Τις τελευταίες 360 ημέρες, δηλάδή από την επίθεση της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ με εκατοντάδες Ισραηλινούς νεκρούς και μετά, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, βρέθηκε «με την πλάτη στον τοίχο», ενώ από την επόμενη ημέρα ξεκίνησε η προσπάθειά του να βρει συμμάχους και τρόπο για να αντεπιτεθεί.

Από την πλευρά του, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προειδοποιούσε με κάθε ευκαιρία να μην φτάσει η κατάσταση στο σημείο ώστε η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς να επεκταθεί σε μία ευρύτερη σύγκρουση – με απρόβλεπτες συνέπειες – με τη Χεζμπολάχ και τελικά με το ίδιο το Ιράν.

Ωστόσο, η απόφαση των Ιρανών να εκτοξεύσουν σχεδόν 200 βαλλιστικούς πυραύλους υψηλής ταχύτητας στο Ισραήλ την Τρίτη (01/10), που δείχνει την πρόθεση της Τεχεράνης να προκαλέσει σοβαρή ζημιά, φαίνεται πως έδωσε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό το πάτημα που περίμενε εδώ και σχεδόν έναν χρόνο.

Τα κύρια ερωτήματα τώρα, όπως αναφέρουν οι New York Times, είναι πόσο ακόμα μπορεί να κλιμακωθεί η σύγκρουση και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εμπλακούν πιο άμεσα.

Watch what people on the ground saw when Iran attacked Israel

Latest: https://t.co/7SBkHNPCv2 pic.twitter.com/HN3sn3ZAOd

— Sky News (@SkyNews) October 1, 2024

Οδεύοντας σε μία εκτός ελέγχου σύγκρουση

Οι τελευταίες ημέρες, αδιαμφισβήτητα, αποτέλεσαν σημείο καμπής για τις εξελίξεις: Από τη στιγμή που το Ισραήλ σκότωσε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, την Παρασκευή (27/09), η κυβέρνηση Μπάιντεν πλέον σταμάτησε τις προειδοποιήσεις για την αποφυγή ενός ευρύτερου πολέμου και στράφηκε στην προσπάθεια διαχείρισής του.

Παρόλο που πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν κατά καιρούς υπερασπιστεί το δικαίωμα του Ισραήλ να αντεπιτεθεί στο Ιράν, εμμένουν στην άποψή τους ότι δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν άμεσες επιθέσεις στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μία σύγκρουση εκτός ελέγχου.

«Από τη σκοπιά του Ισραήλ, βρισκόμαστε σε έναν περιφερειακό πόλεμο από τις 7 Οκτωβρίου και αυτός ο πόλεμος είναι τώρα ένας ολοκληρωτικός πόλεμος», δήλωσε ο Michael Oren, πρώην πρέσβης του Ισραήλ στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Βρισκόμαστε σε έναν πόλεμο για την εθνική μας επιβίωση, τελεία και παύλα». Η νίκη τις επόμενες εβδομάδες, είπε, είναι «καθήκον» για ένα έθνος που «δημιουργήθηκε μετά το Ολοκαύτωμα».

Πώς θα αντιδράσει ο Νετανιάχου

Το άγνωστο είναι πώς ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, θα ερμηνεύσει αυτή την υπαρξιακή αποστολή, καθώς ζυγίζει το πώς, και όχι το εάν, θα ανταποδώσει το χτύπημα στο Ιράν.

Από την πρώτη στιγμή, ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, έδειξε την αλληλεγγύη του στον ισραηλινό λαό, ειδικά με την επίσκεψή του στη χώρα λίγο μετά την 7η Οκτωβρίου. Ωστόσο, τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά από τότε, με το Ισραήλ να έχει κυριολεκτικά αφανίσει τη Γάζα, προκαλώντας τον θάνατο πάνω από 41.000 ανθρώπων μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο.

Στο μεταξύ, βέβαια, το Ισραήλ παγίδευσε και τους βομβητές και τα γουόκι-τόκι τα οποία χρησιμοποιούσε η Χεζμπολάχ, που εξερράγησαν σε όλο τον Λίβανο, και βέβαια σκότωσε και τον ηγέτη της, Χασάν Νασράλα.

Όλα αυτά συνέβησαν πολύ πριν η αμερικανική κυβέρνηση υπονοήσει ότι το Ισραήλ θα συμμετείχε σε μια εκεχειρία 21 ημερών. Για τους δεξιούς επικριτές του Μπάιντεν, όλα τα παραπάνω είναι αποτέλεσμα της αμερικανικής διστακτικότητας και της απροθυμίας του να υποστηρίξει το Ισραήλ άνευ όρων.

Για τους αριστερούς επικριτές του, πάλι, αυτό που συνέβη τις τελευταίες 10 ημέρες είναι ένα ακόμη παράδειγμα της αποτυχίας του Μπάιντεν να χρησιμοποιήσει την αμερικανική επιρροή, συμπεριλαμβανομένης της απειλής της παρακράτησης αμερικανικών όπλων από το Ισραήλ.

Αναπόφευκτη η κλιμάκωση

Για πολλούς Ισραηλινούς, η κλιμάκωση ήταν αναπόφευκτη, λένε οι New York Times: «ένα ακόμη κεφάλαιο σε έναν αγώνα που ξεκίνησε με τη δημιουργία του έθνους το 1948».

Ο Νετανιάχου έχει σαφέστατα «την ευλογία της Αμερικής» για να ανταποδώσει. Στον Λευκό Οίκο την Τρίτη (01/10), ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, δήλωσε ότι η ιρανική επίθεση «ηττήθηκε και ήταν αναποτελεσματική», κυρίως λόγω των συντονισμένων προσπαθειών των αμερικανικών και ισραηλινών δυνάμεων, οι οποίες πέρασαν μήνες σχεδιάζοντας πώς να αναχαιτίσουν τους εισερχόμενους πυραύλους.

Επιπλέον, ο Σάλιβαν δήλωσε ότι ο Λευκός Οίκος διαβουλεύεται εκτενώς με το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου του γραφείου του πρωθυπουργού, για να βρεθεί η «κατάλληλη απάντηση».

Όλα τα στοιχεία δείχνουν πλέον την πρόθεση του Νετανιάχου να στείλει άλλο ένα μήνυμα στο Ιράν για το τι θα μπορούσε να κάνει το Ισραήλ στο μέλλον. Θα είναι όμως κάτι αντίστοιχο με αυτό που έκανε τον Απρίλιο όταν στόχευσε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην ιερή πόλη Ισφαχάν; Μήπως τώρα βάλει στόχο να καταστρέψει εγκαταστάσεις παραγωγής πετρελαίου και λιμάνια;

Ή μήπως θα στοχεύσει απευθείας στις εγκαταστάσεις που απειλεί να πλήξει εδώ και χρόνια, ξεκινώντας από τις υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις της Νατάνζ;

Διαβασε ακομα

Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν με το Ισραήλ την απάντηση στην επίθεση του Ιράν

Θα πάρει ο Νετανιάχου τον χρόνο του να σκεφτεί;

Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ευελπιστούν να μπορέσουν να πείσουν τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να απαντήσει στην επίθεση του Ιράν, χωρίς, ωστόσο να πυροδοτήσει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο. Ταυτόχρονα, όμως θεωρούν πως ο Νετανιάχου μπορεί εκμεταλλευτεί τις επόμενες πέντε εβδομάδες μέχρι να περάσουν οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές, ώστε να σκεφτεί καλά το «χτύπημά» του.

Εξάλλου, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ και υποψήφιος με τους Ρεπουμπλικανούς Ντόναλντ Τραμπ δεν θα παραπονιόταν για μια μεγάλη επίθεση στις στρατιωτικές υποδομές του Ιράν. Εν τω μεταξύ, μετά την πυραυλική επίθεση του Ιράν της Τρίτης, ούτε οι Δημοκρατικοί έχουν πλέον την άνεση να προσπαθήσουν να συγκρατήσουν το Ισραήλ από το να δώσει μία ηχηρή απάντηση.

Διαβασε ακομα

Ο Τραμπ άφησε τον Χάνιμπαλ και προτείνει Κάθαρση

Πολλαπλοί οι κίνδυνοι

Όπως και να έχει, διανύουμε μία περίοδο που ενέχει πολλούς κινδύνους. Υπάρχει ο κίνδυνος ότι το Ιράν – απογοητευμένο από την αποτυχία της πυραυλικής του δύναμης να διαπεράσει τα ισραηλινά και αμερικανικά όπλα – θα πείσει τον εαυτό του ότι ήρθε επιτέλους καιρός να ενεργοποιήσει ένα πυρηνικό όπλο, θεωρώντας ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αναχαιτίσει έναν αντίπαλο που έχει διεισδύσει σε βομβητές, τηλέφωνα και και συστήματα υπολογιστών.

Υπάρχει ο κίνδυνος ότι, παρά την εκλογή ενός νέου Ιρανού προέδρου που ακούγεται μετριοπαθής, το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) θα κερδίσει στις εσωτερικές διαφωνίες της χώρας και θα διπλασιάσει τα πυραυλικά του προγράμματα και τους πράκτορες επιρροής του.

Και υπάρχει – φυσικά – πάντα ο κίνδυνος να ξεκινήσει ένας ευρύτερος πόλεμος – και οι ευρύτεροι πόλεμοι, όταν αρχίσουν, χρειάζονται χρόνια για να «ξαναμπουν στο κουτί». Και όταν στην εξίσωση μπαίνουν τα πυρηνικά όπλα, και οι βαλιστικοί πύραυλοι, το αποτέλεσμα δεν μπορεί ποτέ να είναι καλό για κανένα.

Με πληροφορίες από New York Times