Αντιμέτωποι με μία σπαρακτική εικόνα ήρθαν Βρετανοί ερευνητές και διασώστες θαλάσσιων ειδών στο νησί Σαντάι της Σκωτίας. Σε έναν από τους μεγαλύτερους μαζικούς εκβρασμούς των τελευταίων δεκαετιών, 77 αρσενικά και θηλυκά μαυροδέλφινα μήκους από ένα έως επτά μέτρων οδηγήθηκαν στην αναγκαστική λύση της ευθανασίας.

Κτηνίατροι προσπάθησαν να τα σώσουν σηκώνοντάς τα σε όρθια θέση, αλλά τα μαυροδέλφινα έπεφταν πάλι προς τα πίσω, ενώ δεν ευδοκίμησε ούτε η λύση να κρατηθούν ζωντανά όταν διασώστες τούς έριξαν θαλασσινό νερό.

Αυτό το περιστατικό εκβρασμού είναι το μεγαλύτερο στη Σκωτία από το 1995, ενώ και πέρσι, 55 φάλαινες βρέθηκαν σε ακτή της περιοχής Lewis, από τις οποίες μόλις μία διασώθηκε επιστρέφοντας στο νερό.

Ο μεγαλύτερος εκβρασμός στη Βρετανία σημειώθηκε το 1927 όταν 126 φάλαινες – δολοφόνοι πέθαναν στο Dornoch Firth στα Highlands.

Τι θα απογίνουν;

Το Συμβούλιο των Νήσων Όρκνεϊ δήλωσε ότι διεξάγονται συζητήσεις με εκπροσώπους της κοινότητας σχετικά με τον καλύτερο τρόπο διάθεσης των πτωμάτων.

Εάν ένα μαυροδέλφινο βρεθεί ζωντανό στη στεριά, θα διενεργηθεί αξιολόγηση για να διαπιστωθεί εάν μπορεί να επανατοποθετηθεί με ασφάλεια. Εάν όχι, θα υποβληθεί σε ευθανασία και θα διενεργηθεί νεκροψία-νεκροτομή.

Τα καθήκοντα αυτά θα διευθύνει το Scottish Marine Animal Stranding Scheme (SMASS). Το SMASS δημιουργήθηκε για να κατανοήσει τα αίτια για τα οποία προσαράζουν οι φάλαινες, τα δελφίνια, οι φώκιες, οι καρχαρίες μεγάλου σώματος, ακόμα και οι θαλάσσιες χελώνες.

Ο Dr Brownlow, διευθυντής του SMASS, μίλησε στο BBC μετά την εκβύθιση μιας γιγάντιας φάλαινας μινκ στο North Berwick στο East Lothian πέρυσι. Η φάλαινα μήκους 9 μέτρων πέθανε όταν προσέκρουσε σε βράχια και βγήκε στην ακτή.

Ο Dr Brownlow δήλωσε ότι η μεταθανάτια εξέταση μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τη ζωή μιας φάλαινας και τι επηρέασε το θάνατό της. Ανέλυσε λεπτομερώς ορισμένες από τις επιλογές που διαθέτουν οι τοπικές αρχές κατά την απομάκρυνση μιας φάλαινας.

«Πρέπει να απομακρύνετε μια νεκρή φάλαινα από μια δημόσια παραλία, ώστε να μην προκαλέσει αναστάτωση στους ανθρώπους ή να μην αρχίσει να διαρρέει λίπος και σωματικά υγρά στο περιβάλλον, τα οποία είναι περισσότερο δυσάρεστα παρά επικίνδυνα» είπε. «Στην πραγματικότητα υπάρχουν πολύ λίγες ασθένειες που έχουμε βρει – και έχουμε ψάξει πολύ σκληρά – οι οποίες μπορούν να μεταδοθούν από νεκρά κουφάρια».

Οι επιλογές διάθεσης περιλαμβάνουν τη μεταφορά της φάλαινας σε χώρο υγειονομικής ταφής, την ταφή στην παραλία ή τη μερική αποτέφρωση. «Μπορούν να μεταφερθούν στα εργαστήριά μας, όπου γίνεται η μεταθανάτωσή τους» πρόσθεσε.

«Στη συνέχεια, ο σκελετός συχνά επεξεργάζεται από το Μουσείο της Σκωτίας και προστίθεται στη συλλογή του. Το μαλακό μέρος πηγαίνει για διάθεση με τον ίδιο τρόπο που πηγαίνουν τα πεσμένα ζώα από τις φάρμες».

Διαβασε ακομα

Γνωρίζαμε ότι οι φάλαινες μιλούν. Τώρα μάθαμε τι λένε και πώς

Επιστροφή στη θάλασσα

Στην περίπτωση των 55 φαλαινών που ξεβράστηκαν στην παραλία Lewis τον Ιούλιο του 2023, τα ζώα οδηγήθηκαν σε χωματερή, επειδή η παραλία είναι δημοφιλής σε επισκέπτες και τουρίστες.

Ωστόσο, ο Dr Brownlow δήλωσε ότι ήταν σημαντικό να επιστρέψει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της φάλαινας πίσω στο θαλάσσιο περιβάλλον για «ανακύκλωση των θρεπτικών συστατικών».

«Η απλή απομάκρυνσή τους από την παραλία, από το θαλάσσιο περιβάλλον και η αποτέφρωσή τους ή η μεταφορά τους σε χώρους υγειονομικής ταφής στην πραγματικότητα στερεί από το θαλάσσιο περιβάλλον αυτή την πραγματικά σημαντική πηγή θρεπτικών συστατικών» δήλωσε.

Τα κουφάρια φαλαινών μπορούν να φέρουν μια δόση θρεπτικών συστατικών που διατηρούν τη ζωή, όπως μαγγάνιο, φώσφορο, σίδηρο, ψευδάργυρο.

Όπως είπε, οι καρχαρίες κι άλλα πτωματοφάγα ζώα θα έρθουν και θα φάνε τους μαλακούς ιστούς μιας φάλαινας, ενώ άλλοι μικρότεροι οργανισμοί, όπως τα σκουλήκια, θα τραφούν από τον σκελετό.

Ταφή στην παραλία

Ένας άλλος τρόπος επιστροφής μιας φάλαινας στο περιβάλλον μπορεί να είναι η ταφή της σε μια παραλία.

«Μπορούμε να τις θάψουμε επί τόπου και αυτό είναι συχνά πολύ επιτυχές, αν και αυτό πρέπει να εξισορροπηθεί σε σχέση με τη μη δημιουργία δημόσιας ενόχλησης από την ύπαρξη ενός κουφάρι σε μια παραλία» είπε.

PETS + ANIMALS Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τα πιο σπάνια θαλάσσια θηλαστικά στον κόσμο

Πρόσθεσε μάλιστα ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, μια φάλαινα μπορεί να ρυμουλκηθεί πίσω στη θάλασσα, αν και πρέπει να τοποθετηθεί προσεκτικά για να μην αποτελέσει κίνδυνο για τη ναυσιπλοΐα, ιδίως επειδή οι μεγαλύτερες φάλαινες παραμένουν επιπλέουσες.

Η τύχη της φάλαινας τείνει να εξαρτάται από δύο παράγοντες: το μέγεθος του ζώου και το σημείο όπου έχει προσαράξει.

«Ορισμένες πολύ μεγάλες φάλαινες, όπως οι φάλαινες πτερύγιο και οι φάλαινες sei, αν προσαράξουν σε κάποιο απομακρυσμένο νησί, τότε μπορούν να αφεθούν να καταρρεύσουν με φυσικό τρόπο» δήλωσε ο Dr Brownlow.

«Είναι αρκετά ζοφερό για να είμαι ειλικρινής», είπε. «Έχω πάει σε χώρους υγειονομικής ταφής για να κάνω τη νεκροψία και είναι ένα αρκετά θλιβερό τέλος για ένα τόσο υπέροχο πλάσμα» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Με πληροφορίες από BBC