Από ένα μανιτάρι με δόντια έως ένα αναρριχητικό φυτό με άρωμα αμυγδαλόπαστας κι ένα λουλούδι που κατάφερε να ξεγελάσει τη διαδικασία φωτοσύνθεσης, μια παράξενη και υπέροχη σειρά νέων φυτών και μυκήτων ανακαλύφθηκε το 2024.

Άλλα φυτά που έλαβαν επιστημονικά ονόματα για πρώτη φορά, περιλαμβάνουν όμορφα νέα είδη ορχιδέας, έναν φοίνικα-φάντασμα και ένα τριχωτό φυτό που φαίνεται να έχει κλέψει ένα γονίδιο από άσχετη οικογένεια. Τα είδη αυτά ανήκουν στους 172 νέους μύκητες και φυτά που αναγνωρίστηκαν από επιστήμονες από τους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους του Κιου και τους συνεργάτες τους.

Τα είδη προέρχονται από κάθε γωνιά του πλανήτη, από τα δάση κοντά στο Tunbridge Wells στο Κεντ της Αγγλίας, μέχρι τους αφρικανικούς βράχους από σχιστόλιθο στη Γουινέα και τα δάση της Ινδονησίας.

Ωστόσο, οι βοτανολόγοι δίνουν μάχη με το χρόνο για να ανακαλύψουν πολλά φυτά και μύκητες προτού η συνεχιζόμενη καταστροφή του φυσικού κόσμου τα οδηγήσει στην εξαφάνιση.

Η απώλεια των ειδών δεν σημαίνει μόνο την απώλεια της μοναδικής τους βιολογίας για πάντα, αλλά και την απώλεια της δυνατότητάς τους να χρησιμοποιηθούν ως φάρμακα, τροφή ή ακόμα και για ανακύκλωση πλαστικών. Ορισμένα από τα νέα είδη του 2024 ήδη απειλούνται με εξαφάνιση λόγω της παραγωγής τσιμέντου, των φυτειών κανέλας και των φυτειών ξυλείας.

Υπάρχουν 400.000 καταγεγραμμένα φυτικά είδη, αλλά οι επιστήμονες εκτιμούν ότι υπάρχουν άλλα 100.000 που δεν έχουν ακόμα αναγνωριστεί. Κάθε χρόνο, οι επιστήμονες καταχωρούν περίπου 2.500 νέα φυτικά είδη και τον ίδιο αριθμό μυκήτων.

«Η απόλυτη τιμή να περιγράψεις ένα είδος ως νέο για την επιστήμη είναι μια συγκίνηση που λίγοι θα μπορέσουν ποτέ να ζήσουν», δήλωσε ο Δρ Μάρτιν Τσικ, από την ομάδα Αφρικής των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων του Κιού. «Δυστυχώς, η αποκαρδιωτική πραγματικότητα είναι ότι, πιο συχνά από ότι θα θέλαμε, τα νέα είδη βρίσκονται στο χείλος της εξαφάνισης και είναι μια κούρσα ενάντια στο χρόνο για να τα ανακαλύψουμε και να τα περιγράψουμε όλα».

Περίπου το 40% των καταγεγραμμένων φυτικών ειδών απειλούνται με εξαφάνιση, καθώς τα ενδιαιτήματα καταστρέφονται για γεωργικές καλλιέργειες και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, ενώ εκτιμάται ότι έως και το 75% των μη καταγεγραμμένων φυτικών ειδών του κόσμου είναι πιθανό να απειλούνται με αφανισμό.

Τα μανιτάρια συνήθως έχουν βράγχια ή πόρους κάτω από τα καπάκια τους για να διασπείρουν τα σπόρια τους, αλλά εκείνα από το γένος Phellodon έχουν σειρές από προεξοχές που μοιάζουν με δόντια.

Φέτος, ανάλυση DNA αποκάλυψε τρία νέα είδη στη Βρετανία, από τα δάση κοντά στο Tunbridge Wells και το Windsor στην Αγγλία, και το Abernethy στη Σκωτία. Αυτοί οι μύκητες πλήττονται από τη ρύπανση των νιτρικών από τη γεωργία και εξαφανίζονται σε όλη την Ευρώπη.

Άλλοι νέοι μύκητες περιλαμβάνουν τρία είδη μανιταριών από το γένος Russula – που συχνά εκλύουν μυρωδιά ψαριού – από τη βόρεια Σουηδία και Νορβηγία, τα High Rockies στις ΗΠΑ και τη Βρετανική Κολομβία στον Καναδά.

Η Δρ Άννα Μπατζικαλούπο, ειδική στους μύκητες από τους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους του Κιού, δήλωσε: «Η αναγνώριση νέων ειδών μυκήτων είναι ένα κολοσσιαίο, αλλά ολοένα και πιο σημαντικό έργο, καθώς εκτιμάται ότι υπάρχουν περισσότερα από 2 εκατομμύρια είδη που περιμένουν να ανακαλυφθούν. Ένας συντριπτικός αριθμός από αυτά είναι πιθανό να απειλούνται με εξαφάνιση, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να εξαφανιστούν πριν καν αναγνωριστούν».

Το αναρριχητικό φυτό με άρωμα μαρτζιπάν, είναι ένας ξυλώδης, μακρύς μίσχος με το όνομα Keita deniseae, συλλέχθηκε στο δάσος Boyboyba στη Γουινέα, όπου το φυτό ανεβαίνει στο φύλλωμα με παράξενες δομές σαν άγκιστρα και παράγει μεγάλα, βρώσιμα φρούτα.

Τρία άλλα νέα φυτά ανακαλύφθηκαν στη νότια Κίνα. Αυτά ανθίζουν μόνο τη νύχτα και επικονιάζονται από νυχτοπεταλούδες. Ένα από αυτά τα φυτά, η Cheniella longistaminea, μπορεί να φτάσει έως και τα 80 μέτρα ύψος, αλλά όλες απειλούνται από φυτείες ξυλείας και κανέλας, με τη δεύτερη να αποτελεί σημαντική εξαγωγή προς τις ΗΠΑ.

Ένα άλλο φυτό στο Βιετνάμ, η Chlorohiptage vietnamensis, αναπτύσσεται σε τοπία ασβεστόλιθου που εκκαθαρίζονται για λατομεία τσιμέντου. Οι επιστήμονες δεν ξέρουν ποιο έντομο επικονιάζει τα παράξενα πράσινα λουλούδια της.

Οι βοτανολόγοι αποκάλυψαν επίσης μια νέα οικογένεια «απατεώνων» το 2024, που ονομάζεται Afrothismiaceae. Τα σπάνια φυτά, που βρίσκονται κυρίως σε δάση του Καμερούν, δεν χρησιμοποιούν το φως του ήλιου για να φωτοσυνθέσουν σάκχαρα και έχουν χάσει το πράσινο χρώμα τους.

Τα φυτά συνήθως παρέχουν αυτά τα σάκχαρα στους μύκητες της μυκόριζας στις ρίζες τους σε αντάλλαγμα για μέταλλα. Αλλά τα είδη Afrothismiaceae παίρνουν όλα όσα χρειάζονται από τους μύκητες τους, δίνοντας τίποτα σε αντάλλαγμα, και εμφανίζονται πάνω από το έδαφος μόνο για να καρποφορήσουν και να ανθίσουν.

Ένας άλλο φυτό που σπάει τους κανόνες βρίσκεται στη Γουινέα, στη Δυτική Αφρική. Ονομάζεται Virectaria stellata και μεγαλώνει στους απομακρυσμένους βράχους από σχιστόλιθο του Fouta Djallon. Έχει αστεροειδείς συστάδες τριχών, κάτι που δεν έχει εντοπιστεί ξανά σε αυτή την οικογένεια φυτών.

Αλλά αυτά τα τριχωτά αστέρια εμφανίζονται στα φυτά από ένα άσχετο γένος, το Barleria. Οι βοτανολόγοι πιστεύουν ότι τα γονίδια που παράγουν τις αστεροειδείς τρίχες μπορεί να έχουν περάσει από μια οικογένεια στην άλλη μέσω εντόμων που πίνουν χυμό.

Μεταξύ των πιο θεαματικών νέων ειδών είναι μια σειρά από ορχιδέες από την Ινδονησία, η οποία εξακολουθεί να φιλοξενεί πολλά άγνωστα είδη σε 17.000 νησιά της.

Διαβασε ακομα

Στην πιο καινοτόμο βιβλιοθήκη της Ευρώπης θα βρεις έναν βοτανικό κήπο στην ταράτσα

Ένας αναρριχώμενος φοίνικας στο δυτικό Βόρνεο ονομάστηκε επίσης το 2024, Plectocomiopsis hantu. Hantu είναι η τοπική λέξη για το φάντασμα, που χρησιμοποιείται επειδή το φυτό έχει γκρίζους μίσχους και λευκή κάτω πλευρά στα φύλλα του και βρίσκεται μόνο σε τρεις τοποθεσίες του τροπικού δάσους.

Οι τοπικές κοινότητες, ωστόσο, το χρησιμοποιούν εδώ και πολύ καιρό για την κατασκευή καλαθιών και για τις νόστιμες και τρυφερές ρίζες του.

Οι ανακαλύψεις αυτές των επιστημόνων είναι σημαντικές, όμως ο Cheek κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Η απώλεια της βιοποικιλότητας είναι μια κρίση που μας αφορά όλους. Κάθε άγνωστο είδος που χάνουμε θα μπορούσε να είναι μια πιθανή νέα τροφή ή ένα νέο φάρμακο που δεν γνωρίζαμε καν ότι υπήρχε. Χρειαζόμαστε επειγόντως περισσότερη χρηματοδότηση, κατάρτιση και ευαισθητοποίηση του κοινού στην ταξινόμηση των φυτών και των μυκήτων».

Με πληροφορίες από Guardian