icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ο Χίτσκοκ εξασφάλισε αρχικά ότι θα αιφνιδιάσει το κοινό με τη δολοφονία της πρωταγωνίστριας. Και στη συνέχεια έδωσε το σκηνοθετικό του ρεσιτάλ

Αν για κάτι έγινε γνωστός ο Άλφρεντ Χίτσκοκ ήταν το ταλέντο του στο να σπρώχνει τα όρια του κινηματογράφου, να πρωτοπορεί σε τεχνικές που σύντομα θα γίνονταν πρακτική της βιομηχανίας και να ανατρέπει τη συμβατικότητα για να σοκάρει αλλά και για να διασκεδάσει. Και βέβαια αν υπάρχει μια σκηνή που αποτυπώνει απόλυτα την ουσία του τι ήταν ο μετρ του σασπένς, αυτή βρίσκεται στο Ψυχώ.

Η σκηνή στο ντους δεν είναι απλώς μια από τις πιο διάσημες στην ιστορία του κινηματογράφου. Είναι, παράλληλα, μία από τις πιο εμβληματικές και επιδραστικές. Όλα όσα ήθελε ο Χίτσκοκ να είναι ο κινηματογράφος είναι παρόντα και καταγεγραμμένα σε λιγότερο από ένα λεπτό πλάνων που συνωμότησαν για να βοηθήσουν στην εισαγωγή ενός νέου τρόπου σκέψης μεταξύ των κορυφαίων δημιουργών της βιομηχανίας.

Η επιμονή του Χίτσκοκ να αρνούνται οι αίθουσες την είσοδο στους θεατές που δεν είχαν καθίσει την ώρα που ξεκινούσε η ταινία δεν ήταν απλώς ένα τέχνασμα- ήταν καθοριστικό για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του Ψυχώ. Το σκοπίμως παραπλανητικό μάρκετινγκ είχε υποσχεθεί ένα από τα χαρακτηριστικά θρίλερ υψηλής σύλληψης του σκηνοθέτη, και όλοι υπέθεσαν ότι η Τζάνετ Λι θα ήταν το επίκεντρο, επειδή ήταν το μεγαλύτερο αστέρι στο καστ.

Φυσικά, αυτό ακριβώς ήθελε ο Χίτσκοκ να πιστέψουν όλοι, προτού βάζοντάς την να δολοφονηθεί στα μισά της ταινίας. Αυτή του η απόφαση ενίσχυσε την ιδέα ότι όλα τα στοιχήματα είχαν χαθεί ως προς το τι θα περιλάμβανε το υπόλοιπο του Ψυχώ και τον καθιέρωσε ως έναν βιρτουόζο του σασπένς που τολμούσε να κάνει πράγματα που κανείς δεν είχε τολμήσει πριν από αυτόν.

Ο Χίτσκοκ ήταν ο πρώτος που έδειξε στο κοινό κάτι πολύ απλό, ανθρώπινο και καθημερινό, όπως είναι ο στροβιλισμός μέσα σε μια τουαλέτα όταν πατιέται ένα καζανάκι. Κι αυτό το κομμάτι δεν ήταν καν η μεγαλύτερή του πρωτοπορία. Όλη η σκηνή στο ντους είχε κάτι πολύ μπροστά για την εποχή της.

Το ταχύτατο μοντάζ, τα ακραία κοντινά πλάνα στη γυμνή Λι και η πρωτοποριακή σύνθεση του Μπέρναρντ Χέρμαν – με τον εύστοχο τίτλο «Ο φόνος» – συνυφάνθηκαν άψογα για να δημιουργήσουν ένα οπτικοακουστικό χάος που όμοιό του δεν είχε ξαναγίνει.

Το σκηνικό ήταν ειδικά κατασκευασμένο ώστε η κάμερα να μπορεί να πλησιάσει όσο το δυνατόν πιο κοντά και οι εικόνες λειτουργούν σε τόσο τέλειο συγχρονισμό με τα μοντάζ, που δημιούργησαν τον αστικό μύθο ότι το μαχαίρι φαινόταν πραγματικά να τρυπά την κοιλιά της Μάριον Κρέιν.

Το βιολί, ένα όργανο που μέχρι τότε χρησιμοποιούνταν συνήθως για να μεταφέρει τη χλιδή ή τον ρομαντισμό, επιστρατεύτηκε από τον Χίτσκοκ ως ο ήχος του απόλυτου τρόμου.

Ο ηχητικός σχεδιασμός που έγινε από ένα πεπόνι που μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου, ήταν αρκετά απλός, αλλά αναπτύχθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε οι θεατές να νιώθουν αναγούλα μέχρι τη στιγμή που το αίμα στροβιλίστηκε απειλητικά στην αποχέτευση. Η Κρέιν είχε πια πεθάνει και η η προς έκπληξη όλων, η Τζάνετ Λι δεν κατάφερε να φτάσει καν μέχρι τους τίτλους τέλους.

Ο Χίτσκοκ ήταν πάντα ένας ηδονοβλεπτικός κινηματογραφιστής που ευχαρίστως άφηνε τους θεατές του να αισθάνονται ότι ήταν μέρος της ίδιας συζήτησης. Το να βλέπουν έναν φόνο να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους ήταν η επόμενη λογική εξέλιξη. Το θέμα όμως δεν είναι τι συμβαίνει στη σκηνή- το θέμα είναι πώς θέλει ο σκηνοθέτης να την ερμηνεύσει το κοινό, το οποίο τσίμπησε ολοκληρωτικά το δόλωμα.

Το γυμνό, το μαχαίρι που κόβει τη σάρκα και η αχαλίνωτη αιματοχυσία υπονοούνται περισσότερο απ’ ό,τι φαίνονται και η εισαγωγή του φόνου στις μάζες ως την πιο πολυσυζητημένη σκηνή σε μια εισπρακτική επιτυχία βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για την επερχόμενη γενιά του «Νέου Χόλιγουντ» να αντιμετωπίσει τα ταμπού και να σπάσει τα δικά της εμπόδια, μετατρέποντας αυτό που μέχρι τότε ήταν κινηματογραφικά ανείπωτο σε mainstream ανησυχία.

Και να σκεφτεί κανείς ότι ο Χίτσκοκ καταφέρνει όλα αυτά και πολλά άλλα σε μια σκηνή που διαρκεί μόλις λίγο περισσότερο από τρία λεπτά από την αρχή μέχρι το τέλος, με την ταχεία επίθεση του άγνωστου τότε δράστη να καταλαμβάνει λιγότερο από το ένα τρίτο αυτού του χρόνου.

Με πληροφορίες του Faroutmagazine