Η Βενεζουέλα ίσως να είναι το πρώτο έθνος στη σύγχρονη ιστορία που χάνει όλους τους παγετώνες της εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, αφού οι επιστήμονες του κλίματος υποβάθμισαν τον τελευταίο παγετώνα στο «επίπεδο του πάγου».

Η International Cryosphere Climate Initiative (ICCI), ένας οργανισμός επιστημονικής υποστήριξης, δήλωσε στο X ότι ο μοναδικός παγετώνας του νοτιοαμερικανικού έθνους – ο Humboldt ή La Corona στις Άνδεις – έχει γίνει «πολύ μικρός για να χαρακτηριστεί ως παγετώνας».

Η Βενεζουέλα έχει χάσει τουλάχιστον άλλους έξι παγετώνες τον τελευταίο αιώνα. Με τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία να αυξάνεται λόγω της κλιματικής κρίσης, συμπαρασύρει και την απώλεια πάγου, συμβάλλοντας στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε όλο τον κόσμο.

«Δεν υπάρχει μεγάλη κάλυψη πάγου στον τελευταίο παγετώνα της Βενεζουέλας από τη δεκαετία του 2000», δήλωσε στο Newsround η Caroline Clason από το Πανεπιστήμιο Durham, προσθέτοντας πως πλέον έχει επαναταξινομηθεί «στο επίπεδο του πάγου».

Οι πάγοι συρρικνώνονται

Τον Μάρτιο, ερευνητές του Πανεπιστημίου Los Andes στην Κολομβία δήλωσαν στο AFP ότι ο παγετώνας είχε συρρικνωθεί από 450 εκτάρια σε μόλις δύο. Ο Luis Daniel Llambi, καθηγητής Οικολογίας στο πανεπιστήμιο, δήλωσε στον Guardian ότι τώρα έχει συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο.

Αν και δεν υπάρχει ένα παγκόσμιο πρότυπο για το ελάχιστο μέγεθος που πρέπει να έχει ένα σώμα πάγου για να χαρακτηριστεί ως «παγετώνας», το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ αναφέρει ότι μια κοινά αποδεκτή κατευθυντήρια γραμμή είναι περίπου 10 εκτάρια.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020, υποδεικνύει ότι ο παγετώνας συρρικνώθηκε κάτω από το όριο μεταξύ 2015 και 2016 – αν και εξακολουθούσε να θεωρείται ο τελευταίος παγετώνας της Βενεζουέλας από τη Nasa το 2018.

Διαβασε ακομα

Κλιματική κρίση: Η περιοχή που επηρεάστηκε περισσότερο το 2023 από φυσικές καταστροφές

Οι James Kirkham και Dr Miriam Jackson, παγετωνολόγοι του ICCI και του Διεθνούς Κέντρου Ολοκληρωμένης Ορεινής Ανάπτυξης αντίστοιχα, εξήγησαν ότι «οι παγετωνολόγοι αναγνωρίζουν έναν παγετώνα ως μια μάζα πάγου που παραμορφώνεται κάτω από το ίδιο της το βάρος». Μιλώντας στο BBC, εκτίμησαν ότι ενδεχομένως να υπήρξαν και προβλήματα πρόσβασης στον παγετώνα Humboldt τα τελευταία χρόνια, γεγονός που θα μπορούσε να καθυστερήσει τη δημοσίευση των μετρήσεων.

Από την πλευρά του, ο Mark Maslin, καθηγητής Επιστημών του συστήματος της γης στο University College του Λονδίνου, δήλωσε ότι ένα πεδίο πάγου όπως ο Humboldt – που αντιστοιχεί περίπου στην έκταση δύο γηπέδων ποδοσφαίρου – «δεν είναι παγετώνας».

«Οι παγετώνες είναι πάγος που γεμίζει κοιλάδες – αυτός είναι ο ορισμός – και επομένως θα έλεγα ότι η Βενεζουέλα δεν έχει καθόλου παγετώνες», δήλωσε στο BBC.

Έκτακτα μέτρα της κυβέρνησης

Τον Δεκέμβριο, η κυβέρνηση της Βενεζουέλας ανακοίνωσε ένα σχέδιο για την κάλυψη των εναπομεινάντων πάγων με μια θερμική κουβέρτα που ελπίζει ότι θα ανακόψει ή θα αντιστρέψει τη διαδικασία απόψυξης.

Ωστόσο, η κίνηση αυτή προκάλεσε επικρίσεις από τους τοπικούς κλιματολόγους, οι οποίοι προειδοποίησαν ότι η κάλυψη θα μπορούσε να μολύνει τον περιβάλλοντα βιότοπο με πλαστικά σωματίδια καθώς αποσυντίθεται, σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα El Pais.

Ο καθηγητής Maslin δήλωσε ότι η απώλεια των ορεινών παγετώνων «δεν είναι άμεσα αναστρέψιμη», καθώς για να επιβιώσουν τους καλοκαιρινούς μήνες χρειάζονται αρκετό πάγο για να αντανακλούν το ηλιακό φως και να διατηρούν τον αέρα γύρω τους δροσερό.

«Μόλις ένας παγετώνας εξαφανιστεί, το φως του ήλιου θερμαίνει το έδαφος, το κάνει πολύ πιο ζεστό και καθιστά πολύ λιγότερο πιθανό να δημιουργηθεί πάγος κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού», είπε.

#Venezuela has officially lost its last glacier after La Corona glacier on Humboldt peak, 4,900 meters above sea level, became too small to be classed as a #glacier.

This makes Venezuela the first country in the Andes mountain range to lose all its glaciers. https://t.co/BJyqouUjMY

— International Cryosphere Climate Initiative (@ICCInet) May 6, 2024

Ποιες χώρες κινδυνεύουν

Ο Maximiliano Herrera, ερευνητής ακραίων καιρικών φαινομένων, έγραψε στο X/Twitter ότι οι επόμενες χώρες που είναι πιθανό να μείνουν χωρίς παγετώνες είναι η Ινδονησία, το Μεξικό και η Σλοβενία.

Ο καθηγητής Maslin εξήγησε ότι σε αυτά τα έθνη, λόγω της σχετικής εγγύτητάς τους στον Ισημερινό και των σχετικά χαμηλών βουνών τους, οι πάγοι καθίστανται πιο ευάλωτοι στην υπερθέρμανση του πλανήτη.

Όπως είπε, οι μικρότεροι παγετώνες – όπως αυτός που χάθηκε πρόσφατα στη Βενεζουέλα – δεν περιέχουν αρκετό πάγο ώστε να αυξήσουν σημαντικά τη στάθμη της θάλασσας όταν λιώσουν. Όμως σε ορισμένες περιοχές, οι παγετώνες παίζουν καθοριστικό ρόλο στον εφοδιασμό των κοινοτήτων με γλυκό νερό, ιδίως κατά τη διάρκεια θερμών, ξηρών περιόδων. «Μόλις βρεθείς σε μία τέτοια κατάσταση, το πρόβλημα είναι ότι στη συνέχεια εξαρτάσαι καθαρά από τις βροχοπτώσεις», είπε.

Οι Kirkham και Jackson ανέφεραν ότι σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις, το 20% έως το 80% των παγετώνων παγκοσμίως θα χαθούν μέχρι το 2100 (με σημαντικές περιφερειακές διακυμάνσεις), ανάλογα με την ακολουθούμενη πορεία των εκπομπών.

Παρόλο που «ένα μέρος αυτής της απώλειας έχει ήδη κλειδώσει», υπογράμμισαν ότι η ταχεία μείωση των εκπομπών CO2 θα μπορούσε να σώσει άλλους παγετώνες, «γεγονός που θα έχει τεράστια οφέλη για τα μέσα διαβίωσης και την ενεργειακή, υδατική και επισιτιστική ασφάλεια».

Με πληροφορίες από BBC