Από τα κλασικά «Σαγόνια» του Στίβεν Σπίλμπεργκ μέχρι τις σύγχρονες παραγωγές με θηρευτές να κάνουν επιδρομή στον βυθό του Σηκουάνα, η βιομηχανία του κινηματογράφου πάντα είχε θέση για ταινίες με καρχαρίες.

Από τους προϊστορικούς γιγάντιους καρχαρίες στον «Κυρίαρχο του βυθού» (The Meg), τους γενετικά τροποποιημένους στο Deep Blue Sea, μέχρι αυτούς που είναι… τίγκα στην κοκαΐνη στο Cocaine Shark, το κοινό πάντα αγαπούσε τους καρχαρίες, τον τρόμο και το σασπένς που έδιναν στις ταινίες.

Η Χέιλι Ίστον Στριτ (Hayley Easton Street) είναι η βρετανίδα σκηνοθέτις πίσω από μια νέα ταινία με καρχαρία, το Something in the Water, η οποία αφηγείται την ιστορία μιας ομάδας γυναικών που έχει αποκλειστεί στη θάλασσα.

Κι η ίδια δίνει μία εξήγηση γιατί οι ταινίες με τους καρχαρίες είναι τόσο δημοφιλείς.

«Είναι ο φόβος για το τι θα μπορούσε να συμβεί στο άγνωστο της θάλασσας. Το να είσαι κολλημένος στη μέση του ωκεανού είναι αρκετά τρομακτικό. Βρίσκεται παγιδευμένος σε έναν άλλον, άγνωστο κόσμο, που δεν σου ανήκει και δεν ξέρεις τι σε περιμένει», λέει στο BBC News.

Η καθηγήτρια Ψυχολογίας, Σούζαν Γιανγκ, συμφωνεί ότι «ο φόβος του άγνωστου, του να είσαι μόνος και αβοήθητος είναι ισχυρός».

Συμπληρώνει ότι «η παρακολούθηση τρομακτικών ταινιών με καρχαρίες στην άνεση του σπιτιού σας ή στον κινηματογράφο σας επιτρέπει να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας χωρίς πραγματικό κίνδυνο… και να απελευθερώσετε τα πνιγμένα συναισθήματα σε ένα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον».

«Οι άνθρωποι μπορούν να αντιμετωπίσουν τα όρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς και βλέποντας ακραίο περιεχόμενο δοκιμάζουν τα δικά τους όρια. Η συναισθηματική απελευθέρωση είναι μια μορφή κάθαρσης».

Εξηγεί, επίσης, ότι οι θεωρίες του Σίγκμουντ Φρόιντ ισχύουν καθώς, «από μια ψυχοδυναμική προοπτική, αυτές οι ταινίες εισχωρούν σε ασυνείδητους φόβους και επιθυμίες και παρέχουν αυτήν την ασφαλή διέξοδο για την εξερεύνηση καταπιεσμένων συναισθημάτων και ενστίκτων όπως η επιθετικότητα και ο φόβος του θανάτου».

Μία ταινία με πρωταγωνιστή έναν καρχαρία δεν είναι βέβαια εύκολη υπόθεση. Το να κάνεις αυτό το τρομακτικό ψάρι να μοιάζει αληθινό συνιστά μεγάλη πρόκληση.

Στην παραγωγή του Jaws για παράδειγμα, ένας από τους μηχανικούς καρχαρίες βυθίστηκε, ενώ αρκετοί άλλοι διαβρώθηκαν από το αλμυρό νερό του ωκεανού.

Οι πρωταγωνιστές πέρασαν μεγάλες περιόδους περιμένοντας να επισκευαστούν τα μηχανήματα και να συνεχιστεί η ταινία.

Αυτό καθόλου δεν στενοχώρησε τελικά τον Σπίλμπεργκ. Όπως είχε δηλώσει το 2022 στο BBC, οι καταστροφές και τα προβλήματα είχαν ως αποτέλεσμα «μια πολύ καλύτερη ταινία» επειδή έπρεπε να είναι επινοητικός στο να βρει τρόπους να προκαλέσει τρόμο στον θεατή χωρίς να δει τον ίδιο τον καρχαρία.

Η Χέιλι Ίστον Στριτ, από την πλευρά της, τονίζει ότι τα γυρίσματα του Something in the Water έγιναν με περιορισμένο μπάτζετ, οπότε κι αυτή έπρεπε να βρει έξυπνες λύσεις.

«Φτιάξαμε ένα πτερύγιο καρχαρία – τίγρη και το δέσαμε πάνω σε έναν καταπληκτικό δύτη που μπορούσε να κρατήσει για πολλή ώρα την αναπνοή του κάτω από το νερό. Του δώσαμε ένα υποβρύχιο σκούτερ που είχε ταχύτητα ίδια με αυτή που αναπτύσσει ένας καρχαρίας στη θάλασσα κι έτσι δημιουργήσαμε σκηνές που κάνουν τους θεατές να παρακολουθούν με κομμένη ανάσα χωρίς στην πραγματικότητα να βλέπουν καν καρχαρία».

Η Στριτ, πάντως, δεν θέλει οι καρχαρίες να συνδεθούν με μεγάλη απειλή για τον άνθρωπο καθώς μάλλον το αντίθετο ισχύει.

«Σκοτώνουμε 100 εκατ. καρχαρίες κάθε χρόνο. Όσο αγαπώ τις ταινίες με τους καρχαρίες, άλλο τόσο αγαπώ τους ίδιους τους καρχαρίες. Είναι εύκολο για τους ανθρώπους να τους βλέπουν και να τους νιώθουν ως κατά συρροήν δολοφόνους ή ως μηχανές δολοφονίας, αλλά αυτό δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.

Με πληροφορίες από BBC