Πηγή: Instagram@davidbowie
Μεγέθυνση κειμένου
Ο Ziggy εμφανίστηκε σαν να ήταν πράγματι από τον Άρη, και έλαμψε έντονα αλλά για λίγο πριν ο Bowie τον σκοτώσει
Το 1964, μια ομάδα από νεαρούς άνδρες με περίεργες κομμώσεις εμφανίστηκαν στην απογευματινή εκπομπή Tonight του BBC, όπου τους πήρε συνέντευξη ένας ελαφρώς αμήχανος, αλλά όχι εχθρικός, Cliff Michelmore για να προωθήσει την «Κοινωνία για την Πρόληψη της Σκληρότητας προς τους Μακρυμάλληδες Άνδρες». Ο εκπρόσωπός τους, που έκανε την πρώτη του τηλεοπτική εμφάνιση, ήταν ο 17χρονος David Jones.
Μετά από μια δεκαετία, και πιο γνωστός πια ως David Bowie, θα έκανε μία εμφάνιση στο Top of the Pops το 1972, ως Ziggy Stardust, που θα «έσβηνε» την προηγούμενη.
Όπως αποδεικνύει η πρόσφατη έκδοση του box-set που γιορτάζει την περίοδο Ziggy Stardust του Bowie, αυτή ήταν μέρος μιας γόνιμης και παραγωγικής περιόδου, κατά την οποία εξελισσόταν ραγδαία ως καλλιτέχνης, πειραματιζόμενος τόσο με την εικόνα του, όσο και με τη μουσική του.
Και το άλμπουμ Ziggy Stardust and the Spiders from Mars, μαζί με τη συναφή προσωπικότητα Ziggy, ήταν το επίκεντρο μιας στρατηγικής που έριξε μια σκιά δεκαετιών, η οποία εξακολουθεί να είναι εμφανής στις ποπ performances μέχρι σήμερα.
Στην εμπροσθοφυλακή του glam rock, ο Bowie μετέφερε τον ανδρογυνισμό στα σαλόνια της Βρετανίας. Αυτός και το συγκρότημά του, ντυμένοι με έντονα χρώματα, σατέν φόρμες και μακιγιάζ, προκαλούσαν σκόπιμο σοκ στο mainstream των αρχών της δεκαετίας του 1970, όχι μόνο επειδή ο Bowie επέλεξε αυτό το σημείο για να δηλώσει στον μουσικό Τύπο ότι είναι αμφιφυλόφιλος, μόλις πέντε χρόνια μετά τη νομιμοποίηση της ομοφυλοφιλίας.
Αργότερα θα υπαναχωρούσε σε αυτό, αλλά παράλληλα με τα αντικομφορμιστικά ρούχα και το μακιγιάζ, η αίσθηση μιας απελευθερωτικής στιγμής εκείνη την εποχή ήταν σαφής.
Όσοι ακολούθησαν στο πέρασμά του, από τον Robert Smith των The Cure μέχρι τους Siouxie Sioux και Gary Numan, όλοι αναγνώρισαν την αίσθηση των νέων δυνατοτήτων που αναδύονταν.
Οι Spiders from Mars δεν ήταν οι μόνοι glam rockers που φόρεσαν μακιγιάζ και ξεπέρασαν τα όρια της σκηνικής ενδυμασίας. Ο Bowie, όμως, κατάφερε να συνθέσει την επιφανειακή αισθητική σε μια μεγαλύτερη τροχιά.
Οι The Sweet, ο Alvin Stardust και πολλοί άλλοι glam rockers (συμπεριλαμβανομένου του Gary Glitter πριν η ληστρική του συμπεριφορά επιφέρει δημόσια ατίμωση), ουσιαστικά εμφανίζονταν με πατροπαράδοτες ανδρικές – ή ακόμα και macho – στάσεις και εμφανίσεις. Ο Bowie εισήγαγε ένα στοιχείο αμφισημίας, ακόμη και όταν η μουσική -σε εκείνη τη φάση- ήταν ροκ με κιθάρες.
Πράγματι, το box-set του Ziggy αποκαλύπτει πολλές συνδέσεις με τους προγόνους του, με εκδόσεις του I Can’t Explain των Who και του White Light/White Heat των Velvet Underground. Την ίδια περίοδο, ο Bowie και ο μουσικός υπαρχηγός του από τους Spiders, ο κιθαρίστας Mick Ronson, θα έκαναν την παραγωγή του άλμπουμ Transformer του Lou Reed, το οποίο εξερευνούσε θέματα σεξουαλικού και έμφυλου προσανατολισμού, και θα βοηθούσαν στο Raw Power του Iggy Pop.
Ενώ ο Bowie/Ziggy συνδέθηκε ανεξίτηλα με το glam, η μουσική του καταγωγή ήταν βαθύτερη και το όραμά του πιο υπολογισμένο από ό,τι υποδηλώνουν τα κοστούμια.
Ξεπερνώντας τα όρια της διασημότητας
Ο Bowie δεν ήταν ο μόνος σε αυτό. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πώς θα εξελισσόταν μακροπρόθεσμα ο Marc Bolan – ένας άλλος επιδραστικός glam rocker – λόγω του τραγικού πρόωρου θανάτου του το 1977 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Αλλά άλλοι που υιοθέτησαν κάποια από τα χαρακτηριστικά του glam – ο Elton John και οι Queen, για παράδειγμα – εξέλιξαν τις εικόνες τους, παράλληλα με τη μουσική τους, με την πάροδο του χρόνου.
Ο Ziggy ξεχώρισε για την αιφνίδια άφιξη και αναχώρησή του. Η πορεία του Bowie από τους folk-επηρεασμένους ήχους ως τραγουδοποιός στα τέλη της δεκαετίας του 1960, μέσω της καινοτομίας του Space Oddity το 1969, στις μελωδικές ενορχηστρώσεις του Hunky Dory’s Changes και του Life on Mars δεν προετοίμασε το κοινό για την εξωπραγματικότητα των Spiders from Mars.
Οι καλλιτέχνες, βέβαια, είχαν αλλάξει την εικόνα τους και στο παρελθόν – οι Beatles είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Αλλά η μεταμόρφωσή τους από τα χαμογελαστά είδωλα της Beatlemania στους πειραματικούς χίπηδες των τελών της δεκαετίας του 1960 ήταν σταδιακή.
Ο Ziggy εμφανίστηκε σαν να ήταν πράγματι από τον Άρη, και έλαμψε έντονα αλλά για λίγο πριν ο Bowie τον σκοτώσει, ανακοινώνοντας στο Hammersmith Odeon τον Ιούλιο του 1973: «Δεν είναι μόνο αυτό το τελευταίο σόου της περιοδείας, αλλά είναι το τελευταίο σόου που θα κάνουμε ποτέ».
Οι φήμες για την αποχώρησή του από τη μουσική βιομηχανία διαψεύστηκαν γρήγορα με μια σειρά από κυκλοφορίες – άλλα πέντε άλμπουμ μεταξύ 1973 και 1977. Ο ρόλος του Ziggy αποσύρθηκε στην ανήσυχη αναζήτηση νέων περιοχών. Αυτό, όσο και ο ανδρογυνισμός, επρόκειτο να αποτελέσει μια διαρκή συμβολή στην ίδια την ιδέα του ποπ σταρ. Ο Aladdin Sane, ο blue eyed soul τραγουδιστής των Young Americans, ο Thin White Duke του Station to Station ακολούθησαν σε γρήγορη διαδοχή, μια σειρά από μεταμφιέσεις που θόλωναν τα όρια μεταξύ ερμηνευτή, προσώπου και μουσικού.
Ήταν αναμφισβήτητα αυτή η ασάφεια που του επέτρεψε να κάνει πίσω από τις δηλώσεις σε συνεντεύξεις, που έγιναν στη δίνη μιας χιονοθύελλας κατάχρησης κοκαΐνης και αμφεταμινών, οι οποίες ερμηνεύτηκαν ως υποστηρικτικές του φασισμού. Αν αναλογιστεί κανείς το εύρος της τέχνης του σε ολόκληρη την καριέρα του, ο ισχυρισμός του ότι «αυτό που κάνω είναι θέατρο, και μόνο θέατρο» δεν φαίνεται και τόσο παράξενος.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 και μετά, οι στροφές του Bowie έγιναν πιο εμφανώς μουσικές, λιγότερο πολυδιάστατες. Παρ’ όλα αυτά είχε διευρύνει τα όρια του μουσικού σταρ. Η εξωγήινη προσγείωση και ο απότομος θάνατος του Ziggy Stardust, και στη συνέχεια η σειρά των προσωπείων που ακολούθησαν, κατέρριψαν την ιδέα ότι η εικόνα ενός ποπ σταρ ήταν στατική.
Πέρα από τη φινέτσα των νεορομαντικών της δεκαετίας του 1980, η κληρονομιά του θα μπορούσε να φανεί στην ευκολία με την οποία οι όμοιοι της Madonna και του Prince γλιστρούσαν σε διαφορετικές εικόνες σε διαδοχικά άλμπουμ. Η ιδέα της μεταμόρφωσης έχει πλέον ενσωματωθεί στο λεξιλόγιο των ποπ καριέρας. Η Taylor Swift είναι μια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση.
Ο Ziggy έπαιζε κιθάρα, αλλά ο πραγματικός του αντίκτυπος έγκειται στο ξεκλείδωμα της σχέσης μεταξύ των καλλιτεχνών και της δουλειάς τους, στην αύξηση της απόστασης που μπορούσαν να τοποθετήσουν μεταξύ του προσωπικού και του μουσικού τους εαυτού και στο περιθώριο που είχε η mainstream pop για επανεφεύρεση.
Με πληροφορίες από The Conversation
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Νεοτερα
