Δυναμικές, αφοσιωμένες στον στόχο, πεισματάρες, ανεξάρτητες, ανθεκτικές. Οι γυναίκες σε όλα τα σπορ παγκοσμίως, μας έχουν χαρίσει στιγμές μεγάλης συγκίνησης με τις επιδόσεις τους, όμως-παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια-εξακολουθούν καθημερινά να είναι αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις, που κατά κύριο λόγο αφορούν στις ίσες αμοιβές και την προβολή τους.

Ειδικά στο κομμάτι των αμοιβών, οι διαφορές είναι χαοτικές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις 900.000 ευρώ που δαπάνησε τον περασμένο Ιανουάριο η Τσέλσι για να αποκτήσει την Naomi Girma, στην πιο ακριβή μεταγραφή γυναίκας στον χώρο του ποδοσφαίρου στον κόσμο, έναντι των 222 εκατομμυρίων ευρώ που στοίχισε η ακριβότερη μεταγραφή άνδρα ποδοσφαιριστή, εκείνη του Νεϊμάρ το 2017 από την Μπαρτσελόνα στην Παρί Σεν Ζερμέν.

Ενδεικτικό είναι επίσης, ότι στη λίστα με τους εκατό καλύτερα αμειβόμενους ανθρώπους στον χώρο του αθλητισμού για το 2024, δεν θα δεις ούτε μία γυναίκα. Για την ιστορία, στην κορυφή αυτής της λίστας φιγουράρει ο Κριστιάνο Ρονάλντο με 260 εκατομμύρια δολάρια.

Αλλά ας μην εστιάσουμε στα λεφτά κι ας δούμε τη μεγάλη εικόνα, καθώς οι ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών φαίνεται πως είναι βαθιά ριζωμένες στην κοινωνία, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παγκοσμίως, με τις γυναίκες να χρειάζεται να καταβάλλουν περισσότερη προσπάθεια από τους άνδρες για να κατακτήσουν το ίδιο πράγμα, κάτι που παρατηρείται σε όλους τους τομείς, αλλά στον αθλητισμό το φορτίο του φύλου μοιάζει ακόμη πιο έντονο.

Οι αθλήτριες στην Ελλάδα, αφοσιώνονται στο σπορ που έχουν επιλέξει, προπονούνται σκληρά και πολλές ώρες, λείπουν συχνά από το σπίτι τους για να αγωνιστούν σε διεθνείς διοργανώσεις, είτε σε συλλογικό επίπεδο, είτε ως μέλη εθνικών ομάδων, όμως είναι μετρημένες στα δάκτυλα εκείνες που βιοπορίζονται από τον αθλητισμό, κάτι που δεν θα αλλάξει όσο ο γυναικείος αθλητισμός παραμένει ερασιτεχνικός.

Διαβασε ακομα

Ούτε μία γυναίκα στους 100 καλύτερα αμειβόμενους αθλητές του 2024

Το να αγωνίζεσαι σε κορυφαίο επίπεδο στην Ελλάδα, είναι αυτό που λέμε full time job, είτε είσαι άνδρας, είτε είσαι γυναίκα. Και οι δυσκολίες που θα βρεθούν στον δρόμο σου είναι ίδιες, ανεξαρτήτως φύλου. Αυτό που αλλάζει στην περίπτωση των γυναικών, είναι ότι είναι αναγκασμένες-σε συντριπτικά μεγάλο ποσοστό- να κάνουν και δεύτερη δουλειά για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.

Το Pride.gr μίλησε με δύο παλαίμαχες μπασκετμπολίστριες (και οι δύο θέλησαν να διατηρηθεί η ανωνυμία τους), που έχουν αγωνιστεί στο υψηλότερο επίπεδο με τους συλλόγους τους, ενώ έχουν φορέσει και τη φανέλα της εθνικής. Αμφότερες συμφώνησαν ότι είναι εξαιρετικά σπάνιο στην Ελλάδα μία γυναίκα να μπορεί να βιοποριστεί από τον αθλητισμό, με την μία να διευκρινίζει πως αυτό συμβαίνει «μόνο αν ανήκει στα πρώτα δέκα top ονόματα και αγωνίζεται σε πολύ μεγάλες ομάδες. Τα υπόλοιπα κορίτσια αναγκάζονται να κάνουν δεύτερη, ακόμη και τρίτη δουλειά», τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το μπάσκετ.

Διαβασε ακομα

Η Ευαγγελία Πλατανιώτη είναι το κορίτσι που έμαθε να μην τα παρατά

Την ίδια ώρα, οι ομάδες έχουν πολύ μεγάλες απαιτήσεις από τις αθλήτριες, όπως διπλές προπονήσεις καθημερινά, συμμετοχή σε ευρωπαϊκούς αγώνες μες την εβδομάδα, πράγμα που σημαίνει πως ουσιαστικά αναγκάζονται να αφήνουν στην άκρη τη δουλειά που κάνουν για να ζήσουν, για να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους με μια ομάδα, η οποία ωστόσο δεν τις πληρώνει ανάλογα.

Ο γυναικείος αθλητισμός στην Ελλάδα δεν είναι επαγγελματικός, πράγμα που σημαίνει, ότι δεν διασφαλίζονται ούτε οι αμοιβές, ούτε η ασφάλιση, ενώ σε περίπτωση εγκυμοσύνης, το συμβόλαιο της αθλήτριας ακυρώνεται άμεσα.

Τα σωματεία «ουσιαστικά αν θέλουν σου δίνουν λεφτά», ωστόσο έχουν γίνει κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση σε αυτό το κομμάτι, με ευρωπαϊκούς νόμους μέσω των οποίων οι αθλήτριες μπορούν να απαιτήσουν τα χρήματά τους.

Διαβασε ακομα

Το πρωί χρυσή Ολυμπιονίκης, το βράδυ εθελόντρια σε κλινική

Τι συμβαίνει όμως όταν μια αθλήτρια αρρωστήσει και χρειαστεί ιατρική περίθαλψη; Εκεί είναι καθαρά θέμα ανθρώπινης προσέγγισης. «Υπάρχουν σωματεία που στέκονται δίπλα στις αθλήτριες, όμως υπάρχουν και ομάδες που ξέρουμε ότι έχουν αφήσει τις παίκτριες στο έλεός τους, έχουν φερθεί απάνθρωπα», σημείωσε η μία μπασκετμπολίστρια και πρόσθεσε ότι υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες οι αθλήτριες αν προτιμήσουν να εμπιστευθούν γιατρό διαφορετικό από αυτόν που θα υποδείξει η ομάδα τους για ένα χειρουργείο, τότε τα έξοδα βαρύνουν αποκλειστικά εκείνες.

Οι γυναίκες δίνουν χρόνια μάχη για να έχουν ίδια αντιμετώπιση με τους άνδρες σε όλα τα ατομικά κι ομαδικά σπορ. Νιώθουν ότι πάντα πρέπει να προσπαθούν παραπάνω για να ακουστούν, για να ασχοληθούν μαζί τους, ακόμα και όταν φέρνουν μια επιτυχία ανάλογη με την επιτυχία μιας ανδρικής ομάδας. Δεν έχουν ούτε την ίδια δημοσιότητα, ούτε τις ίδιες αμοιβές.

Διαβασε ακομα

Οι γυναίκες του ποδοσφαίρου σκοράρουν κατά της κλιματικής κρίσης. Οι άντρες στα πουλιά

Αλήθεια, πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν οι γυναίκες αμείβονταν όπως οι άνδρες στον αθλητισμό. Αν ένιωθαν εξασφαλισμένες, αν μπορούσαν να αφοσιωθούν 100% στο άθλημά τους, έχοντας λύσει το ζήτημα του βιοπορισμού; Πιθανόν τα πράγματα να ήταν πολύ διαφορετικά, ακόμα και σε επίπεδο αποτελεσμάτων και διακρίσεων…

Πέρα από τη διεκδίκηση της ισότητας στο θέμα των αμοιβών, οι αθλήτριες στην Ελλάδα δίνουν μάχη και στο κομμάτι της προβολής, αφού οι αγώνες των γυναικών δεν προβάλλονται από την τηλεόραση και από τα social media, όπως εκείνοι των ανδρών, με αποτέλεσμα οι αθλήτριες να νιώθουν πως είναι ριγμένες σε αυτό το κομμάτι.

Κι αρκεί να ανοίξεις την τηλεόρασή σου ένα Σαββατοκύριακο, που είναι σε πλήρη εξέλιξη η αγωνιστική δράση για να το διαπιστώσεις. Υπάρχει βέβαια και η φωνή που λέει ότι σαν προϊόν ο γυναικείος αθλητισμός δεν αποφέρει τα ίδια κέρδη με τον ανδρικό γι’ αυτό και δεν υπάρχει η ίδια προβολή. Αλλά σε αυτό υπάρχει και ο αντίλογος ότι δεν μπορείς να κάνεις ασφαλή σύγκριση, δεδομένου ότι μέχρι σήμερα δεν έχει δοκιμαστεί να πάρουν την ίδια προβολή και τα γυναικεία σπορ για να δούμε τον αντίκτυπο με ίσους όρους.

Η (μεγάλη) ανισορροπία στο κομμάτι της προβολής είναι δεδομένη, αλλά μεγαλύτερο ρόλο παίζει η κοινωνική αντίληψη στη χώρα, αφού, δύσκολα γίνεται αποδεκτή μια γυναίκα αθλήτρια. «Είναι σαν ο αθλητισμός να είναι μόνο για τους άνδρες, σαν να μην τους εκφράζει η γυναίκα αθλήτρια», με τα στερεότυπα που θέλουν τη γυναίκα να ταιριάζει καλύτερα στον τομέα της φροντίδας και όχι τόσο στις κοινωνικές δραστηριότητες και στον πρωταθλητισμό, να είναι κάτι παραπάνω από εμφανή.

ΠΡΟΣΩΠΑ Αϊτάνα Μπονμάτι: Η πιο ενδιαφέρουσα ποδοσφαιρίστρια στον κόσμο πήρε (ξανά) τη Χρυσή Μπάλα

Γι’ αυτό και οι δύο πρώην αθλήτριες μιλούν για ένα βαθιά κοινωνικό πρόβλημα, λέγοντας πως και οι ίδιες πολλές φορές είχουν νιώσει ότι δεν αναγνωρίζεται ο επαγγελματισμός τους στον αθλητισμό, λόγω του φύλου τους, ενώ δεν είναι σπάνια τα σχόλια όπως «παίζουν και οι γυναίκες μπάσκετ;». Μια γυναίκα νιώθει πως πρέπει να μοχθήσει πολύ παραπάνω από έναν άνδρα για να αναγνωριστεί στον αθλητισμό.

«Κάποιοι δεν μπορούν να δεχτούν ότι και οι γυναίκες μπορούν να αγωνίζονται σε όλα τα αθλήματα το ίδιο καλά και μερικές φορές πολύ καλύτερα από τους άνδρες», τόνισε η μία από τις αθλήτριες μιλώντας στο Pride.gr.

Για να κάνουμε-ως κοινωνία-κι άλλα βήματα προς την κατεύθυνση της ισότητας, πρέπει να αναδεικνύονται τα γυναικεία πρότυπα σε χώρους που θεωρούνται ανδροκρατούμενοι, για να δει ο κόσμος ότι μία γυναίκα είναι ικανή από το να παίρνει πολύ σημαντικές αποφάσεις σε όλους τους τομείς, είτε είναι κοινωνικοί, είτε ιατρικοί, μέχρι να κυβερνήσει τη χώρα. Από εκεί πρέπει να γίνει η αρχή για να φτάσει στον αθλητισμό. Όσο θεωρείται ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να τα καταφέρουν τόσο καλά όσο οι άνδρες, θα υπάρχει αντίκτυπος σε όλους τους τομείς.

Διαβασε ακομα

Η μητρότητα αλλάζει το παιχνίδι για τις κορυφαίες τενίστριες

Οι γυναίκες νιώθουν σαν να τις κρατούν μονίμως πίσω, σαν να μην θέλουν κάποιοι να αντιληφθούν τη δυναμική τους. Όμως έχουν πετύχει πολλά πράγματα τα τελευταία χρόνια κι έχουν αποδείξει τις ικανότητές τους. Πολλές γυναίκες, όπως για παράδειγμα η Βούλα Πατουλίδου που έφερε το πρώτο χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στον στίβο για την Ελλάδα από το 1912, έχουν κάνει τη χώρα να πανηγυρίζει με τις επιτυχίες τους. Απλά μοιάζει σαν να χρειάζεται ένα boostάρισμα, με περισσότερη προβολή στο κομμάτι του αθλητισμού. Και λιγότερη απαξίωση.

Γεγονός είναι πως η Βούλα Πατουλίδου, το 1992 στη Βαρκελώνη, άνοιξε έναν δρόμο για τις γυναίκες, απέδειξε πως όταν έχουν πείσμα, υπομονή κι επιμονή, θα τα καταφέρουν, κόντρα στις όποιες δυσκολίες κι αντιξοότητες.

Και όλες οι επιτυχίες και οι διακρίσεις Ελληνίδων αθλητριών, είτε σε ατομικά είτε σε ομαδικά αθλήματα, κάνουν αυτόν τον δρόμο λιγότερο δύσβατο κάθε φορά, ώστε οι επόμενες γενιές να προχωρούν έχοντας λιγότερα εμπόδια μπροστά τους. Κι αυτό κέρδος είναι και κάθε φορά γίνεται ένα επιπλέον βήμα προς την κατάκτηση της ισότητας. Αν αλλάξουμε τρόπο σκέψης, ως κοινωνία, αν αλλάξει η παιδεία μας και ο τρόπος που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, τα βήματα ίσως γίνουν και πιο γρήγορα.

Η μάχη για την ισότητα στον αθλητισμό δεν σταματά. Οι γυναίκες αθλήτριες αποδεικνύουν καθημερινά πως με πάθος, σκληρή δουλειά και αφοσίωση μπορούν να καταφέρουν να αγωνίζονται σε κορυφαίο επίπεδο. Ωστόσο, οι ανισότητες εξακολουθούν να υπάρχουν, και η κοινωνία οφείλει να αναγνωρίσει την αξία τους, να ενισχύσει τη φωνή τους και να δημιουργήσει συνθήκες ισότητας, τόσο στις αμοιβές όσο και στην προβολή. Αν το σύστημα και η αντίληψη γύρω από τον αθλητισμό αλλάξουν, θα δούμε τις επόμενες γενιές αθλητριών να προχωρούν με λιγότερα εμπόδια, πιο δυναμικά και ισότιμα με τους άνδρες.