icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Περίπου ένα εκατομμύριο δέντρα κόβονται παγκοσμίως κάθε χρόνο για την παραγωγή χαρτιού υγείας

Στο Meru, μια πόλη στην ανατολική Κένυα, ένα πλούσιο φυτό με καταπράσινα μεγάλα φύλλα κυριαρχεί στο τοπίο. Ο Benjamin Mutembei, ένας από τους κατοίκους, καλλιεργεί το φυτό Plectranthus barbatus από το 1985 – όχι για τροφή, αλλά για να το χρησιμοποιεί ως χαρτί τουαλέτας: «Έμαθα γι’ αυτό από τον παππού μου και από τότε το χρησιμοποιώ. Είναι μαλακό και έχει ωραία μυρωδιά», λέει στο BBC.

Το Plectranthus barbatus είναι ένα φυτό που μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 2 μέτρα, ενώ τα ευμεγέθη φύλλα του εκπέμπουν ένα άρωμα μέντας και λεμονιού.

Το φυτό παρέχει στον Mutembei μια οικονομικά αποδοτική εναλλακτική λύση για την αγορά χαρτιού τουαλέτας στην Κένυα, όπου όπως και πολλά άλλα εμπορεύματα, η τιμή του ρολού υγείας έχει αυξηθεί, κυρίως λόγω του υψηλού κόστους των εισαγόμενων πρώτων υλών, όπως ο ξυλοπολτός, ο οποίος είναι απαραίτητος για την παραγωγή του.

Ένα εκατομμύριο δέντρα για την τουαλέτα μας

Το χαρτί τουαλέτας που παράγεται από παρθένο ξυλοπολτό κυριαρχεί σήμερα στην παγκόσμια βιομηχανία. «Το τυπικό χαρτί τουαλέτας αποτελείται κατά 70-80% από σκληρό ξύλο κοντών ινών και κατά 20-30% από σκληρό ξύλο μακρών ινών», λέει ο Ronalds Gonzalez, καθηγητής στο Τμήμα Δασικών Βιοϋλικών του Κρατικού Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας.

Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας συμβούλων περιβαλλοντικών επιπτώσεων Edge, περίπου ένα εκατομμύριο δέντρα κόβονται παγκοσμίως κάθε χρόνο για την παραγωγή χαρτιού υγείας.

Η βιομηχανία χαρτοπολτού και χαρτιού είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής παρθένου ξύλου στον κόσμο, καθώς χρησιμοποιεί περίπου το 35% των υλοτομημένων δέντρων για την παραγωγή του – κάτι που οδηγεί στην αποψίλωση των δασών, την απώλεια της βιοποικιλότητας, τη διάβρωση του εδάφους, την εξαφάνιση ειδών και την εκτεταμένη διατάραξη των οικοσυστημάτων, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ethical Consumer για το «πράσινο» χαρτί υγείας.

Οι δυνατότητες του φυτού

Ο Robin Greenfield, ακτιβιστής για το περιβάλλον που διευθύνει μια Mη Kερδοσκοπική Oργάνωση (MKO) που υπερασπίζεται τη βιώσιμη διαβίωση στη Φλόριντα των ΗΠΑ, χρησιμοποιεί τα φύλλα του Plectranthus barbatus εδώ και πέντε χρόνια.

Ο Greenfield τρέχει την καμπάνια «καλλιεργήστε το δικό σας χαρτί τουαλέτας» και φροντίζει πάνω από 100 φυτά Plectranthus barbatus στο φυτώριό της στη Φλόριντα, ενώ μοιράζεται μοσχεύματα δωρεάν ή έναντι εθελοντικών δωρεών, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να καλλιεργήσουν το δικό τους χαρτί υγείας.

Εναλλακτικές λύσεις

Μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής χαρτιού υγείας στην Ευρώπη, η WEPA, προσπαθεί να μειώσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του συμβατικού χαρτιού υγείας με άλλους τρόπους, αναπτύσσοντας μια μέθοδο που χρησιμοποιεί ανακυκλωμένο χαρτόνι για την παραγωγή χαρτιού τουαλέτας, η οποία δεν περιλαμβάνει λεύκανση των ινών.

Ο ξυλοπολτός, ο οποίος λευκαίνεται πριν μετατραπεί σε χαρτί, απελευθερώνει χλωριωμένες ενώσεις στο περιβάλλον. Οι ενώσεις αυτές μπορούν να αντιδράσουν με υλικά με βάση τον άνθρακα, δημιουργώντας διοξίνες, οι οποίες είναι εξαιρετικά τοξικές και συνδέονται με τον καρκίνο και άλλους κινδύνους για την υγεία.

Ένα από τα μειονεκτήματα, ωστόσο, είναι ότι τα συστήματα αποχέτευσης και διάθεσης λυμάτων, ειδικά στην Ευρώπη, δεν είναι σχεδιασμένα για να διαχειρίζονται αυτό το είδος χαρτιού, καθώς μόνο τα διαλυτά αντικείμενα μπορούν να περάσουν από το σύστημα.

Ο Greenfield, βέβαια αναφέρει πως υπάρχει και σε αυτή την περίπτωση εναλλακτική λύση, με την κομποστοποίηση: «Χρησιμοποιώ τουαλέτα κομποστοποίησης. Τα φύλλα επιστρέφουν στη γη και παράγουν χώμα, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να υποστηρίξει την ανάπτυξη τροφίμων. Είναι ένα σύστημα κλειστού κύκλου».