icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Οι φίλοι που κάνουμε στην εφηβεία μπορεί να διαμορφώνουν την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ζωής για τα επόμενα χρόνια

Οι ισχυρές φιλίες κατά την εφηβεία μπορεί να προσφέρουν κάτι περισσότερο από απλή συντροφικότητα και διασκέδαση. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι αυτοί οι δεσμοί θα μπορούσαν να έχουν διαρκή αντίκτυπο στην ανθεκτικότητά μας και στην ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ζωής μέχρι και την ενηλικίωση.

Μια μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ έριξε φως σε αυτή την ενδιαφέρουσα σχέση. Η ομάδα, με επικεφαλής τη Δρ Μαρία Ντάουβερμαν της Σχολής Ψυχολογίας και του Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας του Πανεπιστημίου, διερεύνησε πώς η ποιότητα των φιλικών σχέσεων στην ηλικία των 14 ετών σχετίζεται με την ανθεκτικότητα στην πρώιμη ενήλικη ζωή, ιδίως για όσους έχουν βιώσει παιδικά τραύματα.

Ανθεκτικότητα σημαίνει κάτι παραπάνω από το να ανακάμπτεις

Η ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα προσαρμογής και ανάκαμψης από αντιξοότητες, προκλήσεις ή τραύματα. Περιλαμβάνει τη διατήρηση ή την ανάκτηση της ψυχικής, συναισθηματικής και συμπεριφορικής ισορροπίας παρά τις δύσκολες εμπειρίες.

Τα ανθεκτικά άτομα χρησιμοποιούν στρατηγικές αντιμετώπισης, κοινωνική υποστήριξη και προσωπικές δυνάμεις για να ξεπεράσουν τις δύσκολες στιγμές. Αυτή η δυναμική διαδικασία μπορεί να ενισχυθεί μέσω των θετικών σχέσεων, της αυτογνωσίας και ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος, επιτρέποντας την καλύτερη διαχείριση των σκαμπανεβασμάτων της ζωής.

«Θα περιμέναμε ότι όλοι θα έχουν κάποια προβλήματα με την ψυχική τους υγεία μετά από κάθε είδους στρεσογόνο εμπειρία, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα», δήλωσε η Δρ Ντάουβερμαν.

«Χρησιμοποιώντας τον ορισμό της ανθεκτικής λειτουργίας, ακολουθούμε μια πιο εξελιγμένη και δυναμική προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη ένα ολόκληρο φάσμα διαφορετικών μέτρων συμπεριφοράς σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και σε σχέση με τη συγκεκριμένη βαρύτητα του τραύματος που έχει βιώσει».

Αυτή η διαφοροποιημένη θεώρηση της ανθεκτικότητας εξετάζει την κοινωνική, συναισθηματική και συμπεριφορική λειτουργία ενός ατόμου σε σχέση με το προηγούμενο τραύμα του. Δεν έχει να κάνει μόνο με την ανάκαμψη, αλλά με το πόσο καλά ένα άτομο αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της ζωής, δεδομένων των μοναδικών του εμπειριών.

Από τις εφηβικές φιλίες στην ανθεκτικότητα των ενηλίκων

Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια διαχρονική μελέτη, παρακολουθώντας μια ομάδα ατόμων από την ηλικία των 14 έως τα 24 έτη. Στην ηλικία των 14 ετών, οι συμμετέχοντες στη μελέτη συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο φιλίας του Cambridge.

Στην αρχική έρευνα συμμετείχαν 1.238 άτομα, ενώ 436 συμπλήρωσαν την τελική έρευνα στην ηλικία των 24 ετών. Από αυτούς τους εναπομείναντες συμμετέχοντες, 62 εθελοντές προσλήφθηκαν για μια μελέτη απεικόνισης του εγκεφάλου.

Οι ειδικοί χρησιμοποίησαν λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (fMRI) για να παρατηρήσουν τις νευρικές αντιδράσεις των συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια μιας προσομοιωμένης δραστηριότητας κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτή περιελάμβανε ένα εικονικό παιχνίδι ρίψης μπάλας με δύο άβαταρ.

Σύνδεση φιλίας-ανθεκτικότητας

Τα αποτελέσματα αυτής της δεκαετούς μελέτης ήταν διαφωτιστικά. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η καλύτερη ποιότητα φιλίας στην ηλικία των 14 ετών συνδεόταν στενά με την καλύτερη ανθεκτική λειτουργία στην ηλικία των 24 ετών.

Η μελέτη αποκάλυψε επίσης ότι οι συμμετέχοντες με υψηλότερη ανθεκτική λειτουργία παρουσίαζαν πιο θετικές αντιδράσεις στην κοινωνική ένταξη στο πείραμα απεικόνισης του εγκεφάλου.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο ραχιαίος προμετωπιαίος φλοιός -μια περιοχή που σχετίζεται με την παραγωγή και τη ρύθμιση των συναισθημάτων- παρουσίασε αξιοσημείωτη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του πειράματος.

Πολυπλοκότητα του κοινωνικού αποκλεισμού

Είναι ενδιαφέρον ότι η σχέση μεταξύ της ανθεκτικής λειτουργίας και των αντιδράσεων στον κοινωνικό αποκλεισμό ήταν λιγότερο ξεκάθαρη.

«Η ψυχική υγεία των νέων είναι ένας σύνθετος και διαφοροποιημένος τομέας. Ένα από τα πράγματα που ελπίζουμε να επιτύχουμε μέσω ερευνητικών προγραμμάτων όπως αυτό είναι να αυξήσουμε τόσο την ευαισθητοποίηση όσο και την κατανόηση που θα δώσει στους νέους τη δυνατότητα να αναζητήσουν υποστήριξη όταν τη χρειάζονται», σημείωσε η Δρ Ντάουβερμαν.

Αξιοποιώντας τη δύναμη της φιλίας

Η μελέτη αυτή ανοίγει νέους δρόμους για την κατανόηση και τη δυνητική βελτίωση των αποτελεσμάτων της ψυχικής υγείας των νέων.

Οι ερευνητές προτείνουν ότι απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση για να κατανοήσουμε πώς οι φιλίες των εφήβων συμβάλλουν στην ανθεκτική λειτουργία στην πρώιμη ενήλικη ζωή.

Η διερεύνηση των δυνατοτήτων της ενισχυμένης υποστήριξης από συνομηλίκους ως παρέμβαση για νέους με δυσκολίες ψυχικής υγείας θα μπορούσε να αποτελέσει μια πολλά υποσχόμενη κατεύθυνση για μελλοντική έρευνα.

Η διαρκής αξία των εφηβικών δεσμών

Ενώ οι πολυπλοκότητες της ψυχικής υγείας και της ανθεκτικότητας απαιτούν περαιτέρω μελέτη, η παρούσα έρευνα υπογραμμίζει τη βαθιά σημασία της καλλιέργειας ισχυρών, υποστηρικτικών φιλικών σχέσεων κατά την εφηβεία. Αυτοί οι πρώιμοι δεσμοί μπορεί κάλλιστα να θέτουν τα θεμέλια για τη δια βίου ανθεκτικότητα και ευημερία.

Καθώς συνεχίζουμε να εξιχνιάζουμε τα μυστήρια της ανθρώπινης ανθεκτικότητας, ένα πράγμα γίνεται σαφές: Οι φίλοι που κάνουμε στην εφηβεία μας μπορεί να κάνουν κάτι περισσότερο από το να μοιραζόμαστε απλώς το ταξίδι μας – μπορεί να διαμορφώνουν την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ζωής για τα επόμενα χρόνια.

Με πληροφορίες από Earth.com