Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες διεξήχθησαν το 1896 στην Ελλάδα, στο απόγειο της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καμία καταγραφή συμμετοχής Αφρικανών. Μόνο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στα τέλη της δεκαετίας του 1940, οι αφρικανικές χώρες άρχισαν να έχουν αριθμητικά μεγαλύτερη συμμετοχή, καθώς η ανεξαρτησία της Αφρικής εδραιώθηκε.

Υπάρχει, ωστόσο, μια ελάχιστα γνωστή ιστορία δύο μαύρων Νοτιοαφρικανών δρομέων που αγωνίστηκαν στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες που φιλοξένησαν οι ΗΠΑ, στο Σεντ Λούις το 1904. Πρόκειται για τους Jan Mashiani και Len Taunyane (Tau), οι οποίοι εμφανίστηκαν μαζί με έναν λευκό Νοτιοαφρικανό δρομέα, τον B.W. Harris, στο πρόγραμμα του Ολυμπιακού Μαραθωνίου. Μια ομάδα διελκυστίνδας των Μπόερς από τη Νότια Αφρική έλαβε επίσης μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες εκείνης της χρονιάς.

Μια φωτογραφία των Mashiani και Tau φιλοξενείται στο Μουσείο της Ιστορικής Εταιρείας του Μιζούρι, η οποία άλλαξε τα ονόματά τους στη λεζάντα, με αποτέλεσμα στους δύο άνδρες να αποδίδονται λάθος ταυτότητες για δεκαετίες.

Posts from the historyporn
community on Reddit

Παρουσίαση «άγριων» σε γυμναστικές επιδείξεις

Οι Mashiani και Tau δεν εκπροσώπησαν επίσημα τη Νότια Αφρική στους Αγώνες και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, το 1904, η Νότια Αφρική ήταν αποικία της Μεγάλης Βρετανίας.

Αυτό συνέβη δύο χρόνια μετά τον Νοτιοαφρικανικό Πόλεμο μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και δύο ανεξάρτητων δημοκρατιών των Μπόερς. Οι Μπόερς εμπλέχτηκαν σε δύο πολέμους εναντίον της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, που έμειναν γνωστοί με το όνομα «Πόλεμοι των Μπόερς».

Και οι δύο πλευρές χρησιμοποίησαν μαύρους Νοτιοαφρικανούς σε διάφορους ρόλους, μεταξύ των οποίων το τρέξιμο για την αποστολή μηνυμάτων. Και κάπως έτσι ξεκινά η ιστορία των Mashiani και Tau, μαζί με την εμφάνισή τους σε μια παγκόσμια έκθεση στο Σεντ Λούις που ήταν συνδεδεμένη με τους Ολυμπιακούς Αγώνες και παρουσίαζε «άγριους» που διαγωνίζονταν σε γυμναστικές επιδείξεις, στο πλαίσιο του διαθνούς φεστιβάλ επιστήμης και πολιτισμού.

Η ιστορία των Mashiani και Tau καταγράφηκε από τον Νοτιοαφρικανό ιστορικό αθλητισμού Floris van der Merwe.

Διαβασε ακομα

Σχολικές στολές προσφέρουν στα κορίτσια και τις γυναίκες μια καλύτερη ζωή

Οι Αγώνες του 1904

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1904 απείχαν πολύ από αυτό που θα δούμε στο Παρίσι το 2024. Πρώτα-πρώτα, τα αγωνίσματα ήταν αρκετά διαφορετικά. Ένας ερευνητής γράφει: «Οι πρώτοι σύγχρονοι αγώνες ήταν ένα συναρπαστικό συνονθύλευμα από παράξενα τουρνουά […] που περιλάμβαναν κολυμβητικούς αγώνες εμποδίων, διελκυστίνδα, διαγωνισμούς με αερόστατα, ποδηλασία πόλο και αμερικανικό κροκέ».

Οι αγώνες του 1904 ήταν επίσης εμποτισμένοι με ρατσισμό και αντανακλούσαν την «κουλτούρα της ευγονικής» της εποχής. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Σεντ Λούις φιλοξένησαν την Παγκόσμια Έκθεση του Σεντ Λούις, η οποία διοργάνωσε διαγωνισμούς για τους ιθαγενείς των διαφόρων ηπείρων, υπό τον τίτλο «Ημέρες Ανθρωπολογίας».

Ο Van der Merwe γράφει ότι ενώ ο Ολυμπιακός Μαραθώνιος είχε προγραμματιστεί για τις 30 Αυγούστου, «αθλητικές εκδηλώσεις για αγρίους» ήταν προγραμματισμένες για τις 11 και 12 Αυγούστου: «Το μοναδικό θέαμα των ανδρών που ρίχνουν σκόπιμα πέτρες ο ένας στον άλλον επρόκειτο να είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της αθλητικής συνάντησης […] στην οποία θα διαγωνιστούν όλες οι ‘άγριες φυλές’ στην Παγκόσμια Έκθεση».

Ρίψη πέτρας και αναρρίχηση σε δέντρα

Πριν αγωνιστούν στον Ολυμπιακό μαραθώνιο, ο Jan Mashiani, στον οποίο αναφέρονταν ως “Yamasani”, καθώς οι αξιωματούχοι δεν μπορούσαν να προφέρουν το όνομά του, και ο Len Tau, που αποκαλούσαν για τους ίδιους λόγους “Lentauw”, συμμετείχαν σε αυτό το «αθλητικό γεγονός για τους άγριους».

Εκτός από τη μάχη της ρίψης πέτρας, υπήρχε ρίψη ακοντίου, αναρρίχηση σε δέντρα, ρίψη της μπάλας του μπέιζμπολ και διάφορα αθλήματα στίβου, συμπεριλαμβανομένου ενός αγώνα δρόμου ενός μιλίου (1,6 χλμ.), στον οποίο έτρεξαν.

Ο Van der Merwe παραθέτει έναν απολογισμό της εκδήλωσης του ενός μιλίου: «Από την αρχή ο Lentauw είχε το προβάδισμα στον πρώτο γύρο, τρέχοντας σαν επαγγελματίας, ακολουθούμενος από τον συμπατριώτη του. Παρά το προβάδισμά του των 20 μέτρων, αυτός κοίταζε συνεχώς πίσω και έχασε πολύτιμο έδαφος στην πορεία. Στην ευθεία τον πέρασαν τελικά ένας Σύρος και ένας Ινδός».

Διαβασε ακομα

Μια δόση MDMA «σκοτώνει» έναν ρατσιστή

Αγγελιοφόροι των Μπόερς ή δρομείς του αγγλικού στρατου;

Οι Mashiani και Tau ήταν πιθανότατα από την εθνοτική ομάδα Tswana της Νότιας Αφρικής. Όμως οι Ζουλού της χώρας ήταν πιο γνωστοί διεθνώς. Μέχρι τις 14 Αυγούστου είχε αναφερθεί, σύμφωνα με τον Van der Merwe, ότι συμμετοχές για τον Ολυμπιακό μαραθώνιο είχαν έρθει από τη Ζούλουλαντ.

Ο Van der Merwe θεωρεί ότι οι δυο τους είχαν χρησιμοποιηθεί από τους Μπόερς υπό τον στρατηγό Piet Cronje κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Νότια Αφρική για τη μεταφορά μηνυμάτων και γι’ αυτό μπορούσαν να τρέχουν τόσο γρήγορα για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Ο ίδιος αμφισβητεί δημοσιεύματα εφημερίδων της St Louis Post-Dispatch ότι οι “Leetouw” και “Yamasani” ήταν δρομείς για τον αγγλικό στρατό.

Ένας εξαντλητικός αγώνας 40 χλμ

Παρόλο που στις μέρες μας, στη Νότια Αφρική, η χρήση του φυλετικού χαρακτηρισμού «καφίρ» (“kaffir”) για να περιγράψει τους μαύρους τιμωρείται από το νόμο, το το επίσημο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1904 αναφέρεται στους δρομείς ως «B.W. Harris, Lentauw, καφίρ ταχυδρόμος και Yamasani, καφίρ ταχυδρόμος» (“B.W. Harris; Lentauw, k… mail carrier; and Yamasani, k… mail carrier”).

Ο λευκός νοτιοαφρικανός δρομέας Harris είχε δηλώσει συμμετοχή περίπου μια εβδομάδα νωρίτερα από τους Mashiani και Tau.

Ο Oλυμπιακός μαραθώνιος του 1904 ήταν ένας εξαντλητικός αγώνας 40 χιλιομέτρων που διεξήχθη με πολύ ζεστό καιρό, στους 32°C, ενώ οι συνθήκες για τους αθλητές ήταν πολύ χειρότερες, λόγω της σκόνης από τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούσαν τον ίδιο δρόμο.

Οι δρομείς ξεκίνησαν σε δύο σειρές, με τον Harris στην πρώτη σειρά και τους Mashiani και Tau στην πίσω. Ο Harris εγκατέλειψε, ενώ ο Tau τερμάτισε 9ος και ο Mashiani 12ος.

Ένας από αυτούς, όπως αναφέρθηκε, θα μπορούσε να είχε επιτύχει καλύτερη επίδοση, αν δεν τον είχε κυνηγήσει και βγάλει εκτός διαδρομής ένας σκύλος, ενώ έτρεχε κατά μήκος ενός εγκαταλελειμμένου δρόμου που αποτελούσε μέρος της διαδρομής.

Διαβασε ακομα

Οκτώ Παλαιστίνιοι αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι

Οι Mashiani και Tau ήταν οι δύο πρώτοι γηγενείς Αφρικανοί που αγωνίστηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο τρίτος από τη Νότια Αφρική ήταν ο Ron Eland, ο οποίος, ωστόσο, προκρίθηκε στη βρετανική ομάδα άρσης βαρών το 1948, πριν μεταναστεύσει στις ΗΠΑ και αργότερα στον Καναδά.

Το 1948 η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής εισήγαγε το απαρτχάιντ, ένα σύστημα χωριστής ανάπτυξης που επιβλήθηκε από την κυβέρνηση της λευκής μειονότητας. Εξαιτίας της κατάστασης, οι μαύροι Νοτιοαφρικανοί δεν μπορούσαν να εκπροσωπήσουν τη χώρα τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ η χώρα απαγορεύτηκε να συμμετάσχει στους Αγώνες από το 1964 έως το 1992.

Με πληροφορίες από The Conversation