Το «The Secret of Me» της Grace Hughes-Hallett, που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης, είναι ένα περιπετειώδες και ενίοτε εξοργιστικό ιατρικό αποκαλυπτικό έργο, υφολογικά απλό, αλλά συναισθηματικά σίγουρο. Αν και παρουσιάζει μια σειρά από θέματα, ξετυλίγει τις δευτερεύουσες ιστορίες συνδέοντάς τες με έναν κεντρικό χαρακτήρα.

Στο επίκεντρο του The Secret of Me βρίσκεται ο Jim Ambrose, ο οποίος μεγάλωσε ως Kristi. Κοιτάζοντας στην κάμερα καθώς αρχίζει να αφηγείται την ιστορία του, λέει, για να είναι ξεκάθαρος, ότι δεν είναι τρανς. Είναι ίντερσεξ και βρισκόταν στο σκοτάδι σχετικά με αυτό το γεγονός μέχρι που στα 19 του ανακάλυψε την αλήθεια: Ότι γεννήθηκε με αρσενικά χρωμοσώματα και διφορούμενα γεννητικά όργανα, αλλά υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση ως βρέφος και μεγάλωσε ως κορίτσι.

Η Grace Hughes-Hallett, που σκηνοθετεί την πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία, δημιούργησε ένα διαφωτιστικό, καθηλωτικό ντοκιμαντέρ που χρησιμοποιεί την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του Jim για να αποκαλύψει μια πολύ μεγαλύτερη ιστορία σχετικά με τη θεραπεία των ίντερσεξ παιδιών. Το ντοκιμαντέρ είναι ιδιαίτερα επίκαιρο στην Αμερική του σήμερα, με την ίδια την ιδέα της ταυτότητας φύλου να δέχεται επιθέσεις από τη δεξιά.

Η Hughes-Hellett είναι παραγωγός της ταινίας Three Identical Strangers (2018) για τρίδυμα που χωρίστηκαν κατά τη γέννησή τους στο πλαίσιο ενός κοινωνικού πειράματος και ανακάλυψαν τη σχέση τους μόνο ως ενήλικες. Υπάρχουν απόηχοι αυτής της ταινίας στο The Secret of Me, τόσο στο αιχμηρό, ευθύβολο ύφος της όσο και στο θέμα του πώς τέτοια πειράματα μπορούν να έχουν καταστροφικές συνέπειες.

Όπως και τα πρόσωπα του Three Identical Strangers, ο Jim πάντα αισθανόταν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με την ταυτότητά του. Ήταν στο κολέγιο το 1995 όταν, σε ένα εγχειρίδιο, διάβασε για τον John Money, έναν ψυχολόγο και κάποτε σεβαστό, με τεράστια επιρροή ερευνητή στο Johns Hopkins. Είδε τον εαυτό του στην πιο διάσημη μελέτη περίπτωσης του Money, σχετικά με τη θεραπεία δίδυμων αγοριών. Ο ένας δίδυμος ήταν θύμα μιας αποτυχημένης περιτομής και ο Money είπε στους γονείς του να τον μεγαλώσουν ως κορίτσι. Αυτό το παιδί, ο David Reimer, μεγάλωσε, προβληματισμένος, ως Brenda μέχρι να μάθει τα γεγονότα, και πέθανε αυτοκτονώντας ως ενήλικας το 2004.

Η Hughes-Hallett συνδυάζει εύκολα αυτά τα δύο νήματα, διανθίζοντας την εμπειρία του Jim με συνεντεύξεις και αρχειακό υλικό σχετικά με τον Money. Ο Jim είναι μια εξαιρετική επιλογή για να καθοδηγήσει τους θεατές μέσα στην ταινία, κάποιος που φαίνεται πλέον να αισθάνεται άνετα στο σώμα του. Η συμπεριφορά του είναι ήρεμη, άμεση και ειλικρινής. Αφού διάβασε για την περίπτωση του Money, πήρε τα ιατρικά του αρχεία και έμαθε ότι είχε γεννηθεί με πέος κάτω από αυτό που θεωρείται φυσιολογικό μέγεθος και ότι οι γονείς του είχαν συμβουλευθεί να επιτρέψουν την επέμβαση και να μην του το πουν ποτέ. Αναφέρεται συχνά στην επέμβαση ως ακρωτηριασμό και βλέπει τη θεραπεία ως διπλό τραυματισμό: Η χειρουργική επέμβαση συνδυάζεται με την εξαπάτηση των γονέων του.

Διαβασε ακομα

Η ασπίδα των LGBTQ+ απέναντι στον Τραμπ που σαρώνει τη διαφορετικότητα

Σε αρχειακό υλικό, οι γονείς του εξηγούν ότι ακολουθούσαν την καλύτερη ιατρική συμβουλή που είχαν και αναγνωρίζουν την οργή του γι’ αυτούς. Σε μια συνέντευξη για την ταινία, ο Jim θυμάται τις σκέψεις του εκείνη την εποχή: «Μου κόψατε τα γεννητικά μου όργανα. Τι νομίζατε ότι θα συνέβαινε;» Χρειάστηκε μια διπλή μαστεκτομή και η αφαίρεση ενός κατασκευασμένου κόλπου, χειρουργικές επεμβάσεις που ενέκριναν οι γονείς του όταν ήταν έφηβος, για να αισθανθεί ο εαυτός του.

Η θεραπεία στην οποία συμφώνησαν οι γονείς του ήταν κατευθείαν από το εγχειρίδιο του Money. Επέμενε ότι το φύλο ήταν θέμα κοινωνικοποίησης και ότι η ανατροφή του David ως Brenda θα σήμαινε ότι θα αποδεχόταν τον εαυτό του ως Brenda. Η απόκρυψη της αλήθειας από τα παιδιά ήταν μέρος της συνταγογραφούμενης θεραπείας του, η οποία ακολουθήθηκε σε χιλιάδες περιπτώσεις σε όλο τον κόσμο, κυρίως επειδή έγραφε άρθρα που ισχυρίζονταν ψευδώς ότι η Brenda ήταν ένα απόλυτα ευτυχισμένο παιδί. Η ταινία περιλαμβάνει σύντομο αρχειακό υλικό από τον ενήλικα David, εξοργισμένο που τα ψέματα του Money γι’ αυτόν είχαν γίνει τόσο ευρέως αποδεκτά. «Ήμουν τρομοκρατημένος, αηδιασμένος και θυμωμένος όταν το έμαθα. Οι άνθρωποι πίστευαν ότι η περίπτωσή μου ήταν μια ιστορία επιτυχίας; Τίποτα δεν απείχε περισσότερο από την αλήθεια», δήλωσε.

Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει μερικές ομιλίες, όλες σχετικές και μονταρισμένες με προσοχή. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται ο Tiger Devore, ακτιβιστής και ψυχολόγος που είναι ίντερσεξ και κάποτε ήταν βοηθός του Money, και ο John Colapinto, δημοσιογράφος που πήρε συνέντευξη από τον David και αποκάλυψε τις απάτες του Money σε ένα άρθρο του Rolling Stone το 1997.

Διαβασε ακομα

Πώς είναι να γεννιέσαι intersex στην Ελλάδα

Η μουσική είναι ένα ασήμαντο σφάλμα, τρανταχτή καθ’ όλη τη διάρκεια, με ένα πιανάκι στην αρχή και νότες που προκαλούν αγωνία όταν ο Colapinto ψάχνει για κάποια παλιά αρχεία. Πιο σοβαρό ελάττωμα είναι το γεγονός ότι η ταινία πλαισιώνεται από την επιθυμία του Jim να έρθει αντιμέτωπος με τον Dr. Richard Carter, ο οποίος πραγματοποίησε την επέμβαση όταν ήταν βρέφος. Στο τέλος της ταινίας, συναντιούνται σε μια καφετέρια σε μια σκηνή πολύ προφανώς ενορχηστρωμένη για τις κάμερες. Ο Carter ζητάει συγγνώμη και ο Jim φαίνεται ικανοποιημένος που τουλάχιστον μίλησαν. Αυτό που θα έπρεπε να είναι κορυφαίο είναι μια αντικλιμάκωση. Ακόμα χειρότερα, παίζει σαν τέχνασμα, υπονομεύοντας την προφανή ειλικρίνεια του Jim.

Στα καλύτερά του, που είναι τις περισσότερες φορές, το The Secret of Me είναι αρκετά δυνατό για να μην χρειάζεται κάτι τόσο τεχνητό. Τα γεγονότα και οι συνέπειές τους είναι αρκετά ισχυρά.

Το The Secret of Me είναι μια ταινία δίκαιης οργής, ειπωμένη μέσα από έναν φακό που δημιουργεί οικεία λατρεία για τον Jim, ο οποίος – αν και οι εμπειρίες και ο ακτιβισμός του μπορεί να τον κάνουν να φαίνεται ηρωικός – είναι τελικά ένας μέσος άνθρωπος που απλώς αναζητά το ξεκαθάρισμα και την αυτοεπιβεβαίωση. Λίγα πράγματα στον κινηματογράφο προκαλούν μεγαλύτερη ενσυναίσθηση.

Με πληροφορίες από Hollywood reporter