Μεγέθυνση κειμένου
Μια vlogger από τη Νότια Κορέα, η οποία ισχυρίζεται ότι διέκοψε την εγκυμοσύνη της στις 36 εβδομάδες, «ερευνάται» για φόνο σε μια πρωτοφανή υπόθεση
Η Εθνική Αστυνομία της Σεούλ άρχισε να ερευνά μία γυναίκα τον περασμένο Ιούλιο, μετά από αίτημα της κυβέρνησης της Νότιας Κορέας, όταν δημοσίευσε βίντεο στο YouTube, περιγράφοντας την εμπειρία της με την άμβλωση.
Η διακοπή κύησης μετά τις 24 εβδομάδες απαγορεύεται σε πολλές χώρες ή περιορίζεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως όταν υπάρχουν εμβρυϊκές ανωμαλίες ή όταν κινδυνεύει η υγεία της μητέρας. Ωστόσο, στη Νότια Κορέα, δεν υπάρχουν νόμοι που να ρυθμίζουν πότε, πού και πώς μπορούν να πραγματοποιηθούν οι αμβλώσεις – εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια.
Σε κοινή δήλωσή του, ένας συνασπισμός 11 νοτιοκορεατικών γυναικείων οργανώσεων και ΜΚΟ κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι διώκει τις γυναίκες που τερματίζουν μία εγκυμοσύνη αντί να βελτιώσει την πρόσβαση στην περίθαλψη των αμβλώσεων. «Αυτό δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια αξιοθρήνητη και σοβαρή προσπάθεια […] μετατόπισης των ευθυνών», αναφέρει η δήλωση.
Το νομικό κενό
Για περισσότερες από έξι δεκαετίες, η διενέργεια άμβλωσης στη Νότια Κορέα αποτελούσε έγκλημα που τιμωρούνταν με φυλάκιση έως και δύο ετών, με περιορισμένες εξαιρέσεις σε περιπτώσεις βιασμού, αιμομιξίας και απειλής για την υγεία της μητέρας ή του μωρού.
Ταυτόχρονα, οι έγκυες γυναίκες που επέλεγαν να προβούν σε διακοπή κύησης αντιμετώπιζαν το ενδεχόμενο φυλάκισης έως και για ένα έτος.
Αλλά το 2019, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Κορέας ανέτρεψε την απαγόρευση αυτή, δίνοντας στην Εθνοσυνέλευση προθεσμία μέχρι το τέλος του 2020 για να θεσπίσει νέους νόμους για τις αμβλώσεις, οι οποίοι, σύμφωνα με τη σύσταση του δικαστηρίου, θα έπρεπε να έχουν ένα όριο διάρκειας 22 εβδομάδων.
Όταν το νομοθετικό σώμα δεν τήρησε αυτή την προθεσμία, οι ποινικές διατάξεις γύρω από την άμβλωση έληξαν, νομιμοποιώντας ουσιαστικά την άμβλωση σε οποιοδήποτε στάδιο της εγκυμοσύνης.
«Εάν δεν υπάρχει νόμος που να ποινικοποιεί μια συμπεριφορά, τότε δεν υπάρχει έγκλημα για την εκτέλεση αυτής της συμπεριφοράς», λέει η Cho Hee-kyoung, καθηγήτρια νομικής στο Πανεπιστήμιο Hongik της Σεούλ.
«Ζητάμε από το υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας να κατατάξει την άμβλωση ως δικαίωμα υγείας και όχι ως αντικείμενο τιμωρίας», λέει η Nayoung, εκπρόσωπος της SHARE, μιας οργάνωσης στη Νότια Κορέα που παρέχει υπηρεσίες σχετικές με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα δικαιώματα.
Όμως, αντί να περάσει νέες πολιτικές, η Εθνοσυνέλευση ήρθε αντιμέτωπη με διάφορες συντηρητικές και θρησκευτικές ομάδες, οι οποίες ασκούν ισχυρή επιρροή στους νομοθέτες σε μια χώρα όπου κυριαρχούν τα παραδοσιακά πρότυπα των φύλων.
Σε δήλωση που αναρτήθηκε στον ιστότοπό του τον Ιούνιο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης της χώρας δήλωσε ότι «η κατεύθυνση, οι λεπτομέρειες και το χρονοδιάγραμμα της αναθεώρησης» των νόμων περί αμβλώσεων δεν έχουν ακόμη αποφασιστεί και ότι πρέπει να διαβουλευτεί με το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, το οποίο εποπτεύει τον νόμο περί υγείας της μητέρας και του παιδιού.
Αλλαγή της στάσης απέναντι στην άμβλωση
Παρά το γεγονός ότι η χώρα είχε στο παρελθόν εξαιρετικά περιοριστικούς νόμους για τις αμβλώσεις, μεταξύ της δεκαετίας του 1960 και των μέσων της δεκαετίας του 2000, η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας έδωσε μεγάλη έμφαση στον οικογενειακό προγραμματισμό για τον περιορισμό της αύξησης του πληθυσμού, σε σημείο που η άμβλωση θεωρούνταν ως «εναλλακτική μέθοδος ελέγχου των γεννήσεων», λέει η Hee-kyoung.
Ωστόσο, στα μέσα της δεκαετίας του 2000, διάφοροι γιατροί κατηγορήθηκαν ότι διέπραξαν αμβλώσεις, προκαλώντας μια δικαστική προσφυγή που προσπάθησε να διασφαλίσει τα δικαιώματα των γυναικών να ζητούν άμβλωση και των γιατρών να την παρέχουν.
Την ίδια στιγμή, το ποσοστό γεννήσεων στη Νότια Κορέα μειωνόταν και η κυβέρνηση αναζητούσε τρόπους για να αυξήσει τον πληθυσμό.
Μαζί με τις νέες μορφές αντισύλληψης που μπορούσαν να αποτρέψουν τις εγκυμοσύνες, η διάθεση της κοινής γνώμης απέναντι στην άμβλωση μεταβλήθηκε, σύμφωνα με τη Hee-kyoung.
Εάν κάποτε ο υπερπληθυσμός είχε ωθήσει την κυβέρνηση να προωθήσει τις αμβλώσεις, η Νότια Κορέα αντιμετώπιζε τώρα το αντίθετο πρόβλημα: Το ποσοστό γονιμότητας της χώρας ήταν 0,72 παιδιά ανά γυναίκα το 2023 – πολύ κάτω από το ποσοστό 2,1 που εκτιμά ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης ότι χρειάζεται μια χώρα για να επιτύχει πληθυσμιακή σταθερότητα.
Τα ποσοστά γονιμότητας κάτω του 1,5 μπορούν να βυθίσουν τις χώρες σε μια παγίδα όπου η χαμηλή γονιμότητα οδηγεί στη γήρανση του πληθυσμού και την οικονομική στασιμότητα, αποτρέποντας περαιτέρω την τεκνοποίηση και οδηγώντας το ποσοστό γονιμότητας σε χαμηλότερα επίπεδα.
Απαγορεύονται και τα χάπια
Ελλείψει σαφών κανονισμών, οι γυναίκες και οι διάφοροι γιατροί και οι κλινικές λειτουργούν σήμερα σε μια γκρίζα ζώνη με λίγες οδηγίες σχετικά με το τι επιτρέπεται και τι μπορεί να παραβιάζει τους νόμους. Είναι δύσκολο να βρει κανείς αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με το πού μπορεί να προχωρήσει κανείς σε άμβλωση, ενώ η διαδικασία δεν καλύπτεται από το δημόσιο σύστημα υγείας της χώρας.
Συχνά, οι γυναίκες βασίζονται σε προφορικές πληροφορίες για να βρουν μια κλινική, με κόστος εκατοντάδων δολαρίων που πρέπει να πληρώσουν από την τσέπη τους, λέει η Susanné Seong-eun Bergsten, στέλεχος του τμήματος δικαιωμάτων των γυναικών του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Οι γυναίκες υποφέρουν πραγματικά. […] Περιμένουν εδώ και πέντε χρόνια να αλλάξει κάτι», λέει η Bergsten. Ενώ η άμβλωση μέσω επέμβασης είναι πλέον τεχνικά νόμιμη, η φαρμακευτική άμβλωση – η οποία προσφέρει έναν ασφαλή, οικονομικά προσιτό και αποτελεσματικό τρόπο τερματισμού μιας εγκυμοσύνης στα αρχικά της στάδια – δεν είναι, υπογραμμίζοντας τη δυσκολία που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στη Νότια Κορέα στην άσκηση των αναπαραγωγικών τους δικαιωμάτων.
Μάλιστα, τον Μάιο, δικαστήριο της Νότιας Κορέας απέρριψε την προσφυγή της Women on Web (WoW), μιας καναδικής ΜΚΟ που παραδίδει χάπια άμβλωσης μέσω ταχυδρομείου, και της οργάνωσης ψηφιακών δικαιωμάτων Open Net Korea, για να ανοίξει η πρόσβαση στον ιστότοπο της WoW, ο οποίος έχει μπλοκάρει στη Νότια Κορέα από το 2019, επειδή παραβιάζει τον νόμο περί Φαρμακευτικών Υποθέσεων, πουλώντας το χάπι μιφεπριστόνης που προκαλεί άμβλωση.
Η μιφεπριστόνη μπλοκάρει την ορμόνη προγεστερόνη που απαιτείται για τη συνέχιση της εγκυμοσύνης και όταν λαμβάνεται με ένα άλλο φάρμακο που ονομάζεται μισοπροστόλη, μπορεί να τερματίσει μια εγκυμοσύνη έως και 10 εβδομάδων. Και τα δύο φάρμακα περιλαμβάνονται στον κατάλογο των βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Η WoW έχει καταθέσει τελική προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο
«Μπλοκάροντας την ιστοσελίδα ενός τέτοιου οργανισμού, η κυβέρνηση μάλλον δημιουργεί ένα περιβάλλον, όπου οι άνθρωποι πρέπει να αναζητούν ανεπίσημα και μη ασφαλή χάπια», λέει η Nayoung.
Κανένα φάρμακο για τη διακοπή της εγκυμοσύνης δεν έχει εγκριθεί για χρήση στη Νότια Κορέα και το Υπουργείο Ασφάλειας Τροφίμων και Φαρμάκων αναφέρει πως κανένα δεν εξετάζεται για πιθανή πώληση.
Στην ανακοίνωσή τους, οι 11 γυναικείες οργανώσεις και ΜΚΟ ισχυρίζονται ότι τα χάπια άμβλωσης διατίθενται κυρίως στη μαύρη αγορά.
Παγιωμένες έμφυλες νόρμες
Παρόλο που η Νότια Κορέα έχει κάνει ελάχιστα για να στηρίξει τις γυναίκες που θέλουν να τερματίσουν την εγκυμοσύνη τους, η κυβέρνηση έχει προσθέσει νέα στηρίγματα για να ενθαρρύνει τις εγκύους να κυοφορήσουν τα μωρά τους.
Τον Ιούλιο, η Νότια Κορέα άρχισε να προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε έγκυες γυναίκες και νέες μητέρες που αντιμετωπίζουν οικονομικές, σωματικές και ψυχολογικές δυσκολίες.
Σε πρόσφατη έκθεσή της, η κυβέρνηση ανέφερε αρκετές επιτυχημένες ιστορίες γυναικών που αποφάσισαν να μην προβούν τελικά σε διακοπή κύησης, εκμεταλλευόμενες τη στήριξη που τους παρέχει το κράτος.
Πολλοί, ωστόσο, είναι επιφυλακτικοί λόγω της γενικότερης στάσης της κοινωνίας απέναντι στις γυναίκες: Η Νότια Κορέα έχει το χειρότερο μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ενώ δύσκολα θα βρει κάποιος γυναίκες σε νευραλγικές θέσεις. «[Οι γυναίκες] εξακολουθούν να θεωρούνται ως οι κύριοι φροντιστές του σπιτιού και των παιδιών», καταλήγει η Bergsten.
Με πληροφορίες από CNN
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
