Ένα πουλί που σε κοιτάζει απειλητικά, φτάνει το 1,5 μέτρο και μοιάζει σαν να ξεπήδησε από το Jurassic Park: Ο φαλαινοκέφαλος (shoebill ή Balaeniceps rex) είναι αδιαμφισβήτητα ένα από τα εντυπωσιακότερα πτηνά στον κόσμο.

Ζει σε βάλτους και έλη στην Ανατολική Αφρική και είναι γνωστό για την ιδιαίτερη εμφάνισή του, το ατσούμπαλο πέταγμά του και φυσικά το αιχμηρό, μήκους 30 εκατοστών, ράμφος του – το τρίτο μεγαλύτερο ράμφος πτηνού στον κόσμο.

Χάρη στη γιγάντια «μύτη» του και τα μακριά, αδύνατα πόδια θεωρείται τρομερός θηρευτής ενέδρας: Στέκεται εντελώς ακίνητος πριν αρπάξει το ανυποψίαστο θήραμά του, το οποίο μπορεί και καταπίνει ολόκληρο.

Ένας μοναχικός κανίβαλος

Μελέτη του 2015 που δημοσιεύθηκε στο Journal of African Ornithology διαπίστωσε ότι τα γατόψαρα είναι η αγαπημένη του λιχουδιά, αφού αποτελούν περίπου το 71% των γευμάτων του. Ωστόσο, είναι επίσης γνωστό ότι ο φαλαινοκέφαλος τρέφεται με χέλια, φίδια, ακόμη και αβγά ή μωρά κροκόδειλων.

Οι φαλαινοκέφαλοι θεωρούνται ιδιαιτέρως μοναχικά πουλιά και άκρως μονογαμικά πλάσματα. Γεννούν έως και τρία αυγά κάθε φορά – αλλά λόγω της αντιπαλότητας μεταξύ των αδελφών, συνήθως επιβιώνει μόνο το ένα μέχρι την ενηλικίωση: Τις περισσότερες φορές, το πρωτότοκο ή το πιο ογκώδες, σκοτώνει τα αδέλφια του διεκδικώντας περισσότερη τροφή.

Η συμπεριφορά αυτή αποτυπώθηκε σε ένα απόσπασμα από τη σειρά του BBC David Attenborough “Africa”, όπου φαίνεται ο μεγαλύτερος νεοσσός να δαγκώνει το μικρότερο αδελφάκι του. Την παντοδυναμία του δυνατότερου νεοσσού αναγνωρίζει και η μητέρα η οποία, όταν επιστρέφει στη φωλιά της, σταματά να φροντίζει τα μικρότερα και πιο αδύναμα πουλιά.

Μακρινά ξαδέρφια με τον πελεκάνο

Παρόλο που μερικές φορές αναφέρεται λανθασμένα ως πελαργός, ο φαλαινοκέφαλος είναι στην πραγματικότητα το μοναδικό μέλος του γένους Balaeniceps και της ευρύτερης οικογένειας Balaenicipitidae, με τους πλησιέστερους ζωντανούς συγγενείς του να είναι οι πελεκάνοι.

Οι πρόγονοί του, μάλιστα, από την τάξη Pelecaniformes εμφανίστηκαν στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου (145 έως 66 εκατομμύρια χρόνια πριν).

Διαβασε ακομα

Αλεπούδες κανίβαλοι και ενυδρίδες σε λεωφόρους: Τα ζώα φέρονται αλλοπρόσαλλα σε μια φύση που αλλάζει

Σημειώνεται πως ο φαλαινοκέφαλος κατατάσσεται στα ευάλωτα είδη στον Κόκκινο Κατάλογο της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης, καθώς μόλις 5.000 έως 8.000 πουλιά έχουν απομείνει αυτή τη στιγμή στον κόσμο.

Με πληροφορίες από Live Science