icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Πέντε πετρελαϊκές και χημικές εταιρείες που δήθεν συμμάχησαν να απομακρύνουν το πλαστικό από το περιβάλλον παρήγαγαν 132 εκατ. τόνους

Οι εταιρείες πετρελαίου και χημικών που δημιούργησαν μια υψηλού προφίλ συμμαχία για να μπει ένα τέλος στη ρύπανση από πλαστικά, παρήγαγαν 1.000 φορές περισσότερο πλαστικό, μέσα σε πέντε χρόνια, από τα απόβλητα που απέσυραν από το περιβάλλον, σύμφωνα με νέα στοιχεία που εξασφάλισε η Greenpeace.

Η Συμμαχία για τον Τερματισμό των Πλαστικών Αποβλήτων (AEPW) δημιουργήθηκε το 2019 από μια ομάδα εταιρειών στις οποίες περιλαμβάνονται οι ExxonMobil, Dow, Shell, TotalEnergies και ChevronPhillips, μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες παραγωγούς πλαστικών στον κόσμο. Υποσχέθηκαν να εκτρέψουν 15 εκατ. τόνους πλαστικών αποβλήτων από το περιβάλλον μέσα σε πέντε χρόνια έως το τέλος του 2023, βελτιώνοντας τη συλλογή και την ανακύκλωση και δημιουργώντας μια κυκλική οικονομία.

Έγγραφα μιας εταιρείας δημοσίων σχέσεων που αποκτήθηκαν από την ομάδα Unearthed της Greenpeace και μελέτησε ο Guardian, δείχνουν ότι ένας βασικός στόχος της AEPW ήταν να «μετατοπιστεί η συζήτηση» μακριά από τις «απλοϊκές απαγορεύσεις του πλαστικού» που προτείνονταν το 2019 εν μέσω κατακραυγής για το μέγεθος της ρύπανσης από πλαστικό που διαρρέει στα ποτάμια και βλάπτει τη δημόσια υγεία. Στις αρχές του περασμένου έτους ο στόχος της συμμαχίας για την εκκαθάριση 15 εκατομμυρίων τόνων πλαστικών απορριμμάτων απορρίφθηκε σιωπηλά ως ένας «πολύ φιλόδοξος» στόχος.

Αποκαλυπτικά ευρήματα

Η νέα ανάλυση των ενεργειακών συμβούλων Wood Mackenzie εξέτασε την παραγωγή πλαστικών των πέντε εταιρειών της συμμαχίας: της χημικής εταιρείας Dow, η οποία προεδρεύει της AEPW, των πετρελαϊκών εταιρειών ExxonMobil, Shell και TotalEnergies και της ChevronPhillips, μιας κοινοπραξίας των αμερικανικών πετρελαϊκών κολοσσών Chevron και Phillips 66.

Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι μόνο οι πέντε αυτές εταιρείες παρήγαγαν 132 εκατ. τόνους δύο τύπων πλαστικού: πολυαιθυλένιο (ΡΕ) και ΡΡ (πολυπροπυλένιο) μέσα σε πέντε χρόνια – 1.000 φορές περισσότερο από το βάρος των 118.500 τόνων πλαστικών αποβλήτων που η συμμαχία απομάκρυνε από το περιβάλλον την ίδια περίοδο. Τα άχρηστα πλαστικά εκτράπηκαν κυρίως με μηχανική ή χημική ανακύκλωση, με τη χρήση χώρων υγειονομικής ταφής ή με τη μετατροπή των αποβλήτων σε καύσιμα, αναφέρουν τα έγγραφα της AEPW.

Η ποσότητα του πλαστικού που παράγεται είναι πιθανό να είναι υποεκτιμημένη, καθώς καλύπτει μόνο δύο από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα πλαστικά: το πολυαιθυλένιο που χρησιμοποιείται για πλαστικά μπουκάλια και σακούλες και το πολυπροπυλένιο, που χρησιμοποιείται για τη συσκευασία τροφίμων. Δεν περιλαμβάνει άλλα σημαντικά πλαστικά, όπως το πολυστυρένιο.

Τα νέα δεδομένα αποκαλύφθηκαν καθώς οι εκπρόσωποι ετοιμάζονταν να συναντηθούν στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας για να καταρτίσουν την πρώτη παγκόσμια συνθήκη για τη μείωση της ρύπανσης από τα πλαστικά. Η συνθήκη έχει εντολή να συμφωνήσει σε μια νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των πλαστικών. Όμως οι συνομιλίες, οι οποίες αποτέλεσαν αντικείμενο έντονων πιέσεων από τη συμμαχία και τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων, βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού λόγω της διαμάχης για το αν θα συμπεριληφθούν στην τελική συνθήκη ανώτατα όρια στην παγκόσμια παραγωγή πλαστικών.

Το πράσινο ξέπλυμα

Ο Will McCallum, συν-εκτελεστικός διευθυντής της Greenpeace UK, δήλωσε ότι οι αποκαλύψεις απογύμνωσαν το πράσινο ξέπλυμα που έκρυβε το τεράστιο βουνό των πλαστικών αποβλήτων που παρήγαγαν οι πετρελαϊκές εταιρείες.

«Αφήνουν την βρύση να τρέχει και να πλημμυρίσει το σπίτι, την ώρα που προσπαθούν να μαζέψουν το νερό με ένα κουταλάκι του γλυκού. Η μόνη λύση είναι να μειωθεί εξαρχής η ποσότητα του πλαστικού που παράγεται» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Bill McKibben, ένας Αμερικανός περιβαλλοντολόγος, δήλωσε: «Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ένα πιο ξεκάθαρο παράδειγμα πράσινου ξεπλύματος σε αυτόν τον κόσμο. Η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου – που είναι λίγο πολύ το ίδιο πράγμα με τη βιομηχανία πλαστικών – το κάνει αυτό εδώ και δεκαετίες».

Απαντώντας στους ισχυρισμούς, εκπρόσωπος της AEPW δήλωσε ότι «διαφωνεί με σεβασμό σε αυτά τα συμπεράσματα, συμπεριλαμβανομένου ότι σκοπός του οργανισμού είναι να ξεπλύνει τη φήμη των μελών του. Η συμμαχία στοχεύει στην επιτάχυνση της καινοτομίας και τη διοχέτευση κεφαλαίων στην ανάπτυξη αποτελεσματικών κλιμακούμενων λύσεων που θα βοηθήσουν στον τερματισμό των πλαστικών αποβλήτων και της ρύπανσης».

Η AEPW είχε επίσης σημαντική παρουσία πίεσης στις συνομιλίες του ΟΗΕ για τα πλαστικά απόβλητα, με τους εκπροσώπους της να επιμένουν ότι η μείωση της παραγωγής πλαστικών δεν πρέπει να συμπεριληφθεί στη συνθήκη.

Ο καθηγητής Steve Fletcher, από το Revolution Plastics Institute του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ, δήλωσε πρόσφατα ότι υπάρχουν πλέον αδιάσειστα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι μόνο η μείωση της πρωτογενούς παραγωγής πλαστικών, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ουσιαστική μείωση της πλαστικής ρύπανσης.

Έγγραφα της εταιρείας δημοσίων σχέσεων Weber Shandwick περιγράφουν πώς δημιουργήθηκε η AEPW το 2019, αφού την προσέγγισε το Αμερικανικό Χημικό Συμβούλιο αναζητώντας τρόπους για να αντιμετωπιστεί η «δαιμονοποίηση» του πλαστικού και οι αυξανόμενες εκκλήσεις για απαγόρευση των πλαστικών αντικειμένων.

Η συμμαχία πλήρωσε την Weber Shandwick 5,6 εκατ. δολάρια για το έργο της το 2019, σύμφωνα με τις φορολογικές δηλώσεις των ΗΠΑ. Τα έγγραφα αναφέρουν ότι η συμμαχία είχε σκοπό να αλλάξει τη συζήτηση μακριά από «βραχυπρόθεσμες απλοϊκές απαγορεύσεις του πλαστικού» και να δημιουργήσει «πραγματικές, μακροπρόθεσμες λύσεις» για τη διαχείριση των αποβλήτων, όπως η ανακύκλωση.

Όμως τα έγγραφα που κατατέθηκαν τον Σεπτέμβριο στην Καλιφόρνια, όπου ο γενικός εισαγγελέας Ρομπ Μπόντα μηνύει την ExxonMobil, υποστηρίζουν ότι η εταιρεία εξαπάτησε το κοινό επί 50 χρόνια, με παραπλανητικές δημόσιες δηλώσεις και επιδέξιο μάρκετινγκ, σχετικά με την ανακύκλωση του πλαστικού.

Οι συνομιλίες για τη συνθήκη του ΟΗΕ ξεκινούν καθώς η παραγωγή πλαστικού συνεχίζει να αυξάνεται κατακόρυφα. Μεταξύ του 2000 και του 2019 η παγκόσμια ετήσια παραγωγή πλαστικών διπλασιάστηκε, φθάνοντας τους 460 εκατ. τόνους. Τα πλαστικά απόβλητα έχουν υπερδιπλασιαστεί, από 156 εκατ. τόνους το 2000 σε 353 εκατ. τόνους το 2019, εκ των οποίων μόνο το 9% ανακυκλώθηκε τελικά, σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ.