icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ένα φυτό που βρίσκεται παντού, τροφοδοτεί τον αυξανόμενο κίνδυνο καταστροφής από πυρκαγιές

Μία κατηγορία φυτών -που βρίσκονται παντού, είναι ανθεκτικά και φαινομενικά ακίνδυνα– φαίνεται πως είναι τελικά αυτή που τροφοδοτεί την αύξηση των καταστροφικών πυρκαγιών στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο λόγος για τα αγρωστώδη, την πιο διαδεδομένη οικογένεια φυτών στον πλανήτη. Σκέψου μόνο ότι καταλαμβάνουν το 70% όλων των καλλιεργούμενων εκτάσεων, ενώ στολίζουν μεγάλο κομμάτι του υπόλοιπου.

Στα αγρωστώδη ανήκει και το γρασίδι, το οποίο είναι τόσο άφθονο, όσο και ο ήλιος και υπό τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες λειτουργεί σαν βενζίνη για τις πυρκαγιές: Αρκεί μια σπίθα για να εκραγεί.

Γιατί είναι επικίνδυνη η χαμηλή βλάστηση

Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλούν χάος στη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα μεγαλύτερες και συχνότερες πυρκαγιές. Αυτές οι πυρκαγιές τροφοδοτούν τον φαύλο κύκλο της οικολογικής καταστροφής που συμβάλλει στο να γίνει το γρασίδι «βασιλιάς».

Όπως λέει στο CNN ο Adam Mahood, ερευνητής-οικολόγος της ερευνητικής υπηρεσίας του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ σε οποιαδήποτε περιοχή 10 μέτρων που δεν είναι στρωμένη πλάκες, θα υπάρχει κάποιου είδους χαμηλή βλάστηση.

Οι πυρκαγιές χαμηλής βλάστησης είναι συνήθως λιγότερο έντονες και μικρότερης διάρκειας από τις δασικές πυρκαγιές, αλλά μπορούν να εξαπλωθούν ταχύτερα, να προσπεράσουν τα μέσα πυρόσβεσης και να κάνουν στάχτη τον αυξανόμενο αριθμό σπιτιών που χτίζονται σε πυρόπληκτες περιοχές, λένε στο CNN ειδικοί σε θέματα πυρκαγιών.

Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, ο αριθμός των σπιτιών στις ΗΠΑ που καταστράφηκαν από πυρκαγιές έχει υπερδιπλασιαστεί, καθώς οι πυρκαγιές είναι μεγαλύτερες και χειρότερες, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη. Τα περισσότερα από αυτά τα σπίτια δεν κάηκαν από δασικές πυρκαγιές, αλλά από πυρκαγιές που εξαπλώθηκαν μέσα από γρασίδι και θάμνους.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι η Δύση κινδυνεύει περισσότερο, καθώς βρίσκονται περισσότερα από τα δύο τρίτα των σπιτιών που κάηκαν τα τελευταία 30 χρόνια. Από αυτά, σχεδόν το 80% κάηκε σε πυρκαγιές που σημειώθηκαν σε περιοχές με χαμηλή βλάστηση.

Τέλειες συνθήκες για πυρκαγιά

Οι πυρκαγιές που τροφοδοτείται από την κλιματική κρίση απειλούν τις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες.

«Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα μέρη που καίγονται περισσότερο είναι μέρη που έχουν ενδιάμεσες βροχοπτώσεις», λέει ο Τζον Αμπατζόγλου, καθηγητής κλίματος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Merced.

Στην καρδιά της Αμερικής, τις συνήθως ξηρές και συχνά θυελλώδεις πεδιάδες, μια σειρά από επιπρόσθετα ακραία φαινόμενα, σε όλες τις εποχές, δημιουργούν ιδανικές συνθήκες καύσιμης ύλης για πυρκαγιά στα αγρωστώδη. Το γρασίδι είναι πιο άφθονο εκεί από ό,τι σε άλλες περιοχές των ΗΠΑ, προσφέροντας πιο συνεχή καύσιμη ύλη για τις πυρκαγιές.

Στην περιοχή ξεσπούν συχνά μεγάλες πυρκαγιές, όπως η μεγαλύτερη πυρκαγιά του Τέξας, η Smokehouse Creek Fire, και πιο καταστροφικές, όπως η Marshall Fire του Κολοράντο, η οποία έκαψε περισσότερα από 1.000 σπίτια το 2021.

Οι ανοιξιάτικες βροχές τροφοδοτούν την ανάπτυξη χόρτων. Στη συνέχεια, το χορτάρι πέφτει σε λήθαργο το χειμώνα. Οι θερμότεροι χειμώνες με λιγότερη χιονοκάλυψη, ειδικά στις βόρειες πεδιάδες, εκθέτουν το γρασίδι σε θερμότερες, ξηρότερες περιόδους στα τέλη του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης, λένε οι ειδικοί.

Το γρασίδι είναι μοναδικά εύφλεκτο λόγω της ευαισθησίας του στις καιρικές συνθήκες. Σε αντίθεση με τα δάση, δεν χρειάζονται μεγάλες περίοδοι ζεστού και ξηρού καιρού για να μετατραπεί το γρασίδι σε προσάναμμα. Η υγρασία μπορεί να απορροφηθεί από το φυτό σε μόλις μία ώρα ή ακόμα και μία ημέρα μετά από βροχή. Προσθέστε μια σπίθα, ισχυρούς ανέμους και θάμνους και έχετε μια συνταγή για καταστροφή από πυρκαγιά.

Η ακραία ξηρασία και η πολυετής παραμέληση των δασών δημιουργούν μεγαλύτερες και πιο έντονες πυρκαγιές στα δάση των δυτικών ΗΠΑ.

Πριν από τριάντα χρόνια, μεγάλη θεωρείτο μία πυρκαγιά που έκαιγε 30.000 στρέμματα, ενώ τώρα αυτό μοιάζει «τυπικό», δεδομένου ότι πλέον ακούμε για δασικές πυρκαγιές 1 εκατομμυρίου στρεμμάτων.

Το γρασίδι υπάρχει και στα δασικά συστήματα και λειτουργεί σαν θρυαλλίδα που συνδέει τις πιο εύκολες στην ανάφλεξη καύσιμες ύλες με μεγαλύτερα, επηρεασμένα από την ξηρασία συστήματα δέντρων, δημιουργώντας και εξαπλώνοντας πιο έντονες πυρκαγιές.

Όταν τα δέντρα πεθαίνουν, το γρασίδι μετακινείται. Το γρασίδι ανακάμπτει από τη φωτιά πολύ πιο γρήγορα από άλλα φυτά και μπορεί να καεί ξανά, μερικές φορές μέσα σε λίγους μήνες.

Η όλο και περισσότερη βλάστηση στη Δύση των ΗΠΑ που καίγεται, αντικαθίσταται από γρασίδι.

Πυρκαγιές και στην έρημο

Στην έρημο, δημιουργούνται πυρκαγιές εκεί που δεν υπήρχαν πριν. Οι ίδιες πυρκαγιές που τροφοδοτούνται από την ξηρασία, γίνονται τώρα μεγαλύτερες στις ερήμους λόγω χόρτων που φυτρώνουν, τα οποία σε αντίθεση με τα πολυετή χόρτα στις πεδιάδες, δεν υπάρχουν όλο το χρόνο.

Αυτά τα χόρτα εκμεταλλεύονται τις σπάνιες εκρήξεις βροχής για να πολλαπλασιαστούν και στη συνέχεια να πεθάνουν, σχηματίζοντας ένα χαλί καύσιμης ύλης για τη φωτιά στο έδαφος της ερήμου.

Δύο πρόσφατες πυρκαγιές στο Εθνικό Καταφύγιο Mojave της Καλιφόρνιας αποτελούν τέλεια παραδείγματα. Οι πυρκαγιές αυτές έκαψαν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα της ερήμου Mojave και πάνω από ένα εκατομμύριο εμβληματικά δέντρα Joshua.

Οι αυξανόμενες θερμές και ξηρές συνθήκες στη συνέχεια καταστέλλουν την ανάκαμψη των αυτοφυών φυτών. Το αποτέλεσμα είναι περισσότερο γρασίδι.

Με περισσότερο χορτάρι και ένα σύνθετο πλέγμα κλιματικών παραγόντων έρχεται περισσότερος κίνδυνος πυρκαγιάς τώρα και όλο και περισσότερο στο μέλλον.

Με πληροφορίες από CNN