Όπως προφανώς θα έχετε αντιληφθεί, οι σκύλοι είναι (πολύ) συναισθηματικά όντα. Σίγουρα θα έχετε δει έναν τετράποδο φίλο σας ή ακόμα και το κατοικίδιό σας να είναι απαθής, αδρανής, να απομονώνεται και να μην έχει διάθεση. Υπάρχουν φορές που του λείπει πολύ κάποιο πρόσωπο και άλλες που ζορίζεται εμφανώς όταν αλλάζει περιβάλλον. Μπορεί, ωστόσο, αυτό να συνδεθεί με την κατάθλιψη που στους ανθρώπους χαρακτηρίζεται από σύνθετες ψυχικές διεργασίες;

«Οι σκύλοι -όπως και τα περισσότερα ζώα που έχουν μια πολύπλοκη δομή του εγκεφάλου, αποτελούμενη από τον προμετωπιαίο φλοιό και την αμυγδαλή- μπορούν να υποφέρουν από ψυχολογικές διαταραχές παρόμοιες με αυτές που βιώνουν οι άνθρωποι», εξηγεί ο Félix Zaragoza, καθηγητής Ηθολογίας στο Πανεπιστήμιο Alfonso X El Sabio, στην περιοχή της Μαδρίτης.

Στην περίπτωση της κατάθλιψης, ωστόσο, διαπιστώνονται διαφορές σε σχέση με τους ανθρώπους: «Οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη γνωστική πολυπλοκότητα- τα επίπεδα συναισθηματικής και κοινωνικο-αισθητικής διαταραχής είναι συνήθως πιο σοβαρά και η κατάσταση τείνει να είναι πιο μακροχρόνια», επισημαίνει ο Zaragoza.

Υπάρχουν, όμως, παράγοντες που μπορούν να καθορίσουν αν ένας σκύλος έχει μεγαλύτερη ή μικρότερη τάση να πάθει κατάθλιψη; «Διάφορα ζητήματα επηρεάζουν κάτι τέτοιο, όπως το περιβάλλον, η εκπαίδευση, η γενετική, οι εμπειρίες και η προσωπικότητα του ίδιου του ζώου», απαντά ο ειδικός.

«Οι σκύλοι μπορεί να πάθουν κατάθλιψη όταν υποβάλλονται σε υψηλά επίπεδα χρόνιου στρες, λόγω καταστάσεων όπως η στέρηση της συντροφιάς των ιδιοκτητών τους ή η απώλεια ενός κοινωνικού συντρόφου, όπως ένας άλλος σκύλος ή ακόμα και μια γάτα», προσθέτει ο Zaragoza.

Οι σκύλοι που δεν βρίσκονται σε καλή συναισθηματική κατάσταση έχουν ορισμένες κοινές συμπεριφορές που δείχνουν ότι περνούν ψυχολογική κατάπτωση: «Αδράνεια, απάθεια και αδυναμία να νιώσουν κίνητρο ή χαρά για να κάνουν πράγματα που κάποτε τους άρεσαν, όπως το να πάνε βόλτα», εξηγεί και συμπληρώνει.

«Ο σκύλος – σε αυτή την κατάσταση – δεν αναζητά ή δεν περιμένει τίποτα από το περιβάλλον του, όπως χάδια, φαγητό, παιχνίδι ή αλληλεπίδραση με άλλα ζώα με τα οποία ζει μαζί».

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε έναν σκύλο όταν φαίνεται δυστυχισμένος;

Μόλις διαπιστώσετε ότι ένα ζώο δεν είναι καλά ψυχολογικά, το πρώτο βήμα είναι να αποκλείσετε σωματικά προβλήματα και ασθένειες. «Καλό είναι να πάτε στον κτηνίατρο για έναν ενδελεχή έλεγχο, ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχει πόνος ή δυσφορία που προκαλείται από κάποια ασθένεια, όπως η οστεοαρθρίτιδα», προειδοποιεί ο κτηνίατρος.

Από την άλλη πλευρά, τονίζει τη σημασία του να ικανοποιούνται όλες οι ανάγκες του ζώου, προκειμένου να επιτυγχάνεται μια καλή ποιότητα ζωής: «Για παράδειγμα, στοιχεία όπως το παιχνίδι, η βόλτα, η ξεκούραση, η κοινωνική επαφή ή η δυνατότητα εξερεύνησης μέσω της όσφρησης, τα οποία είναι απαραίτητα για την ευημερία του ζώου».

Η κατανόηση της επικοινωνίας των σκύλων είναι ένα άλλο βασικό ζήτημα για να ξέρετε πώς να ερμηνεύσετε τη συμπεριφορά του και τις συναισθηματικές του διεργασίες.

«Αυτό μας βοηθά να καταλάβουμε τι πραγματικά χρειάζεται το ζώο, αλλά η συνοχή είναι επίσης σημαντική, επειδή οι σκύλοι πρέπει να γνωρίζουν τι πρόκειται να συμβεί ώστε να αισθάνονται ασφαλείς.

Επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό αν, σε μια αναμενόμενη ενέργεια, τους απαντήσετε με διαφορετικό τρόπο», προειδοποιεί.

Αν και κάθε ράτσα διαφέρει ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και την προσωπικότητά της, το αν πρόκειται για γερμανικό ποιμενικό ή μπουλντόγκ δεν επηρεάζει το αν υπάρχει μεγαλύτερη ή μικρότερη τάση να περνούν από συγκεκριμένες συναισθηματικές διεργασίες.

«Για παράδειγμα, τα border collie είναι πολύ δραστήρια, οπότε αν είναι απαθή, δεν θα φτάσουν ποτέ στο επίπεδο ενός Αγίου Βερνάρδου -που είναι πολύ πιο ήρεμη ράτσα- ωστόσο θα είναι πιο αισθητό αν έχουν κακή διάθεση.

Η ατομικότητα κάνει τη διαφορά, και οι κηδεμόνες του σκύλου θα είναι αυτοί που θα καταλάβουν το ζώο τους καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον. Θα είναι σε θέση να διακρίνουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τη συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση του σκύλου τους», καταλήγει ο ειδικός.