Πηγή: Yukari Schrickel/CNN
Μεγέθυνση κειμένου
Η διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με τον ύπνο, γνωστή και ως sleep eating, είναι μία κατάσταση διέγερσης κατά την οποία ένα μέρος του εγκεφάλου ξυπνάει ενώ το υπόλοιπο κοιμάται
Η Jill ήταν στο γυμνάσιο όταν άρχισε να τρώει στον ύπνο της. Κουβαλούσε σχεδόν κάθε βράδυ το φαγητό στο κρεβάτι της – αλλά δεν είχε ιδέα για το τι είχε κάνει μέχρι το επόμενο πρωί.
«Ξυπνούσα με μπολ ή περιτυλίγματα ή μπισκότα πάνω στο κρεβάτι μου» θυμάται η 62χρονη σήμερα Jill. «Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι αυτή η κατάσταση είναι: Σηκώνεσαι και τρως ένα σνακ και μετά ξαναπέφτεις για ύπνο. Λοιπόν, δεν είναι αυτό. Πρόκειται για ένα εντελώς διαφορετικό πράγμα» εξηγεί.
«Δεν σηκώνομαι απλώς μια φορά για να φάω μία μπουκιά» εξηγεί. «Μπορώ να φάω ένα ολόκληρο πακέτο μπισκότα, μετά να σηκωθώ ξανά και να φάω τέσσερα μπολ δημητριακών, μετά να σηκωθώ ξανά και να φάω ένα ολόκληρο κουτί με κράκερς. Και είναι πάντα πρόχειρο φαγητό, δεν είναι ποτέ ένα μήλο».
Με την πάροδο του χρόνου, οι νύχτες της κακής διατροφής και του δυσλειτουργικού ύπνου μπορεί να έχουν αντίκτυπο, δήλωσε η Jill. «Δεν μπορώ καν να σας πω πόσο άρρωστος αισθάνεστε» είπε.
«Έχετε σηκωθεί αμέτρητες φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας, οπότε δεν είστε ξεκούραστοι. Επιπλέον έχετε καταναλώσει τεράστιες ποσότητες κακού φαγητού. Μετά ξυπνάς και μπουμ, πρέπει να λειτουργήσεις την υπόλοιπη μέρα. Αυτό έκανα για πάρα πολλά χρόνια».
Τι είναι το sleep eating
Η Jill έχει μάθει να ζει πια με τη διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με τον ύπνο, γνωστή και ως sleep eating – μια κατάσταση διέγερσης κατά την οποία ένα μέρος του εγκεφάλου ξυπνάει ενώ το υπόλοιπο κοιμάται.
Το φαγητό στον ύπνο είναι μια ανώμαλη ή ασυνήθιστη συμπεριφορά κατά τη διάρκεια του ύπνου, παρόμοια με την υπνοβασία, την ομιλία και το σεξ στον ύπνο.
«Από όλες τις παρασυνείδητες διαταραχές, η διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με τον ύπνο έχει τις χειρότερες επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων» δήλωσε ο Carlos Schenck, καθηγητής και ανώτερος ψυχίατρος στο Hennepin County Medical Center του Πανεπιστημίου της Μινεσότα.
«Αυτοί οι άνθρωποι έχουν ανασταλτική συμπεριφορά στο φαγητό σχεδόν κάθε βράδυ. Παίρνουν βάρος. Αισθάνονται δυστυχισμένοι το πρωί. Επηρεάζει ολόκληρη τη ζωή τους και είναι απλά φρικτό». «Κάτι πυροδοτεί έναν συναγερμό στο κεντρικό νευρικό σύστημα και το σώμα σας ενεργοποιείται ενώ ο νους σας βρίσκεται σε βαθύ ύπνο» είπε.
Κανένας έλεγχος
Στη μεικτή κατάσταση ύπνου και εγρήγορσης που είναι το φαγητό στον ύπνο, ο αρχαίος εγκέφαλος αναλαμβάνει να αναζητήσει τροφές που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν την ανάγκη του σώματος για ικανοποίηση. Οι εξαιρετικά επεξεργασμένες τροφές, όπως τα γλυκά, τα μπισκότα, τα κέικ, τα ντόνατς, τα τσιπς και τα κρακεράκια, είναι προτιμώμενες επιλογές κατά τη διάρκεια του sleep eating, δήλωσε ο Schenck.
«Δεν έχεις κανέναν έλεγχο, δεν έχεις καμία αυτοσυγκράτηση» είπε. «Οι άνθρωποι μπορούν να καταναλώνουν τρόφιμα στα οποία είναι αλλεργικοί και στη συνέχεια να έχουν αλλεργική αντίδραση. Είναι σπάνιο, αλλά συμβαίνει. Και επειδή επιλέγουν τροφές όπως φυστικοβούτυρο, σοκολάτα ή τα ζυμαρικά – παχυντικά, υπερβολικά επεξεργασμένα comfort foods – μπορεί να αναπτύξουν ή να επιδεινώσουν τον διαβήτη ή την υπέρταση» εξηγεί.
Η χειρότερη διαταραχή
Από όλες τις παρασυνείδητες διαταραχές, το φαγητό στον ύπνο είναι η πιο δύσκολη θεραπεία, μόνο τα 2/3 των ασθενών έχουν αποτελέσματα δήλωσε ο Schenck. Συγκριτικά, η επιτυχία της θεραπείας είναι πάνω από 75% για τους ασθενείς με σεξουαλική αϋπνία, υπνοβασία ή νυχτερινό τρόμο.
«Μπορεί να έχετε κάποιον που είναι υπνοβάτης για πολλά χρόνια, αλλά μόλις αρχίσει να τρώει κατά τη διάρκεια της νύχτας, σε λίγο καιρό, το φαγητό γίνεται η μόνη υπνοβατική συμπεριφορά» δήλωσε ο Schenck.
«Υπάρχει κάτι ακαταμάχητο στο να καταναλώνεις φαγητό κατά τη διάρκεια της νύχτας και να υπνοβατείς – ποιος θέλει να αναδιατάξει τα έπιπλα ή απλά να περιπλανηθεί στο σπίτι όταν μπορείς να πας να φας;».
«Οι γιατροί δεν καταλάβαιναν»
Η Jill παντρεύτηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’20 και συνέχισε να «τρώει στο κρεβάτι» τα βράδια μαζί με τον νέο της σύζυγο. Ευτυχώς, όπως είπε, εκείνος κοιμόταν βαριά. «Ξυπνούσε το πρωί σε ένα κρεβάτι γεμάτο ψίχουλα και περιτυλίγματα και έλεγε: “Τι έχεις πάθει;”. Νόμιζε ότι ήμουν τρελή» είπε. «Δεν καταλάβαινε. Και εγώ δεν καταλάβαινα γιατί δεν το έκανα επίτηδες»
Η Jill υπέφερε. Όχι μόνο πήρε βάρος, αλλά η ποιότητα της διατροφής της ήταν κάκιστη. Νιώθοντας ντροπή γι΄ αυτό που συνέβαινε, δεν είχε μιλήσει σε κανέναν για πολλές δεκαετίες. Μόνο όταν ο γιος της ανέπτυξε μια διαταραχή που ονομάζεται ιδιοπαθής υπερυπνηλία, κατά την οποία κοιμόταν για 18 ή περισσότερες ώρες την ημέρα, άρχισε να ρωτάει τους γιατρούς για τη δική της κατάσταση. Δυστυχώς, όπως είπε, η συζήτηση δεν πήγε καλά.
«Πολλοί γιατροί με τους οποίους μίλησα δεν είχαν ιδέα τι μου συμβαίνει ή απλώς δεν το καταλάβαιναν. Ένας γιατρός μου είπε: “Λοιπόν, ίσως να φάτε ένα κομμάτι ψωμί πριν πάτε για ύπνο”. Α, σωστά, αυτό είναι σίγουρο ότι θα το λύσει» είπε περιφρονητικά η Jill.
Τα αίτια
Μετά από χρόνια απογοητευτικών επισκέψεων σε γιατρούς, η Jill ανακάλυψε το θεραπευτικό κέντρο Schenck στη Μινεάπολη. Για πρώτη φορά, υποβλήθηκε σε εργαστηριακή μελέτη ύπνου, η οποία έδειξε ότι έπασχε από το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, μια νευρολογική διαταραχή που προκαλεί δυσάρεστες αισθήσεις στα πόδια μαζί με μια ακατανίκητη επιθυμία να τα κινήσει.
Το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών είναι μία από τις τέσσερις πιθανές αιτίες του φαγητού στον ύπνο, δήλωσε ο Schenck. «Μπορεί να αναπτύξετε υπνοφαγία από υπνοβασία, από υπνική άπνοια, από ορισμένα φάρμακα αϋπνίας ή, όπως η Jill, από το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών» είπε.
Άλλοι παράγοντες κινδύνου για την υπνοφαγία περιλαμβάνουν το οικογενειακό ιστορικό διατροφικών διαταραχών οποιουδήποτε είδους καθώς και το φύλο του ατόμου, δήλωσε ο Schenck.
«Το φαγητό που σχετίζεται με τον ύπνο συμβαίνει κατά 70% στις γυναίκες, ενώ η σεξουαλική αϋπνία, για παράδειγμα, κατά 80% στους άνδρες» είπε. «Επίσης, είναι πιθανό ότι η έμφαση που δίνει η κοινωνία στη δίαιτα μπορεί – αν κάποιος περιορίζει το φαγητό του κατά τη διάρκεια της ημέρας και δεν παίρνει αρκετές θερμίδες, να οδηγήσει σε περισσότερο φαγητό που σχετίζεται με τον ύπνο».
Οι οικογένειες μπορεί να προσπαθήσουν να βοηθήσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα ξυπνώντας τα, ενώ κοιμούνται και τρώνε, δήλωσε ο Schenck. Ορισμένες φορές, ωστόσο, αυτό μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ.
«Το άτομο μπορεί να θυμώσει και να πει: Μην με σταματάτε από το να κάνω αυτό που πρέπει να κάνω. Κάποτε περιέθαλψα μια ανύπαντρη μητέρα με τρία παιδιά στην εφηβεία που πλήρωσε τα τρία παιδιά της για να κοιμηθούν σε υπνόσακους στην κουζίνα» είπε, προσθέτοντας:
«Όταν έμπαινε στην κουζίνα κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα παιδιά τής έλεγαν: “Σταμάτα, μας πλήρωσες για να σε σταματήσουμε!”. Μαντέψτε τι συνέβη. Απογοητεύτηκε τόσο πολύ που πλήρωσε τα παιδιά της περισσότερα χρήματα για να επιστρέψουν στα δικά τους κρεβάτια και να την αφήσουν να φάει με την ησυχία της».
Μην τα παρατάτε
Έχουν περάσει περισσότερα από 20 χρόνια από τότε που η Jill επισκέφθηκε για πρώτη φορά την κλινική του Schenck. Σήμερα, το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών και η διατροφική διαταραχή που σχετίζεται με τον ύπνο της είναι ως επί το πλείστον υπό έλεγχο, όπως είπε, χάρη σε ένα κοκτέιλ τριών φαρμάκων που της συνταγογράφησε ο Schenck.
Κάνει επίσης ό,τι μπορεί για να κρατάει τα υπερβολικά επεξεργασμένα τρόφιμα που τροφοδοτούν τη διαταραχή, μακριά από το σπίτι της.
Η συμβουλή της προς τους άλλους; «Να είστε ο καλύτερος συνήγορος του εαυτού σας», λέει. Κάντε έρευνα και διαβάστε ό,τι μπορείτε για τη διαταραχή, ώστε να ξέρετε τις σωστές ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον γιατρό. Και πάνω απ’ όλα, είπε, ζητήστε μια συνταγή για μια μελέτη ύπνου ώστε να μάθετε τι πυροδοτεί τη συμπεριφορά σας.
Με πληροφορίες από CNN
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
