icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να χάνονται και να οριζοντιώνονται στο έδαφος;

Μήπως κι εσύ ζαλίζεσαι ή λιποθυμάς όταν βλέπεις αίμα; Μοιάζει με μια παράξενα υπερβολική φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού, στη θέα απλώς μιας μικρής ποσότητας κόκκινου υγρού, σωστά;

Όπως αποδεικνύεται η λιποθυμία στη θέα του αίματος μπορεί να είναι ένα πρωτόγονο αντανακλαστικό, που βρίσκεται βαθιά θαμμένο στον εγκέφαλό μας. Είναι σαν ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε δύσκολα ή φρικιαστικά γεγονότα.

Η επιστημονική εξήγηση για τη λιποθυμία

Ο επιστημονικός όρος για τη λιποθυμία είναι «αγγειοβελτιωτική συγκοπή», η οποία ελέγχεται από ένα από τα κρανιακά νεύρα που είναι υπεύθυνα για τις ασυνείδητες κινήσεις του σώματος, όπως ο σταθερός καρδιακός ρυθμός και η πέψη της τροφής.

Όταν το σώμα σου αντιδρά υπερβολικά σε ορισμένα ερεθίσματα, ενεργοποιεί το πνευμονογαστρικό νεύρο, προκαλώντας πτώση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού. Λιγότερο αίμα ρέει στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να χάνεις τις αισθήσεις σου.

Τα ακραία συναισθήματα, ο ξαφνικός τρόμος (συμπεριλαμβανομένης και της θέας του αίματος), η πολύ γρήγορη έγερση, η πείνα και η αφυδάτωση είναι όλα ερεθίσματα που μπορούν να προκαλέσουν αυτή την αντίδραση.

Πριν λιποθυμήσεις, μπορεί να παρατηρήσεις ορισμένα συμπτώματα, όπως ζάλη, βουητό στο αυτί, εφίδρωση, θολή όραση, μια γενική αδυναμία.

Και ξαφνικά βρίσκεσαι κάτω αναίσθητος, κάτι που είναι αρκετά τρομακτικό, αλλά το σώμα σου είναι πιο έξυπνο από εσένα, γιατί τώρα είσαι ξαπλωμένος και ο εγκέφαλός σου μπορεί να λάβει το αίμα και το οξυγόνο, που σού λέει πεισματικά ότι χρειάζεται.

Η πτώση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης, πιστεύεται ότι είναι ευεργετική για την επιβράδυνση της αιμορραγίας, εάν κάποιος λιποθυμήσει από απώλεια αίματος.

Είναι άγνωστο αν η ευαισθησία κάποιου να λιποθυμά στη θέα του αίματος οφείλεται στη γενετική, στα επίπεδα των ορμονών ή σε κάποιο άλλο αίτιο.

Πρωτόγονο αντανακλαστικό

Σε κάποιους ανθρώπους το να δουν αίμα προκαλεί μία μικρή ανησυχία, ενώ για άλλους είναι εξαιρετικά αγχωτικό. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι όλοι έχουν σε κάποιο βαθμό ένα αντανακλαστικό λιποθυμίας, όταν βλέπουν για παράδειγμα σπλάχνα.

Στην πραγματικότητα αυτό ήταν που πιθανώς βοήθησε τους μακρινούς μας προγόνους να επιβιώσουν από αρκετά φρικιαστικά γεγονότα.

«Αν είσαι άνθρωπος των σπηλαίων και ένας άλλος άνθρωπος των σπηλαίων έρθει και σου κόψει το χέρι, η θέα του αίματος ή του τραυματισμού μπορεί να σου προκαλέσει λιποθυμία. Έτσι, όταν είσαι ξαπλωμένος στο έδαφος, θα φαίνεσαι σαν νεκρός στους άλλους ανθρώπους των σπηλαίων και δεν θα σου κόψουν το κεφάλι», εξηγεί πολύ παραστατικά ο δρ Fred Jaeger, ιατρικός διευθυντής του Κέντρου Συγκοπής στην Cleveland Clinic στο Οχάιο.

Τι μπορείς να κάνεις αν λιποθυμάς μόλις δεις αίμα

Σε περίπτωση που είσαι επιρρεπής στη λιποθυμία, η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να κάνεις και πολλά για να την αποτρέψεις.

Μπορείς όμως να δοκιμάσεις τη θεραπεία έκθεσης, μια μορφή γνωστικής συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας που βοηθά τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους.

Αυτή η τεχνική είναι πολύ αποτελεσματική, εκθέτοντας τους ανθρώπους σε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο που τους προκαλεί φόβο, σε ένα ασφαλές, ελεγχόμενο περιβάλλον. Με την πάροδο του χρόνου, το άγχος ή η φοβία μπορεί να ξεπεραστεί.

Με πληροφορίες από: Northwestern Medicine, Psychology today, Wired