Μεγέθυνση κειμένου
Τι πιθανότητες έχει να κυβερνήσει η Αριστερά, τι περιθώρια έχει ο Μακρόν για να «χτίσει» Συνασπισμό, πόσο κοντά είναι η Γαλλία σε μία περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας και αστάθειας
Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), μια συμμαχία Αριστεράς και πράσινων, στην οποία κυριαρχεί η ριζοσπαστική αριστερή Ανυπότακτη Γαλλία (LFI) του Ζαν Λυκ Μελανσόν, αναδείχθηκε ο νικητής-έκπληξη των πρόωρων εκλογών της Γαλλίας, με 182 βουλευτές στη Συνέλευση των 577 εδρών.
Ο κεντρώος συνασπισμός «Μαζί» του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν θα έχει 163 βουλευτές, ενώ ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός (RN) της Μαρίν Λε Πεν και οι σύμμαχοί του, που την περασμένη εβδομάδα επεδίωκαν την πλειοψηφία, έχουν 143 βουλευτές.
Αν και ο νικητής αποτέλεσε έκπληξη, το αποτέλεσμα είναι το αναμενόμενο: Ένα κοινοβούλιο με αδιέξοδο από τρία αντίπαλα μπλοκ με εξαιρετικά διαφορετικές πλατφόρμες και χωρίς παράδοση συνεργασίας – και, σύμφωνα με τους όρους του γαλλικού Συντάγματος, δεν θα διεξαχθούν νέες εκλογές για ένα χρόνο.
Με τον Μακρόν να έχει υποσχεθεί να μην παραιτηθεί μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2027, τι είναι πιθανό να συμβεί στη συνέχεια;
Θα μπορούσε το Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο να ελπίζει ότι θα σχηματίσει κυβέρνηση;
Κόντρα σε όλες τις προβλέψεις, η συμμαχία του NFP του LFI, του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS), των Πρασίνων και των Κομμουνιστών, θα είναι η μεγαλύτερη δύναμη στο Κοινοβούλιο, αλλά απέχει ακόμη πολύ από τις 289 έδρες που απαιτούνται για την απόλυτη πλειοψηφία.
There is a lot of hard work coming up to make government even possible, but this video of supporters of the French left seeing the results of the exit poll is a reminder that resistance to bigotry is possible. #France pic.twitter.com/XTrZ1NuQD7
— Christian Christensen (@ChrChristensen) July 7, 2024
Ο Μελανσόν απαίτησε την Κυριακή (07/07) από τον Μακρόν να διορίσει πρωθυπουργό από τη Συμμαχία και να εφαρμόσει το σύνολο του προγράμματος του NFP. Άλλοι, μεταξύ άλλων και από τον συνασπισμό του, δήλωσαν ότι χωρίς πλειοψηφία το αριστερό μπλοκ θα αναγκαστεί να κάνει διαπραγματεύσεις.
Το Σύνταγμα της Γαλλίας επιτρέπει στον πρόεδρο να επιλέγει όποιον θέλει ως πρωθυπουργό. Στην πράξη, επειδή το κοινοβούλιο μπορεί να επιβάλει την παραίτηση της κυβέρνησης, ο αρχηγός του κράτους επιλέγει πάντοτε κάποιον που θα είναι αποδεκτός από τη Συνέλευση.
Κανονικά αυτός θα ήταν κάποιος από το μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό μπλοκ – αλλά ο διορισμός ενός ριζοσπάστη αριστερού πρωθυπουργού θα εγκυμονούσε τον κίνδυνο επανειλημμένων ψήφων δυσπιστίας που θα υποστηρίζονταν όχι μόνο από την κεντροδεξιά και την ακροδεξιά, αλλά ενδεχομένως και από το στρατόπεδο του προέδρου.
Μπορεί να σχηματιστεί κυβερνητικός συνασπισμός;
Σε αντίθεση με πολλές χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης, η Γαλλία δεν έχει εμπειρία από ευρείς συνασπισμούς από τις χαοτικές ημέρες της Τέταρτης Δημοκρατίας, αλλά αρκετές προσωπικότητες από την αριστερά και το κέντρο έχουν προηγουμένως προτείνει ότι θα μπορούσε να αποτελέσει λύση σε ένα κοινοβούλιο με αδιέξοδο.
Ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ, ο μακροχρόνιος σύμμαχος του Μακρόν Φρανσουά Μπαϊρού και η επικεφαλής των Πρασίνων Μαρίν Τοντελιέ ήταν μεταξύ εκείνων που δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι ένας συνασπισμός -κατά του Εθνικού Συναγερμού- από τη μετριοπαθή αριστερά έως την κεντροδεξιά, θα μπορούσε να ενωθεί γύρω από ένα βασικό νομοθετικό πρόγραμμα.
Την Κυριακή (07/07), αρκετοί είπαν ότι κάτι παρόμοιο θα χρειαζόταν και τώρα. «Βρισκόμαστε σε μια διαιρεμένη συνέλευση- πρέπει να συμπεριφερθούμε σαν ενήλικες», δήλωσε ο Ραφαέλ Γκλακσμάν, ο οποίος ηγήθηκε της σοσιαλιστικής λίστας στις ευρωεκλογές. «Το Κοινοβούλιο πρέπει να είναι η καρδιά της εξουσίας στη Γαλλία».
Κανείς δεν είχε κερδίσει, σημείωσε ο Μπαϊρού, προσθέτοντας ότι οι ημέρες της απόλυτης πλειοψηφίας έχουν περάσει και ότι θα πρέπει όλοι να καθίσουν σε ένα τραπέζι και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, Ολιβιέ Φορέ, δήλωσε ότι η ψηφοφορία πρέπει να ανοίξει το δρόμο για μια πραγματική επανίδρυση.
🔴 C'est OUF : voici la une de @libe lundi, après la victoire surprise du Nouveau Front populaire aux législatives. pic.twitter.com/dc9Z7AysSi
— Libération (@libe) July 7, 2024
Πολλά θα εξαρτηθούν από την προθυμία της Ανυπότακτης Γαλλίας να συμβιβαστεί – και από την αντίδραση της μετριοπαθούς αριστεράς αν το κόμμα του Μελανσόν αρνηθεί να παίξει μπάλα. Το κόμμα της σκληρής αριστεράς έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι θα μπει στην κυβέρνηση μόνο για να εφαρμόσει τις δικές του πολιτικές και κανενός άλλου.
Πολλοί από τους κεντρώους του Μακρόν, εν τω μεταξύ, δήλωσαν ότι δεν θα συνάψουν συμμαχία με το LFI. Οι πρώτες εκτιμήσεις έδειχναν ότι είναι πιθανό μια συμμαχία μεταξύ των δυνάμεων του Μακρόν, των Σοσιαλιστών, των Πρασίνων και μερικών άλλων να μπορούσε να συγκεντρώσει μια ισχνή πλειοψηφία.
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι ένας κυρίαρχος συνασπισμός, αν και κατ’ αρχήν είναι εφικτός, θα ήταν δύσκολο να δημιουργηθεί, δεδομένων των διαφορετικών θέσεων των κομμάτων σε θέματα όπως η φορολογία, οι συντάξεις και οι πράσινες επενδύσεις. Θα μπορούσε επίσης να είναι ευάλωτος σε προτάσεις μομφής που υποστηρίζονται τόσο από την Ανυπότακτη Γαλλία όσο και από τον Εθνικό συναγερμό.
«Είναι μια ωραία ιδέα στα χαρτιά, αλλά υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ του τι είναι εφικτό και του τι είναι πραγματικά εφικτό», δήλωσε ο Μπερτράν Ματιέ, ειδικός σε θέματα συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι. «Και το πρόγραμμά του θα μπορούσε να προβλέπει μόνο το ελάχιστο».
Συμμαχίες ad hoc, μια τεχνοκρατική κυβέρνηση: Τι άλλο είναι εφικτό;
Αντί να επιχειρήσει να συγκροτήσει μια επίσημη κυβέρνηση συνασπισμού, ο απερχόμενος πρωθυπουργός, Γκαμπριέλ Αττάλ, πρότεινε την περασμένη εβδομάδα ότι τα κυρίαρχα κόμματα θα μπορούσαν να σχηματίσουν διάφορες ad hoc συμμαχίες για την ψήφιση μεμονωμένων νομοθετημάτων.
Ο Μακρόν έχει δοκιμάσει αυτή τη στρατηγική από τότε που έχασε την πλειοψηφία του το 2022, αλλά με περιορισμένη επιτυχία, καθώς χρειάστηκε να καταφύγει πολλές φορές σε ειδικές συνταγματικές εξουσίες, όπως το αντιδημοφιλές άρθρο 49.3, για να προωθήσει τη νομοθεσία χωρίς κοινοβουλευτική ψηφοφορία.
Post-election, here is what France’s 577-seat National Assembly now looks like 👇
— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) July 8, 2024
It puts the the left-wing alliance in first place, followed by Macron’s liberals and the far-right National Rally and its allies in third.
Head to our hub for more: https://t.co/Tgn1gDKavm pic.twitter.com/tGvnUT0Zxo
Ο πρόεδρος θα μπορούσε επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο να διορίσει μια τεχνοκρατική κυβέρνηση, όπως αυτή που είναι γνωστή σε χώρες όπως η Ιταλία, αποτελούμενη από εμπειρογνώμονες όπως οικονομολόγους, ανώτερους δημόσιους υπαλλήλους, ακαδημαϊκούς, διπλωμάτες και επιχειρηματίες ή συνδικαλιστές.
Η Γαλλία δεν έχει εμπειρία από τέτοιες κυβερνήσεις. Ο Ζαν-Φιλίπ Ντεροζιέ, συνταγματολόγος στο Πανεπιστήμιο της Λιλ, δήλωσε ότι δεν υπάρχει ούτε «θεσμικός ορισμός» τους, οπότε θα πρόκειται για μια κανονική κυβέρνηση, ελεύθερη να ενεργεί όπως επιθυμεί – αρκεί να έχει την υποστήριξη του κοινοβουλίου.
Τέλος, ο Μακρόν θα μπορούσε να ζητήσει από τον Αττάλ – ο οποίος την Κυριακή δήλωσε ότι θα υποβάλει την παραίτησή του – να παραμείνει επικεφαλής κάποιας μορφής υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Ποιες είναι οι πιθανές συνέπειες όλων αυτών;
Ό,τι κι αν συμφωνηθεί (ή όχι), φαίνεται πιθανό ότι η Γαλλία οδεύει προς μια μακρά περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας και αστάθειας, η οποία ενδεχομένως να χαρακτηρίζεται στην καλύτερη περίπτωση από ελάχιστη νομοθετική πρόοδο και στη χειρότερη από κοινοβουλευτικό αδιέξοδο.
Ο Ντομινίκ Ρενιέ, πολιτικός επιστήμονας, δήλωσε ότι μια κυβέρνηση με περιορισμένες δυνατότητες μπορεί να μην είναι κακό πράγμα, παρουσιάζοντάς την ως μια κυβέρνηση επανόρθωσης που μπορεί να σταθεροποιήσει το πλοίο και να προσπαθήσει να διορθώσει ό,τι δεν λειτουργεί για έναν πληθυσμό που έχει κουραστεί από τις πολιτικές αναταραχές.
Marine Le Pen announced France as a Zionist nation, that’s the exact moment she lost the election…🇫🇷🇵🇸
— Pelham (@Resist_05) July 7, 2024
pic.twitter.com/gAop20lZ3I
Αλλά άλλοι προειδοποίησαν ότι το ακροδεξιό RN και ίσως το LFI του Μελανσόν θα παρουσιάσουν τις όποιες προσωρινές λύσεις ως συνωμοσία των πολιτικών ελίτ για να τους στερήσουν την εξουσία, οδηγώντας σε μια ακόμη πιο καταστροφική προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές του 2027.
Ο Μακρόν έχει μέχρι στιγμής αποκλείσει το ενδεχόμενο να παραιτηθεί πριν από αυτή την ημερομηνία – αλλά αυτό μπορεί να γίνει πιο πιθανό αν επικρατήσει πλήρης παράλυση.
Η Γαλλία σήμερα έχει απορρίψει την κυριαρχία της ακροδεξιάς, δήλωσε ο Μουτζαμπά Ραχμάν της εταιρείας συμβούλων Eurasia Group. Αλλά τα αποτελέσματα δείχνουν αδιέξοδο και παράλυση, ακόμη και αν η Αριστερά έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες, ενώ η ακροδεξιά έχει υποστεί σοβαρή υποχώρηση.
Με πληροφορίες από Guardian
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι