Μεγέθυνση κειμένου
Κολαστήρια οι ισραηλινές φυλακές για τους Παλαιστίνιους κρατουμένους, που κακοποιούνται άγρια και συστηματικά, σε ένα «στρατόπεδα βασανιστηρίων», σύμφωνα με μαρτυρίες όσων κατάφεραν να ξεφύγουν από εκεί
Με βασανιστήρια ισοδυναμούν οι συνθήκες μέσα στις ισραηλινές φυλακές για τους Παλαιστίνιους κρατουμένους, σύμφωνα με την κορυφαία οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ισραήλ.
Η έκθεση της B’tselem με τίτλο «Καλώς ήρθατε στην κόλαση, το ισραηλινό σωφρονιστικό σύστημα ως δίκτυο στρατοπέδων βασανιστηρίων», περιέχει μαρτυρίες 55 πρόσφατα αποφυλακισθέντων Παλαιστινίων κρατουμένων, οι οποίοι περιγράφουν μια δραματική επιδείνωση των συνθηκών μέσα στις φυλακές από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα πριν από 10 μήνες.
Πρόκειται για την τελευταία από μια σειρά εκθέσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας έκθεσης του ΟΗΕ την περασμένη εβδομάδα, οι οποίες περιέχουν συγκλονιστικές καταγγελίες για κακομεταχείριση που στρέφεται εναντίον Παλαιστίνιων κρατουμένων.
Η B’tselem λέει ότι οι μαρτυρίες που έχουν συγκεντρώσει οι ερευνητές της είναι αξιοσημείωτα συνεπείς. «Όλοι τους ξανά και ξανά, μας είπαν το ίδιο πράγμα», λέει η Yuli Novak, εκτελεστική διευθύντρια της B’tselem.
«Συνεχής κακοποίηση, καθημερινή βία, σωματική και ψυχική βία, εξευτελισμός, στέρηση ύπνου, οι άνθρωποι λιμοκτονούν». Το συμπέρασμα της Novak είναι αυστηρό. «Το ισραηλινό σύστημα φυλακών στο σύνολό του, όσον αφορά τους Παλαιστίνιους, μετατράπηκε σε ένα δίκτυο στρατοπέδων βασανιστηρίων».
Υπερπλήρη, βρώμικα κελιά
Μετά τις φονικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, κατά τις οποίες σκοτώθηκαν περίπου 1.200 Ισραηλινοί και ξένοι υπήκοοι, ο αριθμός των Παλαιστινίων κρατουμένων έχει διπλασιαστεί σε περίπου 10.000.
Οι φυλακές του Ισραήλ – άλλες διοικούνται από τον στρατό, άλλες από την υπηρεσία φυλακών της χώρας – έχουν γίνει υπερπλήρεις. Οι φυλακές έχουν γεμίσει, με δώδεκα ή περισσότερους κρατούμενους να μοιράζονται μερικές φορές κελιά που έχουν σχεδιαστεί για να φιλοξενούν όχι περισσότερους από έξι.
Η έκθεση της B’tselem περιγράφει υπερπλήρη, βρώμικα κελιά, όπου ορισμένοι κρατούμενοι αναγκάζονται να κοιμούνται στο πάτωμα, μερικές φορές χωρίς στρώματα ή κουβέρτες.
Ορισμένοι κρατούμενοι συνελήφθησαν αμέσως μετά τις επιθέσεις της Χαμάς. Άλλοι συνελήφθησαν στη Γάζα όταν ξεκίνησε η εισβολή του Ισραήλ ή συνελήφθησαν στο Ισραήλ ή στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Πολλοί αφέθηκαν αργότερα ελεύθεροι χωρίς να τους απαγγελθούν κατηγορίες.
Ο Firas Hassan βρισκόταν ήδη στη φυλακή τον Οκτώβριο, υπό διοικητική κράτηση, ένα μέτρο με το οποίο οι ύποπτοι – αν και έχει εφαρμοστεί κατά κύριο λόγο σε Παλαιστίνιους – μπορούν να κρατούνται, σχεδόν επ’ αόριστον, χωρίς να τους απαγγέλλονται κατηγορίες.
Το Ισραήλ λέει ότι η χρήση της πολιτικής αυτής είναι αναγκαία και σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο.
Ο Hassan λέει ότι είδε με τα ίδια του τα μάτια πώς επιδεινώθηκαν γρήγορα οι συνθήκες μετά τις 7 Οκτωβρίου. «Η ζωή άλλαξε εντελώς», είπε. «Αποκαλώ αυτό που συνέβη τσουνάμι».
Ο Hassan μπαινοβγαίνει στη φυλακή από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, κατηγορούμενος δύο φορές για συμμετοχή στην Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, μια ένοπλη ομάδα που έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από το Ισραήλ και μεγάλο μέρος της Δύσης. Ο ίδιος δεν κρύβει την προηγούμενη συμμετοχή του, λέγοντας ότι ήταν «ενεργός».
Εξοικειωμένος με την αυστηρότητα της ζωής στη φυλακή, είπε ότι τίποτα δεν τον προετοίμασε για αυτό που συνέβη όταν οι αστυνομικοί μπήκαν στο κελί του δύο ημέρες μετά τις 7 Οκτωβρίου.
«Μας ξυλοκόπησαν άγρια 20 αστυνομικοί, μασκοφόροι που χρησιμοποιούσαν γκλομπ και ξύλα, σκυλιά και πυροβόλα όπλα», είπε. «Μας έδεσαν από πίσω, μας έκλεισαν τα μάτια και μας χτύπησαν σκληρά. Το αίμα έτρεχε από το πρόσωπό μου. Συνέχισαν να μας χτυπούν για 50 λεπτά. Τους είδα κάτω από τα δεμένα μάτια. Μας βιντεοσκοπούσαν ενώ μας χτυπούσαν».
Ο Hassan αφέθηκε τελικά ελεύθερος, χωρίς να του απαγγελθούν κατηγορίες, τον Απρίλιο, οπότε και δήλωσε ότι είχε χάσει 20 κιλά. Ένα βίντεο που τραβήχτηκε την ημέρα της απελευθέρωσής του δείχνει μια λιπόσαρκη φιγούρα.
«Πέρασα 13 χρόνια στη φυλακή στο παρελθόν», δήλωσε στους ερευνητές του B’tselem αργότερα τον ίδιο μήνα, «και ποτέ δεν έζησα κάτι τέτοιο».
Αλλά δεν είναι μόνο οι Παλαιστίνιοι από τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη που μιλούν για την κακοποίηση στις ισραηλινές φυλακές. Ισραηλινοί πολίτες, όπως ο Sari Khourieh, ένας Ισραηλινός Άραβας δικηγόρος από τη Χάιφα, λένε ότι έχει συμβεί και σε αυτούς.
Ο Khourieh κρατήθηκε στη φυλακή Megiddo στο βόρειο Ισραήλ για 10 ημέρες τον περασμένο Νοέμβριο. Η αστυνομία δήλωσε ότι δύο από τις αναρτήσεις του στο Facebook είχαν εξυμνήσει τις ενέργειες της Χαμάς – κατηγορία που απορρίφθηκε γρήγορα.
Αλλά η σύντομη εμπειρία της φυλακής – η πρώτη του – παραλίγο να τον λυγίσει. «Απλώς έχασαν το μυαλό τους», λέει για τις σκηνές που είδε στο Megiddo. «Δεν υπήρχε νόμος. Δεν υπήρχε τάξη μέσα».
Ο Khourieh λέει ότι γλίτωσε από τα χειρότερα της κακοποίησης. Αλλά λέει ότι έμεινε άναυδος από τη μεταχείριση των συγκρατουμένων του. «Τους χτυπούσαν άσχημα χωρίς λόγο», είπε. «Φώναζαν, τα παιδιά, δεν κάναμε τίποτα. Δεν χρειάζεται να μας χτυπάτε».
Μιλώντας με άλλους κρατούμενους, έμαθε γρήγορα ότι αυτό που έβλεπε δεν ήταν φυσιολογικό. «Δεν ήταν η καλύτερη μεταχείριση πριν από τις 7 Οκτωβρίου, μου είπαν, αλλά μετά όλα ήταν διαφορετικά».
Κατά τη διάρκεια ενός σύντομου διαλείμματος σε μια περιοχή κελιών απομόνωσης, γνωστή από τους κρατούμενους ως Tora Bora (αναφορά στο δίκτυο σπηλαίων της Αλ Κάιντα στο Αφγανιστάν), ο Khourieh λέει ότι άκουσε έναν κακοποιημένο κρατούμενο να εκλιπαρεί για ιατρική βοήθεια σε ένα διπλανό κελί. Σύμφωνα με τον Khourieh, οι γιατροί προσπάθησαν να τον συνεφέρουν, αλλά πέθανε λίγο αργότερα.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ της περασμένης εβδομάδας, «ανακοινώσεις της IPS (Ισραηλινή Υπηρεσία Φυλακών) και οργανώσεων κρατουμένων δείχνουν ότι 17 Παλαιστίνιοι έχασαν τη ζωή τους υπό την επιτήρηση της IPS μεταξύ 7 Οκτωβρίου και 15 Μαΐου».
Ο στρατιωτικός συνήγορος του Ισραήλ, εν τω μεταξύ, δήλωσε στις 26 Μαΐου ότι διερευνά τους θανάτους 35 συλληφθέντων στη Γάζα υπό στρατιωτική κράτηση.
Αρκετούς μήνες μετά την απελευθέρωση του Khourieh -και πάλι χωρίς κατηγορία- ο δικηγόρος εξακολουθεί να πασχίζει να κατανοήσει αυτό που είδε στο Megiddo. «Είμαι Ισραηλινός… Είμαι δικηγόρος», είπε. «Έχω δει τον κόσμο έξω από τη φυλακή. Τώρα είμαι μέσα. Βλέπω έναν άλλο κόσμο». Η πίστη του στην ιθαγένεια και το κράτος δικαίου, λέει, έχει καταρρεύσει. «Όλα κατέρρευσαν μετά από αυτή την εμπειρία».
Το BBC έθεσε τους ισχυρισμούς για την εκτεταμένη κακομεταχείριση των Παλαιστινίων κρατουμένων στις εμπλεκόμενες Αρχές. Ο στρατός δήλωσε ότι «απορρίπτει ευθέως τους ισχυρισμούς για συστηματική κακοποίηση των κρατουμένων».
«Συγκεκριμένες καταγγελίες σχετικά με κακή συμπεριφορά ή μη ικανοποιητικές συνθήκες κράτησης», είπε ο στρατός, «διαβιβάζονται στα αρμόδια όργανα του IDF και αντιμετωπίζονται αναλόγως». Η υπηρεσία φυλακών δήλωσε ότι «δεν είχε γνώση των ισχυρισμών που περιγράφονται και, απ’ όσο γνωρίζουμε, δεν έχουν συμβεί τέτοια γεγονότα».
Από τις 7 Οκτωβρίου, το Ισραήλ αρνείται να επιτρέψει στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού την πρόσβαση στους Παλαιστίνιους κρατούμενους, όπως απαιτεί το διεθνές δίκαιο. Δεν έχει δοθεί καμία εξήγηση για την άρνηση αυτή, αλλά η κυβέρνηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει εκφράσει συχνά την απογοήτευσή της για την αποτυχία της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού να αποκτήσει πρόσβαση σε Ισραηλινούς και άλλους ομήρους που κρατούνται στη Γάζα.
Η Ένωση για τα Πολιτικά Δικαιώματα στο Ισραήλ (ACRI) έχει κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι αψηφά συνειδητά το διεθνές δίκαιο.
Την περασμένη εβδομάδα, η μεταχείριση των Παλαιστινίων κρατουμένων πυροδότησε μια οργισμένη δημόσια διαμάχη, καθώς ακροδεξιοί διαδηλωτές -μεταξύ των οποίων και μέλη του ισραηλινού κοινοβουλίου- προσπάθησαν βίαια να εμποδίσουν τη σύλληψη στρατιωτών που κατηγορούνταν για σεξουαλική κακοποίηση κρατουμένου από τη Γάζα στη στρατιωτική βάση Sde Teiman.
Ορισμένοι από τους διαμαρτυρόμενους ήταν οπαδοί του σκληροπυρηνικού υπουργού ασφαλείας του Ισραήλ, Itamar Ben Gvir, ο οποίος είναι ο γενικός υπεύθυνος της υπηρεσίας φυλακών.
Ο Ben Gvir έχει συχνά καυχηθεί ότι υπό την εποπτεία του, οι συνθήκες για τους Παλαιστίνιους κρατούμενους έχουν επιδεινωθεί απότομα. «Είμαι περήφανος που επί των ημερών μου αλλάξαμε όλες τις συνθήκες», δήλωσε στα μέλη του ισραηλινού κοινοβουλίου, της Κνεσέτ, κατά τη διάρκεια μιας θορυβώδους συνεδρίασης τον Ιούλιο.
Για την B’Tselem, ο Ben Gvir φέρει βαρύτατη ευθύνη για τις καταχρήσεις που αναφέρονται τώρα. «Αυτά τα συστήματα τέθηκαν στα χέρια του πιο δεξιού, πιο ρατσιστή υπουργού που είχε ποτέ το Ισραήλ», είπε η Yuli Novak.
Για την ίδια, η μεταχείριση των κρατουμένων από το Ισραήλ, στον απόηχο των τραυματικών γεγονότων της 7ης Οκτωβρίου, αποτελεί επικίνδυνη ένδειξη της ηθικής παρακμής του έθνους. «Το τραύμα και το άγχος περπατούν μαζί μας κάθε μέρα», λέει. «Αλλά το να αφήσουμε αυτό το πράγμα να μας μετατρέψει σε κάτι που δεν είναι ανθρώπινο, που δεν βλέπει τους ανθρώπους, νομίζω ότι είναι τραγικό».
Με πληροφορίες από BBC
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι