Γιατί οι νέοι κάνουν μαζικά στροφή προς τα δεξιά: Η αποτυχία της ΕΕ και τα διορθωτικά βήματα
Πηγή: EPA/Mohammed Badra
Μεγέθυνση κειμένου
Η Ευρώπη θα πρέπει να εκλάβει τη στροφή των νέων στα δεξιά ως ένα μήνυμα πως τα κυρίαρχα κόμματα δεν παρέχουν καλές απαντήσεις και λύσεις στα προβλήματά τους
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γέρνει όλο και περισσότερο προς τα δεξιά και, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα των τελευταίων Ευρωεκλογών, το ίδιο φαίνεται πως κάνουν και οι νέες γενιές των Ευρωπαίων ψηφοφόρων. Τόσο το ακροδεξιό κόμμα Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID) όσο και οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) πρόκειται να ασκήσουν μεγαλύτερη επιρροή τα επόμενα πέντε χρόνια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς πρόσθεσαν εννέα και επτά έδρες αντίστοιχα, μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές στις αρχές Ιουνίου.
Τα στοιχεία της Μη Κερδοσκοπικής Οργάνωσης (ΜΚΟ) ThinkYouth δείχνουν ότι οι νέοι έπαιξαν μεγάλο ρόλο σε αυτό. Το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), για παράδειγμα, εξασφάλισε μεγάλο μερίδιο των ψήφων των νέων.
Ταυτόχρονα, περίπου το ένα τρίτο των νέων ψήφισε το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN) στη Γαλλία, ενώ και το υπερσυντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) στην Πολωνία εξασφάλισε το 16% της συγκεκριμένης δημογραφικής ομάδας.
Για μία «συντηρητική, πατριωτική και ασφαλή» Γαλλία
Η απαλλαγή από τους τεχνοκράτες, η επιστροφή σε μια «Ευρώπη των εθνών», η πάταξη της μετανάστευσης και η αποδυνάμωση των «αναποτελεσματικών και διεφθαρμένων» παραδοσιακών κομμάτων είναι μερικά από τα επιχειρήματα που προβάλλουν οι νέοι που επέλεξαν να δώσουν την ψήφο τους σε ακροδεξιά ή υπερεθνικιστικά κόμματα.
Είμαι ένας πατριώτης που δεν αντέχει άλλο να βλέπει τη χώρα του να βυθίζεται χωρίς η κυβέρνηση να παρεμβαίνει
Ο Enzo Alias, επικεφαλής του Patriots Network και υποστηρικτής του Εθνικού Συναγερμού (RN), ελπίζει ότι το κόμμα της Μαρίν Λε Πεν (Marine Le Pen) θα αναδειχθεί «πρώτη πολιτική δύναμη στη Γαλλία» στον β’ γύρο των βουλευτικών εκλογών την ερχόμενη Κυριακή (07/07).
Για τον Alias, τα αποτελέσματα του RN στις Ευρωεκλογές επιβεβαιώνουν ότι το κόμμα κατάφερε να κατακτήσει το τμήμα που προσδοκά μια «συντηρητική, πατριωτική και προσανατολισμένη στην ασφάλεια» Γαλλία.
Υποστηρίζει, μάλιστα, πως το RN θα πρέπει να εργαστεί για την «πλήρη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EE), θέτοντας τους τεχνοκράτες εκτός εργασίας για να επιστρέψει σε μια Ευρώπη που σέβεται την κυριαρχία κάθε έθνους».
«Είμαι ένας πατριώτης που δεν αντέχει άλλο να βλέπει τη χώρα του να βυθίζεται χωρίς η κυβέρνηση να παρεμβαίνει», προσθέτει.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έξω από την καθημερινή ζωή των Δανών
Η Signe Vedersø Keldorff, πρόεδρος της νεολαίας του εθνικιστικού Λαϊκού Κόμματος της Δανίας, πιστεύει επίσης ότι η ΕΕ πρέπει να «μείνει έξω από την καθημερινή ζωή των Δανών».
Το κόμμα της, του οποίου ηγείται ο Morten Messerschmidt, έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στη Δανία το 2015 και στη συνέχεια έχασε τη δημοτικότητά του, αλλά η Vedersø ελπίζει ότι τα ευνοϊκά αποτελέσματα που έλαβαν το ID και το ECR στις τελευταίες Ευρωεκλογές θα μπορέσουν να αντιστρέψουν την τάση.
«Πολλοί άνθρωποι μας βλέπουν ως ένα εξτρεμιστικό κόμμα», αναφέρει, «αλλά νομίζω ότι παρεξηγούμαστε επειδή θέλουμε μόνο μια ασφαλή πολιτική για τη Δανία».
Η καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ισπανία
Το ισπανικό νεοεισερχόμενο κίνημα Η Γιορτή Τελείωσε (“Se acabó la fiesta”), μία νέα ακροδεξιά παράταξη που στρέφεται κατά του συστήματος, κατάφερε να εξασφαλίσει δύο έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την «καταπολέμηση της πολιτικής διαφθοράς» ως τη μόνη πραγματική εκλογική του πρόταση.
H νέοι έχουν κουραστεί από τις κενές υποσχέσεις
Ο ηγέτης του, Alvise Pérez, παρουσιάζεται ως ο «ταραξίας» που έχει δεσμευθεί να ποντάρει ολόκληρο τον μισθό του ως ευρωβουλευτής, αν δεν μπορέσει να «τα βάλει» με τους πολιτικούς που «ζουν από την ατιμωρησία της κλοπής».
Μέσω του καναλιού του στο Telegram, έχει καταφέρει να συνδεθεί με ένα νέο, ευρωσκεπτικιστικό εκλογικό σώμα. H παρουσία του, μάλιστα, στα κοινωνικά δίκτυα έχει δημιουργήσει μια άμεση σύνδεση με τη νέα γενιά, η οποία έχει κουραστεί από τις κενές υποσχέσεις και θέλει να δει συγκεκριμένες δράσεις.
Σε ρηξη με την πολιτική ορθότητα
Οι νέοι έλκονται από «χαρισματικούς ηγέτες» και την ικανότητά τους να χρησιμοποιούν άμεσα και στοχευμένα τα κοινωνικά δίκτυα, όπου επιδεικνύουν «θάρρος, ερχόμενοι σε ρήξη με την πολιτική ορθότητα», λέει η Rita Matias, πρόεδρος της νεολαίας της πορτογαλικής ακροδεξιάς Αρκετα! (“Chega!”).
Το κόμμα αυτό ανέβηκε στην τρίτη θέση στις τελευταίες πορτογαλικές εκλογές του Μαρτίου 2024, ανεβάζοντας τον αριθμό των βουλευτών του από 12 σε 50 και εξασφαλίζοντας το ένα τέταρτο των ψήφων των νέων 18 έως 34 ετών.
Σε αυτές τις Ευρωεκλογές, το Αρκετά! κέρδισε δύο έδρες, αφού «οι Πορτογάλοι δεν αισθάνονται καθόλου να εκπροσωπούνται από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα».
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί πως μόνο το 34,5% του πορτογαλικού εκλογικού σώματος πήγε στις κάλπες να ψηφίσει, άλλο ένα σημάδι ότι οι ψηφοφόροι έχουν απογοητευθεί από τα κόμματα εξουσίας.
Καλύτερη εκπροσώπηση των νέων στα θεσμικά όργανα
Για τη María Rodríguez Alcázar, πρόεδρο της Μη Κερδοσκοπικής Οργάνωσης European Youth Forum, η δημοτικότητα των κομμάτων της ακροδεξιάς αυξάνεται λόγω «της αντίληψης ότι τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα αποτυγχάνουν και δεν κάνουν αρκετά για να βελτιώσουν τη ζωή μας».
Τα ακροδεξιά κόμματα δεν προσφέρουν λύσεις, αλλά θέτουν τα προβλήματα στο τραπέζι
Εκμεταλλεύονται επίσης την πεποίθηση ότι η ΕΕ είναι μια απόμακρη οντότητα που δεν ενδιαφέρεται για τις καθημερινές ανησυχίες των πολιτών.
«Τα ακροδεξιά κόμματα δεν προσφέρουν λύσεις, αλλά θέτουν τα προβλήματα στο τραπέζι», λέει. «Σε αυτό το παιχνίδι, τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα πρέπει να εξηγήσουν στους νέους πώς λειτουργούν οι θεσμοί, να τους προσελκύσουν στη δημοκρατία».
Για το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι η καλύτερη εκπροσώπηση των νέων στα πολιτικά όργανα.
Δυσθυμία και υψηλά επίπεδα άγχους στους νέους της Ευρώπης
«Οι σημερινοί νέοι είναι πιο δυστυχισμένοι από τις παλαιότερες γενιές», κυρίως λόγω της αντίληψης ότι «τα κυρίαρχα κόμματα απέτυχαν να προσφέρουν σε κοινωνικά ζητήματα», λέει ο Andrea Gerosa, ιδρυτής της δεξαμενής σκέψης Think Young. Αυτό εξηγεί, σε κάποιο βαθμό, γιατί «είναι πρόθυμοι να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις».
«Σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, περισσότεροι από επτά στους δέκα ανησυχούν για το κόστος ζωής, ενώ το 82% ανησυχεί για την απειλή της φτώχειας και της ανισότητας», αναφέρει επίσης.
Ο Gerosa πιστεύει ότι οι νέοι της Ευρώπης αισθάνονται αδικημένοι στον απόηχο της πανδημίας του COVID-19. Βλέπει επίσης μια συσχέτιση μεταξύ των υψηλών επιπέδων ανησυχίας και της ιδεολογικής μετατόπισης προς τα δεξιά.
«Στη Γαλλία, για παράδειγμα, όπου έχει παρατηρηθεί μια σημαντική τάση προς τα δεξιά, το 32% των νέων δηλώνουν ανήσυχοι, με την αγοραστική δύναμη και την υγεία να είναι μεταξύ των θεμάτων που τους απασχολούν περισσότερο». Αυτό τους κάνει «να έλκονται από λαϊκιστικά μηνύματα για αλλαγή και υποσχέσεις για την ανατροπή του status quo», υποστηρίζει.
Στοχευμένες εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
«Ο συνδυασμός σκληρών μηνυμάτων με στοχευμένες στρατηγικές εκστρατείας μπορεί να δημιουργήσει μια ισχυρή βάση υποστηρικτών, ανεξάρτητα από τις ανακολουθίες των γεγονότων», εξηγεί ο Gerosa.
Στις διαδικτυακές εκστρατείες έπαιξαν με εύκολα κατανοητά μηνύματα
Η εκστρατεία, για παράδειγμα, του Perez κατά της μετανάστευσης και της διαφθοράς στο Instagram και το Telegram, όπου «τα μηνύματα ξεπέρασαν την αληθινή πληροφόρηση», είχαν μεγάλη απήχηση.
Ωστόσο, το ακροδεξιό κόμμα που κατάφερε καλύτερα να στοχεύσει στρατηγικά τους νέους, σύμφωνα με τον Gerosa, είναι η Εναλλακτική για τη Γερμανία.
Με την ονομασία «κόμμα του TikTok», χτύπησε «μια χορδή στους νέους ψηφοφόρους με εύκολα κατανοητά και συναισθηματικά μηνύματα» και πλέον «προσεγγίζει τόσους νέους Γερμανούς στο TikTok όσο όλα τα άλλα κόμματα μαζί», λέει ο Gerosa.
Ο ψηφιακός αλφαβητισμός των νέων
Η Think Young πιστεύει ότι ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την αντιμετώπιση των εξτρεμιστικών και λαϊκιστικών μηνυμάτων είναι η νάπτυξη προγραμμάτων για την ενθάρρυνση και την προώθηση της κριτικής σκέψης και του ψηφιακού αλφαβητισμού των νέων.
Για την ΜΚΟ, η Ευρώπη θα πρέπει να εκλάβει τη στροφή των νέων στα δεξιά ως ένα μήνυμα πως «τα κυρίαρχα κόμματα δεν παρέχουν αρκετά καλές απαντήσεις και λύσεις στα προβλήματά τους».
«Εάν τα κύρια ζητήματα που απασχολούν τους νέους μπορέσουν να σταθεροποιηθούν, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι οι εξτρεμιστικοί λόγοι θα αποτελέσουν το νέο status quo», καταλήγει ο Gerosa.
Με πληροφορίες από Euronews
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι