Χιλιάδες χρόνια τώρα επιστήμονες, ιστορικοί, θεολόγοι, αγιογράφοι και απλοί χριστιανοί αναζητούν απαντήσεις στο ερώτημα αν υπήρξε ο Ιησούς και ποια ήταν η πραγματική μορφή του.

Οι χριστιανικοί ναοί είναι γεμάτοι με εικόνες ενός Ιησού με λευκό δέρμα, μακριά καστανόξανθα μαλλιά και γαλάζια μάτια. Όμως πόσο μοιάζει το αληθινό πρόσωπο του ιστορικού Ιησού με αυτό που πολλοί βλέπουν στα βιτρό παράθυρα της εκκλησίας τους, στις ταινίες του Χόλιγουντ ή στην εικόνα που πολλοί έχουν στο μυαλό τους; Θα μπορούσε να είναι μαύρος ο Ιησούς; Ή μήπως τελικά το βασικό ερώτημα είναι αν και γιατί έχει σημασία το χρώμα του δέρματός του;

Πολλοί μελετητές και αρχαιολόγοι συμφωνούν τώρα ότι ο Ιησούς ήταν πιθανότατα ένας άνθρωπος με μελαμψό δέρμα και καστανά μάτια, που έμοιαζε περισσότερο με έναν «Εβραίο της Μέσης Ανατολής» ή έναν Άραβα.

Κάποιοι μπορεί να αντιτείνουν ένα μεγάλο “Και λοιπόν;”. Η συζήτηση σχετικά με το χρώμα του Ιησού είναι ένα από τα παλαιότερα ερωτήματα που απασχολούν τη χριστιανική θρησκεία.

Στις ΗΠΑ εδώ και καιρό ριζώνει ένα κίνημα αντικατάστασης του κλασικού Σκανδιναβού Ιησού στις εκκλησίες, όπου πάντως παραμένει μια δημοφιλής εικόνα.

Σε πολλούς χριστιανικούς κύκλους, οι περίοπτες εμφανίσεις του Λευκού Ιησού θεωρούνται ξεπερασμένες και για ορισμένους προσβλητικές. Σε μια ταχέως διαφοροποιούμενη πολυπολιτισμική Αμερική, περισσότεροι Χριστιανοί θέλουν να δουν έναν Ιησού που τους μοιάζει.

Επιπλέον, υπάρχει μια νέα συζήτηση σχετικά με την ταυτότητα του ιστορικού Ιησού. Ορισμένοι επικριτές του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς δηλώνουν ότι ο Ιησούς ήταν ένας «Παλαιστίνιος Εβραίος», ένας ισχυρισμός που τουλάχιστον ένας βιβλιολόγος λέει ότι είναι ψευδής και επαναλαμβάνει ένα άσχημο ιστορικό μοτίβο της «χρήσης του Ιησού εναντίον των Εβραίων για άλλη μια φορά».

Δεν θέλουν όλοι πάντως να συμμετάσχουν σε αυτήν τη συζήτηση. Ορισμένοι χριστιανοί γουρλώνουν τα μάτια τους κάθε φορά που συναντούν μια ερώτηση σχετικά με την εμφάνιση του Ιησού. Λένε ότι η ιστορία του Πάσχα δεν έχει καμία σχέση με το χρώμα και το μήνυμα του Ιησού.

Υπάρχουν επίσης εκείνοι που είναι θρησκευτικά ουδέτεροι και αναρωτιούνται γιατί οι άνθρωποι πρέπει να τονίζουν το ζήτημα της φυλής σε όλα.

Διαβασε ακομα

Στην Ισπανία βρήκαν τον Ιησού πολύ θηλυπρεπή και διχάστηκαν

Γιατί κάποιοι λένε ότι το χρώμα του Ιησού δεν έχει σημασία

Ο Warner Sallman μπορεί να είναι αυτό που οι New York Times αποκάλεσαν «ο πιο γνωστός καλλιτέχνης του 20ού αιώνα», αλλά δεν θεωρείται ένας από τους δασκάλους της τέχνης του. Η θέση του στηρίζεται σε έναν αξιοσημείωτο πίνακα, την «Κεφαλή του Χριστού». Έχει αναπαραχθεί περίπου 500 εκατομμύρια φορές σε πορτρέτα που έχουν κοσμήσει σαλόνια, κατηχητικά σχολεία, γραμματόσημα.

Όπως έχει δηλώσει, ο πίνακας ήταν θεϊκής έμπνευσης. Ήταν ένας εμπορικός εικονογράφος που αγωνιζόταν να σκιτσάρει ένα πορτρέτο του Ιησού για ένα ευαγγελικό περιοδικό μια χειμωνιάτικη νύχτα του 1924. Απογοητευμένος, πήγε για ύπνο χωρίς σκίτσο, αλλά είπε ότι ξύπνησε στις 2 το πρωί και άρχισε να ζωγραφίζει.

Το σκίτσο του Sallman-γιος Σκανδιναβών μεταναστών-που έγινε με κάρβουνο και αργότερα προσαρμόστηκε σε ελαιογραφία, απαθανατίζει έναν ανοιχτόχρωμο, γαλανομάτη Ιησού, με σκανδιναβικά χαρακτηριστικά.

Είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού που οι κριτικοί αποκαλούν Λευκός Ιησούς. Κυκλοφόρησε στα μέσα του 20ού αιώνα στην Αμερική, σε μια εποχή ένθερμου πατριωτισμού με ρεκόρ προσέλευσης στις εκκλησίες και υστερία για την αντιληπτή απειλή που αποτελούσε το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Αυτή η εκδοχή της Αμερικής έχει έκτοτε αλλάξει. Υπάρχουν όμως κάποιοι που λένε ότι το χρώμα του Ιησού πρέπει να παραμείνει το ίδιο ή ότι δεν έχει καμία σημασία.

Η Christina L. Barr, ιερέας και συγγραφέας που έχει εργαστεί στην πολιτική του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, λεει ότι το μήνυμα του Πάσχα είναι μεγαλύτερο από κάθε χρώμα. Όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί και ο Ιησούς πέθανε για όλους, ανεξάρτητα από την απόχρωση του δέρματός τους, λέει.

«Ο παράδεισος δεν είναι αποκλειστικά για τους πλούσιους ή τους ανοιχτόχρωμους», λέει η Barr στο CNN και προσθέτει: «Η αγκαλιά του Θεού είναι απλωμένη σε όλους».

Σημειώνει μάλιστα πως αν ο Ιησούς επέστρεφε στη σύγχρονη Αμερική ως μαύρος, θα υπήρχε αρχικός ενθουσιασμός μεταξύ κάποιων ανθρώπων, μέχρι που θα άρχιζε να κηρύττει την εγκατάλειψη της σεξουαλικής ανηθικότητας και της απληστίας. Τότε θα τον ακύρωναν πλήρως.

Άλλοι έχουν μια πιο φιλοσοφική προσέγγιση στο χρώμα του Ιησού. «Είτε ο Ιησούς απεικονίζεται στα σύγχρονα έργα τέχνης και στις εικόνες ως λευκός, μαύρος, καστανός, ισπανόφωνος ή από τη Μέση Ανατολή, δεν θα έπρεπε να έχει σημασία, επειδή η σωματική υπόσταση του Ιησού ήταν απλώς ένα όχημα που χρησιμοποιήθηκε για να μεταφέρει κάτι πολύ πιο σημαντικό – το πνεύμα του πατέρα του- τον Θεό», γράφει ο Antony Pinol σε μια στήλη με τίτλο «Γιατί το χρώμα του δέρματος του Ιησού δεν έχει σημασία».

Ο ίδιος λέει ότι καταλαβαίνει όσους υποστηρίζουν ότι ένας μαύρος Ιησούς είναι πιο κατανοητός. Παραδέχεται ότι υπάρχουν εμπόδια στη λατρεία ενός λευκού Ιησού που ο ίδιος, ένας λευκός άνθρωπος, μπορεί να μην καταλαβαίνει. Παρόλα αυτά, όταν οι άνθρωποι επικεντρώνονται υπερβολικά στα φυσικά χαρακτηριστικά του Ιησού, δυσκολεύουν την ανάπτυξη μιας βαθύτερης σχέσης με τον Θεό, λέει. Γι’ αυτόν, το χρώμα του Ιησού δεν κάνει καμία διαφορά.

Διαβασε ακομα

Οι άθεοι, οι αγνωστικιστές και όσοι φοβούνται να παραδεχτούν ότι έπαψαν να πιστεύουν

Γιατί άλλοι λένε ότι έχει σημασία

Ορισμένοι, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι το χρώμα του Ιησού έχει σημασία – για διάφορους λόγους.

Τα μέλη διαφόρων χριστιανικών εθνοτικών ομάδων έχουν προ πολλού εγκαταλείψει τη λατρεία ενός λευκού Ιησού. Ο Ιησούς έχει απεικονιστεί ως Κορεάτης, ως μαύρος άνδρας με ράστα, ως ιθαγενής Μαορί με τατουάζ στο πρόσωπο, ακόμα και ως μαύρη γυναίκα. Δεν είναι πλέον ασυνήθιστο να συναντά κανείς έναν μαύρο ή μελαμψό Ιησού στα βιτρό παράθυρα των εκκλησιών.

Ορισμένοι μαύροι ακτιβιστές έχουν ηγηθεί ενός κινήματος για την απόρριψη του Λευκού Ιησού. Μαύροι θεολόγοι, όπως ο αιδεσιμότατος Άλμπερτ Κλιτζ, έχουν απεικονίσει τον Ιησού ως έναν μαύρο άνθρωπο και επαναστάτη.

Ορισμένοι μαύροι θεολόγοι που υποστηρίζουν ότι ο Ιησούς ήταν μαύρος δεν κυριολεκτούν: Κάνουν μια ευρύτερη δήλωση ενάντια στον τρόπο με τον οποίο ο Ιησούς έχει παραδοσιακά απεικονιστεί – ως ένας λευκός άνδρας στην κορυφή της κοινωνικής ιεραρχίας.

Ο αιδεσιμότατος Ντάντε Στιούαρτ αποτύπωσε αυτήν τη σκέψη εκτιμώντας πως δεν γίνεται λόγος για το χρώμα του δέρματός του κατά τη διάρκεια της επίγειας διακονίας του. «Μιλούσαν για την εμπειρία του, για το πώς ο Ιησούς ξέρει τι σημαίνει να ζεις σε μια κατεχόμενη περιοχή, ξέρει τι σημαίνει να είσαι από έναν καταπιεσμένο λαό».

Ορισμένοι λένε επίσης ότι το χρώμα του Ιησού έχει σημασία λόγω της ιστορίας.

Ο καθηγητής Έντουαρντ Μπλουμ υπογραμμίζει ότι η εικόνα ενός λευκού Ιησού χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει τη δουλεία, το λιντσάρισμα, τους νόμους κατά των διαφυλετικών γάμων και την εχθρότητα απέναντι στους μετανάστες που δεν θεωρήθηκαν αρκετά λευκοί.

Όταν το Κογκρέσο ψήφισε νόμο στις αρχές του 20ού αιώνα για τον περιορισμό της μετανάστευσης από την Ασία, τη Νότια και την Ανατολική Ευρώπη, οι λευκοί πολιτικοί επικαλέστηκαν τον Λευκό Ιησού, λέει.

Ένας άλλος λόγος που το χρώμα του δέρματος του Ιησού έχει σημασία, είναι επειδή κάποιος δεν μπορεί να κατανοήσει πραγματικά τον ίδιο ή το μήνυμά του χωρίς να λάβει υπόψη το χρώμα του δέρματος και την κοινωνικοοικονομική του κατάσταση, λέει από την πλευρά της η συγγραφέας και μελετητής Κρίστενα Κλίβελαντ, η οποία απηχεί τα αισθήματα ορισμένων μελετητών που λένε ότι ο Ιησούς ήταν μια φτωχή, καταπιεσμένη μειονότητα – ένας άνθρωπος που ένας μαύρος θεολόγος περιέγραψε ως «μη λευκό ηγέτη ενός μη λευκού λαού που αγωνιζόταν για εθνική απελευθέρωση» από τη Ρώμη.

«Ως εθνική μειονότητα, ο Ιησούς δεν νοιαζόταν απλώς για τους ανθρώπους που ήταν θύματα της βίας που ενέκρινε η Ρώμη, αλλά ήταν θύμα της βίας που ενέκρινε η Ρώμη. Ο Ιησούς δεν νοιαζόταν απλώς για τους πρόσφυγες, ο Ιησούς ήταν πρόσφυγας. Ο Ιησούς δεν νοιαζόταν απλώς για τους φτωχούς, ήταν φτωχός», γράφει χαρακτηριστικά.

Με πληροφορίες από CNN