Περισσότεροι διχασμένο, παρά «ενωμένος από τη μουσική» (κατά το φετινό σλόγκαν, “United by Music”) μοιάζει να είναι ο κόσμος με την Eurovision 2024, καθώς ο διαγωνισμός λαμβάνει χώρα εν μέσω μεγάλων διαμαρτυριών και διαδηλώσεων για την Παλαιστίνη.

Το βασικό σημείο κριτικής που κάνουν όσοι καλούν σε μποικοτάζ του φετινού μουσικού σόου, ο τελικός του οποίου θα πραγματοποιηθεί στις 11 Μαΐου, είναι η συμμετοχή του Ισραήλ, το οποίο σφυροκοπά τη Γάζα εδώ και επτά μήνες, επεκτείνοντας τις επιθέσεις του και στη Ράφα όπου έχουν εκτοπιστεί οι Παλαιστίνιοι.

Οι διαδηλώσεις έξω από την αρένα του Μάλμε της Σουηδίας που θα φιλοξενήσει τον διαγωνισμό είναι αναμενόμενες και έχουν προγραμματιστεί τη νύχτα εκείνη με κύριο αίτημα την απομάκρυνση του Ισραήλ.

Παρά, λοιπόν, την προσπάθεια των διοργανωτών να διατηρήσουν το “no-politica” στον διαγωνισμό, η Eurovision 2024 έχει μετατραπεί στο πιο πολιτικοποιημένο πολιτισμικό γεγονός, με όσους διαμαρτύρονται και την μποικοτάρουν να κάνουν λόγω για «ξέπλυμα» εκ μέρους της διοργάνωσης στο Ισραήλ.

«Η πολιτική επηρεάζει την εκδήλωση κατά καιρούς», δήλωσε στο CNN ο Πολ Τζόρνταν, θαυμαστής και ερευνητής του διαγωνισμού, ο οποίος εργάστηκε στην ομάδα επικοινωνίας του από το 2015 έως το 2018. Αλλά φέτος, «η παρουσία του Ισραήλ έχει γίνει τόσο μεγάλο θέμα (που) νομίζω ότι θα επισκιάσει την εκδήλωση», είπε.

Εβδομάδες υποβόσκουσας έντασης για το ζήτημα αυτό έρχονται στο προσκήνιο στο Μάλμε αυτή την εβδομάδα, ενόψει των ημιτελικών του διαγωνισμού την Τρίτη 7 και την Πέμπτη 9 Μαΐου. Και οδηγούν ίσως στα πιο τεταμένα τρία λεπτά στην ιστορία του διαγωνισμού, όταν η διαγωνιζόμενη του Ισραήλ, η Eden Golan, θα εμφανιστεί ζωντανά.

«Θα μπορούσαμε κάλλιστα να δούμε διαμαρτυρίες στην αρένα, θα μπορούσαμε να δούμε αποδοκιμασίες», δήλωσε ο Τζόρνταν. «Φαντάζομαι ότι η κλίμακα στο Μάλμε θα είναι μεγαλύτερη από οτιδήποτε έχουμε δει ποτέ στο παρελθόν».

Η Eurovision, που ιδρύθηκε από την Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU) το 1956 ως ένα σχέδιο ενίσχυσης της ενότητας μεταξύ των εθνικών ραδιοτηλεοπτικών φορέων, κλυδωνίζεται και ταλανίζεται εδώ και δεκαετίες από τα γεωπολιτικά ρεύματα της ηπείρου.

Ωστόσο, η φετινή χρονιά είναι η πιο δύσκολη μέχρι στιγμής για την EBU, η οποία αποφάσισε να μην αποκλείσει το Ισραήλ λόγω του πολέμου της χώρας στη Γάζα, ενώ η Ρωσία αποκλείστηκε μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια – αντίθετες στάσεις που οδήγησαν σε εκκλήσεις για διπλά στάνταρ.

«Οι δύο περιπτώσεις δεν συγκρίνονται», δήλωσε στο CNN ο γενικός διευθυντής της EBU, Noel Curran, επιμένοντας ότι ο εθνικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας του Ισραήλ KAN δεν παραβίασε τους κανόνες του διαγωνισμού, όπως έκανε η Ρωσία, κάτι που αποτελεί το απόλυτο κριτήριο για την επιλεξιμότητα στον διαγωνισμό.

«Αν αρχίσουμε να αποφασίζουμε οριζόντια ότι θα αποκλείσουμε ανθρώπους, με βάση γεωπολιτικές καταστάσεις ή τρομερά πράγματα που μπορεί να συμβαίνουν στον κόσμο, τότε κάθε χρόνο θα έχουμε ομάδες ανθρώπων που θα ζητούν να αποκλειστεί κάποιος – είτε πρόκειται για το Αζερμπαϊτζάν, είτε για κάποιον άλλο», δήλωσε ο Curran.

«Θέλουμε να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τον διαγωνισμό όσο το δυνατόν λιγότερο πολιτικό», πρόσθεσε. «Και αυτό είναι δύσκολο».

Το Μάλμε «κομμένο» στα δύο

Καθώς το Μάλμε προσπαθούσε να διοργανώσει μια εβδομάδα εκδηλώσεων και παραστάσεων για τον εορτασμό της Eurovision, αντιμετώπισε ένα πρόβλημα: οι καλλιτέχνες συνέχισαν να αποσύρονται, μετά την πίεση που άσκησαν οι φιλοπαλαιστινιακές ομάδες που ζητούσαν μποϊκοτάζ του διαγωνισμού.

«Έχει διχάσει την πόλη, κατά κάποιον τρόπο», παραδέχτηκε η Karin Karlsson, υπεύθυνη για τη διοργάνωση των εκδηλώσεων στο Μάλμε. «Δεν νομίζω ότι θα λύσουμε κανένα ζήτημα όσον αφορά τον πόλεμο στη Γάζα με το μποϊκοτάζ», είπε.

Συνολικά, είπε ότι 20 καλλιτέχνες εγκατέλειψαν τις εμφανίσεις τους στην πόλη, αλλα εκείνη δεν πτοείται. «Κοιμάμαι καλά», είπε. «Θέλω να δείξω σε όλους μια ζωντανή, σούπερ ποικιλόμορφη πόλη, όπου μπορούμε να ζούμε δίπλα-δίπλα αλλά και να σκεφτόμαστε διαφορετικά».

Ελπίζει ότι το Μάλμε βρίσκεται σε καλό δρόμο για την εκπλήρωση αυτού του στόχου. «Αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Είναι αβέβαιο προς το παρόν».

Οι προσπάθειές της μπορεί να περιπλέκονται από την επιλογή του οικοδεσπότη. «(Το Μάλμε) έχει αυτή την ιστορία της αντίστασης και της αλληλεγγύης και είναι μια πόλη της εργατικής τάξης, αλλά ταυτόχρονα ο δήμος προσπάθησε να επαναπροσδιορίσει το Μάλμε ως μια πιο παγκόσμια πόλη», δήλωσε στο CNN η Elina Pahnke, δημοσιογράφος από το Μάλμε που καλύπτει θέματα πολιτισμού για την εφημερίδα Aftonbladet. Αυτό έχει προκαλέσει εντάσεις με ορισμένους κατοίκους, εξήγησε η ίδια.

Η πόλη φιλοξενεί μεγάλους μουσουλμανικούς και παλαιστινιακούς πληθυσμούς. Εβδομαδιαίες φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις πραγματοποιούνται από τον Οκτώβριο που ξεκίνησε ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα και η διαμαρτυρία κατά τη διάρκεια του τελικού του Σαββάτου θα μπορούσε να είναι η μεγαλύτερη από εκείνες που πραγματοποιήθηκαν πρώτες εβδομάδες.

«Ελπίζουμε να δείξουμε στην EBU ότι οι κάτοικοι του Μάλμε απορρίπτουν την προσπάθειά τους να ξεπλύνουν το Ισραήλ μέσω της τέχνης», δήλωσε ο Mohammad Ghannam, ο οποίος ηγήθηκε του κινήματος για το μποϊκοτάζ της Eurovision ως μέλος της ομάδας Boycott, Divestment, Sanctions (BDS) της Σουηδίας.

Με πληροφορίες από CNN