icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ξεκινάμε με τη λογική διαπίστωση ότι πηγαίνοντας καθημερινά στην εργασία σας δεν κουβαλάτε μαζί μια τσάντα γεμάτη ναρκωτικά. Δεν ισχύει προφανώς το ίδιο όταν πρόκειται για την τηλεόραση ή τον κινηματογράφο. «Πρόσφατα βρέθηκα να κυκλοφορώ στο Λονδίνο με ένα φορτηγό γεμάτο με τούβλα κοκαΐνης. Παρότι ψεύτικα, το συναίσθημα ήταν περίεργο πολύ απλά γιατί δεν πρόκειται για κάτι που θα έκανες στην καθημερινότητά σου», λέει στον Guardian ο Paul Cross, εκ των παραγωγών του Supacell, μιας σειράς υπερηρώων με εγκληματική δράση.

Από τις εφηβικές σειρές μέχρι τα αστυνομικά δράματα, οι σκηνές που περιλαμβάνουν ναρκωτικά είναι συχνά κομβικές στις σύγχρονες τηλεοπτικές σειρές – και η διασφάλιση ότι αυτές οι στιγμές είναι ασφαλείς, νόμιμες και ρεαλιστικές έχει γίνει τόσο σημαντική για τους παραγωγούς που μπορούν να δαπανηθούν χιλιάδες λίρες για να γίνουν σωστά.

Για κάθε τούβλο ψεύτικης κοκαΐνης που φορτώνεται σε ένα ψεύτικο κρησφύγετο ναρκωτικών, κάποιος σαν τον Cross έχει περάσει εβδομάδες για να φτιάξει την τέλεια υφή σκόνης. Για κάθε χάπι που παίρνει ένας ηθοποιός, κάποιος έχει ρίξει αρκετή δουλειά για να διασφαλιστεί ότι δεν πρόκειται ο πρωταγωνιστή της λήψης να καταναλώσει κάτι επιβλαβές.

Όταν, λοιπόν, πρόκειται να δούμε μια σκηνή όπου οι ηθοποιοί σνιφάρουν, καπνίζουν ή παίρνουν ένα χάπι, υπάρχουν βιομηχανικά πρότυπα. Η κοκαΐνη συχνά αναπαράγεται με σκόνη γλυκόζης, Β12 ή βιταμίνης C, αν και το πιο συνηθισμένο υποκατάστατο είναι το γάλα ή η σκόνη λακτόζης.

«Αναμιγνύεται με το νερό στη μύτη σας και ουσιαστικά μετατρέπεται σε γάλα», εξηγεί ο Philipp Barnett, ο οποίος εργάστηκε στο βρόμικο, δροσερό εφηβικό δράμα Euphoria του Sam Levinson, καθώς και στο Griselda, τη σειρά για Κολομβιανούς λαθρέμπορους κοκαΐνης.

Υπάρχουν φορές που χρησιμοποιούνται φυτά τα οποία έχουν καλλιεργηθεί χωρίς ψυχοδραστικές χημικές ουσίες. «Είναι σαν να καπνίζεις κάνναβη και να είναι… απογοητευτική» λέει ο Cross. Οτιδήποτε άλλο καπνίζεται είναι συνήθως φυτικά τσιγάρα χωρίς νικοτίνη.

Εν τω μεταξύ, η έκσταση και η διαζεπάμη αντικαθίστανται μερικές φορές με γλυκά, αλλά πιο συχνά με χάπια ζάχαρης που αγοράζονται από φαρμακοποιούς που ειδικεύονται σε φάρμακα placebo τα οποία φτιάχνονται ειδικά για την τηλεόραση.

«Οι εταιρείες εικονικών φαρμάκων είναι εξαιρετικά ακριβές», λέει ο Cross. «Θα μπορούσατε εύκολα να ξοδέψετε 1.000 λίρες και να πάρετε μόνο την ισοδύναμη ποσότητα του πραγματικού φαρμάκου που θα βρίσκατε στο δρόμο».

Αυτό σημαίνει ότι όταν χρειάζονται ναρκωτικά σε μεγαλύτερη κλίμακα – όπως για παράδειγμα να γεμίσει ένα σπίτι-παγίδα με ψεύτικο MDMA, κρακ, κοκαΐνη και χόρτο, όπως έκανε στο Supacell – οι παραγωγές πρέπει να γίνουν ιδιαίτερα δημιουργικές.

Χρησιμοποίησαν βιολογικό βούτυρο καριτέ για το κρακ, το οποίο, λέει ο Cross, «δεν έσπαγε με τον ίδιο τρόπο, αλλά φαινόταν αυθεντικό από μακριά». Για το χόρτο, τύλιξαν βρύα σε κλωστή, τα ψέκασαν με κόλλα και τα τύλιξαν σε βότανα. Εν τω μεταξύ, 1.000 μπλοκ κοκαΐνης δημιουργήθηκαν τυλίγοντας τα μπλοκ αφρού που χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση λουλουδιών σε συρρικνωμένο περιτύλιγμα. Η όλη διαδικασία διήρκεσε περίπου ένα μήνα, το κόστος ήταν πολύ μικρό και οι σκηνές πολύ πειστικές.

«Είχαμε έναν ειδικό χώρο στο καλλιτεχνικό τμήμα με περίπου έξι έως οκτώ άτομα που επικεντρώνονταν αποκλειστικά στην κατασκευή και τη συσκευασία ναρκωτικών», λέει ο Cross. «Ουσιαστικά είχαμε το δικό μας παγιδευτήριο που λειτουργούσε στον επάνω όροφο. Ήταν σαν το Miami Vice». Πόσες μικρές πλαστικές σακούλες χρειάζονταν; «Χιλιάδες.»

Για την Griselda και να γυριστούν οι σκηνές με κοκαΐνη, χρησιμοποιήθηκαν τούβλα από φελιζόλ, πασπαλισμένα με σκόνη γάλακτος.

«Σε μια σκηνή, η Griselda βρίσκει ναρκωτικά άλλου εμπόρου και τους βάζει φωτιά. Έπρεπε να διασφαλίσουμε ότι θα μπορούσε να καεί χωρίς να λιώσει το φελιζόλ. Λίγο έλειψε να βάλουμε φωτιά».

Τα περισσότερα βρετανικά αστυνομικά δράματα επιλέγουν να συμβουλευτούν πρώην αστυνομικούς, οι οποίοι διασφαλίζουν ότι οι ιστορίες που σχετίζονται με τα ναρκωτικά έχουν ρεαλισμό.

Ορισμένες εκπομπές προχωρούν ακόμη περισσότερο. Ο Τζον Σίνγκλετον, σκηνοθέτης του Snowfall, ενός δράματος με θέμα το εμπόριο ναρκωτικών που διαδραματίζεται στη δεκαετία του ’80, προσέλαβε τον πρώην κατάδικο Avance «Smokey» Smith, ο οποίος είχε μεγαλώσει στο Λος Άντζελες εκείνη την εποχή, γύρω από «συμμορίες και ναρκωτικά» και με έναν γονέα που έκανε χρήση κρακ κοκαΐνης, για να του μεταφέρει τις προσωπικές εμπειρίες και εικόνες του.

Ο Smokey παρείχε πληροφορίες για τα πάντα, από τα ρούχα και τα μαλλιά της εποχής μέχρι το πώς να φτιάξουν ψεύτικο κρακ με ρεαλιστική εμφάνιση χρησιμοποιώντας την ίδια συνταγή που χρησιμοποιούσαν οι έμποροι για να ξεγελάσουν τους εξαρτημένους στο Λος Άντζελες. «Είναι ένα χάπι που λέγεται Pamprin. Όταν το θρυμματίζεις και το αναμειγνύεις με βιταμίνη Ε και μαγειρική σόδα, το κάνεις να σβολιάζει».

Ο Robb Wilson King, σχεδιαστής παραγωγής του Breaking Bad, ακολούθησε παρόμοια προσέγγιση για να βεβαιωθεί ότι η κρυσταλλική μεθαμφεταμίνη ήταν ρεαλιστική, συμβουλευόμενος τόσο αξιωματικούς της Υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών (DEA) όσο και εμπόρους με τους οποίους έγινε φίλος στους δρόμους του Albuquerque, όπου γίνονταν τα γυρίσματα της σειράς.

«Λειτουργώντας με αυτόν τον τρόπο», θυμάται ο King, »μπορέσαμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σε γειτονιές και σπίτια που χρησιμοποιούνταν για το μαγείρεμα της μεθαμφεταμίνης. Κάναμε ακόμη και φίλους μερικούς από αυτούς τους ανθρώπους». Η χημική μυρωδιά του ναρκωτικού που παρασκευαζόταν παραμένει στη μνήμη του. «Ήταν αρκετά τρομακτικό. Είχες να κάνεις με κάτι πραγματικά επικίνδυνο. Αλλά είναι σημαντικό να το αισθάνεσαι και να το βλέπεις – μπορείς να το μεταφέρεις στην ταινία».

Έμαθε ποια εργαλεία χρειάζονταν για τη δημιουργία «lo-fi» μεθαμφεταμίνης σε εργαστήρια που κατασκευάστηκαν από καθημερινό εξοπλισμό κουζίνας, ο οποίος «θα μπορούσε να εκραγεί ανά πάσα στιγμή».

Όπως εξηγεί ο King, έκαναν και μεσαίας κλίμακας «μαγείρεμα» με σύμβουλο της αμερικανικής υπηρεσίας Δίωξης Ναρκωτικών να είναι παρών για να εκπαιδεύσει την ομάδα σχετικά με το πώς παρασκευάζεται η μεθαμφεταμίνη, πώς καταναλώνεται, αλλά ακόμα και πώς γίνονται οι επιδρομές των Αρχών.

«Ήταν επίσης πιθανότατα εκεί για να διασφαλίσουν ότι δεν θα ξερνούσαμε πολλά πράγματα στην εκπομπή, μυστικά που έπρεπε να μείνουν μυστικά. Δεν θέλεις να μάθει η ‘οικογένεια που μαγειρεύει’ τι κάνει η DEA». Η ψεύτικη μεθαμφεταμίνη που δημιούργησαν ήταν τόσο ρεαλιστική, λέει ο King, που ορισμένες φορές υπήρχαν άτομα που την έκλεβαν από το πλατό.

Ψεύτικα ναρκωτικά εξαφανίζονταν επίσης από το πλατό του Skins, του εφηβικού δράματος του 2007, αλλά αυτό ήταν η μικρότερη ανησυχία της ομάδας κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων των περιβόητων σκηνών πάρτι.

Η Amelia Shankland, σχεδιάστρια παραγωγής, θυμάται ότι το γέμισμα του παρασκηνίου με νεαρούς κομπάρσους που δεν είχαν προηγούμενη τηλεοπτική εμπειρία μπορούσε να οδηγήσει σε χάος.

Σήμερα, ένα μεγάλο ζήτημα είναι να πειστούν οι ηθοποιοί να καταναλώσουν τα ψεύτικα ναρκωτικά. «Σε κάτι σαν το Skins, ήταν μια νεαρή ομάδα ηθοποιών που ήταν μάλλον πολύ πιο ανεκτική στα πράγματα», λέει η Shankland. «Στους περισσότερους ηθοποιούς δεν αρέσει να καπνίζουν φυτικά τσιγάρα, επειδή μπορεί να είναι δυσάρεστο το να τα εισπνέεις. Φαντάζομαι ότι το ίδιο συμβαίνει και με το να σνιφάρουν κάτι που τους είναι άγνωστο, δεν το λες και το καλύτερό τους».

Ο ηθοποιός Jonah Hill έχει μιλήσει με ειλικρίνεια για την εμπειρία του να σνιφάρει βιταμίνη D ως ψεύτικη κοκαΐνη στην ταινία The Wolf of Wall Street. «Αν πάρεις τόση ποσότητα στους πνεύμονές σου, αρρωσταίνεις πολύ», αποκάλυψε. «Σου φράζει κατά κάποιο τρόπο τη μύτη», δήλωσε ο Andrew Rannells για το σνιφάρισμα βιταμίνης Β12 στο Girls. «Νομίζω ότι υπάρχει ένα μικρό κομμάτι του φαινομένου placebo. Έχεις ενέργεια – αλλά δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να παίρνεις βιταμίνες!»

Το σημαντικότερο εμπόδιο για την προβολή των ναρκωτικών στην τηλεόραση έγκειται συχνά στην αυθεντική αποτύπωση της έντασης μιας εμπειρίας από τα ναρκωτικά. Το Skins είχε το πλεονέκτημα ενός νεαρού, διασκεδαστικού καστ και πληρώματος.

Έτσι, αντί γι’ αυτό, οι σχεδιαστές παραγωγής επικεντρώθηκαν στη δημιουργία του κατάλληλου σκηνικού: τα σπίτια που δανείστηκαν για πάρτι έμοιαζαν τόσο κατεστραμμένα που όταν έφτασε το καστ, ένιωθε σαν να είχαν παραληρήσει για ώρες. Αυτό σήμαινε να σκορπίζουν ακαταστασία παντού και να πετάνε πράγματα στους τοίχους.

Για το Euphoria, οι σχεδιαστές χρησιμοποίησαν περίτεχνη σκηνοθεσία για να ταξιδέψουν τους θεατές μαζί με τους χαρακτήρες. «Στην πρώτη σεζόν», λέει ο Barnett, “όταν η Zendaya, υπό την επήρεια ναρκωτικών, ανεβαίνει μια σειρά από σκάλες και περνάει μέσα από έναν διάδρομο που γίνεται ασταθής, ολόκληρο το σκηνικό έπρεπε να κατασκευαστεί σε έναν άξονα και στη συνέχεια να μετακινηθεί για να αναπαραστήσει αυτό το εφέ”.

Όταν τελειώσουν τα γυρίσματα, τι θα συμβεί σε όλα τα ψεύτικα ναρκωτικά; Για τον Cross, στο Supacell, η διαδικασία ήταν απλή: όλα ανατινάχτηκαν.

Στο Breaking Bad, πάντως, η ομάδα είχε δημιουργήσει ένα ψεύτικο προϊόν που έμοιαζε τόσο αυθεντικό που δεν τους επιτρεπόταν να το κρατήσουν. «Έπρεπε να επιστρέψουμε τα πάντα στην DEA», λέει ο King, »ώστε να το καταστρέψουν σαν να ήταν αληθινό. Δεν ήθελαν να κυκλοφορεί στους δρόμους»…