icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Λίγο πριν από την πολυαναμενόμενη συναυλία του στο θέατρο του Λυκαβηττού, ο Asaf Avidan μιλάει στη Γιοβάννα Βλασσοπούλου για το νέο άλμπουμ που ετοιμάζει, για τη σημασία της ψυχικής υγείας, τον θάνατο, το νόημα της ζωής, τη μουσική σήμερα και τον πόλεμο στη Γάζα

Ο Asaf Avidan είναι ένας σπουδαίος καλλιτέχνης, ένας ταλαντούχος άνθρωπος και ένας ουσιώδης στοχαστής. Τραγουδάει, παίζει σπουδαία κιθάρα και πιάνο (και πολλά άλλα), γράφει, ενορχηστρώνει, κινείται και μιλάει σαν ηθοποιός και έχει τη μοναδική ικανότητα να αφηγείται άμα τη εμφανίση. Τα τραγούδια του, ο τρόπος που ερμηνεύει, αλλά και οι συνεντεύξεις που δίνει είναι πάντα βουτιά στην ψυχή με μπόλικο φουντ φορ θοτ για να πάρεις στο σπίτι.

Με όχημα όλα αυτά και το χαρακτηριστικό ανδρόγυνο φαλτσέτο της φωνής του έρχεται την Κυριακή 14 Ιουλίου στο θέατρο του Λυκαβηττού, στον πλέον κατάλληλο χώρο δηλαδή (μαζί με το Ηρώδειο) για να μας αποκαλυφθεί ξανά.

Το τελευταίο σου άλμπουμ με τον ελληνικό τίτλο Anagnorisis το χαρακτήρισες Αποκάλυψη ενός χαρακτήρα. Την μετάβαση από την άγνοια στη γνώση. Τι έρχεται μετά τη γνώση; Τι κάνουμε με τον εαυτό μας όταν αναγνωρίζουμε ποιοι πραγματικά είμαστε;

Υποφέρουμε; Είμαστε μπερδεμένοι; Χαχα, αυτό είναι το πρόβλημα της αλήθειας. Ότι, κατά ειρωνικό τρόπο, αντίθετα με την τακτοποιημένη σύνοψη της άγνοιας και των ψεμάτων, η αλήθεια είναι θολή και χαοτική. Το να ζεις μέσα σε αυτό είναι πραγματικά δύσκολο. Γι’ αυτό οι άνθρωποι αναζητούν την απλότητα… ακόμα και η ψεύτικη απλότητα είναι ευκολότερη από την σύνθετη αλήθεια. Γι’ αυτό, για παράδειγμα, ο λαϊκισμός και ο φασισμός βρίσκονται σε άνοδο. Παρέχουν υπερβολικά απλοποιημένα ψέματα που δίνουν στους ανθρώπους μια αίσθηση άνεσης επειδή δεν χρειάζεται να αντιμετωπίσουν την πολυπλοκότητα της πραγματικότητας. Είναι δουλειά του καλλιτέχνη να ξανά ξυπνήσει στους άλλους την ικανότητα να κρατάνε τα περίπλοκα συναισθήματα και ιδέες.

Έχεις πει πως το Anagnorisis είχε τη Γνώση και το σημαντικό νούμερο 7. Τι να περιμένουμε από το επόμενο άλμπουμ; Το δουλεύεις ήδη; Θα είναι το 8ο και ο αριθμός 8 αντιπροσωπεύει το άπειρο.

Ναι, αυτή τη στιγμή δουλεύω το επόμενο άλμπουμ. Είναι συνέχεια της ίδιας διαδικασίας. Αυτό το επόμενο βήμα μετά το κοίταγμα στην άβυσσο του εαυτού και την πολυπλοκότητα της ύπαρξης. Είναι ωραίο που σημειώνεις τη σχέση του με το άπειρο. Αυτή η άβυσσος είναι αυτό που μερικές φορές αποκαλούμε «Θεό», άλλες «τίποτα» ή «άπειρο». Υπάρχει λόγος που φοβόμαστε όλες αυτές τις έννοιες. Ως όντα που είμαστε «κάτι», που είμαστε πεπερασμένα, η άβυσσος του απείρου, μας είναι ξένη. Δεν μπορούμε ποτέ να το καταλάβουμε αληθινά. Το τελευταίο διάστημα όμως περπατάω αμέριμνα μέσα του και το εξερευνώ. Νομίζω ότι το νέο άλμπουμ διαμορφώνεται ως μια κραυγή πανικού από τις στιγμές που πλησιάζω πολύ σε αυτό το αναβλύζον ποτάμι του τίποτα, ή του παντός, και αρχίζω να χάνω τον «εαυτό μου» μέσα σε αυτό.

Πόσο διαφορετικός είσαι από το πρώτο άλμπουμ μέχρι τώρα;

Όσο διαφορετικός είμαι από τον 28χρονο που το έγραψε. Δηλαδή και εντελώς και καθόλου. Σαν εκείνα τα σπίτια που έχουν χτιστεί στα θεμέλια ενός παλιού μεσαιωνικού κάστρου, που χτίστηκε στα θεμέλια ενός σπασμένου ρωμαϊκού παρατηρητηρίου, που χτίστηκε στα ερείπια ενός προϊστορικού οικισμού. Το σπίτι είναι εντελώς νέο και διαφορετικό, αλλά τα θεμέλια και τα όρια είναι πάντα περιορισμένα από το παρελθόν.

Θυμάσαι τη στιγμή που συνειδητοποίησες ότι οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο σε ξέρουν, ξέρουν τη μουσική σου;

Ακόμα δεν είμαι σίγουρος ότι το έχω συνειδητοποιήσει. Η έμφυτη συντριβή μέσα μου τείνει να ελαχιστοποιεί τα επιτεύγματά μου στην καρδιά και το μυαλό.

Είσαι πολύ επιτυχημένος και αναγνωρισμένος παγκοσμίως. Τι απολαμβάνεις και τι όχι στη μουσική βιομηχανία;

Μου αρέσει να ερμηνεύω και να ηχογραφώ μουσική, αλλά δυστυχώς αυτό είναι περίπου το δέκα τοις εκατό της δουλειάς μου. Το κομμάτι της «βιομηχανίας» ήταν πάντα δύσκολο, αλλά τώρα γίνεται σχεδόν αδύνατο.

Βρισκόμαστε στη μέση μιας καταιγιστικής αλλαγής σε ό,τι γνωρίζαμε για τη μουσική βιομηχανία. Οι εταιρείες τεχνολογίας που ελέγχουν τώρα τη μουσική δεν ενδιαφέρονται για την τέχνη ή τη θέση του πολιτισμού στην κοινωνία. Προσθέστε σε αυτό το γεγονός ότι δημιούργησαν ένα επιχειρηματικό μοντέλο στις υπηρεσίες ροής τους που δεν λειτουργεί χωρίς οι καλλιτέχνες να γίνουν σκλάβοι εργάτες και προσθέστε σε αυτό την αλλαγή της γενικής πολιτιστικής κατανάλωσης που δίνει προτεραιότητα στην «άμεση ικανοποίηση» και «την ποσότητα έναντι της ποιότητας». Αυτό που έχεις τελικά είναι κάτι πολύ ανησυχητικό.

Εν ολίγοις, δεν απολαμβάνω πολλά από αυτά που έχουν απομείνει από τη βιομηχανία. Όμως, είμαι χαρούμενος που κατά κάποιο τρόπο, η μουσική μου εξακολουθεί να αγγίζει τους ανθρώπους. Και πρέπει να πω ότι η ευκολία με την οποία οι άνθρωποι μπορούν να ακούσουν μουσική είναι κάτι όμορφο επίσης.

Η καταγωγή σου είναι από το Ισραήλ. Έχεις κάποιο σχόλιο για τον πόλεμο;

Τι μπορώ να πω; Είμαι ξεκάθαρα και σθεναρά κατά αυτού του πολέμου. Ελπίζω να αναζητηθεί, να βρεθεί και να εφαρμοστεί μια διπλωματική λύση που να εγγυάται ασφάλεια, αξιοπρέπεια και ελευθερία και στους δύο λαούς.

Έχεις αντιμετωπίσει τον θάνατο δύο φορές, την πρώτη στα 20 όταν νόσησες από καρκίνο και την δεύτερη όταν παραλίγο να σε κατασπαραξει ένας λύκος. Έχεις κάποια σοφία να μοιραστείς;

Λοιπόν, αναμφισβήτητα αντιμετωπίζουμε τον θάνατο όλη την ώρα ούτως ή άλλως. Δεν χρειάζετε να σας φάει ένας λύκος για να θυμάστε ότι είστε πεπερασμένοι. Who by water and who by fire… Ίσως αυτή είναι η σοφία που μοιράζομαι. Μην αποφεύγετε την αλήθεια του πεπερασμένου σας. Μην το καλύπτετε με θεούς, φυγή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αυταπάτες σπουδαιότητας, όνειρα αιωνιότητας ή υλιστική άρνηση. Ζήστε μέσα σε αυτή τη μεγάλη και ανεξιχνίαστη αλήθεια και δημιουργήστε τους στόχους της ζωής σας υπό το φως της.

Μιλάς ανοιχτά για την ψυχική υγεία, κατά την γνώμη μου τα live και τα τραγούδια σου είναι μίνι συνεδρίες ψυχοθεραπείας και έχεις πει ότι κάνεις ψυχανάλυση 3 φορές την εβδομάδα. Πώς μπορεί να βοηθηθεί κάποιος από την ψυχανάλυση;

Ουάου, δεν μπορώ καν να σκεφτώ τη ζωή χωρίς ψυχανάλυση. Για μένα, είναι σαν να βουρτσίζεις τα δόντια σου ή να κάνεις ντους. Φυσικά, δεν φτάνεις σε ένα σημείο να είσαι για πάντα «καθαρός». Θα πρέπει να κάνετε το ίδιο κάθε μέρα. Είναι ένα είδος συντήρησης της υγιεινής για το μυαλό. Ο συνειδητός παρατηρητικός εαυτός βρίσκεται διαρκώς σε έναν ακατάληπτο διάλογο με τους μυριάδες εαυτούς στο υποσυνείδητο, κολυμπώντας σε μια αρχέγονη σούπα του άπειρου αγνώστου. Είτε το γνωρίζετε είτε όχι, συμβαίνει. Η ψυχοθεραπεία -η καλή ψυχοθεραπεία που δεν είναι ψευδοψυχολογία, coaching ή θαυματουργό λάδι φιδιού-, μπορεί να μας βοηθήσει να είμαστε περισσότερο συντονισμένοι με αυτήν την εσωτερική επικοινωνία.

Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η εσωτερική επικοινωνία είναι καθολική. Είναι στα θεμελιώδη δομικά στοιχεία του να είσαι άνθρωπος. Και έτσι το να κατανοήσεις καλύτερα τον εαυτό σου σημαίνει ουσιαστικά να γίνεις πιο ανθρώπινος.

Έχεις πολλούς θαυμαστές στην Ελλάδα και θα μιλάμε για την συναυλία στο Ηρώειο για πολλά χρόνια. Τι να περιμένουμε από τον Asaf Avidan στο θέατρο Λυκαβηττού αυτόν τον Ιούλιο;

Τι νύχτα ήταν αυτή! Πραγματικά αξέχαστη. Αλλά αυτή η συναυλία θα είναι τελείως διαφορετική. Είναι μια σόλο παράσταση, με διαφορετικό επίπεδο ενδοσκόπησης και οικειότητας.

*Το Who by fire, who by water είναι στίχοι από εβραική προσευχή και τραγούδι του Leonard Cohen.

12 Ιουλίου 2024
Θέατρο Λυκαβηττού
21:30
με την υποστήριξη του Pride 98,6