Μια νέα χρονιά είναι πάντα μια καλή στιγμή για τους ανθρώπους να πάρουν αποφάσεις σχετικά με την υγεία τους. Και μια καλή αρχή είναι να μάθεις εάν έχεις χρόνιες παθήσεις ώστε να τις αντιμετωπίσεις πριν αρχίσουν τα συμπτώματα.

Αυτό δεν ισχύει μόνο για παθήσεις όπως ο καρκίνος, η έγκαιρη διάγνωση του οποίου μπορεί να σώσει ζωές. Οι άνθρωποι συχνά αδιαφορούν για άλλες καταστάσεις όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης χωρίς να υποβάλλονται σε επαρκή θεραπεία.

Πάνω από το 77% των 119,9 εκατομμυρίων Αμερικανών με υπέρταση δεν έχουν υπό έλεγχο την αρτηριακή τους πίεση, σύμφωνα με την κυβερνητική πρωτοβουλία Million Hearts.

Παράλληλα, πάνω από το 50% των ατόμων 30 ετών και άνω που ζουν με διαβήτη δεν έλαβαν φάρμακα το 2022, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Πολλοί, μάλιστα, μπορεί να μην γνωρίζουν καν ότι έχουν διαβήτη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Αμερικανική Ένωση Διαβήτη υπολόγισε το 2021 ότι από τα 38,4 εκατομμύρια άτομα που πάσχουν από διαβήτη, τα 8,7 εκατομμύρια δεν είχαν διαγνωστεί.

Πόσο συχνές όμως είναι οι χρόνιες παθήσεις όπως η υπέρταση και ο διαβήτης; Πώς γίνεται η διάγνωση; Γιατί είναι σημαντικό να προσδιορίσετε αυτές τις καταστάσεις και να ξεκινήσετε τη θεραπεία, ακόμα κι αν δεν έχετε συμπτώματα; Ποιους τύπους θεραπειών, συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων και των αλλαγών στον τρόπο ζωής, πρέπει να εξετάσουν οι ασθενείς; Και για όσους οι συνθήκες αυτές είναι αδύνατες, ποιες ενέργειες μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή τους;

Ο εμπειρογνώμονας ευεξίας του CNN, Dr. Leana Wen, γιατρός επειγόντων περιστατικών και επίκουρος αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο George Washington απαντά.

Πόσο συχνά είναι η υπέρταση και ο διαβήτης;

Αυτές οι χρόνιες παθήσεις είναι πολύ συχνές. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί ενήλικες έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση, γνωστή και ως υπέρταση, η οποία γενικά ορίζεται ως αρτηριακή πίεση στα ή πάνω από 130/80 mmHg. Περισσότεροι από 1 στους 10 Αμερικανούς έχουν διαβήτη και το ποσοστό αυξάνεται με την ηλικία. μεταξύ των 65 ετών και άνω, περίπου το 29% έχουν διαβήτη.

Γιατί είναι σημαντικό να διαγνώσουμε αυτές τις καταστάσεις και να αρχίσουμε θεραπεία, ακόμα κι αν δεν έχουν εμφανιστεί συμπτώματα;

Τόσο ο διαβήτης όσο και η υπέρταση είναι σημαντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην καρδιακή νόσο και το εγκεφαλικό, τα οποία εμπίπτουν και τα δύο στην κατηγορία των καρδιαγγειακών παθήσεων, του Νο. 1 δολοφόνου μεταξύ των Αμερικανών, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ και κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως.

Η υπέρταση αναφέρεται συχνά ως ο «σιωπηλός δολοφόνος» επειδή μπορεί να προκαλέσει σημαντική μόνιμη βλάβη πριν οι άνθρωποι εμφανίσουν συμπτώματα. Η υψηλή αρτηριακή πίεση επηρεάζει πολλά όργανα. Η υπέρταση μπορεί, όχι μόνο να επιβαρύνει με άγχος την καρδιά και να βλάψει τις αρτηρίες, οδηγώντας σε καρδιακές παθήσεις, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει εγκεφαλικά επεισόδια και νεφρική νόσο, καθώς και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Η υψηλή αρτηριακή πίεση υπολογίζεται ότι προκαλεί 7,5 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Ο διαβήτης ασκεί ένα παρόμοιο είδος μακροπρόθεσμης επιβάρυνσης στο σώμα. Σύμφωνα με το CDC, ο διαβήτης είναι η Νο. 1 αιτία νεφρικής ανεπάρκειας και τύφλωσης στους ενήλικες, αλλά και μία από τις κορυφαίες αιτίες θανάτου μεταξύ των Αμερικανών. Τα άτομα με διαβήτη έχουν έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρδιακή νόσο.

Πώς διαγιγνώσκονται αυτές οι καταστάσεις;

Οι γιατροί διαγιγνώσκουν την υπέρταση μέσω μετρήσεων που λαμβάνονται από μια περιχειρίδα αρτηριακής πίεσης. Εάν η αρχική μέτρηση της αρτηριακής πίεσης είναι υψηλή, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα κάνουν άλλη μέτρηση αργότερα κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης στην κλινική ή θα ζητήσουν από τον ασθενή να έρθει σε άλλο χρόνο για να επιβεβαιώσει ότι η αρτηριακή πίεση παραμένει αυξημένη.

Βεβαιωθείτε ότι η αρτηριακή σας πίεση μετριέται σωστά κρατώντας τα πόδια σας ίσια στο πάτωμα (όχι σταυρωμένα), με στηριγμένη πλάτη και φορέστε το κατάλληλο μέγεθος περιχειρίδας με το χέρι στην κατάλληλη θέση. (Η περιχειρίδα να βρίσκεται στο ύψος της καρδιάς και ο βραχίονας να στηρίζεται σε ένα γραφείο ή τραπέζι).

Για τον διαβήτη, υπάρχουν δύο συνήθεις τύποι εξετάσεων. Ο ένας μετρά το σάκχαρο στο αίμα αυτήν τη στιγμή, ενώ το τεστ A1C εξετάζει το μέσο σάκχαρο αίματος τους τελευταίους μήνες.

Είναι σημαντικό όλοι να προγραμματίζουν ετήσιες επισκέψεις με έναν πάροχο πρωτοβάθμιας φροντίδας. Οι πάροχοι θα ελέγξουν την αρτηριακή σας πίεση κατά την επίσκεψή σας. Εάν είναι αυξημένη, μπορεί να σας συστήσουν να την παρακολουθείτε μόνοι σας ή να επιστρέψετε για έναν επαναλαμβανόμενο έλεγχο. Μπορεί επίσης να συνιστάται έλεγχος σακχάρου στο αίμα, ανάλογα με την ηλικία σας και τους παράγοντες κινδύνου.

Ποιοι είναι οι τύποι θεραπειών που πρέπει να εξετάσουν οι ασθενείς;

Η υπέρταση και ο διαβήτης είναι και οι δύο χρόνιες παθήσεις που έχουν ερευνηθεί καλά και για τις οποίες υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές θεραπείες.

Για την υπέρταση, υπάρχουν διάφορες κατηγορίες φαρμάκων που χρησιμοποιούν διαφορετικούς μηχανισμούς για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Για παράδειγμα, ορισμένα φάρμακα μειώνουν την επιβάρυνση της καρδιάς, ενώ άλλα βοηθούν στην απαλλαγή του σώματος από την περίσσεια νατρίου και νερού, και άλλα χαλαρώνουν ή ανοίγουν τα αιμοφόρα αγγεία. Μερικοί άνθρωποι ανταποκρίνονται καλύτερα σε έναν τύπο φαρμάκου. Άλλοι μπορεί να χρειάζονται περισσότερα από ένα για να ελέγξουν καλύτερα την αρτηριακή τους πίεση.

Για τον διαβήτη, η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο του διαβήτη.

Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 στερούνται ινσουλίνης, η οποία είναι μια ορμόνη που βοηθά το σώμα να διαχειριστεί τα επίπεδα γλυκόζης, γνωστά και ως επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να λαμβάνουν ινσουλίνη κάθε μέρα.

Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2, την πιο κοινή μορφή στην οποία υπάρχει πρόβλημα με τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί την ινσουλίνη, μπορούν συνήθως να ξεκινήσουν με φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα. Αυτά τα φάρμακα μπορεί να λειτουργήσουν μειώνοντας την παραγωγή γλυκόζης, βελτιώνοντας την ανταπόκριση του σώματος στην ινσουλίνη ή/και βοηθώντας το σώμα να εκκρίνει περισσότερη ινσουλίνη. Μερικά άτομα με διαβήτη τύπου 2 χρειάζονται επίσης θεραπεία με ινσουλίνη, εάν οι στόχοι δεν επιτευχθούν με τις διά στόματος θεραπείες.

Για τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με διαβήτη ή υπέρταση, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι επίσης σημαντικές, όπως και η αντιμετώπιση των σχετικών παθήσεων. Για παράδειγμα, η παχυσαρκία είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη τόσο υπέρτασης, όσο και διαβήτη. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής που καταπολεμούν την παχυσαρκία θα βοηθήσουν επίσης στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και στην αντιμετώπιση του διαβήτη.

Τι μπορεί να γίνει για την πρόληψη αυτών των χρόνιων ασθενειών;

Οι ίδιες αλλαγές στον τρόπο ζωής που πρέπει να εφαρμόζουν τα άτομα με τις ασθένειες είναι επίσης τα καλύτερα προληπτικά μέτρα για τα άτομα που θέλουν να αποτρέψουν αυτές τις ασθένειες.

Πρώτον, διατηρήστε ένα υγιές βάρος. Τα άτομα που δυσκολεύονται να το κάνουν μόνο μέσω της δίαιτας και της άσκησης μπορεί να θέλουν να ρωτήσουν τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με φάρμακα που μπορούν να θεραπεύσουν την παχυσαρκία.

Δεύτερον, στοχεύστε σε τουλάχιστον 150 λεπτά, μέτριας έντασης, σωματική δραστηριότητα την εβδομάδα. Όσοι δεν μπορούν ακόμη να φτάσουν τα 150 λεπτά, θα πρέπει να δουλέψουν για να αυξήσουν τη διάρκεια και την ένταση, έχοντας παράλληλα υπόψη ότι λίγο είναι καλύτερο από καθόλου. Μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμα και το ήμισυ της συνιστώμενης ποσότητας μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών.

Τρίτον, μειώστε την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφίμων όπως κορεσμένα λίπη, υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα και ζαχαρούχα ποτά. Μπορεί να είναι δύσκολο να κόψετε εντελώς αυτά τα τρόφιμα, αλλά προσπαθήστε να στοχεύσετε σε τροφές όπως λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και όσπρια.

Πολλοί άνθρωποι μπορούν να αποτρέψουν την υπέρταση, τον διαβήτη κι άλλες χρόνιες παθήσεις λαμβάνοντας αυτά τα μέτρα. Πολλοί άλλοι, ωστόσο, εμφανίζουν αυτές τις ασθένειες παρά το γεγονός ότι ακολουθούν αυτές τις συμβουλές. Θα πρέπει να συνεχίσουν αυτές τις υγιεινές συνήθειες ενώ λαμβάνουν επίσης θεραπεία. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτρέψει τη μακροπρόθεσμη ζημιά.