Η εταιρική γλώσσα (corporate jargon) υποτίθεται ότι διευκολύνει την επικοινωνία ανάμεσα στους εργαζομένους μιας επιχείρησης, αλλά συχνά πετυχαίνει το αντίθετο: αφήνει τους υπαλλήλους μπερδεμένους, αποκλεισμένους και, γενικώς, εκνευρισμένους.

Μια έρευνα σε περισσότερους από 8.000 εργαζόμενους σε οκτώ χώρες αποκάλυψε ότι το 58% θεωρεί πως οι συνάδελφοί τους κάνουν υπερβολική χρήση τέτοιων όρων, με τους μισούς εξ αυτών να θέλουν να εξαφανίσουν οποιαδήποτε λέξη προέρχεται από αυτή την περίεργη «γλώσσα», που απλώς τους αγχώνει, μειώνοντας, παράλληλα, και την παραγωγικότητά τους.

Η δύναμη της γλώσσας στον εργασιακό χώρο

Η γλώσσα δεν αφορά μόνο στη μετάδοση πληροφοριών αλλά και στην κοινωνική διάσταση της επικοινωνίας. Σύμφωνα με τη Daria Bahtina, λέκτορα γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, «όταν μιλάμε, δεν ανταλλάσσουμε απλώς δεδομένα, αλλά διαμορφώνουμε σχέσεις, ταυτότητες και στάσεις».

Η εταιρική γλώσσα είναι ένα «παραπροϊόν» για τους ανθρώπους που συνεργάζονται προς έναν κοινό στόχο – έστω κι αν αυτός είναι η επιβίωση σε μια πρωινή σύσκεψη της Δευτέρας.

Ορολογίες, ωστόσο, δεν υπάρχει μόνο στα ανώτερα στελέχη και στα εταιρικά meetings: επαγγελματίες σε όλους τους τομείς – από προγραμματιστές λογισμικού μέχρι ιατρικές ομάδες επειγόντων περιστατικών – αναπτύσσουν το δικό τους λεξιλόγιο, το οποίο αντανακλά τις συνθήκες και τις προκλήσεις του χώρου τους.

Η γλώσσα, για παράδειγμα, αλλάζει με τις εποχές και τις ανάγκες της εργασίας, όπως αποδεικνύουν όροι όπως «ήσυχη παραίτηση» (quiet quitting) και “coffee badging” – μια πρακτική κατά την οποία οι εργαζόμενοι πηγαίνουν στο γραφείο για λίγες μόνο ώρες, συχνά συμμετέχοντας σε κοινωνικές δραστηριότητες όπως ο καφές με συναδέλφους ή σύντομα meetings, και στη συνέχεια αποχωρούν για να συνεχίσουν να εργάζονται από απόσταση.

Διαβασε ακομα

Οι φράσεις που δεν λένε αρκετά μεταξύ τους τα ζευγάρια και πρέπει

Οι δύο όψεις της εταιρικής γλώσσας

Αν η εταιρική ορολογία, όμως, είναι τόσο ενοχλητική, γιατί συνεχίζει να υπάρχει; Ο Eric Anicich, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια, εξηγεί ότι πέρα από τη διευκόλυνση της επικοινωνίας, το εταιρικό λεξιλόγιο λειτουργεί και ως εργαλείο κοινωνικού αποκλεισμού.

«Το να μιλάς την ίδια γλώσσα με τους συναδέλφους σου σημαίνει ‘ανήκω εδώ’», λέει. Ωστόσο, αυτό μπορεί να έχει και αρνητικές επιπτώσεις αφού, ορισμένες φορές, η περίπλοκη ορολογία χρησιμοποιείται σκόπιμα για να αποκρύψει πληροφορίες.

Κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, όροι όπως “synthetic CDOs” και “tranches of debt products” δημιούργησαν ένα πέπλο αδιαφάνειας,, ενώ στις μέρες μας, οι μαζικές απολύσεις περιγράφονται με ευφημισμούς όπως «αναδιάρθρωση» ή «ανασχεδιασμός».

Εκτός από εργαλείο διαχωρισμού, όμως, η εταιρική ορολογία έχει και επιτελεστικό ρόλο. Σύμφωνα με έρευνα, οι εργαζόμενοι με χαμηλότερη ιεραρχική θέση τείνουν να χρησιμοποιούν πιο συχνά εταιρική γλώσσα, όχι για να γίνουν κατανοητοί, αλλά για να δείξουν επαγγελματισμό και ευφυΐα.

«Η ορολογία είναι το γλωσσικό ισοδύναμο ενός πολυτελούς αυτοκινήτου: μπορεί να έχει πρακτικές χρήσεις, αλλά συχνά χρησιμοποιείται ως σύμβολο κύρους», εξηγεί ο Anicich.

Διαβασε ακομα

Καλός μισθός ή ισορροπία μεταξύ δουλειάς και ζωής; Τι προτιμούν οι εργαζόμενοι στη μετά covid εποχή

Να τη σταματήσουμε ή όχι;

Πρέπει λοιπόν να εξαφανίσουμε την εταιρική γλώσσα; Ίσως όχι. «Το jargon είναι εργαλείο – δεν είναι από μόνο του καλό ή κακό. Όλα εξαρτώνται από το πώς και πότε χρησιμοποιείται», τονίζει ο Anicich.

Επιπλέον, είναι σχεδόν αδύνατο να την αποφύγουμε αφού, όπως αναφέρει το National Geographic, η εταιρική ορολογία έχει περάσει και στην καθημερινή μας ζωή. Για παράδειγμα, οι λάτρεις του Grey’s Anatomy καταλαβαίνουν όρους όπως “code blue” (ένας κωδικός που χρησιμοποιείται για να σημάνει συναγερμό στο ιατρικό προσωπικό) – κι ας μην έχουν ποτέ εργαστεί σε νοσοκομείο.

Το πραγματικό ερώτημα είναι εάν η εταιρική γλώσσα ενώνει ή λειτουργεί ως παράγοντας αποκλεισμού για τους ανθρώπους.

Εάν δυσκολεύει την επικοινωνία ή χρησιμοποιείται για να αποκρύψει κρίσιμες πληροφορίες, ίσως ήρθε η ώρα να κάνουμε ένα “hard stop” και να επανεξετάσουμε τον τρόπο που μιλάμε στο γραφείο