Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υποσχέθηκαν να επανεξοπλίσουν την ήπειρο σε ιστορικές συνομιλίες έκτακτης ανάγκης που διεξήχθησαν μετά την απειλή των Ηνωμένων Πολιτειών να διαλύσουν 80 χρόνια εγγυήσεων ασφαλείας λόγω της πορείας του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιανουάριο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ άλλαξε ριζικά τις διατλαντικές σχέσεις, ανέστειλε κάθε στρατιωτική βοήθεια και ανταλλαγή πληροφοριών προς το Κίεβο και αμφισβήτησε εκ νέου ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ σε περίπτωση επίθεσης.

Με τη Ρωσία να αποτελεί αυτό που ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αποκάλεσε «υπαρξιακή απειλή» για την Ευρώπη, η ήπειρος προσπαθεί τώρα να προετοιμαστεί για την κάποτε αδιανόητη προοπτική να υπερασπιστεί τον εαυτό της σε μια πιθανή μελλοντική σύγκρουση, χωρίς τη βοήθεια της Αμερικής.

Και καθώς οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιέζουν για να ακουστούν η Ουκρανία και η Ευρώπη στις ειρηνευτικές συνομιλίες, την Πέμπτη (06/03) στις Βρυξέλλες τους συνόδευσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Ο Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία την επόμενη εβδομάδα για να παρουσιάσει ένα αρχικό σχέδιο κατάπαυσης του πυρός πριν από τις συνομιλίες μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον, μετά την άνευ προηγουμένου διαφωνία με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα, που παρακολούθησε ο πλανήτης σε ζωντανή σύνδεση.

Δισεκατομμύρια σε αμυντικές δαπάνες

Κατά την έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σε σχέδια που θα μπορούσαν να απελευθερώσουν δισεκατομμύρια ευρώ για τη διασφάλιση της ασφάλειας της Ευρώπης, την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών και τη στήριξη του Κιέβου.

Ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ παρουσίασε στους ηγέτες μια πρόταση που θα μπορούσε να κινητοποιήσει έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ για την ενίσχυση της άμυνας στην ήπειρο.

Μέρος του σχεδίου επανεξοπλισμού θα παρέχει στις χώρες δάνεια συνολικού ύψους έως 150 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε λόγο για μια «καμπή» για την Ευρώπη και δήλωσε ότι θα μελετηθούν λεπτομερείς νομικές προτάσεις πριν από μια νέα συνάντηση στο τέλος του μήνα.

Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε στο CNN ότι αναμένει από τους ηγέτες του μπλοκ να δώσουν το πράσινο φως που θα επιτρέψει στο αμυντικό σχέδιο να προχωρήσει «πολύ γρήγορα».

Ο Μακρόν ανακοίνωσε επίσης ότι η ΕΕ θα παράσχει στην Ουκρανία βοήθεια ύψους άνω των 33 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία προέρχεται από Ρώσους στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την Ευρώπη. «Το 2025, η ΕΕ θα παράσχει στην Ουκρανία 30,6 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία», δήλωσε ο Μακρόν.

Οι ηγέτες δήλωσαν ότι ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας αποτελεί «υπαρξιακή πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση» και ότι η Ευρώπη πρέπει να γίνει «πιο κυρίαρχη, πιο υπεύθυνη για την άμυνά της και καλύτερα εξοπλισμένη για να ενεργεί και να αντιμετωπίζει αυτόνομα τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές».

Συναγερμός για το άρθρο 5

Σε κοινή ανακοίνωση της συνόδου κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον, πέρυσι, αναφέρεται ότι «η Ρωσία παραμένει η πιο σημαντική και άμεση απειλή για την ασφάλεια του ΝΑΤΟ». Στα μάτια των συμμάχων του, ο Τραμπ πετάει αυτό το κεντρικό θέμα στον αέρα.

Την Πέμπτη (07/03), ο Τραμπ άφησε και πάλι να εννοηθεί ότι οι ΗΠΑ μπορεί να εγκαταλείψουν τις δεσμεύσεις τους έναντι της συμμαχίας ασφαλείας – βασικό θεμέλιο της δυτικής ασφάλειας έναντι του κινδύνου μιας ρωσικής επίθεσης – λέγοντας ότι οι χώρες μέλη δεν δαπανούν αρκετά για την άμυνα.

«Νομίζω ότι είναι κοινή λογική. Αν δεν πληρώνουν, δεν πρόκειται να τους υπερασπιστώ», δήλωσε ο Τραμπ.

Στον πυρήνα του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου και κατοχυρωμένο στο άρθρο 5 της συνθήκης είναι η υπόσχεση της συλλογικής άμυνας – ότι η επίθεση σε ένα κράτος μέλος είναι επίθεση σε όλα τα κράτη μέλη.

Ο Τραμπ διαμαρτύρεται εδώ και καιρό για τα ποσά που δαπανούν τα μέλη του ΝΑΤΟ για την άμυνα σε σύγκριση με τις ΗΠΑ.

Διαβασε ακομα

Ο Τραμπ απειλεί χώρες του ΝΑΤΟ – Πώς αντιδρούν ΗΠΑ, ΕΕ και Στόλτενμπεργκ

Αλλά τα σχόλιά του θα μπορούσαν να προκαλέσουν συναγερμό σε όλο τον κόσμο, δεδομένου ότι έρχονται καθώς οι ΗΠΑ αλλάζουν τη θέση τους σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και εν μέσω κατηγοριών ότι η κυβέρνηση Τραμπ ευθυγραμμίζεται με τη Ρωσία έναντι των συμμάχων της.

«Βλέπουμε τώρα ότι ο Λευκός Οίκος κάνει βήματα προς το Κρεμλίνο, προσπαθώντας να τους συναντήσει στα μισά του δρόμου, οπότε ο επόμενος στόχος της Ρωσίας θα μπορούσε να είναι η Ευρώπη», δήλωσε την Πέμπτη (07/03) ο πρεσβευτής του Κιέβου στο Ηνωμένο Βασίλειο Βάλερι Ζαλούζνι. Πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ «καταστρέφουν» την τρέχουσα παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε τόνισε την Πέμπτη (07/03) τη σημασία της δέσμευσης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, λέγοντας: «Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής, η διατλαντική σχέση και η διατλαντική εταιρική σχέση παραμένει το θεμέλιο της Συμμαχίας μας».

Μια ειρηνευτική συμφωνία με τη συμμετοχή της Ευρώπης

Καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξέφραζαν σχεδόν ομόφωνη υποστήριξη προς την Ουκρανία, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φον ντερ Λάιεν προειδοποίησε ότι οι διαπραγματεύσεις για την ειρήνη θα είναι δυνατές μόνο με την υποστήριξη της Ευρώπης.

Από τους 27 ηγέτες της ΕΕ που ήταν παρόντες στις Βρυξέλλες, όλοι, εκτός από έναν, υπέγραψαν ένα κείμενο που ζητούσε μια ειρηνευτική συμφωνία που θα σέβεται «την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας», ενώ θα συμπεριλάμβανε την Ουκρανία στις διαπραγματεύσεις. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν απείχε.

Ο Γάλλος Μακρόν είχε περιγράψει ένα σχέδιο για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία για ένα μήνα «στον αέρα, τη θάλασσα και τις ενεργειακές υποδομές», το οποίο θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για μια πιο μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία.

Αλλά προειδοποίησε ότι οι σύμμαχοι «πρέπει να αποφύγουν μια εκεχειρία που συζητείται βιαστικά».

Και το να αποσύρει η Ουκρανία την υποψηφιότητά της για το ΝΑΤΟ χωρίς εγγύηση ασφαλείας ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός είναι «προφανώς απαράδεκτο», πρόσθεσε.

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι «προετοιμάζει πρακτικές προτάσεις» για τον τερματισμό του πολέμου με τους Ευρωπαίους ηγέτες. Το πρώτο βήμα θα ήταν η Ρωσία να σταματήσει τις αεροπορικές επιδρομές σε ενεργειακές και πολιτικές υποδομές και να σταματήσει «όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μαύρη Θάλασσα», ανέφερε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο Χ.

Διαβασε ακομα

Ο Τραμπ «τιμωρεί» τον Ζελένσκι με παύση στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία

Ο Ουκρανός πρόεδρος θα συναντηθεί με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στη Σαουδική Αραβία την επόμενη εβδομάδα και η ομάδα του θα παραμείνει στη χώρα «για να συνεργαστεί με τους Αμερικανούς εταίρους μας», είπε.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία, δύο σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ και βασικοί υποστηρικτές της Ουκρανίας -αλλά όχι μέλη της ΕΕ- δεν ήταν παρόντες στη σύνοδο κορυφής. Ο ηγέτης της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι είναι έτοιμος να στείλει δυνάμεις στην Ουκρανία για να βοηθήσει στην τήρηση οποιασδήποτε εκεχειρίας συμφωνηθεί μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.

Η Μαρία Ζαχάροβα, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, απέρριψε την πρόταση για εκεχειρία ενός μηνός και δήλωσε ότι η ιδέα της ανάπτυξης ευρωπαϊκών ειρηνευτικών στρατευμάτων στην Ουκρανία θα ήταν «απαράδεκτη».

Το υπουργείο δήλωσε ότι η «εξομάλυνση» της σχέσης Ρωσίας-ΗΠΑ «προκαλεί πανικό» στην Ευρώπη.

Εν τω μεταξύ, ο ειδικός απεσταλμένος της Κίνας για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις Λου Σαγιέ δήλωσε ότι ελπίζει ότι η Ευρώπη μπορεί να παρακινηθεί από τις «επιθετικές και κυριαρχικές πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ προς την Ευρώπη» ώστε «τουλάχιστον να αναλογιστεί κάποιες από τις προηγούμενες πολιτικές της προς την Κίνα».

Με πληροφορίες από CNN