icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Once a cheater, always a cheater λέει μία σοφή παροιμία – ή αλλιώς εάν ο / η σύντροφός σου σε απάτησε, είναι πολύ πιθανό να το επαναλάβει.

Δεν το λέμε εμείς – η επιστήμη το λέει: Όποιος διαπράττει απιστία μία φορά – κατά πάσα πιθανότητα – θα το ξανακάνει. Και αυτό είναι μία προειδοποίηση που μπορεί να γλυτώσει τον απατημένο από τόνους επιπλέον στεναχώριας αλλά και εκνευριστικές ατάκες τύπου: «Εγώ στα έλεγα» από διάφορους μετά Χριστόν προφήτες.

Η μελέτη με τίτλο The Brain Adapts to Dishonesty (Ο εγκέφαλος Προσαρμόζεται στην Ανεντιμότητα) λέει αυτό που όλοι έχουμε συνήθως στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Απλώς τώρα, η ροπή προς την απιστία μπορεί να εξηγηθεί και επιστημονικά!

Οι επιστήμονες προειδοποιούν

Αρχικά, οι συμμετέχοντες στη μελέτη χωρίστηκαν σε ζευγάρια. Σε κάποιους έδειξαν ένα γυάλινο βάζο γεμάτο νομίσματα και σε άλλους μία θολή εικόνα του ίδιου βάζου. Στους πρώτους ωστόσο, δόθηκε εντολή να βοηθήσουν τον/τη σύντροφό τους να μαντέψει πόσα νομίσματα περιείχε το δοχείο.

Βάζο με νομίσματα
Το κακό ξεκίνησε από ένα βάζο με νομίσματα / Πηγή: envato

Σε μία ομάδα συμμετεχόντων όμως, αναφέρθηκε ότι θα λάμβαναν σημαντικό χρηματικό έπαθλο εάν ο/η σύντροφός τους υπερεκτιμούσε τον αριθμό των κερμάτων. Και κάπως έτσι, ειπώθηκε το πρώτο αθώο ψεματάκι.

Οι ερευνητές παρατήρησαν λοιπόν ότι η αμυγδαλή – δηλαδή η περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τα συναισθήματα και κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν τύψεις όταν κάνουν κάτι ανέντιμο – ενεργοποιούνταν κάθε φορά που οι συμμετέχοντες έλεγαν ψέματα.

Το πρόβλημα βέβαια είναι ότι κατέληξαν πως όσο συχνότερα έλεγε κάποιος ψέματα, τόσο περισσότερο αποδυναμωνόταν η αντίδραση του στις ενοχές.

Παρόμοιος ο μηχανισμός και στην απιστία

Ο Neil Garrett, συγγραφέας της μελέτης και ερευνητής στο Ινστιτούτο Νευροεπιστήμης του Princeton αναφέρει ότι τα ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας θα πρέπει να ελεγχθούν στο πεδίο των σχέσεων για να διαπιστωθεί αν ισχύουν και στις περιπτώσεις της απιστίας – αλλά ο ίδιος θεωρεί ότι, κατά πάσα πιθανότητα, ισχύει «ένας παρόμοιος μηχανισμός».

Όσο συχνότερα λέει κάποιος ψέματα, τόσο περισσότερο αποδυναμωνεται η αντίδραση του στις ενοχές

Ταυτόχρονα, ο Garret υποστηρίζει ότι την πρώτη φορά που κάποιος απατά τον/τη σύντροφό του νιώθει συνήθως τύψεις γι’ αυτό. Αλλά την επόμενη φορά αισθάνεται λιγότερο άσχημα και ούτω καθεξής, με αποτέλεσμα να μπαίνει στον πειρασμό της απιστίας με μεγαλύτερη ευκολία κάθε φορά.

Οι αποκαλούμενοι serial cheaters, δηλαδή οι κατά συρροήν μοιχοί, θεωρητικώς απατούν συστηματικά τον/τη σύντροφό τους επειδή έχουν τόσο πολύ προσαρμοστεί σε αυτή την κατάσταση που δεν αισθάνονται πλέον (και τόσο) άσχημα γι’ αυτό.

Υπάρχει βέβαια πάντα η πιθανότητα να μην αισθάνθηκαν ποτέ άσχημα – οπότε δεν χρειάστηκε να υπάρξει και προσαρμογή. Κοντολογίς, ήταν άνετοι με αυτή την κατάσταση από την αρχή.

Όλα αρχίζουν από ένα μικρό αθώο ψέμα

Ουσιαστικά, η κατρακύλα ξεκινά από τα μικρά ψεματάκια που λέμε σε γονείς, φίλους ή τον εργοδότη μας. Αυτά, με την πάροδο του χρόνου, εξελίσσονται σε πολύ σοβαρότερα – τα οποία όμως χειριζόμαστε καλύτερα, καθώς έχουμε εκπαιδευτεί να τα λέμε με μεγαλύτερη ευκολία.

Όσοι υπήρξαν άπιστοι με τον πρώτο τους σύντροφο είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να το επαναλάβουν σε επόμενες σχέσεις τους

Σε ακραίες περιπτώσεις φυσικά, υπάρχουν και οι κοινωνιοπαθείς που απλώς παρουσιάζουν αδυναμία στο να νιώθουν ενοχές, ενώ τους είναι παντελώς αδιάφορο αν θα πληγώσουν κάποιο άλλο άτομο.

Παράλληλα, μία άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Archives of Sexual Behavior, παρακολούθησε 484 «δεσμευμένους» συμμετέχοντες.

Οι ερευνητές τους ρώτησαν εάν είχαν κάποια παράλληλη ερωτική περιπέτεια με κάποιον άλλον εκτός από τον/τη σύντροφό τους, καθώς και αν είχαν υποψιαστεί ποτέ τους συντρόφους τους για απιστία.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι που ήταν άπιστοι στην πρώτη τους σχέση είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να απατήσουν επόμενες σχέσεις τους σε σύγκριση με εκείνους που είχαν παραμείνει πιστοί.

Επιπλέον, όσοι γνώριζαν ότι οι προηγούμενοι σύντροφοί τους τούς είχαν απατήσει, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να βιώσουν και πάλι απιστία από τους μελλοντικούς συντρόφους τους.

Εξαιρετικά δύσκολο ήταν να απαλλαγούν επίσης από την καχυποψία. Συγκεκριμένα, ακριβώς επειδή είχαν απατηθεί από τον/τη πρώτη τους σύντροφο, δεν τους ήταν εύκολο να εμπιστευθούν μελλοντικές τους σχέσεις.

Όπως και να ‘χει, είτε πρόκειται για απιστία είτε για οποιοδήποτε άλλη ανέντιμη πράξη, όταν ο άλλος κάνει κάτι κρυφά πίσω από την πλάτη σου, η εμπιστοσύνη κλονίζεται.

Το αν επιλέγει κάποιος να συγχωρήσει ή όχι την απιστία, είναι πολύ προσωπικό ζήτημα – ωστόσο, (και μιας και ξεκινήσαμε με παροιμία, ας τελειώσουμε με τον ίδιο τρόπο) καλό είναι να κρατάμε μικρό καλάθι!

Με πληροφορίες από: Business Insider / Elite Daily