Μυστήρια πλάσματα οι γάτες, με προσωπικότητα που χαρακτηρίζεται συχνά ανεξιχνίαστη. Θα το πίστευες, όμως, εάν σου έλεγαν πως παρουσιάζουν σχεδόν 300 διαφορετικές εκφράσεις προσώπου για να επικοινωνούν μεταξύ τους; Ειδικά αν σου έλεγαν πως, παρά την ενίοτε απόμακρη συμπεριφορά τους, η πλειονότητα των εκφράσεών τους είναι εκπλητικά φιλικές;

Δεν το λέμε εμείς, αλλά μια νέα ολοκληρωμένη επιστημονική μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε ένα cat cafe, όπου οι ερευνητές παρατήρησαν σχολαστικά 53 οικόσιτες γάτες σε διάστημα 10 μηνών, καταγράφοντας 186 διαφορετικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ζώων.

Οι 126 εξ αυτών χαρακτηρίστικαν φιλικές, με το γαλήνιο και γλυκό κλείσιμο των ματών να ξεχωρίζει, καθώς πρόκειται για μια χειρονομία που πολλοί ιδιοκτήτες γατών έχουν μάθει να αναγνωρίζουν ως ένα ειλικρινές σημάδι αγάπης από τους αιλουροειδείς συντρόφους τους.

Αντίθετα, η μελέτη κατέγραψε επίσης 102 εκφράσεις που θεωρήθηκαν μη φιλικές. Σε αυτές περιλαμβάνονταν οι στενές κόρες των ματιών και τα πεπλατυσμένα αυτιά – συμπεριφορές που οι γάτες επιδεικνύουν και προς τους ανθρώπους όταν είναι εκνευρισμένες ή δυσαρεστημένες.

Ταυτόχρονα, η μελέτη αποκάλυψε 48 εκφράσεις προσώπου που ήταν πιο διφορούμενες. Αυτές έμοιαζαν με το αινιγματικό χαμόγελο της γάτας Τσέσαϊρ από την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, καθώς μπορούσαν να ερμηνευτούν είτε ως φιλικές είτε ως μη φιλικές.

Αυτό το ευρύ φάσμα εκφράσεων προσώπου εξέπληξε τους ερευνητές. Οι γάτες, σε σύγκριση με τους σκύλους, οι οποίοι είναι γνωστοί για τα εκφραστικά τους πρόσωπα που απεικονίζουν ξεκάθαρα συναισθήματα όπως η ευτυχία ή η θλίψη, έχουν πρόσωπα που είναι σχετικά λιγότερο κινητικά.

«Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι είναι καλό να κοιτάμε τα αυτιά, τα μάτια και τα μουστάκια μιας γάτας για να καταλάβουμε αν αισθάνεται φιλική», εξήγησε η επικεφαλής συγγραφέας Brittany Florkiewicz, συγκριτική και εξελικτική ψυχολόγος στο Lyon College στο Αρκάνσας.

«Το στόμα τους παρέχει πολλές πληροφορίες σχετικά με το αν είναι πιθανός ένας γατοκαβγάς. Οι άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν ότι οι εκφράσεις του προσώπου των γατών έχουν ως στόχο να προειδοποιήσουν άλλες γάτες και ανθρώπους, αλλά αυτό δείχνει πόσο κοινωνικές και ανεκτικές μπορεί να είναι στην πραγματικότητα».

Ωστόσο, οι ερευνητές εντόπισαν επίσης σημάδια που υποδηλώνουν πιθανή σύγκρουση μεταξύ των γατών. Τα σημάδια αυτά περιλαμβάνουν τέσσερις συγκεκριμένες μυϊκές κινήσεις που εκδηλώνονται σε διάφορες εκφράσεις του προσώπου.

Για να αποκρυπτογραφήσει κανείς αυτά τα σημάδια, θα πρέπει να προσέξει αν η γάτα γλείφει τα χείλη της, αν τα αυτιά είναι τοποθετημένα στο πλάι του κεφαλιού και πεπλατυσμένα και αν οι κόρες των ματιών είναι στενές. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τρεις τελευταίες από αυτές τις συμπεριφορές έχουν παρατηρηθεί σε προηγούμενες μελέτες όπου οι γάτες παρουσίαζαν δυσφορία γύρω από τους ανθρώπους.

Διαβασε ακομα

Γιατί η γάτα μου φέρνει νεκρά ζώα στο σπίτι και πώς σταματάει αυτή η παράνοια

Οι τρόποι της γάτας σου να επικοινωνεί

Οι γάτες επικοινωνούν με διάφορους τρόπους. Η γλώσσα τους αποτελείται από ένα πολύπλοκο μείγμα φωνητικών εκφράσεων, στάσεων του σώματος και συμπεριφορών που μεταφέρουν τα συναισθήματα και τις επιθυμίες τους. Η κατανόηση αυτών των σημάτων μπορεί να ενισχύσει σημαντικά τον δεσμό μεταξύ των γατών και των ανθρώπων τους.

Οι γάτες χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα ήχων για να εκφραστούν. Κάθε φώνηση μπορεί να έχει πολλαπλά νοήματα ανάλογα με το πλαίσιο.

• Νιαουρίσματα

Τα νιαουρίσματα είναι οι πιο αναγνωρίσιμοι ήχοι της γάτας. Τα γατάκια νιαουρίζουν για να τραβήξουν την προσοχή των μητέρων τους, αλλά οι ενήλικες γάτες συνήθως επιφυλάσσουν αυτούς τους ήχους για την επικοινωνία με τους ανθρώπους. Ο τόνος, το ύψος και η συχνότητα των νιαουρισμών μπορεί να υποδεικνύει αν μια γάτα σας χαιρετάει, αν πεινάει ή αν χρειάζεται προσοχή ή βοήθεια.

• Γουργουρίσματα

Το γουργουρητό είναι συχνά σημάδι μιας ικανοποιημένης και χαλαρής γάτας, αλλά δεν είναι πάντα τόσο απλό. Οι γάτες γουργουρίζουν επίσης όταν είναι φοβισμένες ή πονάνε, χρησιμοποιώντας το ως μηχανισμό αυτοκαταπράυνσης.

• Γρυλίσματα

Μια γάτα που σφυρίζει ή γρυλίζει δηλώνει ξεκάθαρα ότι νιώθει απειλή ή ότι βιώνει θυμό. Αυτοί οι ήχοι είναι ο τρόπος της γάτας να πει «κάνε πίσω» πριν καταφύγει σε σωματική επιθετικότητα.

• Γλώσσα του σώματος

Οι γάτες «μιλούν» επίσης μέσω της στάσης του σώματός τους, των κινήσεών τους. Το πιο σημαντικό, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι εκφράσεις του προσώπου παίζουν μεγάλο ρόλο στην επικοινωνία της γάτας.

• Η ουρά μιλάει

Η ουρά μιας γάτας είναι βαρόμετρο της διάθεσής της. Μια ίσια ουρά δείχνει μια σίγουρη, χαρούμενη γάτα, ενώ μια φουσκωμένη ουρά υποδηλώνει φόβο ή επιθετικότητα. Μια ουρά τυλιγμένη γύρω από το σώμα μπορεί να υποδηλώνει ανασφάλεια ή δυσφορία.

• Και τα μάτια μιλάνε

Τα μάτια μιας γάτας είναι εκφραστικά. Το αργό ανοιγοκλείσιμο των ματιών μπορεί να είναι σημάδι εμπιστοσύνης και στοργής, που μοιάζει με ένα «φιλί» της γάτας. Αντίθετα, οι διεσταλμένες κόρες των ματιών μπορεί να σημαίνουν ότι η γάτα είναι φοβισμένη, ενθουσιασμένη ή διεγερμένη.

• Μιλάνε και τα αυτιά της

Η θέση των αυτιών μιας γάτας είναι ένας καλός δείκτης της διάθεσης ή της συγκέντρωσής της. Τα αυτιά που είναι μπροστά δείχνουν περιέργεια ή ευχαρίστηση, ενώ τα αυτιά που είναι πεπλατυσμένα στο κεφάλι σηματοδοτούν φόβο ή επιθετικότητα.

Με πληροφορίες από Earth.com