς Καταφυγίου Σκοτεινού Ουρανού (η άλλη είναι το Ynys Enlli στο Gwynedd της βόρειας Ουαλίας), αναγνωρίζοντας ότι το νησί διαθέτει έναν από τους πιο καθαρούς νυχτερινούς ουρανούς στον κόσμο.
Σήμερα, πάνω από το 99% των ανθρώπων στην Ευρώπη ζουν κάτω από ουρανούς «μολυσμένους» από το φως. Αλλά στη Σκωτία υπάρχουν ακόμα μερικοί πραγματικά σκοτεινοί ουρανοί.
Το Ρουμ είναι ιδιαίτερα ξεχωριστό. Μόνο 40 άνθρωποι ζουν εκεί όλο το χρόνο και το 97% του νησιού είναι φυσικό καταφύγιο (το Kinloch, ο μοναδικός οικισμός, εισήλθε σε κοινοτική ιδιοκτησία το 2009). Η φωτορύπανση είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Δεν υπάρχουν φώτα στους δρόμους και χρειάζεστε άδεια για να οδηγήσετε αυτοκίνητο.
«Ο ουρανός είναι η κληρονομιά μας»
Η ζωή σε μια απομακρυσμένη νησιωτική κοινότητα έχει φυσικά τις προκλήσεις της. Ο πλησιέστερος γιατρός βρίσκεται απέναντι από ένα υδάτινο σώμα. Η πλησιέστερη παμπ βρίσκεται στο Isle of Skye, και ενώ το γενικό κατάστημα είναι καλά εφοδιασμένο (και φτιάχνει ένα εξαιρετικό flat white), όταν τα πλοία καθυστερούν, το ίδιο συμβαίνει και με τα φρέσκα προϊόντα.
Υπάρχουν, εξίσου, πλεονεκτήματα. Μπορείτε να δείτε τον γαλαξία ενώ βγάζετε βόλτα τον σκύλο σας. Τα παιδιά ατενίζουν τα πεφταστέρια, ενώ οι γονείς τους τα μεταφέρουν στο σπίτι από τα ζωηρά ceilidhs στην αίθουσα εκδηλώσεων του χωριού. Και μερικές φορές μπορεί να δείτε το σέλας να αντανακλάται στο νερό.
«Είναι αρκετά εύκολο να δεις τον γαλαξία μια καθαρή νύχτα», λέει ο Fliss Fraser, ο οποίος διατηρεί τον ξενώνα Ivy Cottage και ζει στο Ρουμ εδώ και 25 χρόνια. «Έχω καθίσει έξω και έχω παρακολουθήσει πολλές βροχές μετεωριτών. Ο ουρανός είναι μέρος της κληρονομιάς μας εδώ και είναι κάτι που πρέπει να φροντίζουμε», λέει. Το σχέδιο φωτισμού του Kinloch – συμπεριλαμβανομένου του φωτισμού προς τα κάτω και της αφαίρεσης των αισθητήρων κίνησης – θα βοηθήσει σε αυτό.
Το Ρουμ είναι το μεγαλύτερο από τα Μικρά Νησιά, με μια ηφαιστειακή, ορεινή κορυφογραμμμή αρκετά συμπαγή για να χωρέσει σε ένα φωτογραφικό πλαίσιο, αλλά συγκλονιστική στην απεραντοσύνη της. Οι ψηλές κορυφές – Askival, Ainshval, Hallival – παίρνουν τα υποβλητικά ονόματά τους όχι από τα γαελικά αλλά από τα σκανδιναβικά, και φέρνουν τους επισκέπτες στο μυαλό τους επιδρομείς των Βίκινγκς και μυθολογικούς κόσμους. Ωστόσο, πρόκειται για ένα νησί που διαμορφώθηκε από μια μακρά, συχνά επώδυνη, ανθρώπινη ιστορία.
Ο πληθυσμός του νησιού κορυφώθηκε το 1795 σε περίπου 443 κατοίκους, πριν οι εκκαθαρίσεις των Χάιλαντ πλήξουν το Ρουμ. Το 1826, 300 άνθρωποι στάλθηκαν στη Νέα Σκωτία, σε μια επιχείρηση προβατοτροφίας που τελικά θα αποτύγχανε μια δεκαετία αργότερα. Έτσι, υπήρχε μια ιδιαίτερη θλίψη για το γεγονός ότι το Ρουμ έγινε το «Απαγορευμένο Νησί» υπό την οικογένεια Bullough, η οποία το αγόρασε για κυνήγι ελαφιών το 1888 και απέτρεψε τους επισκέπτες.
Το 1957, το Isle of Rum πουλήθηκε και έγινε το φυσικό καταφύγιο που παραμένει σήμερα, ενώ η κοινοτική ιδιοκτησία του Kinloch σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να ζουν εκεί χωρίς να εργάζονται για τον ιδιοκτήτη της γης, την NatureScot, την υπηρεσία φύσης της Σκωτίας (προηγουμένως μόνο όσοι εργάζονταν σε αυτήν και οι οικογένειές τους επιτρεπόταν να διαμένουν στο νησί, με λίγες εξαιρέσεις).
«Είναι η δυνατότητα να σχεδιάσουμε το δικό μας μέλλον», λέει ο Fliss. «Βοηθήσαμε στη δημιουργία ενός ανθρώπινου τοπίου για να έρθουν και να ζήσουν νέοι άνθρωποι και ενός σπιτιού για τα παιδιά μας».
Οι πιο σκοτεινοί μήνες, από τον Οκτώβριο έως τον Μάρτιο, είναι οι καλύτεροι για την παρατήρηση των άστρων. «Τότε είναι που επιβραδύνεται εδώ», λέει ο Fliss, η οποία έχει ήδη υποδεχτεί τους πρώτους τουρίστες του σκοτεινού ουρανού. «Είναι μια εποχή για ξεκούραση και αναζωογόνηση». Αν και υπάρχουν σχέδια για ένα νέο κατάστημα και ένα καφέ, καθώς και ένα μικρό αστεροσκοπείο, η απόλυτη ηρεμία και η γαλήνη του Ρουμ θα παραμείνουν στο επίκεντρο της χειμερινής γοητείας του.
Με πληροφορίες από Guardian
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι