Η κλιματική κρίση προκάλεσε επιπλέον έξι επικίνδυνες εβδομάδες με ακραία ζεστές θερμοκρασίες το 2024 για τον μέσο άνθρωπο, επιδεινώνοντας τις θανατηφόρες επιπτώσεις των κυμάτων καύσωνα σε όλο τον κόσμο.

Οι επιπτώσεις της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας που προκαλείται από τον άνθρωπο ήταν πολύ χειρότερες για ορισμένους ανθρώπους, όπως έδειξε ανάλυση του World Weather Attribution (WWA) και του Climate Central.

Όσοι ζουν σε νησιωτικά κράτη της Καραϊβικής και του Ειρηνικού επλήγησαν περισσότερο. Πολλοί, μάλιστα, υπέστησαν περίπου 150 περισσότερες ημέρες επικίνδυνης ζέστης.

Παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας

Σχεδόν οι μισές χώρες του κόσμου, όπως αναφέρει ο Guardian, υπέστησαν τουλάχιστον δύο μήνες με θερμοκρασίες υψηλού κινδύνου. Ακόμα και στα μέρη που επηρεάστηκαν λιγότερο, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία, η ρύπανση από τον άνθρακα που προέρχεται από την καύση ορυκτών καυσίμων οδήγησε σε επιπλέον τρεις εβδομάδες αυξημένων θερμοκρασιών.

Η επιδείνωση των κυμάτων καύσωνα είναι η πιο θανατηφόρα συνέπεια της κλιματικής έκτακτης ανάγκης. Ο τερματισμός της καύσης άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι ζωτικής σημασίας για να σταματήσουν οι επιπτώσεις να επιδεινώνονται ακόμη περισσότερο, όπως λένε οι επιστήμονες, καθώς το 2024 προβλέπεται να είναι το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) να έχουν καταγράψει ρεκόρ.

Οι ερευνητές ζήτησαν να αναφέρονται οι θάνατοι από καύσωνες σε πραγματικό χρόνο, καθώς τα σημερινά δεδομένα αποτελούν «πολύ μεγάλη υποεκτίμηση» λόγω της έλλειψης σωστλης παρακολούθησης. Είναι πιθανό ότι εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πεθάνει ως αποτέλεσμα της ανθρωπογενούς αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη τις τελευταίες δεκαετίες.

«Οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης από ορυκτά καύσιμα δεν ήταν ποτέ πιο σαφείς ή πιο καταστροφικές από ό,τι το 2024 και προκάλεσαν αμείλικτο πόνο», λέει η Dr. Friederike Otto, από το Imperial College του Λονδίνου και συν-επικεφαλής της WWA.

«Οι πλημμύρες στην Ισπανία, οι τυφώνες στις ΗΠΑ, η ξηρασία στον Αμαζόνιο και οι πλημμύρες σε όλη την Αφρική είναι μερικά μόνο παραδείγματα. Ξέρουμε ακριβώς τι πρέπει να κάνουμε για να σταματήσουμε τα πράγματα να χειροτερεύουν: να σταματήσουμε την καύση ορυκτών καυσίμων».

Διαβασε ακομα

Η Aadavi είναι ο πρώτος άνθρωπος με ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα

Βιώνοντας τον καύσωνα

Ο Joseph Giguere, τεχνικός έρευνας στο Climate Central, αναφέρει πως σχεδόν παντού στη Γη, οι ημερήσιες θερμοκρασίες είναι αρκετά υψηλές ώστε να απειλούν την ανθρώπινη υγεία. Μάλιστα, το φαινόμενο έχει γίνει πολύ πιο συχνό ακριβώς λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Οι επιστήμονες, μάλιστα, διαπίστωσαν ότι το 2024 ο μέσος άνθρωπος ήταν εκτεθειμένος σε επιπλέον 41 ημέρες επικίνδυνης ζέστης, υπογραμμίζοντας πως η κλιματική κρίση εκθέτει εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους σε επικίνδυνες θερμοκρασίες για μεγαλύτερες περιόδους του έτους.

Ο θανάσιμος κίνδυνος των καυσώνων αποδείχθηκε με περίτρανο τρόπο τον Ιούνιο, όταν περισσότεροι από 1.200 μουσουλμάνοι προσκυνητές έχασαν τη ζωή τους στη Μέκκα της Σαουδικής Αραβίας, όπου η θερμοκρασία έφτασε τους 51,8° Κελσίου.

Καμία ήπειρος δεν γλίτωσε από την ακραία ζέστη, τον «σιωπηλό δολοφόνο» όπως τη χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες, με θύματα να καταγράφονται στην Ταϊλάνδη, την Ινδία ή τις ΗΠΑ.

Στο Μεξικό ο καύσωνας ήταν τόσο έντονος που πίθηκοι «αλουάτα» έπεφταν νεκροί από τα δέντρα, ενώ στο Πακιστάν εκατομμύρια παιδιά παρέμειναν στα σπίτια τους όταν το θερμόμετρο ξεπέρασε τους 50° Κελσίου.

Συγκεκριμένα, η Ινδονησία, όπου ζουν 280 εκατομμύρια άνθρωποι, βίωσε 122 ημέρες πρόσθετης επικίνδυνης ζέστης, όπως και η Σιγκαπούρη και πολλά κράτη της Κεντρικής Αμερικής.

Στη Μέση Ανατολή, οι άνθρωποι στη Σαουδική Αραβία υπέμειναν 70 επιπλέον ημέρες καύσωνα, σε μια χρονιά που τουλάχιστον 1.300 προσκυνητές του Χατζ πέθαναν εξαιτίας της υπερβολικής ζέστης.

Η Βραζιλία και το Μπαγκλαντές υπέμειναν περίπου 50 επιπλέον ημέρες καύσωνα, ενώ η Ισπανία, η Νορβηγία και οι βαλκανικές χώρες είχαν έναν επιπλέον μήνα υψηλών θερμοκρασιών.

Πέντε δισεκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού, βίωσαν αυξημένες θερμοκρασίες που έγιναν τουλάχιστον διπλάσιες από την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας στις 21 Ιουλίου, μια από τις πιο ζεστές ημέρες του έτους.

Διαβασε ακομα

Επιστήμονες αποκάλυψαν την ημερομηνία που θα εξαφανιστούν οι άνθρωποι από τη Γη

Στο φως οι πραγματικοί αριθμοί

Οι τυφώνες υπερτροφοδοτήθηκαν επίσης από την κλιματική κρίση το 2024. Η Kristina Dahl, αντιπρόεδρος στο Climate Central, ανέφερε πως αναλύσεις έδειξαν ότι κάθε τυφώνας του Ατλαντικού φέτος έγινε ισχυρότερος λόγω της κλιματικής αλλαγής και ότι «οι τυφώνες Beryl και Milton, που ήταν και οι δύο καταιγίδες κατηγορίας πέντε, δεν θα είχαν φτάσει σε αυτό το επίπεδο αν δεν υπήρχε η κλιματική αλλαγή».

Πρόσφατη ανάλυση του WWA έδειξε ότι μια εξαιρετική ακολουθία έξι τυφώνων στις Φιλιππίνες μέσα σε 30 ημέρες, η οποία έπληξε 13 εκατομμύρια ανθρώπους, έγινε πιο πιθανή και πιο σοβαρή λόγω της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας.

Η Julie Arrighi, διευθύντρια προγραμμάτων στο Κέντρο για το Κλίμα του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου, δήλωσε: «Άλλη μια καταστροφική χρονιά ακραίων καιρικών φαινομένων έδειξε ότι δεν είμαστε καλά προετοιμασμένοι για τη ζωή με [το σημερινό επίπεδο] θέρμότητας. Το 2025, είναι ζωτικής σημασίας να επιταχύνει κάθε χώρα τις προσπάθειες προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και να δοθούν κονδύλια από τα πλούσια έθνη για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να γίνουν πιο ανθεκτικές».

Τα μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν καλύτερα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, τα οποία σώζουν ζωές, και την αναφορά των θανάτων από καύσωνα, δήλωσαν οι ερευνητές.

Διαβασε ακομα

Το 2024 ήταν η πιο ζεστή χρονιά στην Ιστορία. Ίσως είναι και η πιο δροσερή για τις επόμενες γενιές

«Στις περισσότερες χώρες δεν υπάρχει καθόλου αναφορά για τους καύσωνες», πράγμα που σημαίνει ότι οι αριθμοί που έρχονται στο φως δεν είναι οι σωστοί, λέει η Dr. Otto.

«Αν δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε πειστικά ότι στην πραγματικότητα πεθαίνουν πολλοί άνθρωποι, είναι πολύ πιο δύσκολο να ευαισθητοποιήσουμε [τον κόσμο] ότι οι καύσωνες είναι μακράν τα πιο θανατηφόρα ακραία φαινόμενα, για τα οποία ευθύνεται η κλιματική κρίση που αλλάζει πραγματικά τα δεδομένα».

Ωκεανοί και υπερθέρμανση

Η υπερθέρμανση δεν είναι συνώνυμο μόνο των καυσώνων: καθώς η θερμοκρασία του νερού των ωκεανών είναι υψηλότερη, εξατμίζεται μεγαλύτερη ποσότητα νερού και η πιο ζεστή ατμόσφαιρα συγκρατεί περισσότερη υγρασία (ως 7% περισσότερη για κάθε έναν βαθμό Κελσίου υψηλότερη θερμοκρασία), δύο παράγοντες που προκαλούν καταρρακτώδεις βροχές.

Τον Απρίλιο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έπεσε σε μία ημέρα ποσότητα βροχής που κανονικά αντιστοιχεί σε δύο χρόνια, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν πολλές περιοχές της χώρας και να παραλύσει το αεροδρόμιο του Ντουμπάι.

Η Κένυα μόλις είχε ξεπεράσει ένα επεισόδιο ακραίας ξηρασίας, όταν σημειώθηκαν στη χώρα οι χειρότερες πλημμύρες εδώ και δεκαετίες.

Στη δυτική και την κεντρική Αφρική τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ανάγκη ανθρωπιστική βοήθεια έπειτα από ιστορικές πλημμύρες, οι οποίες προκάλεσαν τον θάνατο περισσότερων από 1.500 ανθρώπων. Στην Ευρώπη, κυρίως στην Ισπανία, σημειώθηκαν επίσης φονικές πλημμύρες.

Το Αφγανιστάν, η Ρωσία, η Βραζιλία, η Κίνα, το Νεπάλ, η Ουγκάντα, η Ινδία, η Σομαλία, το Πακιστάν, το Μπουρούντι και οι ΗΠΑ δεν γλίτωσαν από τις πλημμύρες τους τελευταίους 12 μήνες.

Εξάλλου η πιο ζεστή επιφάνεια των ωκεανών αύξησε την ισχύ των τροπικών κυκλώνων, ενισχύοντας τη δύναμη των καταστροφικών ανέμων. Ισχυροί κυκλώνες, όπως ο Μίλτον, ο Μπέριλ και η Ελίν, προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές στις ΗΠΑ και την Καραϊβική, την ώρα που το 2024 καταγράφηκαν περισσότεροι κυκλώνες από τον μέσο όρο.

Διαβασε ακομα

Από την επόμενη ηφαιστειακή έκρηξη κανένας δεν μας σώζει. Παρεμπιπτόντως, είναι κοντά

Τον Νοέμβριο οι Φιλιππίνες επλήγησαν από έξι μεγάλες καταιγίδες, δύο μόνο μήνες μετά τις καταστροφές του τυφώνα Γιάγκι που έπληξε τη νοτιοανατολική Ασία.

Ο κυκλώνας Σίντο, ο οποίος προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στη Μαγιότ, θα ήταν λιγότερο ισχυρός χωρίς την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με το συμπέρασμα προκαταρκτικής έκθεσης.

Λόγω της κλιματικής απορρύθμισης κάποιες περιοχές του κόσμου γίνονται πιο υγρές και άλλες πιο ξηρές.

Η ξηρασία έπληξε σοβαρά πολλές περιοχές της Αμερικής, προκαλώντας τεράστιες δασικές πυρκαγιές στις δυτικές ΗΠΑ, τον Καναδά, ακόμη και σε κάποια κομμάτια του Αμαζονίου, που θεωρείται μία από τις πιο υγρές περιοχές του κόσμου.

Λόγω των μηνών ξηρασίας στις χώρες της νότιας Αφρικής περίπου 26 εκατομμύρια άνθρωποι απειλούνταν από την πείνα τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP).

Τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα κόστισαν τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους το 2024.

Από οικονομική άποψη οι φυσικές καταστροφές προκάλεσαν ζημιές 310 δισ. δολαρίων σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με εκτίμηση της Swiss Re.

Από την αρχή του 2024 και ως την 1η Νοεμβρίου οι ΗΠΑ είχαν καταγράψει 24 φυσικές καταστροφές, το κόστος των οποίων ξεπερνά το ένα δισεκ. δολάρια, σύμφωνα με τις αρχές.

Στη Βραζιλία η ξηρασία κόστισε 2,7 δισ. στον γεωργικό τομέα από τον Ιούνιο ως τον Αύγουστο.