Μεγέθυνση κειμένου
Η Karla Sofía Gascón είναι η πρώτη ανοιχτά τρανς ηθοποιός που κερδίζει το βραβείο καλύτερης ηθοποιού στις Κάννες για τον ρόλο της στο τολμηρό μιούζικαλ Emilia Pérez, του Jacques Audiard. Μιλάει για τους απαίσιους κορσέδες, την οδήγηση μοτοσικλετών και τη μήνυση στους επικριτές της
Όταν η Madonna δημοσίευσε πρόσφατα στο Instagram μια εικόνα της Ισπανίδας ηθοποιού Karla Sofía Gascón, η λέξη που έγραψε από πάνω της με έντονα ροζ γράμματα αποτύπωσε αυτό που θα σκεφτούν οι περισσότεροι θεατές αφού τη δουν στο βραβευμένο νουάρ-μιούζικαλ Emilia Pérez: «WOW».
Η 52χρονη Gascón, η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε κοντά στη Μαδρίτη και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας της παίζοντας σε μεξικανικές τηλενουβέλες, υποδύεται τον βαρόνο των ναρκωτικών Manitas, ο οποίος σκηνοθετεί τον θάνατό του, μεταμορφώνεται από άντρας σε γυναίκα και επανεφευρίσκει τον εαυτό της ως Pérez, μια κοινωνικά ευαισθητοποιημένη ακτιβίστρια.
Η ταινία Emilia Pérez, όπως και ο χαρακτήρας Emilia Pérez, είναι μια μοναδική ταινία. Άλλωστε, δεν μπορεί να υπάρχουν πολλές ταινίες που να περιλαμβάνουν βίαια μεξικανικά καρτέλ ναρκωτικών και ένα τραγούδι για κολποπλαστικές.
Όπως αρμόζει σε ένα έργο που ξεκίνησε τη ζωή του ως λιμπρέτο, η ταινία είναι οπερατική στα συναισθήματά της. «Η Madonna έκλαιγε τόσο πολύ μετά την προβολή στη Νέα Υόρκη», λέει η Gascón. «Μου είπε: Είσαι καταπληκτική! Έκλαιγε και έκλαιγε. Της είπα: Madonna, σε παρακαλώ. Είναι μόνο μια ταινία. Να είσαι χαρούμενη!»
Η Gascón έχυσε αρκετά δάκρυα, όχι μόνο όταν η τετράδα των γυναικών πρωταγωνιστριών της ταινίας ανακηρύχθηκε από κοινού καλύτερη ηθοποιός στις Κάννες, όπου η ταινία πήρε και το βραβείο της κριτικής επιτροπής.
Οι συναδέλφισσές της ήταν η Zoe Saldana, που υποδύεται τη δικηγόρο της Emilia, η Selena Gomez, που πρωταγωνιστεί ως χήρα του Manitas, η οποία πείθεται ότι η Emilia είναι ξαδέλφη του μακαρίτη του συζύγου της, και η Adriana Paz, που υποδύεται τον νέο έρωτα της ζωής της Emilia. Ήταν όμως η Gascón που εκφώνησε τον συγκινητικό εξάλεπτο ευχαριστήριο λόγο στις Κάννες.
Τα τρανς άτομα, είπε στο κοινό, «έχουν προσβληθεί, έχουν υποτιμηθεί, έχουν υποστεί πολλή βία».
Όχι ότι η επιδοκιμασία αποκλείει την κακοποίηση. Το πρωί μετά τον θρίαμβο της Gascón, η Γαλλίδα ακροδεξιά ευρωβουλευτής Marion Maréchal έγραψε στο X (πρώην Twitter): «Ένας άντρας κέρδισε το βραβείο καλύτερης ηθοποιού». Έξι LGBTQ+ οργανώσεις κατέθεσαν αγωγές κατά της Maréchal. Η Gascón την έχει μηνύσει προσωπικά.
Η Madonna και η Greta Gerwig, η πρόεδρος της φετινής κριτικής επιτροπής των Καννών, δεν είναι οι μόνες που έχουν πειστεί για το μεγαλείο της Gascón. Η βίβλος της βιομηχανίας Variety έχει προβλέψει ότι θα είναι μία από τις πέντε υποψήφιες για το Όσκαρ καλύτερης ηθοποιού του χρόνου, μαζί με τις Angelina Jolie (για τη Maria) και Tilda Swinton (The Room Next Door). Αυτό θα την καταστήσει την πρώτη ανοιχτά τρανς ηθοποιό που θα αναγνωριστεί σε μια από τις κατηγορίες υποκριτικής της Ακαδημίας.
Πρόκειται για μια ερμηνεία τεράστιας ακινησίας και βαρύτητας, η οποία πρέπει επίσης να περιέχει και περιστασιακά να επιδεικνύει την αστάθεια που επέτρεψε στην Εμίλια να κυριαρχήσει στο εμπόριο ναρκωτικών και να επιβληθεί τώρα σε μια ριζικά διαφορετική ζωή. Ζώντας ανοιχτά ως γυναίκα, η Emilia εξακολουθεί να κρύβεται, προφανώς από τη γυναίκα και τα παιδιά της. Εναλλασσόμενη ανάμεσα σε αυτά τα αντιφατικά στρώματα, η Gascón κάνει τη σημαντικότερη δουλειά της.
Έχοντας επιλέξει τον ρόλο της Emilia, ο σκηνοθέτης Jacques Audiard (A Prophet, Rust and Bone) ήταν επιφυλακτικός για το αν θα μπορούσε να παίξει τον χαρακτήρα πριν από τη μετάβαση. Τον έπεισε στέλνοντας βίντεο του εαυτού της με φίλτρα TikTok και αλλάζοντας τη φωνή της. Είναι κάτι που το κάνει ούτως ή άλλως για ευχαρίστηση. «Χαμηλώνω την ένταση της τηλεόρασης και κάνω τις φωνές όλων των ανθρώπων στην οθόνη», λέει. «Απλά για διασκέδαση, όταν βαριέμαι στο σπίτι. Οπότε αυτό ήταν εύκολο για μένα. Ξέρω τις αρετές μου»
Γιατί ήταν τόσο αποφασισμένη να παίξει τον Manitas; «Μου αρέσουν οι ρόλοι που απέχουν πολύ από αυτό που είμαι», λέει. «Και δεν ήθελα να χάσω αυτόν τον χαρακτήρα σε όλες του τις διαστάσεις. Αν υπήρχαν σκηνές αναδρομής, θα πίεζα να παίξω και αυτές».
Η Emilia ακούγεται περισσότερο πρόκληση. «Είναι δύσκολο να κάνω κάποιον κοντινό μου άνθρωπο», λέει. Ο ρόλος ανέδειξε τις διακρίσεις που ήδη αισθάνεται μεταξύ των απαιτήσεων που τίθενται στις γυναίκες και στους άνδρες.
«Είμαι πεπεισμένη ότι το αρσενικό είναι πιο ελεύθερο σωματικά και πιο περιορισμένο ψυχικά. Όταν είσαι γυναίκα, είσαι πιο ελεύθερη ψυχικά αλλά λιγότερο με το σώμα σου. Ως γυναίκα, πρέπει να έχεις τα μαλλιά σου υπέροχα, το μακιγιάζ σου υπέροχο. Όταν είσαι άντρας, απλά ξυπνάς και πας στη δουλειά. Με μια γυναίκα, υπάρχει η νοοτροπία της τελειότητας».
«Αυτή τη στιγμή, φοράω κορσέ», λέει. «Και με το ζόρι αναπνέω! Η κοινωνία σε βλέπει πιο όμορφη έτσι. Ως Emilia, έπρεπε να είμαι πιο θηλυκή απ’ ό,τι είμαι συνήθως».
Η Gascón έκανε τη μετάβαση σε ηλικία 46 ετών. Τότε, είπε στον εαυτό της: «Ή το κάνω τώρα, ή δεν το κάνω ποτέ». Συνεχίζει να έχει την υποστήριξη της συζύγου της, την οποία γνωρίζει από τότε που ήταν στην εφηβεία, και της κόρης τους, η οποία είναι τώρα 13 ετών. Υπήρχαν όμως και άλλα εμπόδια, ακόμη και μετά τη μετάβαση. «Με έχουν επικρίνει για το πώς φαίνομαι. Οδηγώ μοτοσικλέτα. Συνήθως δεν φοράω μακιγιάζ. Οι άνθρωποι λένε: Γιατί να γίνεις γυναίκα αν δεν πρόκειται να βάλεις μακιγιάζ;. Αλλά υπάρχει μεγάλη σύγχυση στην κοινωνία σχετικά με το τι είναι γυναίκα».
Οι επικρίσεις για τον τρόπο ζωής της χωρίς κραγιόν και με μοτοσικλέτα έρχονται από όλες τις γωνίες. «Συμπεριλαμβανομένης της μειονότητας που εκπροσωπώ», επισημαίνει. Υπάρχει κάτι που λέει στον εαυτό της σε αυτή την περίπτωση: «Μπορείς να είσαι LGBTQ+. Μπορείς να είσαι άνδρας, γυναίκα, αστροναύτης, ηλεκτρολόγος. Αλλά αν είσαι ηλίθιος, είσαι ηλίθιος».
Μέρος του μηνύματος της Emilia Pérez, πιστεύει, είναι ότι η δύναμη δεν έγκειται στη χρήση βίας αλλά στην αποκήρυξή της. «Με τη βία μπορείς να ελέγξεις πολλούς ανθρώπους και να επιβάλεις τη θέλησή σου. Είναι μια μορφή επιβολής που μας οδήγησε στο να αναγκάζονται οι γυναίκες να κάνουν τις δουλειές του σπιτιού, ή οι μαύροι να δουλεύουν στα βαμβακοχώραφα, ή οι ομοφυλόφιλοι να μην επιτρέπεται να παντρευτούν. Υπήρχε πάντα μια ρητή βία προς τους άλλους σε τμήματα της ανδρικής ετεροφυλοφιλίας, και αυτό έχει επίσης υιοθετηθεί από ένα τμήμα του γυναικείου φεμινισμού για να συντρίψει ένα συγκεκριμένο τμήμα του πληθυσμού».
Πού βρίσκεται η λύση; «Στην εκπαίδευση», λέει η ίδια. «Για παράδειγμα, έχω διδάξει στην κόρη μου να σέβεται τον εαυτό της και τους άλλους και να μην αφήνει κανέναν να της φέρεται σαν να είναι κατώτερη. Οι γυναίκες μπορούν πλέον να αισθάνονται ότι δεν χρειάζονται κανέναν άνδρα για να λύσει τα προβλήματά τους».
Αυτή είναι η αίσθηση που προέρχεται από το υπόλοιπο καστ. Η Saldana έχει πει ότι εκείνη, η Gomez και η Paz επικεντρώθηκαν στο να «διασφαλίσουν ότι [η Gascón] είχε αυτό που χρειαζόταν». Το οποίο προκαλεί την ερώτηση: τι χρειαζόταν; «Δεν ξέρω», λέει πριν καταλήξει στην απάντηση. «Το μόνο που χρειαζόμουν από τους συναδέλφους μου ήταν να κάνουν την καλύτερη δουλειά της γαμημένης τους ζωής».
Με λίγη τύχη, η συλλογική τους προσπάθεια θα βοηθήσει να σφραγίσει την υποψηφιότητά της για Όσκαρ. «Αν συμβεί, θα είμαι η πιο ευτυχισμένη ηθοποιός στον κόσμο. Αν όχι, δεν έχει σημασία. Το μόνο που μπορούσα να κάνω -το μόνο που έκανα- ήταν να βάλω όλη μου την ψυχή στην ταινία. Και πιστεύω ότι είναι η καλύτερη δουλειά της ζωής μου. Κάθε φορά που βλέπω τον εαυτό μου στην οθόνη, κάνω κριτική. Σκέφτομαι γιατί έκανα αυτό ή εκείνο;».
Όχι όμως με την Emilia Pérez. «Έψαξα, αλλά δεν μπόρεσα να βρω ούτε ένα πράγμα με το οποίο δεν ήμουν ευχαριστημένη», λέει. «Και αυτό είναι το Όσκαρ μου».
Με πληροφορίες από Guardian
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι