Μεγέθυνση κειμένου
Ο Αναρχικός Λαγός, The Rabbit Knows, μιλά στο pride.gr για τον ρατσισμό και την ξενοφοβία και παραδέχεται πως είναι επιτέλους η ώρα να σταθούμε με θράσος απέναντι στην αδικία, τα στερεότυπα και όλους όσοι θεωρούν ότι είναι «φυλετικά ανώτεροι»
Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων σήμερα, 21 Μαρτίου, και σε πολλές περιπτώσεις – χώρες, κοινότητες, ακόμα και παρέες – η διαφορετικότητα αντί να μας ενώνει γίνεται παράγοντας που γεννά μίσος, «στενομυαλιές» και εντελώς αβάσιμες, στερεοτυπικές αντιλήψεις, οι οποίες προκαλούν σοβαρές βλάβες όχι μόνο στους ανθρώπους που γίνονται στόχος ρατσιστικών συμπεριφορών, αλλά και στην ίδια την κοινωνία.
ΛΟΑΤΚΙ+, Ρομά, μετανάστες και πρόσφυγες, άτομα που ζουν με HΙV, παχύσαρκα, αδύνατα, μαύρα, ανάπηρα κ.ο.κ.: ο κόσμος μας είναι γεμάτος από διαφορές στα μάτια όσων θέλουν να τις βλέπουν, να τις υπερτονίζουν και να νιώθουν ότι απειλούνται από αυτές – ή όσων θεωρούν ότι οι ίδιοι αποτελούν κάτι ανώτερο (πόσο επικίνδυνη, επιστημονικά αβάσιμη – και εν πολλοίς γελοία – η δοξασία περί φυλετικής ανωτερότητας!!)
Για τον The Rabbit Knows, τον «αυθάδη» σκιτσογράφο που έχει φέρει την αναρχία σε διάφορους καθημερινούς τομείς της ζωής μας, «είναι κάπως περίεργο ή και προβληματικό να θέλεις να είναι όλοι σαν κι εσένα».
Όντας πάντα οξυδερκής και ανατρεπτικός, και έχοντας φιλοσοφήσει βαθιά τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας, συνεργάστηκε με το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (Greek Council for Refugees – GCR) πάνω σε έξι σκίτσα με τίτλο «Έρχονται οι ξένοι» που σπάνε τα στερεότυπα και μεταφέρουν ένα μήνυμα συμπερίληψης, με χιούμορ και τόνους αγάπη.
Έρχονται οι ξένοι και, τελικά, τι μας φέρνουν;
«Να σου πω, πρώτα, τι μας παίρνουν; Μας παίρνουν την καρδιά, τα μυαλά… και μας φέρνουν ομορφιά, ποικιλία. Νομίζω η ζωή ανθίζει με τη διαφορετικότητα. Όποιος θέλει ομοιομορφία έχει θέματα με την ίδια τη ζωή», λέει ο σκιτσογράφος, μιλώντας στο pride.gr.
«Έρχονται οι ξένοι…»
Η ιδέα για τα σκίτσα «Έρχονται οι ξένοι» ξεκίνησε από μία κουβέντα με τον Διευθυντή του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (GCR), Λευτέρη Παπαγιαννάκη, καθώς επιθυμούσαν να κάνουν μία καμπάνια με το θέμα αυτό, σε συνδυασμό με τη δημιουργία ενός υλικού που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για fund-raising δράσεις της οργάνωσης.
Η πρόκληση, όπως αναφέρει ο The Rabbit Knows ήταν πώς θα μπορούσαν να βγουν σκίτσα που να έχουν να κάνουν με την ξενοφοβία, «έργα που δημιουργούν αντιστάσεις, ορισμένες φορές, στον κόσμο – αλλά μέσω του χιούμορ και της πιο απλής σκιτσογραφίας, έτσι ώστε να γίνουν πολύ πιο προσβάσιμα».
Για τον σκιτσογράφο, με έναν φιλικό τρόπο ο οποιοσδήποτε μπορεί να πει κάτι εξαιρετικά καυστικό, να περάσει σκληρά μηνύματα αφού «το να πεις κάτι σκληρό με σκληρό τρόπο, δεν σε ακούει κανένας. Το να πεις κάτι ανάλαφρο με ανάλαφρο τρόπο γίνεται ‘αλαφροΐσκιωτο’ – αν όμως κάνεις έναν συνδυασμό ίσως έχει περισσότερο νόημα».
Η Πύλος
Ο ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα Ιάσονας Αποστολόπουλος, είχε πει στο Ευρωκοινοβούλιο λίγους μήνες μετά το ναυάγιο της Πύλου – με τους 650 νεκρούς και αγνοουμένους – πως επρόκειτο για το «μεγαλύτερο ρατσιστικό έγκλημα στην ιστορία της Ευρώπης σε καιρό ειρήνης», σχολιάζοντας πως εάν πάνω στο αλιευτικό σκάφος ήταν Ευρωπαίοι πολίτες «θα τους είχαν σώσει από την πρώτη στιγμή», κάτι με το οποίο συμφωνεί απόλυτα ο The Rabbit Knows.
«Είναι σοκαριστικό ότι και πάλι δεν έχουν αποδοθεί ευθύνες. […] Το ότι οι Αρχές στην καλύτερη περίπτωση απλώς παρακολουθούσαν και στη χειρότερη προκάλεσαν κάτι τέτοιο είναι ένα σημείο τέτοιας βαρβαρότητας που αν κάτσεις να το σκεφτείς είναι αδιανόητο», παραδέχεται.
«Εν τω μεταξύ, έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο η αδιαφορία και το μίσος του κόσμου που στηρίζει συγκεκριμένες παρατάξεις που μπορούν να το καταπιούν και να πουν στον εαυτό τους: ‘Ε! Τι να κάνουμε! Έφταιγαν κι αυτοί. Να μην έρχονταν!’ Είναι κάτι που με σοκάρει και θέλει κατά μέτωπο αντιμετώπιση. Δεν είναι δυνατόν να συμβαίνει κάτι τέτοιο και να περνά στα ψιλά».
Ρατσισμός δύο ταχυτήτων
Για τον The Rabbit Knows, ο ρατσισμός είναι 99% ταξικό ζήτημα. «Το πρόβλημα είναι ο φτωχός – ούτε ο μαύρος ούτε ο κίτρινος. Είναι ο φτωχός που θα ταράξει την ησυχία μας. Αυτός που είναι σε ανάγκη και ακριβώς επειδή είναι σε ανάγκη θα πάρει από εμένα που δεν έχω ή που δεν θέλω να δώσω».
Σε ερώτηση εάν κάποιος γεννιέται ή γίνεται εκ των υστέρων ρατσιστής, ο The Rabbit Knows είναι κατηγορηματικός: «Εννοείται πως διδάσκεται» και μάλιστα σε δύο επίπεδα:
«Το ένα είναι πιο εύκολο, είναι ο πασιφανής ρατσισμός: να μιλήσεις για την άλλη φυλή, για την άλλη χώρα, για πράγματα που αφορούν σε εξωτερικά χαρακτηριστικά». Για τον σκιτσογράφο οι συζητήσεις αυτές είναι πιο εύκολες και τις κάνει συχνά με την ανήλικη κόρη του.
Το άλλο είναι ο ρατσισμός που είναι «πιο κοντά σε εσένα», που έχει να κάνει με τον συμμαθητή, τον φίλο, τον δάσκαλο ή τον γείτονα που είναι διαφορετικός.
«Εκεί είναι πιο γόνιμες συζητήσεις τόσο με τους ενήλικες όσο και με τα παιδιά. Οι γονείς πρέπει να δείχνουν οι ίδιοι, με τον τρόπο τους, ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους άλλους με σεβασμό – αλλά θέλει θάρρος από την πλευρά τους γιατί τα παιδιά θέλουν να σε βλέπουν να υπερασπίζεσαι με σθένος αυτό που λες».
Ο ίδιος, μιλώντας με τη μικρή του κόρη δεν κρύβει ή δεν λέει ποτέ τη μισή αλήθεια: «Όταν συζητάμε για άτομα από το περιβάλλον μας που μπορεί, για παράδειγμα, να είναι άλλης σεξουαλικής ταυτότητας δεν το κρύβουμε ή δεν λέμε ότι αυτοί οι δύο είναι φίλοι και απλώς μένουν μαζί. Μιλάμε ανοιχτά και λέμε ότι είναι ζευγάρι, όπως η μαμά και ο μπαμπάς. Από αυτό τα παιδιά παίρνουν θάρρος και μαθαίνουν: όταν βλέπουν πως στηρίζεις και δεν φοβάσαι αυτό που λες».
Ο ρόλος των ΜΜΕ
Η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με υψηλά ποσοστά ρατσισμού, ενώ έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις ρατσιστικού λόγου στα μέσα μαζικής ενημέρωσης της χώρας συμπεριλαμβανομένων των εφημερίδων, των τηλεοπτικών σταθμών και του διαδικτύου.
«Στα mainstream ΜΜΕ, όταν ο δράστης είναι Ρομά ή αλλοδαπός, σε μεγάλο βαθμό, υπερτονίζεται. Αυτό δημιουργεί στερεότυπα που ο κόσμος που είναι κάπως πιο ευάλωτος, όπως τα παιδιά αλλά και οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, τα ‘καταπίνουν αμάσητα’».
Οι πολιτικοί
Για τον The Rabbit Knows τα πράγματα είναι εδώ και χρόνια απελπιστικά «απλώς τώρα έχουν πέσει οι μάσκες. […] Δεν νομίζω πως οι πολιτικές αλλάζουν και τόσο. Δηλαδή υπάρχει αυτό το σοκ με τον Τραμπ, αλλά όταν βλέπεις τα νούμερα με τις απελάσεις, συνειδητοποιείς ότι είναι οριακά τα ίδια ή και μικρότερα με εκείνα που υπήρχαν πιο πριν. […] Δεν θα πω πως είναι όλοι ίδιοι, όμως πλέον βρίσκονται στην εξουσία άνθρωποι που ό,τι κάνουν το κάνουν με θράσος και χωρίς να καλύπτονται και είναι σίγουρα διατεθειμένοι να το πάνε πολύ μακριά».
Παρόλο που ο σκιτσογράφος παραδέχεται πως τον τρομάζει η άνοδος της ακροδεξιάς, ταυτόχρονα θεωρεί πως δεν είναι η στιγμή να φοβηθούμε και να κάνουμε πίσω: «Είναι ώρα για απαντήσεις με θράσος και με αντίστοιχη ωμότητα, με θάρρος, χιούμορ και με αντίστοιχο βήμα. Δεν υπάρχει πλέον πια περιθώριο για κουβέντες ‘ναι μεν αλλά…’ ή για γκρίζες ζώνες. Θέλει διαφωνία, αντίσταση και ρήξη».
Όσον αφορά στο μεταναστευτικό στην Ελλάδα, ο The Rabbit Knows παραδέχεται πως «ο τελευταίος ανασχηματισμός αποτελεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα για το τι θα ακολουθήσει στο μέλλον σχετικά με το θέμα της μετανάστευσης».
«Είναι τρομερό πως καλοζωισμένοι, προνομιούχοι άνθρωποι των κολλεγίων και των tennis club της Αθήνας τολμούν να τα βάζουν με ανθρώπους που είναι διατεθειμένοι να κολυμπήσουν το Αιγαίο με τα παιδιά τους αγκαλιά για να διεκδικήσουν μια καλύτερη ζωή».
Αναρχία στον ρατσισμό
«Θεωρώ πάντα ακραία σοκαριστικό ότι υπάρχουν άνθρωποι που είναι διατεθειμένοι να στοιβαχτούν σε βάρκες, ρισκάροντας τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους, προσπαθώντας να αποκτήσουν έστω και το ένα δέκατο των ευκαιριών που έχω εγώ. […] Αυτό πάντα με συγκλονίζει σαν σκέψη και με κάνει να αισθάνομαι φοβερή αμηχανία και μια συγκίνηση ότι υπάρχουν άνθρωποι που ρισκάρουν τα πάντα για έχουν ένα equal shot με ‘σένα – αυτή την προσπάθειά τους να μην τη φτύνουμε και να μην τη θεωρούμε δεδομένη», λέει ο The Rabbit Knows.
Τι είναι όμως, αυτό που φοβίζει τους ανθρώπους στο ξένο και το διαφορετικό; «Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω απάντηση. Επειδή έχω ζήσει στη Βόρεια Ευρώπη, ξέρω ότι ακόμη και χώρες όπου οι πολίτες έχουν ένα αρκετά καλό επίπεδο ζωής, είναι πολύ πιο ξενοφοβικές από χώρες της Μεσογείου όπου υπάρχουν αρκετά οικονομικά προβλήματα», αναφέρει ο σκιτσογράφος.
«Δεν ξέρω τι θα μπορούσε να βοηθήσει τον κόσμο να αποβάλλει την ξενοφοβία του. Εμένα, κάτι που με βοηθά, είναι ότι αντιλαμβάνομαι το τυχαίο της κατάστασης: δηλαδή το ότι εγώ ζω εδώ και ο άλλος γεννήθηκε κάπου αλλού είναι ξεκάθαρα μια ζαριά που απλώς έριξε κάποιος – είναι ωμή τύχη. Δεν μας διαχωρίζει τίποτε παραπάνω από αυτό».

Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι