Μέσα σε μια λωρίδα γης που η καταστροφή έχει γίνει καθημερινότητα, εκεί όπου οι άνθρωποι παλεύουν για να κρατηθούν στη ζωή με κάθε μέσο, ένας άλλος αγώνας, λιγότερο ορατός, αλλά εξίσου σπουδαίος, δίνεται αθόρυβα. Είναι ο αγώνας για τη ζωή των ζώων. Ή, πιο σωστά, των συντρόφων επιβίωσης.

Τα γαϊδουράκια της Γάζας, βουβά και επίμονα, διασχίζουν ερείπια, μεταφέρουν προμήθειες, σώζουν ανθρώπους. Και στο πλευρό τους, ένας άνθρωπος που δεν έπαψε να πιστεύει στην αξία του κάθε πλάσματος: Ο δρ Σαΐφ Άλντεν, επικεφαλής της κινητής κτηνιατρικής κλινικής της φιλανθρωπικής οργάνωσης Safe Haven for Donkeys.

«Ήταν θαύμα που επιβιώσαμε»

Η 13η Μαρτίου θα μπορούσε να ήταν η τελευταία ημέρα ζωής για τον Άλντεν και την ομάδα του. Μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή ισοπέδωσε την πρόχειρη κλινική, στην οποία μόλις είχαν ολοκληρώσει τις εργασίες τους. Τα ζώα επέζησαν. Ο εξοπλισμός τους όχι. Κι όμως, δεν σταμάτησαν.

«Ήταν μια δοκιμασία του σκοπού μας, της αποστολής μας και της ανθεκτικότητάς μας», λέει ο Άλντεν. «Ήταν θαύμα που επιβιώσαμε. Και η επιβίωση δεν ήταν το τέλος της ιστορίας – ήταν απλώς η αρχή ενός άλλου αγώνα. Η επίθεση μας πήρε όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να σώζουμε ζωές. Ξεκινήσαμε ξανά, από το μηδέν, επειδή τα ζώα είναι ακόμα εδώ. Μας χρειάζονται ακόμα. Και δεν θα τα εγκαταλείψουμε ποτέ».

Από τον Οκτώβριο του 2023, η ομάδα του έχει φροντίσει πάνω από 7.000 τραυματισμένα και υποσιτισμένα γαϊδούρια. Κάθε επίσκεψη, μια διαδρομή ανάμεσα στα συντρίμμια. Κάθε ζώο, μια ιστορία. Κάθε θεραπεία, μια ελπίδα. Τα γαϊδουράκια αποτελούν σανίδα σωτηρίας για πολλούς Παλαιστίνιους στη Γάζα.

Οι σιωπηλοί ήρωες

Οι βομβαρδισμοί του Ισραήλ έχουν αποδεκατίσει τις υποδομές της Γάζας, καταστρέφοντας τους δρόμους και αφήνοντας ελάχιστα λειτουργικά οχήματα, ενώ ο αποκλεισμός του παλαιστινιακού εδάφους καθιστά δύσκολη την εξεύρεση καυσίμων για τις μεταφορές.

Το κενό έχουν καλύψει τα γαϊδουράκια, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά αγαθών και ανθρώπων – καθώς αναζητούν καθημερινά τρόφιμα, νερό και καύσιμα, για να φτάσουν στα νοσοκομεία και για να τους μεταφέρουν με τα υπάρχοντά τους κάθε φορά που οι ισραηλινές δυνάμεις διατάζουν χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν μια περιοχή.

«Αυτά τα γαϊδουράκια είναι το τελευταίο νήμα που συνδέει τους ανθρώπους με τις βασικές υπηρεσίες που χρειάζονται απεγνωσμένα», λέει ο Άλντεν.

Ο ίδιος ο Άλντεν έχει ζήσει τη δύναμη αυτών των ζώων: Όταν η φίλη του Αλάα μπήκε σε τοκετό, το μοναδικό μέσο για να φτάσει στο νοσοκομείο ήταν ένα κάρο με γαϊδούρι. «Διέσχισε δρόμους γεμάτους μπάζα», θυμάται. «Και έφτασε στην ώρα της. Ο γιος της, ο Νουρ, γεννήθηκε ζωντανός, ένας φάρος ζωής σε έναν κόσμο που καταρρέει».

«Έχουμε δει γαϊδουράκια στη Γάζα που έχουν σώσει ζωές – μεταφέρουν έγκυες γυναίκες σε νοσοκομεία για να γεννήσουν, μεταφέρουν τραυματίες σε ασφαλές μέρος, στέκονται στο πλευρό εκείνων που έχουν χάσει τα πάντα, προσφέρουν ζεστασιά όταν όλα τα άλλα είναι κρύα. Δίνουν χωρίς να ζητούν κανένα αντάλλαγμα».

Ζωές σε κρίση, ζωές που σώζουν

Η Safe Haven for Donkeys εργάζεται ακατάπαυστα: Ταξιδεύει σε όλη τη Γάζα, εντοπίζει τραυματισμένα ζώα, παρέχει θεραπεία, διανέμει τροφή και φάρμακα.

Η ομάδα ερευνά επίσης το κατεστραμμένο τοπίο για τα ζώα που έμειναν πίσω, δέχεται κλήσεις από τους ιδιοκτήτες ασθενών και τραυματισμένων γαϊδουριών και ανταποκρίνεται σε αιτήματα διάσωσης ζώων ακόμη και από τις πιο επικίνδυνες περιοχές.

Σε μια πρόσφατη αποστολή, η ομάδα φρόντισε ένα μουλάρι που είχε χτυπηθεί από σφαίρα ενώ μετέφερε έναν ηλικιωμένο και τα υπάρχοντά του. «Δεν ήταν απλώς ένα ζώο, ήταν το μέσο επιβίωσής του, ο σύντροφός του», λέει ο Άλντεν.

Οι ελλείψεις είναι αμέτρητες: Φάρμακα, εξοπλισμός, τροφή. Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ο χρόνος. Για κάθε γαϊδούρι που σώζεται, άλλα περιμένουν. Κάποια δεν τα καταφέρνουν. Κάποια πεθαίνουν μόνα. Και όμως, η ομάδα δεν εγκαταλείπει.

Η διαδικασία θεραπείας είναι προσεγμένη: Κάθε ζώο προσεγγίζεται και αξιολογείται με ευαισθησία και στη συνέχεια του παρέχεται η σωστή θεραπεία, είτε πρόκειται για τραύμα, είτε για σπασμένο άκρο, είτε για υποσιτισμό. Τέλος, περιμένουν και ελπίζουν ότι το ζώο μπορεί να ανακάμψει με τους περιορισμένους πόρους τους.

Ο Άλντεν λέει ότι κάνουν ένα προσωπικό ταξίδι με κάθε ζώο, το οποίο περιλαμβάνει την προσφορά ευαισθησίας και αξιοπρέπειας σε κάθε ζώο μετά τα τραύματα που θα έχει βιώσει. Και ενώ βασίζεται στην επιστήμη, ο ελάχιστος εξοπλισμός που διαθέτουν για να θεραπεύσουν τα ζώα σημαίνει ότι η ομάδα εξαρτάται επίσης από την απόλυτη δύναμη της θέλησης.

Η ελπίδα περπατά με τέσσερα πόδια

Η μετακίνηση παραμένει δύσκολη στη Γάζα. Η ανάγκη για τα γαϊδουράκια – και τη φροντίδα τους – είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Η τιμή ενός κάρου με γαϊδούρι έχει φτάσει έως και τα 3.000 δολάρια, καθώς είναι πια αναντικατάστατα.

Η Safe Haven συνεχίζει, ζητώντας ενίσχυση από το εξωτερικό. «Κάθε δωρεά», λέει ο Άλντεν, «είναι μια πράξη πίστης στον άνθρωπο και το ζώο».

Το τελευταίο νήμα

«Όταν γίνονται καλύτερα, δεν γιορτάζουμε – δεν είναι τρόπαια. Στεκόμαστε ήσυχα στο πλευρό τους, όπως στεκόμαστε δίπλα σε κάθε άλλο ζώο που έχουμε βοηθήσει. Αλλά μέσα μας, ένα κομμάτι μας ψιθυρίζει μια προσευχή ευγνωμοσύνης», λέει ο Άλντεν.

Διαβασε ακομα

Η φωνή από τον τάφο που ξεσκέπασε το ψέμα του Ισραήλ για τις δολοφονίες των διασωστών

«Όταν τα βοηθάμε, δεν σώζουμε απλώς μια ζωή- διατηρούμε έναν ιερό δεσμό μεταξύ ανθρώπων και ζώων. Κρατάμε την ελπίδα ζωντανή».

Σε έναν κόσμο που διαλύεται, υπάρχουν άνθρωποι που επιμένουν να κρατούν ενωμένα τα κομμάτια – όχι μόνο της κοινωνίας, αλλά και της ίδιας της ζωής. Οι ήρωες της Γάζας δεν είναι μόνο άνθρωποι. Είναι και τα γαϊδουράκια που σέρνουν κάρα και ελπίδες. Και αυτοί που δεν σταματούν να τα φροντίζουν.

Με πληροφορίες από Guardian, Big issue, Safe haven for donkeys