Πέρυσι τον Σεπτέμβριο ο Οργανισμός Υγειονομικής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου προέτρεψε τους φοιτητές να χρησιμοποιούν προφυλακτικά και να εξετάζονται τακτικά για Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ), έτσι ώστε να βοηθήσουν στην πρόληψη της εξάπλωσης των λοιμώξεων. Αυτή είναι μια σοφή συμβουλή για όλους, όχι μόνο για τους φοιτητές.

Τα πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, δείχνουν πως τα κρούσματα σύφιλης αυξήθηκαν κατά 34% από το 2021 έως το 2022, τα κρούσματα χλαμυδίων κατά 16% και τα κρούσματα γονόρροιας κατά 48%.

Η συχνότητα εμφάνισης των ΣΜΝ είναι ιδιαίτερα υψηλή μεταξύ των νέων, ιδίως των ατόμων κάτω των 30 ετών. Οι γυναίκες ηλικίας 20-24 ετών έχουν το υψηλότερο ποσοστό μετάδοσης για όλα τα ΣΜΝ, 3088 ανά 100.000 κατοίκους. Οι εκθέσεις επιτήρησης από το 2023 δείχνουν αύξηση κατά 133% των κρουσμάτων γονόρροιας μεταξύ των γυναικών ηλικίας 20-24 ετών και αύξηση κατά 55% μεταξύ των ανδρών ηλικίας 15-19 ετών από το 2022.

Ταυτόχρονα, σημαντικά ποσοστά των νέων διαγνώσεων HIV αφορούσαν άτομα από τη Λατινική Αμερική (24%) και την υποσαχάρια Αφρική (20%). Τα εμπόδια μπορεί να περιλαμβάνουν ανεπαρκείς γνώσεις σχετικά με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, οικονομικούς περιορισμούς, γλωσσικά εμπόδια και εμπειρίες στιγματισμού και διακρίσεων. Περίπου ένας στους πέντε πρόσφυγες βιώνει σεξουαλική βία (πιθανότατα συντηρητική στατιστική δεδομένης της χαμηλής καταγγελίας βιασμών και σεξουαλικών επιθέσεων), πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να είναι σε αυξημένη έκθεση σε ΣΜΝ.

Σε σύγκριση με όσους γεννήθηκαν στη χώρα διαμονής τους, η μελέτη EMIS ανέφερε υψηλότερα ποσοστά σεξ χωρίς προφυλακτικό μεταξύ των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και όσων μετανάστευσαν για να ζήσουν ανοιχτά ως ομοφυλόφιλοι ή αμφιφυλόφιλοι.

Μειώθηκε η χρήση των προφυλακτικών

Η μείωση της χρήσης προφυλακτικού είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην αύξηση των ΣΜΝ, ιδίως μεταξύ βασικών πληθυσμών όπως οι νέοι. Ποια είναι η αιτία αυτής της μείωσης; Αυτό, δυστυχώς, δεν είναι γνωστό.

Η σεξουαλική μας υγεία, όπως και η υγεία μας ευρύτερα, επηρεάζεται από μια σύνθετη αλληλεπίδραση ατομικών, κοινωνικών και διαρθρωτικών παραγόντων. Αυτή η προοπτική είναι γνωστή ως κοινωνικο-οικολογική προσέγγιση, η οποία λαμβάνει υπόψη τους κοινωνικούς, πολιτικούς και πολιτικούς παράγοντες που διαμορφώνουν την ατομική συμπεριφορά.

Ο αντίκτυπος στη σεξουαλική υγεία των πρόσφατων σημαντικών αλλαγών στο κοινωνικό, πολιτιστικό και τεχνολογικό τοπίο αρχίζει να γίνεται αντιληπτός, αλλά παραμένει ανεπαρκώς διερευνημένος.

Για παράδειγμα, η εξάπλωση της τεχνολογίας των smartphones σήμανε την αύξηση της χρήσης εφαρμογών online dating και την εύκολη πρόσβαση στην πορνογραφία. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η αυξημένη χρήση πορνογραφίας συνδέεται με υψηλότερες πιθανότητες για σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό, ενώ οι χρήστες εφαρμογών γνωριμιών αναφέρουν υψηλότερα ποσοστά γονόρροιας και χλαμυδίων.

Η διαθεσιμότητα της προφυλακτικής θεραπείας πριν από την έκθεση (PrEP) έχει συμβάλει καθοριστικά στη μείωση των ποσοστών του HIV μεταξύ των ομοφυλόφιλων και αποτελεί βασικό προληπτικό εργαλείο. Ωστόσο, η χρήση της PrEP συνδέεται επίσης με υψηλότερα ποσοστά διαγνώσεων ΣΜΝ.

Η στεγαστική αστάθεια έχει συνδεθεί με λιγότερο ασφαλείς σεξουαλικές συμπεριφορές, ενώ εν τω μεταξύ η έλλειψη στέγης των νέων αυξάνεται στην Ευρώπη. Για παράδειγμα, ο αριθμός των νέων αστέγων στην Ιρλανδία αυξήθηκε κατά 57% μεταξύ 2017-2022.

Η αντιμετώπιση της πρόκλησης

Η ανάπτυξη των παρεμβάσεων είναι το κλειδί. Η αντιμετώπιση των κοινωνικο-πολιτισμικών και οικονομικών παραγόντων της σεξουαλικής υγείας είναι επίσης ζωτικής σημασίας.

Απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός και επενδύσεις από τις κυβερνήσεις για τη βελτίωση της εκπαίδευσης, της πρόσβασης στη στέγαση και των συνθηκών διαβίωσης γενικότερα, ιδίως για τους περιθωριοποιημένους πληθυσμούς.

Ένα περιβάλλον που υποστηρίζει και όχι εμποδίζει τους ανθρώπους να προσέχουν την υγεία τους είναι απαραίτητο για τη μείωση της τρέχουσας έξαρσης των ΣΜΝ.

Όλοι έχουμε δικαίωμα σε μια ασφαλή, υγιή και ευχάριστη σεξουαλική ζωή. Εξασφαλίζοντας τη διαθεσιμότητα και την καθολική πρόσβαση σε πολιτισμικά κατάλληλες υπηρεσίες, εκπαίδευση και πληροφόρηση, και εφαρμόζοντας νομικά και πολιτικά πλαίσια που προωθούν την αξιοπρέπεια, την ισότητα και τη μη διάκριση, μπορούμε να βελτιώσουμε τη σεξουαλική υγεία και να ανακόψουμε το κύμα των ΣΜΝ στην Ευρώπη.

Με πληροφορίες από The Conversation