Η πινακίδα στην πόρτα έγραφε «ενοικιάζεται» και τα φώτα του σπιτιού ήταν σβηστά. Όμως η ομάδα εφόδου ήταν πεπεισμένη ότι μέσα στο σπίτι παραμόνευε μια ομάδα ένοπλων μελών συμμορίας και ήταν αποφασισμένοι να τους ξετρυπώσουν. Καθώς το σκοτάδι τύλιγε το Γκουαγιακίλ, τη μεγαλύτερη πόλη του Εκουαδόρ, έξι φορτηγά με στρατιωτικούς και αστυνομικούς σταμάτησαν μπροστά στο φαινομενικά άδειο σπίτι.

Κάποιοι χτύπησαν τις μπροστινές και πλαϊνές εισόδους του με ατσάλινους πολιορκητικούς κριούς, λοστούς και γροθιές. Άλλοι σκαρφάλωσαν στον εξωτερικό τοίχο.

Σύντομα το προαίσθημά τους επιβεβαιώθηκε. Ένας ύποπτος πήδηξε από ένα παράθυρο του δεύτερου ορόφου και έτρεξε στην οροφή. Καθώς οι δυνάμεις ασφαλείας εισέβαλαν τελικά στο σπίτι, ένας δεύτερος άνδρας έπεσε στο έδαφος μέσα σε μια κρεβατοκάμαρα.

Ένας τρίτος ύποπτος έπεσε στο πάτωμα του σαλονιού, καθώς η ομάδα των μασκοφόρων γκρέμιζε το εσωτερικό του σπιτιού αναζητώντας κρυμμένα όπλα και ναρκωτικά. «Πού είναι το τουφέκι;», φώναξε ένας στρατιώτης καθώς ένας ημίγυμνος κρατούμενος δεχόταν χτυπήματα με ένα κοντάρι, που άφηναν κόκκινα σημάδια στην πλάτη του.

Λίγα λεπτά αργότερα, το όπλο βρέθηκε κρυμμένο μέσα στο λεηλατημένο υπνοδωμάτιο ενός παιδιού, μαζί με ένα πιστόλι και ένα άλλο αμερικανικό υποπολυβόλο Mac-10. Το κοριτσάκι καθόταν στο τραπέζι της κουζίνας με τη μητέρα του, παίζοντας ανήσυχα με ένα παιχνίδι.

Οι τρομακτικές σκηνές εκτυλίχθηκαν τον Ιανουάριο, λίγες μόλις ώρες αφότου ο πρόεδρος του Εκουαδόρ, Ντανιέλ Νομπόα, υποσχέθηκε να διεξάγει έναν αμείλικτο «πόλεμο» για να αποτρέψει το Εκουαδόρ να γίνει «ένα κράτος ναρκωτικών». Οι δύο συλληφθέντες φέρονται να ήταν μέλη της οργάνωσης Los Águilas (οι Αετοί), μιας από τις 22 συμμορίες και ομάδες οργανωμένου εγκλήματος που ο Νομπόα κατηγορεί ότι έφεραν το μακελειό στη χώρα της Νότιας Αμερικής, που μέχρι πρόσφατα ήταν μια από τις πιο ειρηνικές.

Διαβασε ακομα

Το κοντέινερ με μπανάνες από το Εκουαδόρ έκρυβε 46 κιλά κοκαΐνη αξίας €2 εκατ.

Η επιδρομή ήταν ένα αδιαμφισβήτητα λατινοαμερικάνικο υπερθέαμα: Παρόμοιες σκηνές διαδραματιστηκαν τα τελευταία χρόνια από την Τιχουάνα, στα σύνορα Μεξικού-ΗΠΑ, έως το Ρίο ντε Τζανέιρο στο πλαίσιο μιας αιματηρής και εν πολλοίς αναποτελεσματικής μάχης κατά του παράνομου εμπορίου ναρκωτικών. Αλλά ήταν επίσης μια σκηνή που συνδέεται άρρηκτα με πόλεις στην Ευρώπη, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, όπου η ραγδαία αύξηση της ζήτησης κοκαΐνης από τη Νότια Αμερική έχει συμβάλει στο να γίνουν πόλεις όπως η Γκουαγιακίλ μερικές από τις πιο βίαιες στη Γη.

Το Εκουαδόρ δεν είναι παραγωγός κοκαΐνης – η εργασία αυτή εκτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε τρία άλλα κράτη της Νότιας Αμερικής: Κολομβία, Περού και Βολιβία. Όμως, τα τελευταία πέντε χρόνια, τα πολυσύχναστα λιμάνια του Εκουαδόρ στον Ειρηνικό έχουν γίνει ένα κρίσιμο σημείο αποστολής εμπορευματοκιβωτίων γεμάτων κοκαΐνη που μεταφέρονται λαθραία στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, μετατρέποντας το Εκουαδόρ σε «υπερ-αυτοκινητόδρομο κοκαΐνης».

Ο Bob Van den Berghe, αναπληρωτής επικεφαλής της ομάδας για τα σύνορα επιβατών και εμπορευμάτων στο Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα, λέει ότι οι άνθρωποι στην Ευρώπη πρέπει να συνειδητοποιήσουν τον πόνο που προκαλούν στην άλλη πλευρά του κόσμου.

«Εάν κάποιος καταναλώνει ένα γραμμάριο κοκαΐνης [θα πρέπει να] γνωρίζει ότι δεν καταλήγει στην αγορά έτσι απλά. Υπάρχει μια ιστορία πίσω από αυτό – η οποία δεν είναι μια πολύ ωραία ιστορία. Στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι ακόμη και μια αρκετά αιματηρή ιστορία».

Ο Van den Berghe λέει ότι από τους 220 τόνους κοκαΐνης που κατασχέθηκαν πέρυσι από τις αρχές στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, το 84% προοριζόταν για την Ευρώπη και περίπου το 37% ανακτήθηκε στο Εκουαδόρ.

Περίπου 45 τόνοι κατευθύνονταν στο λιμάνι της Αμβέρσας στο Βέλγιο, που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει η ευρωπαϊκή πρωτεύουσα του λαθρεμπορίου κοκαΐνης, ενώ 40,5 τόνοι κατευθύνονταν στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας, 38,5 τόνοι στο Αμβούργο της Γερμανίας και 34 τόνοι στη Βαλένθια της Ισπανίας.

«Αυτά είναι τα τέσσερα κυριότερα λιμάνια», λέει ο Van den Berghe, πρώην μέλος της ομοσπονδιακής αστυνομίας του Βελγίου, ο οποίος εκπαιδεύει αστυνομικούς και τελωνειακούς υπαλλήλους να εντοπίζουν φορτία υψηλού κινδύνου πριν ξεκινήσουν για την Ευρώπη.

Διαβασε ακομα

Τα παιδιά της Αφρικής πληρώνουν με βιασμούς και βασανιστήρια την ακόρεστη μανία των Ευρωπαίων για κοκαΐνη

Η αυξανόμενη κατανάλωση κοκαΐνης στην Ευρώπη, την οποία οι βελγικές Αρχές έχουν αποκαλέσει «τσουνάμι», έχει φέρει τη βία σε αρκετές από τις ευρωπαϊκές πόλεις-λιμάνια όπου φτάνουν τέτοια παράνομα φορτία. Τα τελευταία πέντε χρόνια στην Αμβέρσα, όπου πέρυσι κατασχέθηκαν στο λιμάνι 116 τόνοι κοκαΐνης, αριθμός ρεκόρ, έχουν σημειωθεί πυροβολισμοί, εμπρηστικές επιθέσεις και βομβιστικές επιθέσεις, καθώς οι ομάδες του οργανωμένου εγκλήματος ανταγωνίζονται για τον έλεγχο.

Σε ένδειξη της αυξανόμενης ευρωπαϊκής ανησυχίας για τις επιπτώσεις του οργανωμένου εγκλήματος, οι δήμαρχοι της Αμβέρσας, του Αμβούργου και του Ρότερνταμ ταξίδεψαν πρόσφατα μαζί στην πρωτεύουσα του Εκουαδόρ, Κίτο, για να συζητήσουν την καταπολέμηση του εγκλήματος που σχετίζεται με τα ναρκωτικά.

«Το πρόβλημά σας είναι και δικό μας πρόβλημα», δήλωσε στον Νομπόα ο Bart De Wever, ο εθνικιστής δήμαρχος της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Βελγίου, παραδεχόμενος ότι η ευρωπαϊκή χρήση ναρκωτικών βρίσκεται στη ρίζα της εγκληματικότητας στο Εκουαδόρ.

Για όλα τα προβλήματα που προκαλεί η διακίνηση ναρκωτικών στην Ευρώπη, η βία που πλήττει τους δρόμους της Γουαγιακίλ είναι αναμφισβήτητα χειρότερη, καθώς συμμορίες όπως οι Los Águilas μάχονται για τον έλεγχο των δρόμων και των οδών λαθρεμπορίου. Τα τελευταία χρόνια δεν περνάει σχεδόν ούτε μια μέρα χωρίς να μαζευτεί τουλάχιστον ένα πτώμα από τους δρόμους.

Ο Luis Chonillo, δήμαρχος της γειτονικής πόλης-λιμάνι Durán, πέρασε σχεδόν ένα χρόνο μετακινούμενος μεταξύ ασφαλών καταφυγίων μετά από μια απόπειρα δολοφονίας του την ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων του πέρυσι. «Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια δεύτερη μεγάλη πανδημία σε εθνικό επίπεδο – που ονομάζεται ανασφάλεια», λέει, μιλώντας από ένα καταφύγιο στα βουνά έξω από την πόλη. Ο δείκτης δολοφονιών του Εκουαδόρ σχεδόν διπλασιάστηκε μεταξύ 2022 και 2023, όταν περισσότεροι από 8.000 φόνοι τον κατέστησαν την πιο βίαιη χώρα στην Κεντρική και Νότια Αμερική.

Η Glaeldys González, εμπειρογνώμονας της International Crisis Group, λέει ότι η εξαιρετικά στρατηγική θέση του Γκουαγιακίλ -και οι μακροχρόνιοι εμπορικοί δεσμοί με την Ευρώπη– έχουν τοποθετήσει την πόλη και τη γύρω επαρχία Γκουάγιας στο μάτι της καταιγίδας του Εκουαδόρ. Τουλάχιστον έξι εγκληματικές ομάδες έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια πολεμώντας για την πρόσβαση στα λιμάνια της περιοχής, από τα οποία αποστέλλονται κάθε χρόνο τεράστια φορτία μπανάνας στην Ευρώπη – και μαζί τους μεγάλα αποθέματα κοκαΐνης.

Διαβασε ακομα

Ασυνόδευτα παιδιά μεταναστών στην «υπηρεσία» των ευρωπαϊκών καρτέλ κοκαΐνης

Αυτή η στρατηγική θέση έχει προσελκύσει την προσοχή δύο από τα ισχυρότερα καρτέλ του Μεξικού, της Σιναλόα και του καρτέλ της Νέας Γενιάς του Χαλίσκο, τα οποία έχουν συμμαχήσει με εταίρους του Εκουαδόρ, μέσω των οποίων διεξάγουν έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων στους δρόμους πόλεων όπως το Γκουαγιακίλ.

Η ομάδα της Σιναλόα φέρεται να έχει ρίξει το βάρος της πίσω από μια φράξια του Εκουαδόρ που ονομάζεται Los Choneros, ενώ το καρτέλ του Χαλίσκο λέγεται ότι έχει υποστηρίξει έναν αντίπαλο που ονομάζεται Los Lobos (Οι Λύκοι). Τον Απρίλιο, ο Νομπόα ονόμασε τον επικεφαλής του καρτέλ Σιναλόα, Ισμαήλ «Ελ Μάιο» Ζαμπάντα Γκαρσία, ως έναν από τους κορυφαίους στρατιωτικούς στόχους του αγώνα του κατά των ναρκοτρομοκρατών.

Η González λέει ότι δεν είναι σαφές πώς θα αντιδράσουν τα αφεντικά των μεξικανικών καρτέλ στην καταστολή του Νομπόα, το Σχέδιο Φοίνιξ, στο πλαίσιο του οποίου έχουν συλληφθεί περισσότεροι από 18.000 άνθρωποι και έχουν κατασχεθεί σχεδόν 5.000 όπλα, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία. «Δεν ξέρουμε αν αυτές οι μεξικανικές ομάδες θα εξακολουθήσουν να θέλουν να εμπλέκονται [με τους εταίρους τους στο Εκουαδόρ] επειδή αυτό προφανώς επηρεάζει τις επιχειρήσεις τους και επηρεάζει τη ναυτιλία, επηρεάζει τη ροή του χρήματος», λέει.

Προς το παρόν η αιματοχυσία συνεχίζεται. Μετά από μια ανάπαυλα τις εβδομάδες αφότου ο Νομπόα κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης 90 ημερών τον Ιανουάριο, υπήρξε αύξηση της βίας με δεκάδες δολοφονίες κατά τη διάρκεια του Πάσχα, συμπεριλαμβανομένης μιας σφαγής κατά τη διάρκεια ενός αγώνα βόλεϊ στο Γκουαγιακίλ κατά την οποία σκοτώθηκαν 10 άτομα.

Διαβασε ακομα

Πάνω από 200 κιλά κοκαΐνης «κρυμμένα» σε κοντέινερ με γαρίδες στον Πειραιά

Καθώς περιηγείται στην Socio Vivienda, μια από τις φτωχές κοινότητες της Γουαγιακίλ που ελέγχεται από έναν άλλο στόχο του Νομπόα – τον αρχηγό της συμμορίας Los Tiguerones (Οι Τίγρεις), με το παρατσούκλι Commander Willy – ένας τοπικός αστυνομικός, ο Jorge Alexander Masache Novillo, 29 ετών, προτρέπει τους Ευρωπαίους χρήστες ναρκωτικών να σκεφτούν τις επιπτώσεις της συνήθειάς τους.

«Πρέπει να κατανοήσουν τη ζημιά που προκαλεί η κατανάλωσή τους και τη ζημιά που κάνουν στη χώρα μας», λέει.

Με πληροφορίες από Guardian