Αυτή η σαύρα έχει ενσωματωμένη «μπουκάλα καταδύσεων» που της επιτρέπει να αναπνέει κάτω από το νερό
Πηγή: Dr. Lindsey Swierk
Μεγέθυνση κειμένου
Σε ένα τροπικό δάσος της Κόστα Ρίκα, μια μικρή, ημιυδάτινη σαύρα που ονομάζεται “diving anole”, βουτά σε ένα ρυάκι. Περνούν αρκετά λεπτά, αλλά δεν βγαίνει στην επιφάνεια για αέρα, όπως κάνουν συνήθως αυτές οι σαύρες.
Αντίθετα, η βυθισμένη στο νερό σαύρα κάθεται σε έναν υποβρύχιο βράχο, ενώ μια μικρή φυσαλίδα αέρα στο κεφάλι της διαστέλλεται σαν μπαλόνι και στη συνέχεια συρρικνώνεται. Όπως ένας scuba diver, το μικρό ερπετό αναπνέει από μία δεξαμενή αποθηκευμένου οξυγόνου.
Η χρήση αυτής της φυσαλίδας βοηθά τις ανόλες να παρατείνουν την παραμονή τους κάτω από το νερό, σύμφωνα με τη Δρ. Lindsey Swierk, επίκουρο καθηγητή βιολογικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Binghamton στη Νέα Υόρκη. Πλάνα που πρόσφατα κατέγραψε η Swierk με βυθισμένες ανόλες δείχνουν τις φυσαλίδες να διογκώνονται και να ξεφουσκώνουν στα κεφάλια των ερπετών.
Αυτή η τεχνική θα μπορούσε να βοηθήσει τις ανόλες να κρυφτούν από τα αρπακτικά στην ξηρά, εξήγησε η Swierk, μιλώντας στο περιοδικό Biology Letters.
Η Swierk έχει μελετήσει τις καταδυτικές ανόλες για σχεδόν μια δεκαετία, συνεργαζόμενη το 2021 με άλλους ερευνητές για να περιγράψει τη συμπεριφορά αναπνοής με φυσαλίδες σε πολλά είδη ημιυδάτινων σαυρών του γένους Anolis.
«Πολλές συνεργασίες έχουν προκύψει από μερικές πολύ βασικές ερωτήσεις – απλώς πολλοί από εμάς παρακολουθούμε αυτά τα βίντεο, αναρωτιόμαστε πώς συμβαίνει, γιατί συμβαίνει», είπε στο CNN.
Για τη νέα μελέτη, η Swierk ερεύνησε το είδος Anolis aquaticus, το οποίο ζει κοντά σε δασικά ρυάκια στη νοτιοδυτική Κόστα Ρίκα και στον δυτικό Παναμά. Διαπίστωσε ότι ο σχηματισμός φυσαλίδων επηρέαζε άμεσα το χρονικό διάστημα που μια ανόλη μπορούσε να παραμείνει βυθισμένη.
Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων, οι ανόλες που αναπνέουν με φυσαλίδες παρέμειναν κάτω από το νερό για 3,5 λεπτά κατά μέσο όρο. Ήταν περίπου 32% περισσότερο από τις ανόλες που εμποδίστηκαν – μέσω μιας εφαρμογής ενυδατικής κρέμας σε μέρη του κεφαλιού τους – να σχηματίσουν φυσαλίδες αέρα.
«Μπορούν να επιμηκύνουν τις καταδύσεις τους χρησιμοποιώντας αυτές τις αναπνευστικές φυσαλίδες», είπε η Swierk.
Οι καταδυτικές ανόλες δεν κινούνται γρήγορα και βασίζονται κυρίως στο καμουφλάζ για να κρυφτούν από αρπακτικά όπως πουλιά, φίδια, θηλαστικά κι άλλες σαύρες. Κι όταν το καμουφλάζ αποτυγχάνει, η αναμονή κάτω από το νερό είναι μια αποτελεσματική στρατηγική επιβίωσης.
«Μια συναρπαστική συμπεριφορά»
Η τεχνική της παγίδευσης αέρα σε φυσαλίδες για να αναπνέουν στο νερό ασκείται από ορισμένους τύπους εντόμων και αραχνοειδών, όπως τα σκαθάρια του νερού και οι αράχνες του νερού. Μέχρι στιγμής, οι ανόλες είναι τα μόνα ζώα με σπονδυλική στήλη που είναι γνωστό ότι αναπνέουν χρησιμοποιώντας φυσαλίδες.
«Αυτή είναι μια τόσο συναρπαστική συμπεριφορά στις σαύρες», είπε η Δρ. Earyn McGee, ερπετολόγος που ειδικεύεται στις σαύρες και συνεργάτης του ζωολογικού κήπου του Λος Άντζελες. «Αυτό το είδος έρευνας θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε το πώς αυτές οι σαύρες και ενδεχομένως άλλα ζώα, εξέλιξαν τις υποβρύχιες τεχνικές αναπνοής τους».
Για να ρίξει μια πιο προσεκτική ματιά στη μέθοδο αναπνοής με φυσαλίδες των ανόλων, η Swierk συνέλεξε τις ανόλες A. aquaticus στο Βιολογικό Σταθμό Las Cruces της Κόστα Ρίκα. Ο προορισμός τους ήταν μια κοντινή διαφανής πλαστική δεξαμενή που περιείχε νερό από ρέματα και βράχους. Σε μια ομάδα ανόλων, οι ερευνητές πασάλειψαν το ρύγχος και τα κεφάλια των ερπετών (αποφεύγοντας τα ρουθούνια) με ένα λεπτό στρώμα ενυδατικής κρέμας για να εμποδίσουν τις φυσαλίδες αέρα να προσκολληθούν στα κεφάλια των ανόλων. Στη συνέχεια, οι επιστήμονες βύθισαν τις ανόλες και τις κινηματογράφησαν μέχρι να βγουν στην επιφάνεια.
Στην ομάδα ελέγχου χωρίς ενυδατική κρέμα, όλες οι ανόλες παρήγαγαν μεγάλες φυσαλίδες που επέτρεπαν την αναπνοή, με ρυθμό περίπου έξι ανά λεπτό.
Ορισμένες ανόλες στην ομάδα με την ενυδατική παρήγαγαν επίσης φυσαλίδες, αλλά ήταν πολύ μικρότερες και δεν κολλούσαν στο δέρμα της σαύρας. Και στις δύο ομάδες, οι ανόλες πραγματοποίησαν ένα φούσκωμα στον λαιμό που ονομάζεται gular pumping, μια τεχνική την οποία πολλά είδη σαυρών χρησιμοποιούν για να ενισχύσουν τους πνεύμονές τους με οξυγόνο.
Για τις ανόλες κατάδυσης, η gular pumping μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στην κυκλοφορία του αποθηκευμένου οξυγόνου, επηρεάζοντας το χρονικό διάστημα που μπορούν να παραμείνουν κάτω από το νερό. Αλλά στα πειράματα, οι ενυδατωμένες ανόλες που δεν μπορούσαν να παράγουν φυσαλίδες γεμάτες οξυγόνο, αναδύθηκαν από το νερό 67 δευτερόλεπτα νωρίτερα από εκείνες που ανέπνεαν με φυσαλίδες.
Ωστόσο, αυτή η τακτική που μοιάζει με κατάδυση έχει ένα μειονέκτημα.
«Ένα από τα κόστη των καταδύσεων είναι ότι κρυώνουν πολύ», είπε η Swierk. Τα ορεινά ρέματα είναι συνήθως ψυχρά και ως εξώθερμες, οι ανόλες ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματος μέσω του περιβάλλοντός τους.
«Πληρώνουν ένα κόστος θερμοκρασίας όταν βουτούν», είπε. Το να είναι πολύ κρύο «θα μπορούσε να μειώσει την ικανότητά τους να τρέξουν γρήγορα, να υπερασπιστούν τις περιοχές τους ενάντια σε εισβολείς ή να χωνέψουν το φαγητό τους».
Ένα άλλο μειονέκτημα μπορεί να είναι πως αν μια βυθισμένη σαύρα είναι ακόμα ορατή μέσα στο νερό, ένα αρπακτικό μπορεί απλώς να περιμένει να ξαναβγεί στην επιφάνεια, πρόσθεσε η McGee.
«Οι σαύρες μπορούν να βυθιστούν μόνο για κάποιο διάστημα», είπε. «Πώς ξέρει η σαύρα πότε είναι ασφαλές να βγει έξω – ή απλώς εξαντλούν όλο τον αέρα τους και μετά ξαναβγαίνουν;».
Ο μηχανισμός της αναπνοής με φυσαλίδες των ανόλων είναι κάτι που η Swierk ελπίζει να ερευνήσει περαιτέρω με άλλες ερευνητικές ομάδες. Ένα μέρος του παζλ είναι εάν τα σχήματα της κεφαλής των ανόλων ή οι μικροσκοπικές δομές στο δέρμα τους επηρεάζουν τον όγκο του αέρα που γεμίζει τις φυσαλίδες τους.
Ένα άλλο άλυτο ερώτημα είναι πώς οι ανόλες κατάδυσης αποθηκεύουν και κυκλοφορούν το οξυγόνο ενώ βρίσκονται κάτω από το νερό.
«Από όσο γνωρίζουμε αυτήν τη στιγμή, το οξυγόνο που χρησιμοποιεί η σαύρα, το παίρνει μαζί της κάτω από το νερό», είπε η Swierk. Αυτό το οξυγόνο μπορεί να αποθηκευτεί στους πνεύμονές, σε άλλα μέρη του αναπνευστικού συστήματος ή σε θύλακες αέρα που προσκολλώνται στο δέρμα τους, οι οποίοι στη συνέχεια ενσωματώνονται στη φυσαλίδα του κεφαλιού.
Το οξυγόνο μπορεί επίσης να διαχέεται στη φυσαλίδα από το νερό, «αλλά δεν το γνωρίζουμε με βεβαιότητα», κατέληξε η Swierk.
Με πληροφορίες από CNN
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Νεοτερα
