Μπορεί η χρήση κάνναβης στην Ελλάδα να είναι νόμιμη μόνο για ιατρικούς σκοπούς, ωστόσο σε άλλα μέρη του πλανήτη, μπορείς να κάνεις ελεύθερα χρήση και για ψυχαγωγικούς σκοπούς, όπως για παράδειγμα στη Νέα Υόρκη, όπου η αγορά της είναι πλέον ελεύθερη τα τελευταία τρία χρόνια.

Όμως η νομιμοποίηση της κάνναβης ανέδειξε και την εθιστική της ικανότητα, η οποία μας δίνει τουλάχιστον έναν λόγο να ανησυχούμε.

Η σύγχρονη ψυχιατρική τείνει να χαρακτηρίζει τον εθισμό – που σήμερα συνήθως ονομάζεται διαταραχή χρήσης ουσιών – ως τη συνεχή χρήση μιας ουσίας παρά τις αρνητικές συνέπειες.

Η αλήθεια για το πόσο εθιστική είναι η κάνναβη

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων σημειώνουν ότι περίπου τρεις στους 10 χρήστες κάνναβης πληρούν τις προϋποθέσεις για να έχουν μια διαταραχή χρήσης κάνναβης, γνωστή ως CUD- το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο ορίζει εν μέρει την CUD ως αδυναμία διακοπής της χρήσης κάνναβης, παρόλο που προκαλεί προβλήματα υγείας και κοινωνικά προβλήματα.

Τα στοιχεία ομοσπονδιακής έρευνας δείχνουν ότι 19 εκατομμύρια Αμερικανοί υπέφεραν από διαταραχή χρήσης κάνναβης το 2023.

Αυτό μπορεί να προκαλέσει έκπληξη στους αναγνώστες που έχουν ακούσει ότι η κάνναβη δεν είναι «σωματικά εθιστική», δηλαδή ότι δεν προκαλεί επικίνδυνη στέρηση όπως το αλκοόλ.

Όμως είναι απολύτως πιθανό οι τακτικοί χρήστες κάνναβης να αναπτύξουν ανοχή (χρειάζονται περισσότερη ποσότητα για να δημιουργήσουν το ίδιο αποτέλεσμα) και εξάρτηση (βιώνουν δυσάρεστα συμπτώματα όταν δεν κάνουν χρήση).

Διαβασε ακομα

Οι καλόγριες που ευαγγελίζονται το χόρτο του Θεού

Σχεδόν οι μισοί από τους τακτικούς χρήστες κάνναβης θα βιώσουν στέρηση, η οποία χαρακτηρίζεται στο περιοδικό Addiction ότι περιλαμβάνει άγχος, ευερεθιστότητα, θυμό, κατάθλιψη και μερικές φορές ρίγη, πονοκεφάλους, σωματική ένταση, εφίδρωση και πόνο στο στομάχι.

Στην πραγματικότητα, η διαταραχή της χρήσης κάνναβης μπορεί να είναι εξουθενωτική, προκαλώντας προβλήματα συγκέντρωσης, μνήμης, εστίασης και κινήτρων, καθώς και προβλήματα ψυχικής υγείας.

Όπως συμβαίνει με κάθε εθισμό, η κάνναβη μπορεί να φτάσει να πάρει προτεραιότητα σε σχέση με την υπόλοιπη ζωή του χρήστη, προκαλώντας απώλεια εργασίας, ζημιά στις προσωπικές σχέσεις και βαθιά δυσφορία.

«Πεθαίνουν άνθρωποι από τη διαταραχή χρήσης κάνναβης; Σχεδόν ποτέ, εκτός αν έχουν κάποιο ατύχημα», λέει ο Keith Humphreys, ειδικός στον εθισμό στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. «Μπορεί όμως η ζωή τους να καταστραφεί σοβαρά; Απολύτως».

Η διαταραχή της χρήσης κάνναβης εξακολουθεί να είναι λιγότερο αναγνωρισμένη από άλλες εξαρτήσεις. Ο Humphreys λέει ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ήταν λιγότερο συχνή όταν η κάνναβη ήταν λιγότερο ισχυρή.

Διαβασε ακομα

Η κάνναβη θα γίνει σύντομα νόμιμο φάρμακο. Για ποια θεραπεία ωστόσο;

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Ναρκωτικών, η μέση συγκέντρωση THC αυξήθηκε από περίπου 4 τοις εκατό στα μέσα της δεκαετίας του 1990 σε 15 τοις εκατό το 2021.

Η νομιμοποίηση επέτρεψε επίσης την παραγωγή και την πώληση συμπυκνωμάτων υψηλής ισχύος, με επίπεδα THC έως και 80 τοις εκατό. Ως αποτέλεσμα, ο εθισμός έχει γίνει πιο συνηθισμένος, ακόμα και αν η δημόσια αντίληψη έχει μείνει πίσω.

Αν και χρειάζονται περισσότερα δεδομένα, τα καλύτερα στοιχεία δείχνουν ότι όπου έχει γίνει νομιμοποίηση, ο εθισμός έχει αυξηθεί κατακόρυφα.

Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας του 2023 διαπίστωσε ότι η έρευνα «γενικά υποστηρίζει την αύξηση του επιπολασμού του CUD μεταξύ εφήβων και ενηλίκων μετά τη νομιμοποίηση».

Αυτό είναι λογικό. Η νομιμοποίηση επέτρεψε στις εταιρείες να δημιουργήσουν προϊόντα υψηλότερης ισχύος. Τις έχει επίσης αφήσει να διαφημίζουν στους χρήστες, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει την επιθυμία με τον ίδιο τρόπο που οι διαφημίσεις των αθλητικών τυχερών παιχνιδιών προκαλούν τους ανθρώπους να βάλουν στοιχήματα.

Και πάνω απ’ όλα, έκανε την κάνναβη πιο διαθέσιμη, σε χαμηλότερες τιμές από ποτέ, καθιστώντας ευκολότερο για τους ανθρώπους που βρίσκονται στο περιθώριο του εθισμού να ωθηθούν στην υπερκατανάλωση.

Διαβασε ακομα

Το μεγαλύτερο κράτος στον κόσμο που αποποινικοποιεί την κάνναβη

Η εθιστική ικανότητα της κάνναβης την καθιστά παράνομη;

Το γεγονός ότι η κάνναβη είναι εθιστική δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να είναι παράνομη. Ούτε αποτελεί κατηγορία για τους χρήστες της. Τα άτομα με διαταραχή χρήσης κάνναβης έχουν πρόβλημα υγείας, όχι ηθικό πρόβλημα.

Αλλά με την ίδια λογική, αν η κάνναβη δημιουργεί πρόβλημα υγείας για το 30% των χρηστών της, τότε ίσως οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να ανησυχουν για το πώς επηρεάζει τη δημόσια υγεία.

Οι καταναλωτές κάνναβης -όπως και οι λήπτες δανείων με υψηλό επιτόκιο ή οι αγοραστές άλλων νόμιμων ναρκωτικών– μπορεί να χρειάζονται ακόμη κάποια μορφή προστασίας των καταναλωτών.

Για να καταλάβουμε το γιατί, είναι χρήσιμο να σκεφτούμε τα οικονομικά και να εξετάσουμε πώς οι αγορές προϊόντων εθισμού λειτουργούν διαφορετικά από άλλες.

Στις περισσότερες αγορές, αυτό που είναι καλό για τον πωλητή είναι επίσης καλό για τον αγοραστή. Αν ένας αγρότης σου πουλήσει φρέσκα λαχανικά, για παράδειγμα, επωφελείστε και οι δύο – αυτός παίρνει χρήματα και εσύ ένα υγιεινό, νόστιμο γεύμα.

Διαβασε ακομα

Νόμιμη από σήμερα στη Γερμανία η χρήση κάνναβης για ψυχαγωγικούς σκοπούς

Αλλά αυτό που είναι καλό για τον πωλητή ενός εθιστικού αγαθού, είναι συχνά κακό για τον εθισμένο αγοραστή. Το αν η πώληση μερικών γραμμαρίων θα βλάψει τον πελάτη του, μπορεί να επηρεάσει τη συνείδηση ενός λιανοπωλητή, εξακολουθεί να είναι καλό για το τελικό του αποτέλεσμα. Και αν ένα ηθικό φαρμακείο δεν θα πουλήσει μερικά γραμμάρια, ένα ανήθικο θα το κάνει.

Οι άνθρωποι που είναι εθισμένοι σε μια ουσία -όπως η ηρωίνη ή το αλκοόλ- τείνουν να καταναλώνουν πολύ περισσότερη από την ουσία αυτή, σε σχέση με εκείνους που δεν είναι.

Εάν ένα άτομο πίνει πέντε ποτά την ημέρα, καταναλώνει περισσότερα σε μια εβδομάδα από 17 άτομα που πίνουν δύο φορές την εβδομάδα. Αυτό ισχύει και για την κάνναβη.

Οι ερευνητές της RAND Corporation και του Carnegie Mellon έχουν υπολογίσει ότι οι καθημερινοί ή σχεδόν καθημερινοί χρήστες κάνναβης αποτελούν το 37% του πληθυσμού που κάνει χρήση, αλλά το 80% της κάνναβης που χρησιμοποιείται.

Κατά συνέπεια, οι περισσότερες πωλήσεις θα προέρχονται από άτομα των οποίων η χρήση είναι πιθανότατα επιβλαβής, και οι προτιμήσεις αυτών των ατόμων θα καταλήξουν να διαμορφώνουν την αγορά.

Διαβασε ακομα

Έχουμε υπογλυκαιμίες; Τώρα ξέρεις γιατί η κάνναβη σού ανοίγει την όρεξη

Πόσο επιβλαβής είναι η κάνναβη

Η κάνναβη, επίσης, μπορεί να είναι επιβλαβής. Ορισμένες από τις βλάβες είναι οξείες: Η λήψη υπερβολικής ποσότητας μπορεί να προκαλέσει ανώμαλο καρδιακό ρυθμό και καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος, ιδίως στα παιδιά.

Η νομιμοποίηση για λόγους αναψυχής συνδέεται σταθερά με αύξηση των νοσηλειών που σχετίζονται με την κάνναβη, σύμφωνα με μια ανασκόπηση στο περιοδικό Public Health.

Η δηλητηρίαση επηρεάζει επίσης τις βασικές λειτουργίες και η νομιμοποίηση έχει προκαλέσει έως και 1.400 επιπλέον θανάτους από τροχαία ετησίως, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη στο The International Journal of Drug Policy.

Πιθανότατα δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με την Quest Diagnostics, το ποσοστό των Αμερικανών εργαζομένων που βρέθηκαν θετικοί στην κάνναβη μετά από ατύχημα στη δουλειά, βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο 25ετίας.

Οι κίνδυνοι μπορούν επίσης να συσσωρευτούν με την πάροδο του χρόνου. Ορισμένοι από αυτούς δεν προκαλούν έκπληξη.

Ένας αυξανόμενος όγκος στοιχείων συνδέει το κάπνισμα κάνναβης με μια σειρά από πνευμονικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου. (Η ύπαρξη βρώσιμων προϊόντων μειώνει αυτή την ανησυχία, αν και το 78% των χρηστών μαριχουάνας εξακολουθεί να την καπνίζει).

Πρόσφατη έρευνα στο περιοδικό The Journal of the American Heart Association διαπιστώνει επίσης μια σύνδεση – αν και όχι απαραίτητα αιτιώδη – μεταξύ της χρήσης κάνναβης και των καρδιακών παθήσεων, του εμφράγματος του μυοκαρδίου και του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Διαβασε ακομα

Οι καθημερινοί χρήστες μαριχουάνας στις ΗΠΑ είναι πλέον περισσότεροι από τους χρήστες αλκοόλ

Υπάρχουν επίσης συσχετισμοί μεταξύ της χρήσης κάνναβης και των ψυχικών ασθενειών, με τα ισχυρότερα στοιχεία να συνδέουν την τακτική κατανάλωση στην εφηβεία με την ψύχωση και τη σχιζοφρένεια.

Ίσως η κάνναβη να μην είναι τόσο κακή όσο το αλκοόλ ή το τσιγάρο. Αλλά λέγοντας ότι δεν είναι τόσο κακή χάνουμε το νόημα. Η κάνναβη βλάπτει ένα σημαντικό μέρος των καταναλωτών της, συχνά αρκετά άσχημα.

Και δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύει κανείς ότι οι επιχειρήσεις δεν θα πουλήσουν κάνναβη σε αυτούς που βλάπτει, αν τους επιτραπεί. Αυτό που δείχνουν, μάλλον, οι αγορές αλκοόλ και καπνού είναι ότι ο εθισμός και το κέρδος δεν συνδυάζονται καλά.

Με πληροφορίες από New York Times