Κάθε μέρα, επί 35 χρόνια, μία ομάδα επιστημόνων χαρτογραφούσαν τη ροή σε κάθε ποταμό του πλανήτη, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό δορυφορικών δεδομένων και υπολογιστικών μοντέλων. Έτσι, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στα μέσα Δεκεμβρίου (12/12) στο περιοδικό Science, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως σχεδόν τα μισά από τα μεγαλύτερα ποτάμια του κόσμου – σε ποσοστό 44% – είδαν πτώση στην ποσότητα του νερού.

Ποταμοί όπως ο Congo, ο δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός της Αφρικής, ο Yangtze, ο οποίος διασχίζει την Κίνα, και ο Plata στη Νότια Αμερική έδειξαν σημαντική μείωση, όπως αναφέρει η Dongmei Feng, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια υδρολογίας.

Για τους μικρότερους ποταμούς, ωστόσο, των ορεινών περιοχών, η ιστορία ήταν διαφορετική: Το 17% είδε αύξηση του ρυθμού ροής.

Οι προηγούμενες μελέτες

Παρόλο που η μελέτη δεν εμβαθύνει στους λόγους πίσω από τις συγκεκριμένες αλλαγές, οι συντάκτες αναφέρουν πως από τους πιο σημαντικούς παράγοντες είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα και η κλιματική κρίση, η οποία μετατοπίζει τα πρότυπα βροχοπτώσεων και επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων.

Προηγούμενες μελέτες είχαν την τάση να επικεντρώνονται στις ροές νερού μόνο στα μεγαλύτερα ποτάμια, με αποτέλεσμα να προσφέρουν στοιχεία μόνο για συγκεκριμένες τοποθεσίες σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές, λέει ο Colin Gleason, ένας άλλος εκ των συγγραφέων της μελέτης και καθηγητής πολιτικής και περιβαλλοντικής μηχανικής.

«Τα ποτάμια του κόσμου είναι πολύ διαφορετικά από ό,τι νομίζαμε», λέει ο Gleason στο CNN: Ορισμένα αλλάζουν κατά 5 ή 10% ετησίως, κάτι που ο καθηγητής χαρακτηρίζει ως «ραγδαία αλλαγή».

Διαβασε ακομα

Τα ποτάμια του πλανήτη στερεύουν πιο γρήγορα από ποτέ

Τα αιμοφόρα αγγεία της Γης

Για τη Feng, τα ποτάμια είναι σαν τα «αιμοφόρα αγγεία της Γης» και οι συγκεκριμένες αλλαγές στη ροή τους – ενδεχομένως – να έχουν βαθιές επιπτώσεις.

Οι σημαντικές μειώσεις στη ροή των μεγάλων ποταμών σημαίνει πολύ λιγότερο διαθέσιμο νερό στα μεγαλύτερα τμήματα πολλών ποταμών του πλανήτη – κάτι που μεταφράζεται και ως λιγότερο νερό για να πίνουν οι άνθρωποι, να ποτίζουν τις καλλιέργειες και να συντηρούν τα ζώα τους.

Επιπλέον, οι βραδύτερες ροές, σύμφωνα με τη μελέτη, σημαίνουν ότι τα ποτάμια έχουν λιγότερη δύναμη να μετακινήσουν ιζήματα, που αποτελούνται από χώμα και μικρούς βράχους.

Αυτό το τελευταίο, έχει μεγάλες επιπτώσεις στις εκβολές, καθώς τα ιζήματα είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία των δέλτα των ποταμών, τα οποία παρέχουν φυσική προστασία από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Διαβασε ακομα

Πρόσθεσαν 50 εκατ. φρέσκου πάγου για να σώσουν την Αρκτική. Γιατί είναι τόσο επικίνδυνο

Για τα μικρότερα ποτάμια, πολλά από τα οποία επηρεάζονται από το λιώσιμο των πάγων, οι ταχύτερες ροές μπορούν να έχουν κάποιες θετικές επιπτώσεις, όπως η παροχή θρεπτικών συστατικών στα ψάρια και η βοήθεια στη μετανάστευσή τους.

Όμως προκαλεί επίσης και πολλά προβλήματα: η ταχύτερη ροή επηρεάζει τα συστήματα υδροηλεκτρικής ενέργειας σε περιοχές όπως τα Ιμαλάια, καθώς περισσότερα ιζήματα μεταφέρονται, φράζοντας τις υποδομές.

Τέλος, μπορεί να επιδεινώσει τις πλημμύρες, αφού σύμφωνα με τη μελέτη, υπήρξε 42% αύξηση των μεγάλων πλημμυρών από τα μικρά ποτάμια την περίοδο αυτή των 35 ετών.