Πόσο κοντά είναι και πώς μοιάζει ένα μέλλον χωρίς μετρητά; Να μας απαντήσουν οι Σκανδιναβικές χώρες, οι οποίες ηγούνται της μετάβασης σε ένα μέλλον που το χάρτινο χρήμα δεν θα κυριαρχεί. Αρμενία, Γεωργία και Γερμανία μένουν πίσω, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση.

Οι Σκανδιναβικές χώρες της Ευρώπης, λοιπόν, είναι καλύτερα προετοιμασμένες να υποδεχτούν ένα μέλλον όπου τα μετρητά δεν θα χρησιμοποιούνται πλέον σε συναλλαγές.

Ο ιστότοπος οικονομικών πληροφοριών Finansplassen από τη Νορβηγία συγκέντρωσε δεδομένα από την Παγκόσμια Τράπεζα, τη Eurostat και άλλες δημόσια διαθέσιμες βάσεις δεδομένων για να εξετάσει πόσο καλά προσαρμοσμένη είναι κάθε ευρωπαϊκή χώρα σε συναλλαγές χωρίς μετρητά.

Αξιολόγησαν τον αριθμό των ATM και των τερματικών πληρωμών ανά 100.000 άτομα, το όριο δαπανών για ανέπαφες συναλλαγές με κάρτες και το ποσοστό των ανθρώπων που χρησιμοποιούν ηλεκτρονική τραπεζική.

Λιγότερα ATM υποδηλώνουν ότι η χώρα εξαρτάται λιγότερο από τα μετρητά, ενώ περισσότερα τερματικά πληρωμών σημαίνουν «μεγαλύτερη υποδομή» για ηλεκτρονικές συναλλαγές, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Finansplassen.

Η ανάλυση έδειξε ότι η Νορβηγία είναι η πιο προετοιμασμένη για ένα μέλλον χωρίς μετρητά: έχει έναν από τους χαμηλότερους αριθμούς ATM και περίπου το 96% του πληθυσμού χρησιμοποιεί ηλεκτρονική τραπεζική.

Η Φινλανδία και η Δανία κατατάσσονται δεύτερη και τρίτη αντίστοιχα στην ανάλυση, επειδή έχουν περισσότερα ATM από τη Νορβηγία και ελαφρώς λιγότερα τερματικά πληρωμών, αλλά περίπου το ίδιο ποσοστό χρηστών ηλεκτρονικής τράπεζας.

Διαβασε ακομα

Ο άνθρωπος που έφαγε 6,2 εκατ. δολάρια με δυο μπουκιές

Η Ολλανδία, η Σουηδία, η Ισλανδία, η Εσθονία, η Λιθουανία, η Κύπρος και η Ελβετία ολοκληρώνουν την πρώτη δεκάδα της ανάλυσης, ενώ η Αρμενία, η Γεωργία και η Γερμανία είναι οι λιγότερο προσαρμοσμένες σε συστήματα χωρίς μετρητά.

Γιατί οι Σκανδιναβικές χώρες;

Πέντε από τις δέκα πρώτες χώρες στη λίστα χωρίς μετρητά είναι Σκανδιναβικές, σύμφωνα με τη μελέτη.

Ο Olle Pettersson, ειδικός στα προσωπικά οικονομικά στο Finansplassen, δήλωσε στο Euronews Next ότι οι Σκανδιναβικές χώρες βρίσκουν τα συστήματα χωρίς μετρητά «χρήσιμα», καθώς βοηθούν στην αντιμετώπιση ορισμένων προκλήσεων, όπως η αραιή πληθυσμιακή πυκνότητα ή οι δύσκολες καιρικές συνθήκες που κάνουν τις παραδοσιακές πληρωμές πιο δύσκολες.

Αυτές οι χώρες έχουν επίσης πλεονέκτημα, συνέχισε ο Pettersson, επειδή έχουν υψηλή εμπιστοσύνη στους δημόσιους θεσμούς και μικρούς πληθυσμούς, κάτι που διευκολύνει τη δοκιμή νέων πολιτικών.

Το 2016, η μεγαλύτερη τράπεζα της Νορβηγίας, DNB, κάλεσε να σταματήσει η χρήση μετρητών, καθώς ανησυχούσε για παράνομες δραστηριότητες όπως το ξέπλυμα χρήματος, σύμφωνα με την εφημερίδα Independent.

Την ίδια περίοδο, οι καταναλωτές στράφηκαν μαζικά στο Vipps MobilePay, ένα «Σκανδιναβικό ψηφιακό πορτοφόλι» που επιτρέπει στους χρήστες να «στέλνουν χρήματα τόσο εύκολα όσο ένα μήνυμα», σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας.

Λανσαρισμένο το 2015, το Vipps MobilePay εξυπηρετεί πλέον 11,5 εκατομμύρια χρήστες στη Νορβηγία, τη Φινλανδία και τη Δανία, όπως αναφέρει η εταιρεία.

Παλινδρόμηση στη Νορβηγία;

Πρόσφατα, ωστόσο, έχουν γίνει προσπάθειες από το Νορβηγικό Κοινοβούλιο να ενισχυθεί η χρήση μετρητών. Τον Οκτώβριο, το Κοινοβούλιο πέρασε αλλαγές στον Νόμο Χρηματοοικονομικών Συμφωνιών, που διευκολύνουν τους Νορβηγούς να πληρώνουν με μετρητά εάν χρειαστεί.

Διαβασε ακομα

Οι «πράσινες τράπεζες» που στοχεύουν να κάνουν το χρήμα βιώσιμη υπόθεση

«Σε έναν ψηφιακό κόσμο, είναι εύκολο να ξεχνάμε ότι υπάρχει μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων που δεν χρησιμοποιούν την ψηφιακή τεχνολογία» δήλωσε η Emilie Enger Mehl, υπουργός Δικαιοσύνης και Εκτάκτων Καταστάσεων της Νορβηγίας. «Τα μετρητά είναι επίσης σημαντική προετοιμασία για την κοινωνία».

Η Νορβηγική Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας (DSB) συνιστά να διατηρούν όλοι κάποια μετρητά λόγω της ευπάθειας των ψηφιακών συστημάτων πληρωμών σε επιθέσεις.

«Ο κόσμος γύρω μας γίνεται ολοένα και πιο ασταθής, με πολέμους, ψηφιακές απειλές και κλιματική αλλαγή», πρόσθεσε η Mehl.

«Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μακροχρόνιες διακοπές ρεύματος, βλάβες συστημάτων ή ψηφιακές επιθέσεις που θα οδηγήσουν σε αποτυχία των ψηφιακών λύσεων πληρωμών».

Η κατάσταση στη Δανία

Στη Δανία, οι πληρωμές με μετρητά αποτελούν μόνο το 8% των συνολικών συναλλαγών της χώρας το 2023, σύμφωνα με μελέτη της εθνικής τράπεζας.

Οι Δανοί προτιμούν τις κινητές πληρωμές επειδή ο αγοραστής «έχει πάντα μαζί του το κινητό του» και μπορεί εύκολα να πληρώσει το ακριβές ποσό που χρειάζεται, αναφέρει η έκθεση.

«Παρόλο που η χρήση μετρητών μειώνεται, εξακολουθούν να είναι απαραίτητα στην κοινωνία», δήλωσε ο Christian Kettel Thomsen, διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Δανίας.

Τι προκάλεσε την αύξηση των πληρωμών χωρίς μετρητά;

Η πανδημία COVID-19 αύξησε τις πληρωμές χωρίς μετρητά παγκοσμίως, από έναν μέσο όρο 91 πληρωμών ανά άτομο το χρόνο το 2017 σε περίπου 135 το 2020, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Διαβασε ακομα

Αφήστε το γλώσσα-γλώσσα-μαθηματικά. Τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται οικονομία

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) διαπίστωσε μια παρόμοια τάση στην Ευρώπη. Μια έρευνα του 2023 έδειξε ότι το 59% των συναλλαγών το 2022 έγιναν με μετρητά, από 72% το 2019.

Η ΕΚΤ ανέφερε ότι η αλλαγή δεν μπορεί να αποδοθεί σε έναν μόνο παράγοντα, αλλά υπέθεσε ότι «οι συνήθειες πληρωμών» που αποκτήθηκαν κατά την πανδημία διατηρήθηκαν μετά τη λήξη των περιορισμών.

Η πλειοψηφία των καταναλωτών στην Ευρώπη προτιμά να πληρώνει με κάρτες ή άλλους τρόπους πληρωμής χωρίς μετρητά επειδή είναι πιο βολικοί, συνεχίζει η έρευνα. Ωστόσο, το 60% αυτών που ρωτήθηκαν δήλωσαν ότι εξακολουθούν να θέλουν μια επιλογή να πληρώνουν με μετρητά.

Με πληροφορίες από Euronews