«Αν η Ελλάδα είναι το λίκνο των Ολυμπιακών Αγώνων, το Παρίσι αντιπροσωπεύει την πατρίδα τους». Έτσι αρχίζει μια κάπως μεροληπτική αναφορά στη μακρά σχέση της πόλης με τους Αγώνες, που δημοσιεύτηκε πριν από την αποτυχημένη υποψηφιότητά της (στο Λονδίνο) για το 2012.

Το Παρίσι, γράφει με ελπίδα ο συγγραφέας, είναι το μέρος όπου το Ολυμπιακό κίνημα «ανακάλυψε ξανά το σφρίγος του μετά από μια ατελείωτη ιστορική αμνησία» και όπου έλαβαν χώρα «τόσα σημαντικά βήματα στη σύγχρονη ανάπτυξή του».

Το πρώτο βήμα ήταν το ιδρυτικό συνέδριο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, υπό την προεδρία του Γάλλου αριστοκράτη Πιερ ντε Κουμπερτέν στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης τον Ιούνιο του 1894. Στη συνέχεια ακολούθησαν οι δεύτεροι και οι όγδοοι Ολυμπιακοί Αγώνες, που διοργανώθηκαν και οι δύο στη γαλλική πρωτεύουσα.

News Πιέρ Ντε Κουμπερτέν: Η σχέση του «πατέρα» των Ολυμπιακών Αγώνων με τον Χίτλερ

Σήμερα υπάρχουν ακόμη ίχνη και των δύο αυτών Αγώνων. Αν κοιτάξετε προσεκτικά, η «κληρονομιά» τους είναι ακόμη ζωντανή.

Το ένα έκθεμα είναι το υπέροχο Vélodrome στο Bois de Vincennes, γνωστό ως Cipale (συντομογραφία του Municipale), το οποίο συνεχίζει να χρησιμοποιείται 124 χρόνια μετά τους πρώτους Αγώνες στο Παρίσι. Η ποδηλασία ήταν ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα το 1900, αλλά το Cipale χρησιμοποιήθηκε επίσης για γυμναστική, ποδόσφαιρο, ράγκμπι και κρίκετ.

Σε αυτό το αγιασμένο χορτάρι διεξήχθη ο μέχρι σήμερα μοναδικός Ολυμπιακός αγώνας κρίκετ μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας. Η Αγγλία κέρδισε – αλλά αυτό σημαίνει ότι η Γαλλία εξακολουθεί να είναι ο κάτοχος του ασημένιου Ολυμπιακού τίτλου. Αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα τελειώσει το 2028, όταν το κρίκετ επιστρέψει στο Λος Άντζελες – αλλά ποιος ξέρει;

Έχουν γίνει ανακαινίσεις στο La Cipale με την πάροδο των ετών, αλλά εκτός από την οροφή, η κερκίδα θέασης είναι αμετάβλητη. Το ίδιο και η τσιμεντένια πίστα με τις υπερυψωμένες καμπύλες της στα δύο άκρα, και εκεί – ξεχασμένα πίσω από τους θάμνους στη γωνία – τα αυθεντικά ουρητήρια για την ανακούφιση των σκληρά δοκιμαζόμενων οπαδών της ποδηλασίας.

Οι Αγώνες του 1900 ήταν παράξενοι και μόλις σήμερα έχουν γίνει αποδεκτοί ως μέρος του Ολυμπιακού κανόνα. Μιλώντας για κανόνες, ένα από τα ασυνήθιστα γεγονότα ήταν οι βολές του πυροβολικού. Υπήρχαν επίσης μπιλιάρδο, ψάρεμα, τοξοβολία, βαρελότα και αερόστατο μεγάλων αποστάσεων. Ο νικητής σε αυτό προσγειώθηκε κοντά στο Κίεβο.

Η δυσκολία ήταν ότι οι Αγώνες έλαβαν χώρα ακριβώς την ίδια εποχή με την Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού και πολλοί άνθρωποι -συμπεριλαμβανομένων των διαγωνιζομένων – πίστευαν ότι τα αθλήματα ήταν μέρος της Παγκόσμιας Έκθεσης (World Fair).

Εξυπηρέτησαν όμως έναν σημαντικό σκοπό, καθώς καθιέρωσαν – μετά την πρώτη ελληνική διοργάνωση του 1896 – ότι οι Αγώνες θα ήταν διεθνείς και όχι για πάντα ελληνικοί.

Συνέβαλαν επίσης στην προώθηση της αυξανόμενης ιδέας ότι ο αθλητισμός ήταν κάτι που έπρεπε να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και όχι απλώς μια επιπόλαιη διασκέδαση.

Το έργο του Γάλλου επιστήμονα Etienne Jules Marey ήταν σημαντικό από αυτή την άποψη. Διάσημος για τις φωτογραφικές του μελέτες αθλητών σε δράση, έπεισε πολλούς αθλητές του 1900 να εμφανιστούν στο υπαίθριο στούντιό του (κάτω από το σημερινό γήπεδο 1 του Roland-Garros).

Έστειλε επίσης ένα ερωτηματολόγιο στους συμμετέχοντες στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ζητώντας διευκρινίσεις για πράγματα όπως το χρώμα των γενειάδων τους, η σωματική δύναμη των παππούδων τους και το αν είχαν τραφεί ως μωρά με στήθος ή μπιμπερό.

Οι Αγώνες του 1900 ήταν οι πρώτοι στους οποίους συμμετείχαν (λίγες) γυναίκες στο γκολφ, το τένις, την ιστιοπλοΐα και το κροκέ. Μέχρι το 1924, είχαν προστεθεί τα αθλήματα της κολύμβησης, των καταδύσεων και της ξιφασκίας και συμμετείχαν 135 γυναίκες.

Ένας τόπος γεμάτος «φαντάσματα»

Η κύρια κληρονομιά των Αγώνων του 1924 είναι το στάδιο Colombes στα βορειοδυτικά προάστια του Παρισιού, όπου διεξήχθη η τελετή έναρξης και μεγάλο μέρος της μετέπειτα αθλητικής δράσης.

Το στάδιο – που χτίστηκε σε πρώην πίστα ιπποδρομιών – έζησε μεγάλες δόξες και αποτέλεσε τον περασμένο αιώνα την κατεξοχήν αίθουσα ποδοσφαίρου και ράγκμπι της Γαλλίας, πριν αντικατασταθεί από το Parc des Princes και στη συνέχεια από το Stade de France.

Σήμερα είναι ακόμα όρθιο – και θα χρησιμοποιηθεί σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες ως χώρος διεξαγωγής αγώνων χόκεϊ. «Για τους Γάλλους που αγαπούν τον αθλητισμό, το Colombes είναι ένας τόπος γεμάτος συναισθήματα», λέει ο ιστορικός του αθλητισμού Mickael Delepine. «Τόσοι πολλοί διάσημοι άνθρωποι έχουν αγωνιστεί εδώ. Είναι γεμάτο φαντάσματα».

Για τους Βρετανούς φίλους του αθλητισμού, τα φαντάσματα είναι εκείνα των σπρίντερ Harold Abrahams και Eric Liddell, οι οποίοι κέρδισαν εδώ τα χρυσά μετάλλια και που αργότερα απαθανατίστηκαν στην ταινία Chariots of Fire. Η ταινία αναπαρήγαγε πιστά το στάδιο σε έναν χώρο στο Wirral του Merseyside. Στο Colombes, ο στίβος είναι ακριβώς εκεί που ήταν πριν από 100 χρόνια, με θέα την ίδια σιδερένια εξέδρα.

Διαβασε ακομα

Η αληθινή ιστορία πίσω από τους Δρόμους της Φωτιάς θα σε καθηλώσει

Οι Αγώνες του 1924 ήταν οι πρώτοι που εκμεταλλεύτηκαν τις εξελίξεις στην επικοινωνία – και οι νικητές αθλητές έγιναν για πρώτη φορά γνωστά ονόματα. Οι ιπτάμενοι Φινλανδοί Paavo Nurmi και Ville Ritola κυριάρχησαν στους αγώνες μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων, και ο άλτης του μήκους William de Hart-Hubbard ήταν ο πρώτος μαύρος που κέρδισε ένα αγώνισμα.

Στο γήπεδο Colombes κέρδισε επίσης η ποδοσφαιρική ομάδα της Ουρουγουάης – προετοιμάζοντας τον θρίαμβό της στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο στο γήπεδό της το 1930. Υπήρξε επίσης ο φημισμένος βρόμικος τελικός ράγκμπι μεταξύ των ΗΠΑ και της Γαλλίας, η βία του οποίου συνέβαλε στον αποκλεισμό του παιχνιδιού από τους μελλοντικούς Ολυμπιακούς Αγώνες (οι ΗΠΑ κέρδισαν).

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1924 ήταν επίσης οι πρώτοι που εμφάνισαν το Ολυμπιακό σύνθημα – Citius, Altius, Fortius (πιο γρήγορα, πιο ψηλά, πιο δυνατά) – και οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν πισίνα 50 μέτρων με διαδρόμους ζωγραφισμένους στον πυθμένα.

Μεταξύ των ηρώων που επωφελήθηκαν από αυτή την καινοτομία ήταν ο Johnny Weissmuller – που αργότερα έγινε διάσημος ως Ταρζάν στον κινηματογράφο. Όλα συνέβησαν στο ειδικά κατασκευασμένο κολυμβητήριο Tourelles στο 20ό διαμέρισμα του Παρισιού. Έναν αιώνα μετά, η πισίνα βρίσκεται ακόμα εκεί και χρησιμοποιείται ως χώρος προπόνησης για τους σημερινούς Ολυμπιονίκες.

Με πληροφορίες από BBC