Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι εκτόξευσε έναν δορυφόρο «πιθανώς ικανό να επιτεθεί σε άλλους σε χαμηλή τροχιά της Γης», υποστηρίζοντας ότι ακολουθεί προηγούμενες εκτοξεύσεις ρωσικών δορυφόρων, πιθανών «αντιδιαστημικών συστημάτων», το 2019 και το 2022.

Η παρακολούθηση της ανάπτυξης των αντιδιαστημικών δυνατοτήτων των χωρών είναι δύσκολη, δεδομένης της αυστηρά φυλασσόμενης φύσης τους και της ασάφειας στη διπλή χρήση πολλών διαστημικών τεχνολογιών.

Τόσο η Ρωσία, όσο και η Κίνα, έχουν προχωρήσει ωστόσο στην ανάπτυξη τεχνολογίας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τέτοιους σκοπούς τα τελευταία χρόνια, ενώ οι ΗΠΑ βασίζονται σε σχετική διαστημική έρευνα και δυνατότητες, σύμφωνα με ειδικούς και αναφορές ανοιχτού κώδικα.

Η ανάπτυξη αντιδιαστημικών τεχνολογιών εξελίσσεται εν μέσω μιας νέας εποχής εστίασης στο διάστημα – όπου οι ΗΠΑ και η Κίνα ανταγωνίζονται για να στείλουν αστροναύτες στο φεγγάρι και να δημιουργήσουν ερευνητικές βάσεις εκεί, ενώ η πρόοδος στην τεχνολογία εκτόξευσης δορυφόρων σημαίνει πως ένας αυξανόμενος αριθμός κρατικών δρώντων, συμπεριλαμβανομένων χωρών όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, φιλοδοξούν να βάλουν αντίστοιχα σκάφη σε διαστημική τροχιά.

Και καθώς οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί αυξάνονται στη Γη, οι ειδικοί λένε ότι το Πεκίνο και η Μόσχα ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο να βρουν τρόπους να αρνηθούν στις ΗΠΑ – ως χώρα με τις περισσότερες επίγειες δυνατότητες που συνδέονται με το διάστημα – τη δυνατότητα να τις χρησιμοποιήσουν.

Η ιδέα των όπλων που στοχεύουν ή τοποθετούνται στο διάστημα παραμένει εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, αλλά δεν είναι νέα.

Πριν από δεκαετίες, οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση συναγωνίστηκαν για τεχνολογίες που θα μπορούσαν να χτυπήσουν τους δορυφόρους του άλλου, με την εκτόξευση του Sputnik από τη Ρωσία το 1957 – του πρώτου τεχνητού δορυφόρου στον κόσμο – που ακολούθησαν γρήγορα αντιδιαστημικές δοκιμές των ΗΠΑ.

Από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η Αμερική έχει γίνει η εξέχουσα δύναμη όσον αφορά στις δυνατότητες του διαστήματος που συνδέονται με τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γη, λένε οι αναλυτές – μια δύναμη που η Ρωσία και η Κίνα ήλπιζαν να στρέψουν εναντίον της ακόμα και στο πεδίο της μάχης.

Το Πεκίνο συμπεριέλαβε τη διασφάλιση των «συμφερόντων ασφαλείας του στο διάστημα» μεταξύ των στόχων εθνικής άμυνάς του, σε μια λευκή βίβλο του 2019, αλλά έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι τάσσεται «για την ειρηνική χρήση του διαστήματος» και αντιτίθεται σε μια κούρσα εξοπλισμών εκεί. Η SWF λέει ότι δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένα δημόσια στοιχεία ότι η Κίνα χρησιμοποιεί αντιδιαστημικές δυνατότητες εναντίον στρατιωτικών στόχων.

Η Ρωσία έχει επίσης δηλώσει ότι αντιτίθεται στα διαστημικά όπλα. Και οι δύο χώρες τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει στρατιωτικές δυνάμεις αφιερωμένες στην αεροδιαστημική, όπως και οι ΗΠΑ, οι οποίες εκτόξευσαν τη διαστημική τους Δύναμη το 2019 ως τον πρώτο νέο στρατιωτικό κλάδο από το 1947.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν περιγράψει την Αμερική ως ηγέτη στην προώθηση της «υπεύθυνης και ειρηνικής χρήσης» του διαστήματος. Και δεδομένης της εξάρτησής του από το διάστημα για την άμυνά του, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο αμερικανικός στρατός διακυβεύει τα περισσότερα, όταν προσπαθεί να διασφαλίσει ότι οι χώρες δεν χρησιμοποιούν τεχνολογίες εναντίον δορυφόρων εκεί – ένας λόγος για τον οποίο οι αναλυτές σημειώνουν ότι η πολιτική κοινότητα των ΗΠΑ έχει, εδώ και καιρό, αποφύγει να στείλει όπλα στο διάστημα, σε μια προσπάθεια αποφυγής της κλιμάκωσης.

Διαβασε ακομα

ΗΠΑ και Ρωσία ξαναγράφουν το Star Wars

Την ίδια ώρα, περισσότεροι από 7.500 επιχειρησιακοί δορυφόροι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από την Ένωση Ανησυχούμενων Επιστημόνων (UCS) τον Μάιο του 2023.

Από αυτούς τους δορυφόρους, περισσότεροι από 5.000 ήταν αμερικανικής ιδιοκτησίας, στην πλειοψηφία τους εμπορικοί. Ο πλησιέστερος ανταγωνιστής της Κίνας –η οποία αυξάνει τις εκτοξεύσεις δορυφόρων της– είχε 628, ακολουθούμενη από τη Ρωσία με λιγότερες από 200, σύμφωνα με την UCS.

Από τότε που εισέβαλε στην Ουκρανία, η Μόσχα κατηγόρησε τη Δύση ότι χρησιμοποιεί εμπορικά δορυφορικά συστήματα για στρατιωτικούς σκοπούς και προειδοποίησε ότι «οι οιονεί πολιτικές υποδομές μπορεί να γίνουν νόμιμος στόχος για αντίποινα». Η Ρωσία έχει επίσης κατηγορηθεί για επιθέσεις στον κυβερνοχώρο εναντίον του μεγαλύτερου εμπορικού δορυφορικού αστερισμού, του Starlink της αμερικανικής εταιρείας SpaceX, ο οποίος υπήρξε πλεονέκτημα για τον ουκρανικό στρατό.

Όσον αφορά στους ισχυρισμούς για την ανάπτυξη ενός πυρηνικού όπλου με βάση το διάστημα, η Μόσχα έχει επικρίνει τη Δύση ότι προσπαθεί να «μας εκχωρήσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης που δεν έχουμε».

Ο φόβος των πυρηνικών

Υπάρχει και η πυρηνική διάσταση των πραγμάτων. Σε αυτή την περίπτωση και όσον αφορά τους ισχυρισμούς για την ανάπτυξη ενός πυρηνικού όπλου με βάση το διάστημα, η Μόσχα έχει επικρίνει τη Δύση ότι προσπαθεί να «μας εκχωρήσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης που δεν έχουμε».

Ένα πυρηνικό όπλο στο διάστημα θα ήταν μια πιθανή επιλογή τελευταίας λύσης εξαιτίας της δυνατότητάς του να εξαλείψει μια μεγάλη δέσμη δορυφόρων, αν και αδιακρίτως. Είναι αυτή η απρόβλεπτη χρήση μιας τέτοιας επιλογής που φαίνεται να έχει αποθαρρύνει το Κρεμλίνο, δίχως ωστόσο να καθησυχάζει Ουάσιγκτον και το Πεκίνο για μια τέτοια προοπτική, που θεωρείται πως θα γύριζε τις τηλεπικοινωνίες στη Γη δεκαετίες πίσω.

Σε αυτό το πλαίσιο η περυσινή πρωτοβουλία Κινέζων ερευνητών να προχωρήσουν σε σχετική έρευνα αναφορικά με τις συνέπειες μιας πυρηνικής έκρηξης στο διάστημα για τους δορυφόρους εμπορικής καισ τρατιωτικής χρήσης.

Με πληροφορίες από CNN