Όχι πριν από πολύ καιρό, ορισμένοι Αμερικανοί φοβoύνταν ότι ο άπειρος και ασταθής πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα ξεκινούσε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τώρα, ο ίδιος άνθρωπος βασίζει στην αποφυγή του, την προσπάθειά του για επιστροφή στον Λευκό Οίκο.

Σε ένα πρόσφατο email για τη συγκέντρωση χρημάτων, ο Τραμπ παραπονέθηκε: «Ραγίζει πραγματικά η καρδιά μου να βλέπω τον «ανέντιμο Τζο» -τον πιο αδύναμο και ανίκανο πρόεδρο στην ιστορία- να καταστρέφει τη χώρα μας, καθώς σπρώχνει την Αμερική στα πρόθυρα του Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου». Στην προεκλογική του εκστρατεία, καυχιόταν ότι είναι «ο μόνος που θα αποτρέψει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».

Εν μέσω των συνεχιζόμενων πολέμων μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας και του Ισραήλ και της Χαμάς, οι φόβοι για την προοπτική ενός νέου παγκόσμιου πολέμου αυξάνονται, και ο Τραμπ είναι μόνο ένα από τα πολιτικά πρόσωπα που χρησιμοποιούν τέτοια σκοτεινή γλώσσα.

Διαβασε ακομα

Αντεπίθεση, επιστράτευση, patriot: Ο δεύτερος χρόνος του πολέμου στην Ουκρανία σε 8 λέξεις

Από την αριστερά, τη δεξιά, ακόμa και μέσα στον Λευκό Οίκο, το φάντασμα του είδους της παγκόσμιας σύγκρουσης που δεν έχει παρατηρηθεί εδώ και σχεδόν 80 χρόνια αποδεικνύεται χρήσιμο ρητορικό εργαλείο, ακόμη και αν πρόκειται για μια σύγκριση που οι ιστορικοί λένε ότι δεν είναι κατάλληλη για τη σημερινή στιγμή.

«Νομίζω ότι πρόκειται για μια γλώσσα που επεκτείνεται πολύ πέρα από την ικανότητα της πραγματικότητας να τη στηρίξει», λέει ο Jay Winter, ιστορικός πολέμου του 20ού αιώνα και ομότιμος καθηγητής στο Γέιλ.

Τι εξυπηρετεί ο φόβος για τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Μια έρευνα που διεξήχθη από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία διαπίστωσε ότι σχεδόν 7 στους 10 Αμερικανούς φοβούνται ότι βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια του Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου, ένα κλίμα που οι σύμμαχοι του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν ενθάρρυναν.

Ο οργανισμός δεν έχει θέσει το ερώτημα από τότε, αλλά το ξέσπασμα του πολέμου στη Μέση Ανατολή φαίνεται να εγείρει ξανά αυτούς τους φόβους.

Σε συνέντευξή του στο The Hill ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Tim Kaine από τη Βιρτζίνια δήλωσε: «Έπρεπε να απαντήσω σε μια ερώτηση που δεν χρειάστηκε ποτέ να απαντήσω στα 30 χρόνια της δημόσιας ζωής μου, η οποία είναι: Θα μπορούσε αυτό να είναι ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος;»

Ο Τραμπ δεν είναι ο μόνος που παίζει με αυτούς τους φόβους. Ο επιχειρηματίας βιοτεχνολογίας Vivek Ramaswamy, ο Ρεπουμπλικανός ανταγωνιστής που ευθυγραμμίζεται περισσότερο με τον πρώην πρόεδρο, διοργάνωσε στο Μαϊάμι συγκέντρωση με θέμα Σταματήστε τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μια ημέρα αργότερα, ο κυβερνήτης του Νιου Τζέρσεϊ Chris Christie επικαλέστηκε επίσης τον παγκόσμιο πόλεμο στο τρίτο debate της πολιτείας.

«Ας θυμηθούμε την τελευταία φορά που γυρίσαμε την πλάτη σε έναν πόλεμο στην Ευρώπη. Μας εξασφάλισε μόλις δύο χρόνια», είπε. «Και τότε 500.000 Αμερικανοί σκοτώθηκαν στην Ευρώπη για να νικήσουν τον Χίτλερ».

Το επιχείρημα δεν περιορίζεται μόνο στους Ρεπουμπλικάνους, επίσης. Διάφορες προσωπικότητες της Αριστεράς έχουν αναφερθεί στους φόβους ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου στις επικρίσεις τους για τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στη Γάζα.

Διαβασε ακομα

Γάζα: Πιθανή κατάπαυση του πυρός για 40 ημέρες

Όταν ο Dr. Cornel West, ο οποίος έχει ξεκινήσει μια ανεξάρτητη εκστρατεία για την προεδρία, ρωτήθηκε από το TIME αν μια δεύτερη θητεία του Μπάιντεν είναι προτιμότερη από μια δεύτερη του Τραμπ, απάντησε: «Είναι ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος καλύτερος από τον Β’ Εμφύλιο Πόλεμο;».

Ο ίδιος ο Μπάιντεν συνηθίζει εδώ και καιρό να αναφέρεται στο φάσμα ενός νέου παγκόσμιου πολέμου.

Αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι, ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να έλεγε στους συνεργάτες του: «Προσπαθούμε να αποφύγουμε τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο», σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times.

Είναι ένα μήνυμα που ο ίδιος και οι βοηθοί του έχουν επαναλάβει δημοσίως έκτοτε, αν και λιγότερο συχνά τους τελευταίους μήνες σε σχέση με τους αντιπάλους του.

Ο John E. Herbst, πρώην πρέσβης στην Ουκρανία, ο οποίος τώρα είναι ανώτερος διευθυντής του Κέντρου Ευρασίας του Ατλαντικού Συμβουλίου, πρότεινε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα πρέπει να είναι πιο προσεκτική με την επιλογή των λέξεών της.

«Δεν είναι λάθος, στην ιδιωτικότητα των κυβερνητικών διαβουλεύσεων, να πούμε: Προφανώς δεν θέλουμε τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε. «Αλλά την ίδια στιγμή, θα έπρεπε να λέμε: Έχουμε ζωτικά συμφέροντα σε αυτόν τον πόλεμο, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα ζωτικά συμφέροντα είναι εξασφαλισμένα».

Είμαστε στα πρόθυρα παγκόσμιου πολέμου;

Λίγοι ειδικοί πιστεύουν ότι η ανησυχία για τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο σημαίνει ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας τέτοιας κρίσης.

Αν και υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το τι συνιστά παγκόσμιο πόλεμο, γενικά περιλαμβάνει δύο μεγάλα μπλοκ ισχύος χωρών που μάχονται για την κυριαρχία, με πολλά έθνη από κάθε πλευρά να παίρνουν τα όπλα το ένα εναντίον του άλλου σε περισσότερα από ένα θέατρα.

Τον Σεπτέμβριο του 1939, το TIME μπορεί να ήταν το πρώτο που ονόμασε τη σύγκρουση που ξεκίνησε εκείνο το μήνα Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά άλλοι είχαν προβλέψει ότι μπορεί να ξεσπάσει.

Το 2015, ο P.W. Singer και ο August Cole, δύο συγγραφείς με υπόβαθρο στην εθνική ασφάλεια, υπέθεσαν σε ένα δοκίμιο στο TIME το πώς θα μπορούσε να μοιάζει ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, προβλέποντας ότι οι ρωσικές αρπαγές γης στην Ουκρανία και οι αυξανόμενες εντάσεις με την Κίνα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια άλλη παγκόσμια μάχη που θα διεξαγόταν στο διάστημα και στον κυβερνοχώρο.

Προς το παρόν, οι συνεχιζόμενες μάχες δεν φαίνεται να φτάνουν στο επίπεδο ενός νέου παγκόσμιου πολέμου, λένε οι ειδικοί.

Δεν βλέπω ακόμη αρκετή διασύνδεση μεταξύ των κρίσεων και των συγκρούσεων ώστε να υπάρχει αυτή τη στιγμή αυτού του είδους η ανησυχία, λέει ο Michael E. O’Hanlon, ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Brookings και διευθυντής έρευνας για την εξωτερική πολιτική.

Διαβασε ακομα

«Η Ρωσία θέλει να στείλει πυρηνικά στο Διάστημα» – H απειλή που έθεσε σε συναγερμό τις ΗΠΑ

Ο Winter σημειώνει ότι επειδή τα πυρηνικά όπλα συνδέονται έντονα με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλοί άνθρωποι μπορεί να κάνουν αυτή τη σύνδεση σε σχέση με τους πρωταγωνιστές στις συγκρούσεις Ρωσίας-Ουκρανίας και Ισραήλ-Χαμάς.

Η Ρωσία διαθέτει πυρηνικά όπλα, το Ισραήλ εικάζεται ότι διαθέτει και το Ιράν, το οποίο υποστηρίζει ομάδες που έχουν πολεμήσει με τις αμερικανικές δυνάμεις τις τελευταίες εβδομάδες, έχει το δικό του πυρηνικό πρόγραμμα.

Ωστόσο, ακόμη και το είδος της διεθνούς αντίδρασης που θα μπορούσε να προκύψει από μια πυρηνική επίθεση δεν θα ανέβαζε απαραίτητα την κατάσταση του κόσμου σε παγκόσμιο πόλεμο, λένε οι ειδικοί.

Αυτό που είναι πιο πιθανό, προτείνουν, είναι ένας πόλεμος μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας, αλλά όλοι οι άνθρωποι που μίλησαν στο ΤΙΜΕ δίστασαν να χαρακτηρίσουν ακόμη και αυτή την πιθανή σύγκρουση παγκόσμιο πόλεμο.

Η στρατηγική του Κρεμλίνου

Παρ’ όλα αυτά, τους μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι, οι σύμμαχοι του Κρεμλίνου συχνά υποστήριζαν ότι ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε ήδη αρχίσει. Έκτοτε, προειδοποιούν περιοδικά ότι επίκειται παγκόσμιος πόλεμος.

Πρόκειται για μια στρατηγική πληροφόρησης του Κρεμλίνου που τονίζει τους κινδύνους του πολέμου για τη Δύση και προσπαθεί να το χρησιμοποιήσει ως μέσο για να μειώσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία, λέει ο Bryan Frederick, ανώτερος πολιτικός επιστήμονας στην RAND Corporation.

Προσθέτει ότι η Ουκρανία έχει απαντήσει μερικές φορές με την επίκληση του όρου επίσης, με τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να προσπαθεί να κρατήσει τους συμμάχους ενωμένους προειδοποιώντας ότι αν η Ρωσία δεν έχει σταματήσει εδώ, θα συνεχίσει και αυτό θα οδηγήσει στον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στην Αμερική, ορισμένοι που εκφράζουν ανησυχίες για έναν άλλο παγκόσμιο πόλεμο μπορεί να εγείρουν εύλογους φόβους σχετικά με την υπερβολική εμπλοκή σε συγκρούσεις στο εξωτερικό. Αλλά ο εντυπωσιασμός του όρου στέκεται ικανός να επισκιάσει αυτή τη διαφοροποιημένη συζήτηση.

Διαβασε ακομα

Ουκρανία: Ο άγνωστος απολογισμός που πονά

Φυσικά, υπάρχουν άνθρωποι που ανησυχούν ειλικρινά για τους κινδύνους κλιμάκωσης της σύγκρουσης και για το ενδεχόμενο να συρθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρόλο που υποστηρίζουν επίσης την Ουκρανία, λέει ο Frederick. Αλλά υποστηρίζει ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους δεν χρησιμοποιούν τον όρο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος.

«Θέλω να πω, ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος είναι ένα είδος υποβλητικού όρου που δεν είναι σαφώς καθορισμένος», λέει.

Όσοι τον χρησιμοποιούν προσπαθούν κυρίως να τραβήξουν την προσοχή των ψηφοφόρων προκαλώντας έντονες αντιδράσεις, και όχι εντελώς αρνητικές σε ορισμένες περιπτώσεις, λέει ο Winter.

Με πληροφορίες από TIME