Μπορεί η αλλαγή ώρας να κρύβει κινδύνους για την υγεία των ανθρώπων; Η απάντηση είναι ναι, κυρίως επειδή ουσιαστικά χάνεται μία ώρα από τον βραδινό ύπνο.

Η ώρα άλλαξε την Κυριακή (31/3) για να υποδεχθεί το καλοκαίρι. Όπως επισημαίνει ο καθηγητής ψυχικής υγείας και ειδικός σε θέματα ύπνου στο Johns Hopkins, Adam Spira, «τα επιστημονικά στοιχεία αποκαλύπτουν ραγδαία αύξηση των συνεπειών για την υγεία από την αλλαγή ώρας, συμπεριλαμβανομένων των εμφραγματων και των εγκεφαλικών».

Ταυτόχρονα, η αλλαγή ώρας φαίνεται να συνδέεται με αυξημένη απειλή για παθήσεις όπως υπέρταση, διαβήτης, παχυσαρκία, φλεγμονή με περισσότερες εισαγωγές στα νοσοκομεία.

Όσον αφορά στην ψυχική υγεία, η αλλαγή ώρας έχει έντονο αποτύπωμα, καθώς με βάση τα επιστημονικά στοιχεία αυξάνει τις πιθανότητες για διαταραχές της διάθεσης με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις σε προϋπάρχουσες ψυχικές ασθένειες (όπως κατάθλιψη, άγχος, κ.ά.).

Διαβασε ακομα

Αλλαγή ώρας: Πότε γυρίζουμε τους δείκτες του ρολογιού

Μάλιστα, η μετάβαση στην θερινή ώρα ακολουθείται από σοβαρό κόστος στις γνωστικές ικανότητες και τις εγκεφαλικές λειτουργίες των ανθρώπων. Έτσι, αυξάνονται τα ατυχήματα, αφού με βάση μια γκάμα ερευνητικών δεδομένων, μια ώρα λιγότερου ύπνου είναι αρκετή για να επηρεάσει την συγκέντρωση και τα αντανακλαστικά.

Ενδεικτικά, μελέτη του 2020 στο Current Biology έδειξε πως την πρώτη βδομάδα μετά την αλλαγή της ώρας τα αυτοκινητικά δυστυχήματα αυξήθηκαν κατά 6%, ενώ μια δεύτερη στο Journal of Biological Rhythms (2018) παρατήρησε σημαντική αύξηση των γενικών ατυχημάτων και των έκτακτων περιστατικών στα νοσοκομεία μετά την αλλαγή της ώρας.

Ντόμινο επιπτώσεων

Χάνεις μία ώρα ύπνου, κερδίζεις μεγαλύτερες μέρες και περισσότερο ήλιο, λένε. Όμως «η έκθεση σε περισσότερο φως, όσο πλησιάζει ή ώρα του ύπνου, καθιστά δυσκολότερο να κοιμηθούμε κατά τη συνηθισμένη μας ώρα και μπορεί να μειώσει τη διάρκεια του ύπνου σε καθημερινή βάση» εξηγεί ο Δρ Spira.

«Λειτουργούμε καλύτερα όταν ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης ακολουθεί τον ήλιο. Νυστάζουμε, εν μέρει λόγω της απελευθέρωσης μελατονίνης, όταν πέφτει το σκοτάδι. Την άνοιξη, όταν περνάμε στη θερινή ώρα, αυξάνουμε την έκθεσή μας στο ηλιακό φως τις βραδινές ώρες», προσθέτει ο ειδικός.

Παράλληλα, επισημαίνει πως η κακή αυτή ευθυγράμμιση του βραδινού ύπνου διαρκεί για όλη την θερινή περίοδο και μπορεί να βλάψει την υγεία, ενισχύοντας κινδύνους όπως εγκεφαλικό ανεύρυσμα, διαβήτης τύπου 2, άνοια, καρκίνος του παχέος εντέρου, του προστάτη ή του μαστού, νόσος Αλτσχάιμερ, υπέρταση, διαταραχές του εντερικού μικροβιώματος, εγκεφαλικό επεισόδιο και έμφραγμα.

Διαβασε ακομα

Έχεις αϋπνίες; Δοκίμασε να κάνεις λίγη γυμναστική

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Όπως και σε όλους τους τομείς, έτσι κι εδώ, υπάρχουν κάποιοι που πλήττονται περισσότερο ή λιγότερο από την αλλαγή της ώρας.

Στην περίπτωση αυτή, επηρεάζονται όσοι δεν έχουν τον έλεγχο του προγράμματός τους, όπως οι έφηβοι ή οι εργαζόμενοι που πηγαίνουν στην εργασία τους πολύ νωρίς.

Όσον αφορά στους εφήβους, ο λιγότερος ύπνος συνδέεται με συμπεριφορικά και μαθησιακά προβλήματα ή προβλήματα προσοχής.

Tips από την καρδιολογική εταιρεία

Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία μοιράζεται με άρθρο για την αλλαγή ώρας κάποια απλά tips προκειμένου οι άνθρωποι να προετοιμαστούν κατάλληλα γι’ αυτή την μετάβαση στην ώρα.

• «Ξεκινήστε από τώρα να βγαίνετε έξω και να εκτίθεστε σε όσο το δυνατόν περισσότερο φυσικό φως καθημερινά. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να προσαρμόσετε το ρυθμό του σώματός σας για την αλλαγή που έρχεται»
• «Αρχίστε να χαλαρώνετε νωρίτερα το βράδυ. Αν και δεν είναι δυνατό να αναπληρώσετε τον χαμένο ύπνο, το να σας βρει ξεκούραστους η αλλαγή της ώρας μπορεί να βοηθήσει»
• «Μην το αντισταθμίζετε με επιπλέον καφεΐνη. Ίσως νιώθετε ότι ένας ή δύο παραπάνω καφέδες μπορούν να βοηθήσουν στην αίσθηση ότι “βουλιάζετε” το μεσημέρι, αλλά η υπερβολική καφεΐνη δεν κάνει καλό στην υγεία της καρδιάς».