icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Με φλεγόμενη φυλακή παρομοιάζει τον χώρο δουλειάς της μία εργαζόμενη στους κλιβάνους της Καμπότζης, όπου «ψήνονται» τούβλα που χρησιμοποιούνται στον τομέα της οικοδομής που ακμάζει στην Πνομ Πενχ

Η φράση «κάνει υπερβολική ζέστη για δουλειά» αποκτά κυριολεκτικό νόημα όταν αναφέρεται στους φλεγόμενους φούρνους τούβλων στην Καμπότζη.

Εκεί, οι άνθρωποι μοχθούν ίσως στις πιο καυτές συνθήκες εργασίας στον κόσμο, οι οποίες εν μέρει δημιουργούνται από τα τα απορρίμματα της fast fashion, που -όπως αποδεικνύεται- δεν έχει επιπτώσεις μόνο στη βιομηχανία της μόδας, το περιβάλλον, την οικονομία, τις φυλετικές διακρίσεις, αλλά καταστρέφει και την υγεία των ανθρώπων.

Το BBC βρέθηκε σε έναν από τους κλιβάνους της Καμπότζης, εκεί όπου καθημερινά «ψήνονται» τούβλα που βρίσκονται σε μεγάλη ζήτηση, δεδομένου ότι η πρωτεύουσα Πνομ Πενχ βρίσκεται σε οικοδομικό «οργασμό», αλλά όχι για να στεγαστούν οι σκληρά εργαζόμενοι πολίτες της.

Οι εργάτες που μίλησαν στο βρετανικό μέσο, είπαν ότι ιδρώνουν τόσο πολύ μέσα στην ημέρα, που αισθάνονται σαν να βρίσκονται σε ένα ζεστό μπάνιο.

Οι λιποθυμίες είναι επίσης συχνές, πιθανώς επειδή αφυδατώνονται.

Τι προκαλεί η ακραία ζέστη στο σώμα

Σε μία πρώτη προσπάθεια να μελετηθεί το κατά πόσο η συνεχής έκθεση σε ακραία ζέστη επηρεάζει την υγεία των εργαζομένων, ερευνητές κατέγραψαν με ειδικούς αισθητήρες τη θερμοκρασία σώματος 30 εργαζομένων σε αυτούς τους κλιβάνους επί μία εβδομάδα.

Όλοι τους είχαν θερμικό στρες, ή θερμοκρασία σώματος άνω των 38C. Αυτό μπορεί να προκαλέσει κόπωση, ζάλη, ναυτία και πονοκεφάλους.

Οι εργάτες στα καμίνια της Καμπότζης πληρώνονται 2,45 δολάρια, για να στοιβάζουν 500 τούβλα την ημέρα / Πηγή: BBC/Thomas Cristofoletti

Μια υγιής θερμοκρασία σώματος κυμαίνεται συνήθως από 36,1 έως 37,2C. Θερμοκρασία σώματος άνω των 38C είναι σύμπτωμα πυρετού.

Ορισμένοι εργαζόμενοι είχαν θερμοκρασία σώματος 40C, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε θερμοπληξία, με αποτέλεσμα σπασμούς, ενδεχόμενη απώλεια συνείδησης, ακόμη και θάνατο, εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

Ένας εργαζόμενος είπε στους ερευνητές ότι υπέστη καρδιακή ανεπάρκεια λόγω της ζέστης.

Όμως τελικά επέστρεψε στη δουλειά, γιατί αυτός ήταν ο μόνος τρόπος που γνώριζε, για να βγάλει τα προς το ζην.

Η ατμόσφαιρα στους φούρνους τούβλων είναι αποπνικτική

Αυτό γίνεται χειρότερο από την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη και τον καιρό της Καμπότζης, όπου τον περασμένο Μάιο σημειώθηκε νέο υψηλό ρεκόρ με 41,6 βαθμούς Κελσίου, κατά τη διάρκεια του θερμότερου έτους που έχει καταγραφεί ποτέ.

Καθώς οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ανεβαίνουν στα ύψη, ακόμη και μια μικρή αύξηση θα μπορούσε να σημαίνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου για τους δεκάδες χιλιάδες εργάτες σε κλιβάνους τούβλων σε όλη την Ασία.

«Ένα από τα πιο συχνά αφηγήματα που ακούω ξανά και ξανά είναι, ότι είμαστε όλοι μαζί σε αυτό [την κλιματική αλλαγή]. Αλλά αυτό δεν είναι απολύτως αληθές. Κάποιοι από εμάς είναι πολύ περισσότερο μπλεγμένοι από άλλους», λέει χαρακτηριστικά ο Laurie Parsons του Πανεπιστημίου Royal Holloway, που συνέταξε τη μελέτη.

Τοξικά ρούχα

Η ατμόσφαιρα στους φούρνους τούβλων είναι αποπνικτική.

Μία εργάτρια είναι καλυμμένη από την κορυφή ως τα νύχια με ρούχα που κρέμονται από το μικροσκοπικό της σώμα. Είναι η μόνη της ασπίδα ενάντια στην καυτή ζέστη και τη σκόνη. Αν τα τούβλα είναι πολύ ζεστά, το δέρμα της βγάζει φουσκάλες.

Οι ίδιοι οι κλίβανοι περικλείονται από τοίχους από τούβλα και είναι σφραγισμένοι.

Οι εργάτες μένουν έξω και τροφοδοτούν τους φούρνους με ξύλα μέσω μιας καταπακτής, για να κρατήσουν τη φωτιά αρκετά ζεστή, συνήθως γύρω στους 1500C, ώστε να δέσουν τα τούβλα.

Μόλις συμβεί αυτό, σταματούν να τροφοδοτούν τη φωτιά και όταν η ζέστη γίνεται λιγότερο αφόρητη, μπαίνουν στον θάλαμο.

Τα ανεπιθύμητα απορρίμματα της fast fashion της χώρας κρύβουν ένα θανάσιμο μυστικό

Δεν υπάρχουν στοιχεία για τη μέση θερμοκρασία στο εσωτερικό των κλιβάνων, καθώς είναι δύσκολο για τους ερευνητές να έχουν πρόσβαση εκεί. Είναι επίσης δύσκολο να γνωρίζουμε πόσοι εργάτες αρρωσταίνουν ή χειροτερεύουν εξαιτίας της ζέστης.

Οι τραυματισμοί από πτώση τούβλων δεν είναι ασυνήθιστοι, επίσης, ενώ οι εργάτες συχνά καίγονται από τα τούβλα παρά το γεγονός ότι φορούν γάντια.

Έξω από τον κλίβανο άλλος εργάτης σπρώχνει στην καταπακτή του φούρνου ένα μείγμα από ύφασμα, πλαστικό και καουτσούκ.

Μαύρος καπνός διαρρέει από τις ρωγμές. Τριγύρω βρίσκονται διάσπαρτες σακούλες γεμάτες με κομμάτια ρούχων.

Είναι η καύσιμη ύλη που χρησιμοποιείται στις φωτιές των κλιβάνων και προέρχεται από τη βιομηχανία fast fashion της Καμπότζης, αξίας 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αλλά αυτό που αρχικά μπορεί να φαίνεται ως λύση για τα ανεπιθύμητα απορρίμματα των 1.300 εργοστασίων fast fashion της χώρας, στην πραγματικότητα κρύβει το δικό του θανάσιμο μυστικό.

Πηγή: BBC/Thomas Cristofoletti

Σύμφωνα με μια έκθεση του 2018 – Blood Bricks – από Βρετανούς ακαδημαϊκούς του Royal Holloway, τα απορρίμματα αυτά έχουν ίχνη χλωρίνης, φορμαλδεΰδης και αμμωνίας, καθώς και βαρέων μετάλλων, PVC και ρητινών, που χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες βαφής και εκτύπωσης.

Η έκθεση διαπίστωσε επίσης ότι οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια τούβλων ανέφεραν τακτικές ημικρανίες, ρινορραγίες και άλλες ασθένειες.

Μία στοίβα ρούχων με ετικέτες Disney δεν μπορεί να μείνει απαρατήρητη. Τα περισσότερα είναι φανελένιες πιτζάμες με εικόνες της Άννας και της Έλσας από το Frozen. Είναι φτιαγμένες για να φορεθούν από παιδιά που ζουν σε ψυχρότερα κλίματα. Λίγο παραπέρα εντοπίστηκαν ετικέτες από τα παπούτσια Clarks και την H&M μεταξύ άλλων.

Εκπρόσωπος της Disney δήλωσε στο BBC ότι η εταιρεία διερευνά τον ισχυρισμό και ότι «δεν ανέχεται τις συνθήκες που καταγγέλλονται». Η Clarks κάλεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος της Καμπότζης να ερευνήσει και κάλεσε επίσης άλλες εταιρείες, να ενώσουν τις δυνάμεις τους «για να συνεργαστούν με τις αρμόδιες αρχές της Καμπότζης για την εξάλειψη αυτού του προβλήματος».

Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει και τις ανισότητες στην εργασία

Η H&M αναγνώρισε ότι η ιχνηλασιμότητα εξακολουθεί να αποτελεί ζήτημα στην Καμπότζη, αλλά δήλωσε ότι έχει τις δικές της κατευθυντήριες γραμμές διαχείρισης αποβλήτων για να διασφαλίσει, ότι τα απόβλητα υφασμάτων δεν χρησιμοποιούνται ως πηγή καυσίμων από τα εργοστάσια ή ότι δεν αποστέλλονται σε χωματερές.

Οι κλίβανοι τούβλων της Καμπότζης κατηγορούνται εδώ και καιρό για ανασφαλείς και άδικες συνθήκες εργασίας και απασχολούν μερικούς από τους φτωχότερους ανθρώπους στον κόσμο. Τώρα, η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει αυτές τις ανισότητες, λένε οι ειδικοί.

«Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να εξετάσουμε πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τους ανθρώπους μέσα από το πρίσμα της εργασίας και της ανισότητας, και να αναγνωρίσουμε ότι η εργασιακή εκμετάλλευση είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Parsons.

Μια καυτή παγίδα

Όσο τοξική ή δύσκολη κι αν είναι η δουλειά, οι εργαζόμενοι δεν μπορούν ποτέ να φύγουν. Θύματα της κλιματικής αλλαγής, είναι παγιδευμένοι σε έναν κλοιό καύσωνα.

Η πλειονότητα όσων εργάζονται στους φούρνους τούβλων της Καμπότζης ήταν αγρότες. Αλλά οι σπάνιες βροχοπτώσεις τα τελευταία χρόνια έχουν καταστήσει δύσκολη τη διαχείριση μιας μόνο σοδειάς.

Περισσότεροι από δύο εκατομμύρια από τα 10 εκατομμύρια ενήλικες της Καμπότζης έχουν εκκρεμή μικροδάνεια, σύμφωνα με την Ένωση Μικροχρηματοδοτήσεων της χώρας. Κατά μέσο όρο, ο καθένας τους χρωστάει 3.320 δολάρια.

Αυτή η οικονομική ανασφάλεια έχει οδηγήσει το ευάλωτο εργατικό δυναμικό στους φούρνους τούβλων. Οι ιδιοκτήτες προσφέρονται να αποπληρώσουν το δάνειο, αλλά, σε αντάλλαγμα, ο εργάτης δεσμεύεται με την διαρκή παρουσία του στο καμίνι. Όμως οι μισθοί είναι εξωφρενικά χαμηλοί και δεν φτάνουν για να αποπληρωθεί το χρέος. Ένα μέσο μεροκάματο είναι 2,45 δολάρια.

Συχνά ολόκληρες οικογένειες είναι δεμένες με το καμίνι. Το BBC είδε παιδιά να βοηθούν τους γονείς τους εκεί, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης της Καμπότζης να αποτρέψει την παιδική εργασία.

Οι κλίβανοι της Καμπότζης τροφοδότησαν την οικοδομική έκρηξη της Πνομ Πενχ. Έχει προσελκύσει ξένους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο έχει επενδύσει ένα δισεκατομμύριο λίρες, σύμφωνα με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Royal Holloway.

Αλλά καθώς στην Πνομ Πενχ χτίζονται «πύργοι» με κλιματιζόμενα διαμερίσματα, όσοι δουλεύουν για την παραγωγή της πρώτης ύλης για την οικοδομή, αφήνονται να «ψήνονται» στα καμίνια.

Με πληροφορίες από BBC